اهداف توانمندسازی کارکنان
هدف توانمندسازی، شرکت دادن افراد بیشتر در فرایندهای تصمیمگیری سازمان نیست بلکه هدف بکار گرفتن افکار کارکنان به منظور یافتن شیوههای بهتر و اتخاذ بهترین تصمیمات ممکن میباشد. به عبارت دیگر هدف این است که ذی صلاحترین کارکنان، بیشترین نفوذ را در مناسبترین شیوهها اعمال کنند. مفهوم صلاحیت و نفوذ دربرگیرنده سه عنصر گروهی میباشد:
- متعهد بودن
- لایق بودن
- پایبند بودن به اصول اخلاقی
حال هدف عمده جابجایی قدرت در فرایند توانمندسازی کارکنان، افزایش بهرهوری و قدرت رقابت در سازمانهای با بازده پایین میباشد. در مسیر توانمندسازی کارکنان، در نظر است هر گامی که برداشته میشود تکامل و قدرت کارکنانی که در گذشته قدرت قانونی آنان هیچ یا اندک بوده است، افزایش یابد.
به طور خلاصه اهداف توانمندسازی کارکنان را میتوان در موارد ذیل ذکر کرد:
- آشنا نمودن کارکنان جدید با اهداف سازمان
- ارتقای کارکنان از طریق ایجاد دانش و توانایی
- استقرار عدالت در سازمان
- ایجاد تعهد و اشتیاق در کارکنان
- استفاده از ظرفیتهای بالقوه کارکنان
اطمینان دادن به کارکنان که در چارچوب رسالت، چشم انداز و استراتژی سازمان به موفقیت میرسند.
-
- هماهنگی با تغییرات و پیشرفتهای علمی و تکنولوژی در جهان
- هماهنگی با تحولات سیاسی و اقتصادی جامعه
- هماهنگی با نیازهای جدید جامعه و ارباب رجوع
- کسب مهارتهای ادراکی، فنی و روابط انسانی
- کسب نگرش درست و آمادگی برای ایجاد تغییر در سازمان
- تامین نیروی انسانی جدید به منظور جایگزینی
- فراهم آوردن زمینههای ترفیعات
- رشد کمی و کیفی تولید
- اثربخشی و کارایی نیروی انسانی
- پرهیز از ضایعات (مصلحی و همکاران، ۱۳۹۱)
۲-۱-۷- انواع توانمندسازی
دو نوع توانمندسازی فردی و عالی مطرح است. توانمندسازی فردی مخصوص کارکنان و توانمندسازی عالی ویژه مدیران است.
۱- توانمندسازی فردی
در این حالت، کارکنان با دریافت مهارتها قادرند بدون نیاز به حضور مستقیم سرپرست، فعالیت کنند. در این مرحله، قدرت تجزیه و تحلیل کارکنان رشد مییابد و میتوانند برای پرسشها و مشکلات خود پاسخ و راه حل مناسب پیدا کنند. همچنین شخص قادر است در شرایط جدید رفتارش را تنظیم کرده، در مقابل عملکرد و تصمیمهایش مسئول و پاسخگو باشد.
۲- توانمندسازی عالی (سازمانی)
این سطح ویژه مدیران است، آنان میتوانند برنامههای کلی سازمان را تدوین کنند. تصمیم میگیرند چه کارهایی توسط چه کسانی و چطور انجام گیرد. مدیران به وظایفشان آگاه بوده، همچنان هدایت کارکنان را بر عهده دارند. در این مرحله، مهارتهای رهبری را میتوان به کارکنانی که توانمندسازی مرحله فردی را با موفقیت گذراندهاند، آموزش داد.