سوالات تحقیق ………………………………………………………………………………………………………… 12
مشكلات تحقیق ………………………………………………………………………………………………………. 13
فصل دوم : چهارچوب نظری تحقیق
كاركرد گرایی ……………………………………………………………………………………………………………. 14
تعریف فنكسیون یا كاركرد ……………………………………………………………………………………………… 15
مفهوم كاركرد …………………………………………………………………………………………………………… 16
اصول كاركردگرایی …………………………………………………………………………………………………….. 17
فصل سوم: معرفی كلی روستا
راهنمای مسافرین جهت سفر به روستای طولاب …………………………………………………………………. 20
معرفی شهرستان ایلام ……………………………………………………………………………………………….. 22
موقعیت جغرافیایی روستای طولاب ……………………………………………………………………………………. 24
علل پیدایش روستا …………………………………………………………………………………………………….. 25
موقعیت طبیعی روستا ………………………………………………………………………………………………….. 26
شرایط اقلیمی روستای طولاب ………………………………………………………………………………………… 27
حداكثر و حداقل دما ………………………………………………………………………………………………………. 27
عوارض مهم طبیعی روستای طولاب …………………………………………………………………………………… 27
جمعیت روستای طولاب …………………………………………………………………………………………………. 29
تاسیسات و خدمات روستای طولاب ……………………………………………………………………………………. 30
وجه تسمیه ……………………………………………………………………………………………………………….. 33
مذهب مردم روستای طولاب ……………………………………………………………………………………………. 33
زبان مردم روستای طولاب ………………………………………………………………………………………………. 33
وضعیت اشتغال مردم روستای طولاب ………………………………………………………………………………….. 34
ساخت قدرت در روستای طولاب ………………………………………………………………………………………… 37
فصل چهارم : یافته های تحقیق
اعتقادات و باورها هنگام زایمان در روستای طولاب …………………………………………………………………….. 38
اعتقادات و باورها در دوران حاملگی قبل از تولد كودك ………………………………………………………………… 39
بچه میری – سقط جنین …………………………………………………………………………………………………. 41
آیین روشن كردن چراغ …………………………………………………………………………………………………….. 44
زایمان و تولد كودك ………………………………………………………………………………………………………….. 45
ناف بریدن كودك ………………………………………………………………………………………………………………. 47
تغذیه و تابوهای غذای ……………………………………………………………………………………………………….. 50
رسم پخت آش هفتلان ……………………………………………………………………………………………………… 51
رسم پخت آش سرچلگانه ………………………………………………………………………………………………….. 52
لباس نوزاد در چهل روزگی ………………………………………………………………………………………………….. 53
اعتقادات و باورها مربوط چهل روز اول زندگی …………………………………………………………………………….. 54
دندان در آوردن كودك و پخت آش دامو …………………………………………………………………………………….. 57
سوراخ كردن گوش نوزاد دختر ………………………………………………………………………………………………. 59
از شیر گرفتن كودك …………………………………………………………………………………………………………. 60
مراسم ختنه به صورت سنتی ……………………………………………………………………………………………… 61
مدرسه و تحصیل كودكان در روستای طولاب …………………………………………………………………………….. 63
تحلیل كاركردی باورهای روستای طولاب …………………………………………………………………………………. 65
منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………………. 67
منابع پایان نامه ای………………………………………………………………………………………………………….. 68
فهرست مصاحبه شوندگان………………………………………………………………………………………………… 69
چکیده تحقیق:
در هر جامعه های باورها و اعتقادات و دانسته ها ریشه در تاریخ و گذشته آن جامعه دارند برای ظهور و پیدایش یك باور نمی توان تاریخ دقیقی تعیین نمود و مهم ترین مسئله شناخت باورها و جمع آوری و گرداوری آنها است كه در این تحقیق با توجه به اینكه مطالعات مردم شناسی مطالعاتی ژرفانگر هستند بنابراین سعی شده تحقیق در مكان محدود و مشخص روستای طولاب انتخاب و بررسی شود. روش تحقیق به صورت مشاهده میدانی و مصاحبه با زنان و مردان روستای طولاب انجام گرفته و همزمان از مطالعه اسنادی و كتابخانه ای و استفاده از پایان نامه ها مورد توجه و استفاده قرار گرفته.
آنچه كه در این پژوهش به آن تأكید شده بررسی باورها و اعتقادات و آداب و رسوم سنتی مردم روستای طولاب در مورد زایمان تا 7 سالگی كودك یعنی مرحله اول زندگی انسان است كه در اثر زمان كم رنگ شده و در حال حاضر گرایش به شیوه های مدرن و صنعتی بیشتر شده بنابراین ضمن جمع آوری و بررسی باورها و اعتقادات مختلف روستای طولاب در مرحله اول زندگی انسان تأثیر آنها بر زندگی و كاركردهای فردی اجتماعی این باورها و اعتقادات نیز بررسی شده است.
مقدمه:
باورها و اعتقادات از دیدگاه مردم شناسی از اهمیت ویژه ای برخوردارند هر باور و آیین و سنتی كه در یك جامعه وجود دارد در واقع در پاسخ به نیازهای مادی و معیشتی آن قوم و جامعه به وجود آمده اند.
مالینوفسكی انسان شناسی انگلیس شیوه درست مطالعه فرهنگ و تمدن هر قوم را با در نظر گرفتن تمامی آن به عنوان یك مجموعه و مطالعه هر یك از عناصر آن دانسته مالینوفسكی می گوید هر عاملی در یك تمدن و فرهنگ دارای كاركردی است نسبت به كل مجموعه و كاركرد آن برآوردن نیازهای اساسی انسان است (فربد- محمد صادق – مبانی انسان 1380 ص124).
مطالعه در زمینه باورها و اعتقادات مختلف جز فرهنگ یك قوم محسوب می شوند و فرهنگ چكیده های تلاش انسان در روند تاریخ برای پاسخ به نیازهای مادی و معنوی است كه از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند.
در این پژوهش سعی شده است باورها و اعتقادات مختلف مردم روستای طولاب را از زایمان تا 7 سالگی كودك مورد بررسی قرار دهیم بنابراین نخستین مرحله در این خصوص جمع آوری و گرداوری این باورها و اعتقادات است كه در مرحله بعدی به صورت مطلوب و منطقی دسته بندی شوند.
تولید مثل وزاد و ولد و تولد نوزادان از قرنهای اولیه حیات بشر تا به امروز وجود داشته و آیین ها و مراسمات و باورها و اعتقادات مختلفی اجرا شده در این تحقیق كه به بررسی باورها و اعتقادات و آداب و رسوم روستای طولاب از زایمان تا 7 سالگی كودك پرداخته شده در فصل اول این تحقیق كلیات تحقیق كه شامل طرح مسأله ضرورت انتخاب موضوع اهداف كلی و جزیی تحقیق استفاده از روش مشاهده مشاركت آمیز مصاحبه و ابزار مختلف تحقیق دوربین عكاسی – مشاهده میدانی در قلمرو محدود و مشخص روستای طولاب به عنوان محدوده تحقیق ذكر شده سوالات و مشكلات تحقیق كه پژوهشگر با آن مواجه بوده در این فصل ذكر شده.
در فصل دوم چهار چوب نظری تحقیق نظریات مختلف مكتب كاركرد گرایی بیان شده.
در فصل سوم به معرفی كل منطقه یعنی روستای طولاب از لحاظ موقعیت طبیعی جغرافیایی – جمعیت – زبان و مذهب و امكانات روستا مورد بررسی قرار گرفته و در این فصل ذكر شده.
در فصل چهارم یافته های تحقیق كه شامل باورها و اعتقادات مختلف روستای طولاب از زایمان تا 7 سالگی كودك مورد مشاهده و ثبت و ظبط قرار گرفته و از طریق مصاحبه با اهالی روستای طولاب قسمتی از این باورها و اعتقادات را كه در گوشه ذهن كهنسالان روستا در حال فراموش شدن بود ثبت كرده و كاركرد و تأثیر این باورها و اعتقادات بر زندگی اهالی روستای طولاب مورد بررسی قرار داده شده.
بیان مسئله
درباره باورها و اعتقادات و فرهنگ مناطق مختلف جغرافیایی ایران و جهان مطالب زیادی توسط نویسندگان و محققان نگاشته شده آنچه امروزه به عنوان باورها و اعتقادات، آیین ها و مراسمات مختلف مانند پلی مارا با گذشته ها و زندگی اجداد و پدرانمان آشنا می كند و شناخت این باورها و اعتقادات خصوصاً در اوایل زندگی و از به دنیا آمدن كودك تا بزرگ سالی و مرگ اهمیت دارد. علت به وجود آمدن بسیاری از باورها و اعتقادات ناشی از شیوه معیشت و محیط جغرافیایی مردم آن منطقه است باورها و اعتقادات و رسوم مردم را نباید خرافات محسوب كرد. زیرا هر یك از اعمال و رفتار و باورها و اعتقادات تحت تأثیر عوامل مختلف تلاشی در جهت رسیدن به آمال و آروزهای انسان رسیدن به آرامش روحی است. باورها و اعتقادات مختلف در جوامع گوناگون متفاوت هستند اما در عین حال نقش واحدی را بر عهده دارند كه همان تأمین یا برآوردن نیازهای روانی و تسكین احساس ترس مردم در برابر خطرات ناشی از عوامل طبیعی است بسیاری از باورها و اعتقادات تحت تأثیر عوامل مختلف مانند تغییرات و تحول در محیط اجتماعی و زیستی است.
این باورها و اعتقادات كه بسیاری از آنها در گوشه ای از ذهن پیران متروك مانده و آهسته دوام خود را از دست می دهند. در بسیاری از موارد برگرفته از محیط جغرافیایی و شیوه معیشت مردم می باشد پختن آش در چهلمین روز تولد كودك با حبوبات آن منطقه ناشی از تأثیرات شیوه معیشت و كشاورزی آنها است كه باعث به وجود آمدن باورهای خاصی در این روستا شده كه از لحاظ روانی به آنها امید و آرامش می دهد و بزرگ شدن كودك آنها را تضمین می كند.
با توجه به مهاجرت روستائیان از روستا به شهر و ارتباط بیشتر افراد بسیاری از باورها و اعتقادات و مراسمات مختلف تغییر و در مواردی در شهرها نفوذ كرده مثلاً بیماری یرقان كه اصطلاح محلی آن زردی (zardy) است و كودكان مبتلا به آن را نزد اشخاصی كه به اصطلاح محلی (بش دار ) (Bas Dar) برده و با فوت كردن به صورت كودك مریض شده او را شفا می دهد این رسم كه قبلاً در روستاها رواج داشته در شهر ها نیز مرسوم شده و كودكان را به جای درمان پزشكی در بیمارستان به نزد این اشخاص برده می شوند.