بخش اول منع اضرار به دیگری.. 29
بخش دوم منع اضرار به خود. 33
فصل سوم جایگاه لاضرر به عنوان ضابطه‌ی فعل رفتاری حکومت و حاکم. 36
بخش اول ارکان، خصوصیات و ضمانت اجراها 38
ارکان قاعده. 38
بخش دوم تحقق ضرر. 39
بخش سوم اسناد ضرر. 40
خصوصیات قاعده. 41
امتنانی بودن.. 41
3-1)دوگانگی ماهیت.. 42
3-2) آثار و ضمانت اجراهای قاعده 43
فصل چهارم – مصادیق ضرر. 45
بخش اول : آیا عدم نفع،ضرر است؟. 47
بخش دوم : نوعی یا شخصی بودن ضابطه ضرر. 49
بخش سوم : اضرار به غیر برای دفع ضرر از خود. 50
بخش چهارم : تحمل ضرر برای دفع ضرر از غیر. 51
بخش پنجم : تعارض ضررین. 52
بخش ششم : تعارض لاضرر با تسلیط.. 53
فصل پنجم سوء استفاده از حق.. 57
بخش اول سوء استفاده از حق در اپارتمانها 58
بخش دوم -سوء استفاده از حق مالکیت در اداره ساختمان. 60
بخش سوم – سوء استفاده از حق با عدم حضور در جلسه مجمع عمومی ساختمان. 62
بخش چهارم -ضمانت اجرا 63
بخش پنجم – سو ء استفاده از حق مالکیت با ایجاد سر و صدا در قسمت های اختصاصی.. 64
نتیجه‌گیری.. 70
منابع 71
چكیده
لاضرر یکی از قواعد مهم حاکم بر نظام حقوق خانواده در اسلام است. درباره‌ی روایات لاضرر و چگونگی استفاده از آن در استنباط احکام شرعی در نظام حقوقی اسلام به طور کلی و در نظام حقوق خانواده به طور خاص دیدگاه‌های گوناگونی توسط فقیهان ابراز شده است. با وجود اهمیت مباحث انجام شده درباره‌ی این روایات در این نوشتار تلاش می‌‌شود مجموعه‌ی این مباحث در قالب نظریه‌ی نهی و نفی ضرر بازخوانی مجدد شود. هر چند مباحث مربوط به سند این روایات و امور پیرامونی آن نیز مهم است، اما به دلیل نبود اختلاف در اصل اعتبار این ادله از این گونه مباحث صرف نظر شده است. همچنین برای ساماندهی نظریه به جای ورود به متن روایات و مدلول‌شناسی آنها، ابتدا حوزه‌های نظریه و سطوح نظام حقوقی اسلام شناسایی شده و با نگاه نظام‌مند جایگاه نفی و نهی از ضرر در آنها بررسی شده است.
کلید واژه
حقوق خانواده، نظام حقوق خانواده، نظام حقوقی اسلام، لاضرر، نظریه لاضرر، قاعده لاضرر، حکم تشریعی، رفتار مکلف، رفتار دولت
مقدمه
نظام حقوق خانواده از جمله خرده‌نظام‌های نظام حقوق اسلام است که با دارا بودن قواعد اختصاصی به لحاظ ذات خود مبانی، منابع و اصول مشترکی نیز با این نظام دارد. احکام و قواعد حقوقی تنظیم‌کننده‌ی مستقیم یا غیر مستقیم روابط اشخاص است. روابط موجود در نظام حقوق خانواده به تناسب نقش‌های خانوادگی به روابط میان زن و شوهر، روابط میان والدین و اولاد، روابط اولاد با