مخاطره‌ترین ساختار است زیرا به سلامت و گرایشهای یک نفر وابسته است.
چه موقع ساختار ساده به‌کار گرفته میشود؟
اگر اندازه سازمان کوچک بوده و در مرحله شکل گیری باشد یا محیط ساده و پویا و همچنین وقتی سازمان با تهدیدات محیطی یا نوعی بحران مواجه باشد استفاده از ساختار ساده توصیه میشود. همچنین وقتی مدیر ارشد مالک سازمان یا خواهان تمرکز قدرت باشد استفاده از این ساختار مناسب‌تر است. هنگامی که تعداد کارکنان کم باشد ساختار ساده اثربخش تر است زیرا کارهای تکراری کم است. استانداردسازی جذابیتی ندارد و ارتباطات غیررسمی به سهولت انجام میشود.
محیطهای پویا و ساده با سازمانهای تخت اداری ساختار ساده،همراه با تمرکز تصمیمگیری و داشتن هسته عملیاتی ارگانیک سازگاری دارند. زیرا محیط ساده به‌راحتی قابل درک به‌وسیله افراد است و آنها را قادر به کنترل تصمیمگیری بهطور اثربخش میکند.
فارغ از اندازه، وقتی سازمان به‌ناگهان با نوعی تهدید محیطی مواجه میشود مدیریت از ساختار ساده استفاده میکند تا برای بقاء تمرکز قدرت حاکم باشد. (منوریان ص63)
ب) ساختار بوروکراسی ماشینی:
ویژگی ها:
وظایف عملکردی است.
قوانین و مقررات بسیار رسمی هستند.
وظایف سازمانی در بخشهای وظیفه‌ای گروهبندی شدهاند و اختیار متمرکز است.
تصمیمگیری از سلسله مراتب رسمی تبعیت میکنند.
ارتباطات رسمی در همه رده‌ها فائق است.
بوروکراسی ماشینی بیش از سایر انواع سازمانی بر تقسیم کار و گوناگونی واحدها در همه اشکال آن، یعنی عمودی، افقی، صف و ستاد، وظیفه‌ای،سلسله مراتبی و موقعیتی تاکید دارد.
نقاط قوت و ضعف ساختار بوروکراسی ماشینی:
نقاط قوت:
در انجام فعالیتهای استاندارد توانایی دارد. درنتیجه اگر مدیران میانی و رده‌پائین نیز توانایی محدودی داشته باشند باز هم این ساختار قابل اجراست، زیرا فراگیر بودن قوانین و مقررات و عملیات استاندارد با رسمیت بالا موجب تمرکز قدرت شده و آزادی عمل مدیران را کاهش میدهد. لذا نیاز کمی به استفاده از تصمیم‌گیرندگان باتجربه و نوآور در رده‌های پائین احساس میشود.
وجود متخصصان مشابه در کنار هم باعث صرفه‌جویی ناشی از مقیاس میشود و دوباره‌کاری به‌حداقل میرسد
به‌دلیل همگروهی با هم‌حرفه‌ایها رضایت کارکنان بالا می‌رود.
نقاط ضعف:
توجه زیاد به تخصص‌گرایی، تفکر بخشی و تعارض بین واحدهای فرعی سازمان وجود دارد
اهداف واحد وظیفه‌ای اهداف کل سازمان را تحت‌الشعاع قرار میدهد
توجه بیش از حد به قوانین و مقررات امکان تغییر و اصلاح را کاهش می‌دهدو در مواجهه با تغییرات بسیار ضعیف عمل میکند
تمرکز ساختار و اصرار بر حفظ سلسله مراتب باعث میشود تا مدیران در دوران دگرگونیها با اطلاعات مجرد،ناکافی و سطحی روبرو شوند.
چه موقع ساختار بوروکراتیک ماشینی را به‌کار می‌بریم؟
ساختار بوروکراسی ماشینی زمانی کارآمد است که اندازه سازمان بزرگ بوده ، محیط ساده و باثبات باشد و تکنولوژی مورد استفاده کارهایی تکراری را دربرداشته باشد، قابلیت استاندارد شدن داشته باشد. شرکتهای دارای تولید انبوه نظیر شرکتهای اتومبیل‌سازی و فولاد و سازمانهای خدماتی نظیر شرکتهای پست، بیمه، تلفن و هواپیمایی از جمله سازمانهای با ساختار بوروکراتیک هستند. (منوریان ص65)
ج) ساختار بوروکراسی حرفهای:
ویژگی‌ها:
مکانیزم اصلی هماهنگی استاندارد کردن مهارتهاست.
بخش اصلی آن هسته عملیاتی یعنی حرفه ایهایی است که کار اصلی سازمان را انجام می‌دهند
متخصصان یعنی حرفه‌ایهای کاملا آموزش دیده و ارشاد شده را برای هسته عملیاتی خود استخدام میکند و اختیار نظارت کار را به‌خود آنها واگذار میکند.
دو سلسله مراتب اداری همراستای یکدیگر قرارداند. (1)سلسله مراتب مردم سالارانه حرفه‌ایها که از پایین به بالای سازمان است. (2)سلسله مراتب دیوان‌سالارانه ماشینی کارکنان پشتیبانی که از بالا به پائین سازمان است.
تکنولوژی و دانش به‌کار گرفته شده پیشرفته است اما نظام فنی آن یعنی ابزاری که برای کاربرد این دانش در سازمان مورد استفاده قرار میگیرد الزاما پیشرفته نیست.
قدرت در هسته عملیاتی متمرکز است چون مهارتهای مهم مورد نیاز سازمان در اختیار آنهاست و دربه‌کارگیری مهارتهای خود استقلال دارند.
تنها بخشی که از بوروکراسی که دارای قوانین و مقررات رسمی است ستاد پشتیبانی است که فعالیتهای آن بر دادن خدمات به هسته عملیاتی متمرکز است.
نقاط قوت و ضعف ساختار بوروکراسی حرفهای:
نقاط قوت:
وظایف تخصصی با کارایی زیاد انجام میشود و درعین حال متخصصان از استقلال و آزادی عمل برخوردارند.
نقاط ضعف:
تاکید بر واحدهای فرعی( همانند بوروکراسی ماشینی) موجب تعارض بین واحدها میشود.
هرکدام از بخشهای حرفهای هدفهای خاص خود را تعقیب میکنند و آن را برتر از اهداف کل سازمان می‌دانند.
تفاوت بوروکراسی ماشینی با بوروکراسی حرفهای:
در هردو بوروکراسی ماشینی و حرفهای متخصصان در اتخاذ تصمیمها تابع قوانین و مقررات بوده و این امر آزادی عمل آنها را محدود می‌سازد. تنها تفاوت در این است که در بوروکراسی حرفهای قوانین به‌وسیله خود متخصصان وضع میشود. حال اگر استانداردهای حرفهای و اصول اخلاقی غیر منعطف باشند مانع اثربخشی سازمان خواهند بود.
چه موقع از بوروکراسی حرفهای استفاده می‌کنیم؟
در مواردی که سازمان بزرگ باشد،محیط پیچیده و باثبات باشد و تکنولوژی تکراری نهادی شده و از طریق حرفهای گرایی وجود داشته باشد.
محیط پیچیده و باثبات به‌این معناست که سازمان ملزم به‌بکارگیری مهارتهای پیچیده است که فقط میتواند از طریق آموزش رسمی و برنامههای کارآموزی یادگرفته شوند اما ثبات کافی برای تعریف دقیق و استاندارد این مهارتها وجود ندارد. (منوریان ص66)
پایان نامه رابطه استراتژی رقابتی، ساختار سازمانی و عملکرد شرکت
دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی دانشکده مدیریت و حسابداری پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی گرایش بازرگانی بین الملل بررسی رابطه استراتژی رقابتی، ساختار سازمانی و عملکرد شرکت های صنعت مواد غذایی براساس دیدگاه مبتنی بر منابع برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان […]
پایان نامه رابطه بین ساختار سازمانی و میزان آمادگی دبیران
دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی عنوان: «بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و میزان آمادگی دبیران برای پذیرش تغییر در دبیرستانهای شهرستان چهار دانگه» تابستان 93 برای رعایت […]
پایان نامه رابطه عوامل شناختی توانمندسازی با ساختار سازمانی در بین مدیران آموزش و پرورش منطقه کاشان
متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق دانشکده مدیریت پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (MA) مدیریت دولتی گرایش مدیریت تشکیلات و روشها عنوان: رابطه عوامل شناختی توانمندسازی با ساختار سازمانی در بین مدیران آموزش و پرورش منطقه کاشان استاد مشاور: دکتر حمید رضا بهرامی نیمسال اول […]
پایان نامه رابطه بین ساختار سازمانی و سرمایه اجتماعی در کارکنان بانک صادرات قم
متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد ) (M.A گرایش منابع انسانی عنوان : رابطه بین ساختار سازمانی و سرمایه اجتماعی در کارکنان بانک صادرات قم تابستان 93 برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی […]
پایان نامه بررسی رابطه بین سیستم های اطلاعات مدیریت و ساختار سازمانی در سازمانهای دولتی و نهادهای منتخب شهر قم
متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق دانشکده مدیریت پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی “M.A“ گرایش سیستم های اطلاعاتی عنوان تحقیق: بررسی رابطه بین سیستم های اطلاعات مدیریت و ساختار سازمانی در سازمانهای دولتی و نهادهای منتخب شهر قم زمستان 93 برای رعایت حریم […]
پایان نامه بررسی رابطه بین ابعاد ساختار سازمانی با وضعیت مدیریت دانش در سازمانهای دولتی شهر بندر عباس
متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات هرمزگان پایان نامه کارشناسی ارشد رشته : مدیریت اجرای گرایش : مدیریت استراتژیک موضوع : بررسی رابطه بین ابعاد ساختار سازمانی با وضعیت مدیریت دانش در سازمانهای دولتی شهر بندر عباس استاد مشاور: دکتر رضا احمدی سال تحصیلی […]
پایان نامه رابطه بین ساختار سازمانی و عملکرد سازمانی با میانجیگری نوآوری خدمات در بانکها و موسسات مالی استان گیلان
متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت دانشکده مدیریت و حسابداری، گروه آموزشی مدیریت دولتی پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد ((M.A.)) رشته مدیریت دولتی، گرایش نیروی انسانی عنوان رابطه بین ساختار سازمانی و عملکرد سازمانی با میانجیگری نوآوری خدمات در بانکها و موسسات مالی استان […]
پایان نامه رابطه بین ساختار سازمانی و عملکرد سازمانی با میانجیگری نوآوری خدمات در بانکها
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
چکیده
هدف کلی این تحقیق، ارزیابی طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» از دیدگاه کشاورزان مجری طرح در استان کرمانشاه بود. جامعهی آماری پژوهش دربرگیرندهی کشاورزان مجری طرح در استان کرمانشاه بود (72 نفر) که به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند که سرانجام 64 نفر مطالعه شدند. به منظور جمعآوری اطلاعات در تحقیق حاضر از پرسشنامه استفاده شد. برای سنجش روایی ابزار تحقیق از پانل متخصصان و از آلفای کرونباخ برای سنجش پایایی استفاده شد (78/0=α). نتایج حاصل از ارزیابی طرح «تسریع انتقال یافتهها» بر اساس مدل سیپ نشان داد که طرح مورد نظر در قسمت درونداد (با میانگین 85/3)، زمینه (با میانگین 82/3)، برونداد (با میانگین 32/3) و فرآیند (با میانگین 28/3) به ترتیب بیشترین تا کمترین مطلوبیت را داشته است. یافتهها نشان دادند موفقیت طرح مورد نظر (میانگین 56/3 از 5) بیشتر از حد متوسط ارزیابی شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد بین ویژگیهای فردی و حرفهای کشاورزان مجری طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» با موفقیت طرح مورد نظر هیچگونه رابطهی معنیداری وجود ندارد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که مهمترین راهکارهای بهبود اجرای طرح به ترتیب راهکارهای اقتصادی (با تبیین 21/16 درصد از کل واریانس تبیین شده) و راهکارهای مدیریتی (با تبیین 34/15 درصد از واریانس کل) میباشند. ایجاد ارتباط مؤثر بین کشاورزان، مروجان و محققان، سرعت بخشیدن به انتشار یافتههای تحقیقاتی قابل کاربرد و سازگار با شرایط اقلیمی کشاورزان، افزایش مشارکت و همکاری در بین کشاورزان و افزایش عملکرد در واحد سطح به عنوان مهمترین نقاط قوت و افزایش هزینههای تولید نسبت به روشهای سنتی و عدم توجه به دانش بومی کشاورزان به عنوان مهمترین نقاط ضعف طرح مورد نظر شناخته شدند. نتایج حاصل از سنجش نگرش کشاورزان مجری طرح نشان داد که 89 درصد از کشاورزان نسبت به طرح مورد نظر دارای نگرش مطلوب و 11 درصد دارای نگرش خنثی میباشند.
کلید واژهها: تسریع انتقال یافتهها، ارتباط، تحقیق، ترویج، سیپ
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : طرح تحقیق
1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………2
1-2- بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………………………………….3
1-3- اهداف……………………………………………………………………………………………………………………………………………….5
1-4- اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………………………………………..6
1-5- محدودهی پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………..7
1-6- محدودیتهای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………7
1-7- تعاریف و
مفاهیم……………………………………………………………………………………………………………………………..8
فصل دوم : بررسی ادبیات تحقیق
2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………11
2-2- بخش اول: کلیات ارتباط تحقیق و ترویج……………………………………………………………………………………11
2-1-1- پیوند تحقیق و ترویج…………………………………………………………………………………………………13
2-2-2- نظام دانش و اطلاعات کشاورزی………………………………………………………………………………..16
2-2-3- شیوههای مرسوم ارتباطی تحقیق و ترویج کشاورزی در سطح جهان………………………20
2-2-4- پیشینهی طرحهای مشترک تحقیقی – ترویجی در ایران………………………………………..25
2-3- بخش دوم: کلیات طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………………………..27
2-3-1- سابقه و پیشینهی تجربی طرح………………………………………………………………………………….27
2-3-2- اهداف طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………………28
2-3-3- ویژگیهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………29
2-3-4- اهمیت و ضرورت اجرای طرح……………………………………………………………………………………30
2-3-5- رهیافت ترویجی طرح…………………………………………………………………………………………………30
2-3-6- محتوا و موضوع یافتههای تحقیقاتی و کاربردی طرح……………………………………………….31
2-3-7- روند اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………………..33
2-3-8- الزامات اجرایی طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………..34
2-3-9- مناطق اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» در استان کرمانشاه………………..35
2-4- بخش سوم: کلیات ارزشیابی
2-4-1- تعاریف و مفاهیم ارزشیابی…………………………………………………………………………………………38
2-4-2- اهداف ارزشیابی………………………………………………………………………………………………………….41
2-4-3- ویژگیهای ارزشیابی…………………………………………………………………………………………………..43
2-4-4- مسائل کلیدی ارزشیابی……………………………………………………………………………………………..43
2-4-5- سطوح ارزشیابی………………………………………………………………………………………………………….45
2-4-6- انواع ارزشیابی……………………………………………………………………………………………………………..47
2-4-6-1- انواع ارزشیابی با توجه به زمان……………………………………………………………….47
2-4-6-2- انواع ارزشیابی از نظر کارائی……………………………………………………………………48
2-4-6-3- انواع ارزشیابی از لحاظ درجهی اعتبار……………………………………………………48
2-4-6-4- انواع ارزشیابی با توجه به ارزشیابان………………………………………………………..50
2-4-7- مدلهای ارزشیابی……………………………………………………………………………………………………..50
2-4-7-1- مدل ارزشیابی مشارکتی………………………………………………………………………..52
2-4-7-2- مدل ارزیابی سریع و مشارکتی روستایی……………………………………………….56
2-4-7-3- مدل ارزشیابی مبتنی بر طبیعت…………………………………………………………..57
2-4-7-4- مدل ارزشیابی تجربی…………………………………………………………………………….57
2-4-7-5- مدل مفهومی آون………………………………………………………………………………….58
2-4-7-6- مدل سلسله مراتبی بنت………………………………………………………………………..59
2-4-7-7- مدل ارزشیابی تفاوتها (اختلاف یا ناهمخوانی)……………………………………60
2-4-7-8- مدل ارزشیابی اعتبارگذاری……………………………………………………………………61
2-4-7-9- مدل ارزشیابی اعتباربخشی……………………………………………………………………61
2-4-7-10- مدل ارزشیابی مدافعه یا دوسویه………………………………………………………..62
2-4-7-11- مدل ارزشیابی هدف آزاد…………………………………………………………………….62
2-4-7-12- مدل ارزشیابی مناسبات اجرایی………………………………………………………….64
2-4-7-13- مدل ارزشیابی حقوقی…………………………………………………………………………64
2-4-7-14- مدل ارزشیابی قضایی………………………………………………………………………….64
2-4-7-15- مدل ارزشیابی به مثابه روشنگری……………………………………………………….65
2-4-7-16- مدل ارزشیابی مبتنی بر استراتژی وضعیت ویژه………………………………..65
2-4-7-17- مدل ارزشیابی تایلر……………………………………………………………………………..66
2-4-7-18- مدل ارزشیابی استیک…………………………………………………………………………66
2-4-7-19- مدل ارزشیابی تصمیمگیری مدیریتی…………………………………………………67
2-4-7-20- مدل ارزشیابی هدف مدار……………………………………………………………………67
2-4-7-21- مدل عمومی ارزشیابی…………………………………………………………………………68
2-4-7-22- مدل آزمایش اجتماعی………………………………………………………………………..68
2-4-7-23- مدل کارشناسی…………………………………………………………………………………..68
2-4-7-24- مدل تخصص محور……………………………………………………………………………..68
2-4-7-25- ارزشیابی به عنوان خبرگی…………………………………………………………………69
2-4-7-26- مدل منطقی ارزشیابی برنامه………………………………………………………………..69
2-4-7-27- مدل سیپ…………………………………………………………………………………………….70
2-5- بخش چهارم: پیشینهی پژوهش……………………………………………………………………………………………….76
2-6- چارچوب نظری تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..89
فصل سوم: روش تحقیق
3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………91
3-2- نوع و روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………..91
3-3- جامعهی آماری…………………………………………………………………………………………………………………………92
3-4- حجم نمونه و روش نمونهگیری…………………………………………………………………………………………………………………93
3-5- ابزار جمعآوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………..94
3-6- تعیین روایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………….96
3-7- تعیین پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………96
3-8- تجزیه و تحلیل دادهها………………………………………………………………………………………………………………………………….97
فصل چهارم: یافتهها
4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….99
4-2- ویژگیهای فردی و حرفهای کشاورزان……………………………………………………………………………………99
4-3- ارزیابی زمینه اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………….101
4-3-1- میزان تأثیر عوامل زمینهای در موفقیت طرح ترویجی «تسریع انتقال
یافتهها»………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..101
4-3-2- وضعیت موجود عوامل زمینهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………..102
4-4- ارزیابی دروندادهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»………………………………………………..104
4-4-1- اثربخشی دروندادهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………104
4-4-2- شیوهی اقدام در مورد دروندادهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……….105
4-5- ارزیابی فرآیند اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………….107
4-6- ارزیابی بروندادهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………………108
4-7- ارزیابی کلی طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………………..109
4-8- ارزیابی مراحل مختلف طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» از دیدگاه کشاورزان
مجری طرح…………………………………………………………………………………………………………………………………………111
4-9- نقاط قوت طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………………………………112
4-10- نقاط ضعف طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………………………….113
4-11- راهکارهای بهبود اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»………………………………………..114
4-12- نگرش کشاورزان نسبت به طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………118
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………123
5-2- نتایج ارزیابی زمینه……………………………………………………………………………………………………………….123
5-2-1- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………….125
5-3- نتایج ارزیابی درونداد……………………………………………………………………………………………………………125
5-3-1- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………126
5-4- نتایج ارزیابی فرآیند……………………………………………………………………………………………………………….126
5-4-1- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………..127
5-5- نتایج ارزیابی برونداد…………………………………………………………………………………………………………….127
5-5-1- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………..128
5-6- سایر نتایج………………………………………………………………………………………………………………………………128
5-6-1- پیشنهادها………………………………………………………………………………………………………………130
منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..131
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1 شرکتهای تعاونی تولید همکار در طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»………………………………………33
جدول 2-2 تعداد اولویتهای ایجاد واحدهای بهرهبرداری هدف به تفکیک بخش………………………………………………34
جدول 2-3 سایتهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………………………………..36
جدول 2-4 کلیات طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» بر اساس مناطق چهارگانه…………………………………………37
جدول 2-5 سطوح قضاوت برای ارزشیابی یک برنامهی ترویجی………………………………………………………………………….46
جدول 2-6 تفاوتهای بین ارزشیابی مشارکتی و سنتی………………………………………………………………………………………55
جدول 2-7 اجزاء مدل آون برای ارزشیابی برنامه…………………………………………………………………………………………………59
جدول 2-8 سلسله مراتب بنت………………………………………………………………………………………………………………………………60
جدول 3-1 سایتهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………………………………..93
جدول 3-2 نحوهی پراکنش جامعهی آماری…………………………………………………………………………………………………………94
جدول 3-3 بخشهای مختلف پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………..95
جدول 3-4 میزان ضریب آلفای کرونباخ بخشهای مختلف پرسشنامه……………………………………………………………….96
جدول 4-1 ویژگیهای فردی و حرفهای کشاورزان مجری طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………….99
جدول 4-2 توزیع فراوانی عوامل زمینهای طرح «تسریع انتقال یافتهها» بر اساس میزان تأثیر آنها در موفقیت طرح……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..101
جدول 4-3 توزیع فراوانی عوامل زمینهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» بر اساس وضعیت موجود…..103
جدول 4-4 مقایسهی وضعیت موجود و وضعیت مطلوب عوامل زمینهای طرح ترویجی «تسریع انتقال
یافتهها»………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..104
جدول 4-5 توزیع فراوانی دروندادهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» بر اساس میزان تأثیر آنها در موفقیت طرح………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..104
جدول 4-6 توزیع فراوانی شیوهی اقدام در مورد هر یک از دروندادها بر اساس میزان تأثیر آنها در موفقیت طرح………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………106
جدول 4-7 ارزیابی فرآیند اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………………………107
جدول 4-8 ارزیابی بروندادهای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………………108
جدول 4-9 ارزیابی کلی طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» بر اساس مدل سیپ………………………………………110
جدول 4-10 ارتباط بین میزان موفقیت طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» با ویژگیهای فردی و حرفهای کشاورزان مجری طرح………………………………………………………………………………………………………………………………………….110
جدول 4-11 ارزیابی مراحل مختلف طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» از دیدگاه کشاورزان……………………111
جدول 4-12 میزان تأثیر اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» بر عملکرد………………………………………….112
جدول 4-13 اولویتبندی نقاط قوت طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………112
جدول 4-14 مهمترین نقاط قوت طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» از دیدگاه کشاورزان………………………..113
جدول 4-15 نقاط ضعف طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»……………………………………………………………………….113
جدول 4-16 مهمترین نقاط ضعف طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» از دیدگاه کشاورزان………………………114
جدول 4-17 راهکارهای بهبود اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»………………………………………………….114
جدول 4-18 مهمترین راهکارهای بهبود اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» از دیدگاه
کشاورزان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………116
جدول 4-19 مقدار KMO و آزمون بارتلت……………………………………………………………………………………………………….116
جدول 4-20 راهکارهای استخراج شده به منظور بهبود اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………..117
جدول 4-21 مقدار ویژه و درصد واریانس عاملها……………………………………………………………………………………………..118
جدول 4-22 نگرش کشاورزان نسبت به طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»………………………………………………119
جدول 4-23 تعیین نوع نگرش کشاورزان نسبت به طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………….120
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 2-1 نظام اطلاعات کشاورزی……………………………………………………………………………………………………………………..17
نمودار 2-2 مراحل عملیاتی طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»…………………………………………………………………….32
نمودار 2-3 عناصر مفهوم ارزشیابی از دیدگاه بیبای…………………………………………………………………………………………….40
نمودار 2-4 مسائل کلیدی ارزشیابی……………………………………………………………………………………………………………………..44
نمودار 2-5 نردبان مشارکت کشاورزان در ارزشیابی ترویج…………………………………………………………………………………..53
نمودار 2-6 عناصر مدل منطقی……………………………………………………………………………………………………………………………..69
نمودار 2-7 اجزای کلیدی مدل ارزشیابی سیپ و روابط مرتبط با برنامه……………………………………………………………..76
نمودار 2-8 چارچوب نظری تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….89
فصل اول
طرح تحقیق
1-1) مقدمه
اشاعهی فناوری یا انتقال دانش عبارت است از یک فرآیند نظامدار آگاهسازی زارعین از نظام یا عناصر فناوریهای جدید و سپس ایجاد علاقه در زارع نسبت به فناوری جدید، تا آنها بتوانند آن را در ارتباط با نظام زراعی و تحت شرایط اقتصادی خود ارزیابی کنند. در این مرحله، کشاورزان تشویق و گاهی کمک میشوند تا فناوری جدید را روی قطعهی کوچکی از مزرعهی خود آزمایش نموده و همینطور در مرحلهی نهایی نیز آنها را در تصمیمگیری برای پذیرش، تعدیل یا ردکردن فناوری راهنمایی کنند. امروزه برای حصول اطمینان از تناسب فناوری با شرایط کشاورزان، وجود پیوندهای محکم بین تحقیق و ترویج در نظام کشاورزی، امری ضروری است (حسینی و چیذری، 1376؛ علیپور، چیذری و فرج ا… حسینی، 1384).
مسئلهی ارتباط تحقیق و ترویج در اغلب نظامهای تحقیقی و ترویجی ملی عمومیت دارد. بهعنوان یک قانون کلی میتوان گفت که هرچقدر از نظر سازمانی مروجان صحرایی از محققان بیشتر جدا شوند، به همان اندازه پیوند دوطرفه ضعیفتر خواهد شد و همچنین پیامها و توصیههای ترویجی بیشتر جنبهی عمومی پیدا کرده و با شرایط خاص محیطی که زارع در آن کشت و کار میکند، مناسبت کمتری خواهد داشت (حسینی و چیذری، 1376).
به منظور برقراری ارتباط کاری نزدیکتر بین مروجان صحرایی و محققان و انتقال مؤثر پیامها و توصیههای ترویجی به بهرهبرداران، شیوههای ارتباطی مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد که یکی از این شیوهها مزارع نمایشی میباشد. استفاده از مزارع نمایشی به عنوان یک روش آموزشی ترویجی و مؤثر در تغییر روشهای تولیدی بهرهبرداران در سال 1903 توسط دکتر سیمان ناپ[1] ابداع شد. به اعتقاد ایشان، مشاهدهی واحدهای بهرهبرداری که توسط ایستگاههای تحقیقاتی و دانشکدههای کشاورزی با هزینهی دولتی ایجاد شده، نمیتواند انگیزهی کافی برای پذیرش شیوههای نوین و مدیرت تولید پیشرفته برای بهرهبرداران داشته باشد. پذیرش و نشر پدیدههای نوین در کشاورزی، به وسیلهی واحدهای بهرهبرداری نمایشی که با مشارکت خود بهرهبرداران تهیه و تحت شرایط محیطی موجود، تدارک دیده شده باشد امکان پذیر است. سالهاست که در ایران از مزارع نمایشی برای آموزش و انتقال یافتهها به بهرهبرداران استفاده میشود. ولی بررسیها نشان میدهد گستردگی و پراکنش و نحوهی اجرای این واحدها، نتوانستهاند حدود انتظارات را برآورده سازند. از طرفی بسیاری از یافتههای تحقیقاتی به صورت گزارشهای پژوهشی و تحقیقی – ترویجی منتشر شده ولی فقط تعدادی از بهرهبرداران از آنها استفاده کردهاند (نوروزی، صعودی و میر گوهر، 1385؛ زمانی پور،1380).
به منظور رفع این مشکل و وسیعتر کردن گسترهی افراد تحت پوشش و واحدهای بهرهبرداری، به منظور انتقال یافتههای تحقیقاتی و کاربردی، با هدف ارتقاء تولید متوسط کشوری و کاهش فاصله آن با تولیدکنندگان برتر، در شهریور 1380 سازمان تحقیقات و آموزش، مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم، معاونت زراعت، معاونت ترویج و نظام بهرهبرداری و مؤسسهی تحقیقات اصلاح و تهیهی نهال و بذر و معاونان و مدیران سازمانهای جهاد کشاورزی استانهای آذربایجان شرقی، کردستان، کرمانشاه و کهکیلویه تصمیم گرفتند تا پیش طرحی که مؤسسهی تحقیقات دیم کشور، تحت عنوان طرح «تسریع انتقال یافتهها» تهیه کرده بود را به صورت الگویی در چهار استان فوق اجرا کنند. با تعیین محقق معین (دیم) برای هر منطقهی اقلیمی، اقدام به تهیهی دستورالعمل فنی[2] گردید و با تشکیل کمیتههای هماهنگی، با دبیری ترویج و مشارکت مردمی، برنامهریزی و تقسیم کار انجام شد و طرح در سطح 4000 هکتار به اجرا درآمد (نوروزی و همکاران، 1385).
اهمیت و ضرورت اجرای طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»، افزایش تولید در واحدهای بهرهبرداری با بکارگیری همهجانبهی توصیههای فنی و ارتباط هرچه بیشتر تحقیقات، ترویج، اجرا و بهرهبردار میباشد. بر اساس طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها»، یافتههای تحقیقاتی و تجارب برتر موجود جمعآوری و به صورت دستورالعمل کاربردی آماده میشود. بخشهای تخصصی، موانع اجرایی موجود را برطرف نموده و انتقال و بکارگیری یافتهها با شیوههای مناسب ترویجی انجام میشود (عزیزی و عظیمی، 1386).
بنابراین، ارزشیابی جنبههای مختلف طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» به ویژه از دیدگاه کشاورزان که مجریان این طرح در سطح مزارع خود میباشند، امر مهمی به نظر میرسد تا بتوان با ویژگیهای این طرح از زوایای مختلف (زمینه، درونداد، فرآیند و برونداد) و نقاط قوت و نقاط ضعف طرح و همچنین نگرش کشاورزان نسبت به طرح اجرا شده، آشنا شد و درصدد تقویت نقاط قوت و رفع کاستیها و کمبودهای طرح برآمد و با ارائهی راهکارهایی برای بهبود اجرای طرح، زمینهای برای گسترش این طرح به سایر بهرهبرداران، سایر محصولات و واحدهای بهرهبرداری و حتی به شهرستانها و استانهای دیگر کشور نیز فراهم گردد.
1-2) بیان مسأله
یافتههای تحقیقاتی غالباً با روشهای مختلف ترویجی به بهرهبرداران معرفی میگردد. پروژههای تحقیقی – ترویجی، تحقیقی – تطبیقی (آنفارم[3])، روز مزرعه، هفته انتقال یافتهها و مشارکت کارشناسان ترویج در طرحهای تحقیقاتی، از روشها و پروژههای جدیدتر مورد استفاده در این فرآیند میباشد. همچنین در سالهای گذشته شاهد رشد چشمگیر دانش مربوط به مدیریت محصولات بر اساس اصل بوم شناسی بودیم اما بخش اعظم این اطلاعات و یافتهها در حد تحقیقات باقی مانده و به سطح مزرعه که به شدت نیازمند استفاده و بکارگیری چنین دانش و یافتههایی بوده، نرسیده است. این در حالی بود که فعالیتهای تحقیقاتی روز به روز از نیازهای واقعی کشاورزان فاصله میگرفت و نتایج بهدست آمدهی تحقیقات قبلی بدون در نظر گرفتن اصل بوم شناسی بهصورت کمرنگ در اختیار کشاورزان قرار میگرفت. اما مشکل اصلی این است که غالباً یافتههای تحقیقاتی در مراکز تحقیقاتی باقی میمانند و به کشاورزان که نیازمند استفاده از این یافتهها در مزارع خود میباشند، نمیرسد. بررسی آمارهای رسمی موجود نشان میدهد که از سال 1368 تا 1383 (16 سال)، بهطور متوسط 7/9 درصد توصیهها و یافتههای حاصل از اجرای طرحهای تحقیقاتی پایان یافته از طریق اجرای پروژههای تحقیقی – ترویجی در اختیار بهرهبرداران قرار گرفته است. در همین سالها به ازای هر 28368 نفر بهرهبردار فقط یک فقره طرح تحقیقی – ترویجی اجرا شده است و همچنین به ازای هر 102836 هکتار زمین زراعی و باغی نیز یک فقره از طرح مذکور اجرا شده است. به عبارت دیگر از 4 میلیون نفر بهرهبردار بخش کشاورزی، 9/0 درصد آنان (کمتر از یک درصد) تحت پوشش فعالیتهای انتقال یافتههای تحقیقاتی قرار گرفتهاند (نوروزی و همکاران، 1385).
از طرف دیگر، در ایران اگر چه ارزشیابی برنامهها و فعالیتهای ترویجی به صورت ابتدائی از بدو تأسیس تشکیلات رسمی ترویج انجام شده است و بعضاً هم نتایج آن در تصمیمگیریها مورد استفاده قرار گرفته است، لیکن مطالعات مدون و نظامیافته از ارزشیابی برنامههای ترویجی بسیار اندک است. به عنوان مثال در مطالعهای که در سال 1351 و به منظور بررسی عملکرد سازمان ترویج کشاورزی از سال 1344 تا 1355 انجام شده است، فقط به ذکر آمار و ارقام فعالیتهای سازمان مربوطه بدون هیچگونه تحلیلی اکتفا شده است. در مطالعهی دیگری، ارزشیابی فعالیتهای ترویجی در سال 1364 از طریق دفتر نظارت و ارزشیابی وزارت کشاورزی، با توجه بیشتری به مبانی ترویج کشاورزی اما با تنگناهای فنی بسیاری انجام شده است. قابل ذکر است که در هیچیک از این موارد، روش ارزشیابی عجین با برنامهها و فعالیتهای ترویجی مطرح و اعمال نگردیده است (محسنی، ملک محمدی، چیذری، ابیلی و قاضی طباطبایی، 1383).
همچنین نمونههایی از مطالعات ارزشیابی در کشور وجود دارد که بهصورت گزارشهای عملکرد و ارزیابی وضع موجود منتشر شده و جزء مطالعات شبهارزشیابی بهحساب میآیند؛ مانند مطالعهای که حجازی در سال 1373 با عنوان درآمدی بر ارزشیابی فعالیتهای آموزشی و ترویجی انجام داده است. بعضی از مطالعات ارزشیابی نیز به منظور تعیین اثرات برنامههای ترویجی و تعیین هزینه فایدهی آنها انجام شدهاند؛ از جمله مطالعهای که با عنوان بررسی تأثیر آموزشهای ترویجی در استفادهی صحیح از مراتع توسط دادآفرید در سال 1378 انجام گرفت و یا ارزشیابی دورههای آموزشی – ترویجی پرورش گوسفند که در سال 1378 توسط زوار و فرجادنیا انجام پذیرفت. بسیاری از مطالعات ارزشیابی نیز وجود دارند که صرفاً به نیازسنجی پرداختهاند؛ مانند تحقیقی با عنوان بررسی کیفیت دورههای آموزشی امور دام از دیدگاه فراگیران، آموزشگران و مسئولان که در سال 1378 توسط دشتی انجام شد. بعضی از مطالعات نیز تنها به علل عدم موفقیت برنامهها اشاره کردهاند؛ مانند مطالعهای که دورابینژاد تحت عنوان بررسی علل عدم موفقیت ترویج طرح مبارزه با انگلهای دامی در استان گیلان در سال 1378 انجام داد. به عبارت دیگر، قریب به اتفاق مطالعات ارزشیابی انجام شده، مدل خاصی برای ارزشیابی معرفی نکردهاند، هرچند که بسیاری از آنها مراحل ارزشیابی را به طور معمول طی کردهاند (محسنی و همکاران، 1383).
لذا بهمنظور کمرنگ کردن مشکلات موجود در ارزشیابی برنامههای ترویجی و استفاده از یک مدل مناسب برای این کار، در تحقیق حاضر به منظور ارزشیابی طرح ترویجی «تسریع انتقال یافتهها» از دیدگاه کشاورزان مجری طرح در استان کرمانشاه از مدل سیپ استفاده شده است که به عقیدهی صاحبنظران ترویجی میتواند بیشترین کاربرد را در ترویج داشته باشد. به طور مثال ملک محمدی (1377) در جلد دوم کتاب ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، از مدل سیپ بهعنوان مدلی یاد میکند که میتوان برنامههای ترویجی را با آن ارزشیابی نمود. نیستانی (1383)، در معرفی محاسن مدل سیپ بیان میکند که این الگو به مدیران و مسئولان برنامهها کمک میکند تا با دریافت بازخوردی نظامدار از جریان امور، نیازهای مهم را در اولویت قرار داده و منابع موجود را در خدمت بهترین نوع فعالیت قرار دهند؛ همچنین این مدل از طریق تدارک اطلاعات به وسیلهی ارزشیابی زمینه، درونداد، فرآیند و برونداد، زنجیرهای از دادههای قبلی را برای درک و تفسیر
دکتر رضا دریکوند
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
به هدف بررسی تاثیر مواد آلی بر رشد و عملکرد ارقام سیب‌زمینی به هدف تولید محصول پاک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در منطقه سراب نیلوفر استان کرمانشاه اجرا گردید. تیمارها شامل دو رقم سیب‌زمینی مارفونا و سانته به عنوان سطوح فاکتور اول و 7 سطح کودی به عنوان سطوح فاکتور دوم شامل بدون مصرف کود، مصرف کود شیمیایی (بر اساس آزمایش خاک)، کود مرغی گرانوله (به مقدار یک تن در هکتار)، کود دامی معمولی، ورمی کمپوست و کمپوست هر کدام به مقدار 20 تن در هکتار و کمپوست چای (به صورت غوطه‌وری غده‌ها در محلول و 3 مرتبه محلول‌پاشی) بودند. تجزیه واریانس مشخص نمود که تاثیر رقم بر عملکرد و اجزای آن معنی‌دار نگردید اما سطوح مختلف کودی برای صفات تعداد غده در بوته و در سطح برداشت در سطح احتمال 5 درصد و برای صفات عملکرد غده در بوته و هکتار در سطح احتمال 1 درصد دارای تفاوت معنیداری بودند. بر اساس مقایسه میانگین، بالاترین عملکرد غده در هکتار (حدود 35 تن) مربوط به تیمار کود مرغی بود که نسبت به دیگر تیمارها دارای برتری معنی‌دار بود و تفاوت آن با دیگر تیمارها حدود 10 تا 18 تن در هکتار به ترتیب در کود ورمی کمپوست و بدون مصرف کود بود. تجزیه واریانس برای صفات بیوشیمیایی غده شامل درصد ماده خشک، پروتئین خام، روغن، فیبر و نشاسته نشان داد که هیچ کدام از این صفات تحت تاثیر رقم قرار نگرفتند؛ اما اثر کود برای درصد نشاسته در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار گردید و اثر متقابل رقم و کود برای درصد ماده خشک در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شد. اثر رقم برای درصد فسفر و اثر کود برای درصد قند نیز در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار گردیدند. بر اساس مقایسه میانگین بالاترین درصد نشاسته (حدود 80 درصد) در کود مرغی گرانوله و ورمی کمپوست به دست آمد که نسبت به دیگر سطوح تیمارها دارای برتری معنیداری بودند.
کلمات کلیدی: مارفونا، سانته، کود مرغی، ورمی کمپوست، عملکرد سیب زمینی، صفات کیفی غده
فهرست مطالب
عنوان ……………………………………………………………………………………………………….صفحه
مقدمه……………………………………………………………………………………………………….1
فصل اول
کلیات
1-1- سیب زمینی…………………………………………………………………………………………………..5
1-1-1- گیاه شناسی سیب زمینی………………………………………………………………………..5
1-1-2- ارزش و اهمیت خوراکی سیب زمینی………………………………………………………………………………5
1-1-3- اهمیت سیب زمینی از نظر اقتصادی………………………………………………………………………………..6
1-1-4- میزان تولید و سطح زیر کشت سیب زمینی ……………………………………………………………………..8
1-1-5- نکات زراعی پرورش سیب زمینی…………………………………………………………………………………10
1-2- اهمیت کودهای آلی و زراعت سیب زمینی…………………………………………………………………………….11
فصل دوم
بررسی منابع
2-1- مروری بر تحقیقات انجام شده در مورد تاثیر کودهای آلی در سیب زمینی و محصولات دیگر………15
2-2- تحقیقات مرتبط با تاثیر کودهای آلی و شیمیایی در ارقام سیب زمینی………………………………………..29
فصل سوم
مواد و روشها
3-1- محل و زمان اجرای تحقیق………………………………………………………………………………………………….36
3-2- طرح آزمایشی و تیمارهای مورد استفاده………………………………………………………………………………..37
3-3- عملیات تهیه زمین، کاشت، داشت و برداشت محصول…………………………………………………………….38
3-4- صفات اندازه‌گیری شده……………………………………………………………………………………………………….41
3-4-1- صفات فیزیولوژیک……………………………………………………………………………………………………..41
3-4-1-1- فلوروسانس کلروفیل……………………………………………………………………………………………41
عنوان ………………………………………………………………………………………صفحه
3-4-1-2- میزان کلروفیل نسبی (عدد اسپد)………………………………………………………………………………….42
3-4- 2- صفات مرفولوژیک…………………………………………………………………………………………………….42
3-4-2-1- قطر و تعداد ساقه………………………………………………………………………………………………..42
3-4-2-2- ارتفاع بوته………………………………………………………………………………………………………….42
3-4-2-3- قطر غده…………………………………………………………………………………………………………….42
3-4-3- عملکرد و اجزا آن………………………………………………………………………………………………………42
3-4-3-1- تعداد غده در واحد سطح…………………………………………………………………………………..42
3-4-3-2- وزن غده در واحد سطح……………………………………………………………………………………..43
3-4-3-3- تعداد و وزن غده در بوته…………………………………………………………………………………….43
3-4-3-5- عملکرد غده در هکتار………………………………………………………………………………………..43
3-4-3-6- ماده خشک کل در واحد سطح…………………………………………………………………………….43
3-4-3-7- شاخص برداشت در واحد سطح……………………………………………………………………………43
3-4-4- صفات بیوشیمیایی و کیفی ………………………………………………………………………………………….43
3-4-4-1- پروتئین خام و نیتروژن……………………………………………………………………………………….44
3-4-4-2- فسفر و پتاسیم………………………………………………………………………………………………….44
3-4-4-3- نشاسته……………………………………………………………………………………………………………..44
3-4-4-4- روغن خام، قند و فیبر…………………………………………………………………………………………44
3-4-4-5- درصد ماده خشک …………………………………………………………………………………………….45
3-5– نرم افزارها و روشهای تجزیه آماری مورد استفاده…………………………………………………………………45
فصل چهارم
نتایج و بحث
4-1- نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین…………………………………………………………………………………47
4-1-1- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات مرفولوژیک …………………………………………………..47
عنوان ………………………………………………………………………………………………………………صفحه
4-1-2- تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیک………………………………………………………………………………51
4-1-3- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین عملکرد و اجزای عملکرد ………………………………………………52
4-1-4- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات کیفی و بیوشیمیایی…………………………………………..61
4-2- تجزیه همبستگی ساده برای صفات اندازه‌گیری شده……………………………………………………………….69
نتیجهگیری و پیشنهادات………………………………………………………………………………………………75
منابع مورد استفاده……………………………………………….. …………………………………78
مقدمه
تولید محصولات کشاورزی ارگانیک (پاک) یک اصل بنیادین در کشاورزی پایدار است و جلوگیری از آلودگی بیش از حد آب و خاک به سموم و کودهای شیمیایی در راستای تولید غذای سالم برای هر کشوری از اهمیت زیادی برخوردار است. مواد غذایی ارگانیک موادی هستند که در آنها میزان سموم کشاورزی حاصل از آفت کش‌ها و کودهای شیمیایی کمترین مقدار را داشته و میزان عناصر غذایی آنها زیاد باشد (Lairon, 2009). تولید محصولات ارگانیک کشاورزی از دو جنبه بهداشت و سلامت انسانی و حفظ محیط زیست اهمیت بسیار زیادی دارد. محصولات غیرارگانیک آلوده به مواد مضر سرطانزایی مثل نیترات‌ها هستند. در تحقیقات سالهای اخیر، تجمع نیترات در سبزیجات غده‌ای مثل سیب زمینی افزایش بیشتری نشان داده است (UN, 2003).
سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) محصولی است که هر ساله در ایران در سطح وسیع کشت میشود (شریفی و همکاران، 1384) که بعد از گندم دومین غذای اصلی مردم است (پارساپور و لامع، 1383). در دهه‌های گذشته هر ساله مقادیر زیادی از محصول سیب‌زمینی کشورمان به کشورهای همسایه از جمله عراق صادر می‌شد که هم‌اکنون به دلیل آلودگی‌های نیتراتی این صادرات متوقف شده و یا به کمترین میزان خود رسیده است (سایت غذا و سلامت، 1391). به جز کیفیت محصول، بازار پسندی و اندازه غده‌های سیب‌زمینی به شدت به مصرف کودهای نیتروژن‌دار وابسته است و کاهش مصرف کود نیتروژن رسیدن و برداشت محصول را به تاخیر می‌اندازد (Zebarth et al., 2007). بنابراین مدیریت نیتروژن و دیگر عناصر غذایی اهمیت زیادی در این محصول دارد؛ به همین دلیل استفاده از کودهای آلی مناسب که ضمن دارا بودن مقدار کافی نیتروژن و سرعت لازم در اختیار گذاشتن آن برای گیاه، به حفظ بهداشت محیط نیز کمک نمایند از جایگاه مهمی برخوردار شدهاند (Zebarth et al., 2007).کودهای آلی از تجمع نیترات‌ها در غده سیب زمینی که برای سلامتی انسان مضرند جلوگیری میکنند. همچنین سیب‌زمینی یک گیاه صنعتی است زیرا بخش قابل توجهی از سیب‌زمینی تولیدی، در صنایع غذایی و غیره مورد استفاده قرار میگیرد که توجه به كیفیت سیب‌زمینی از نقطه نظر مصرف صنعتی رو به افزایش است؛ در نتیجه تولید سیب‌زمینی‌هایی كه از نظر صنایع تبدیلی مرغوب باشند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مطالعات حاکی از برتری برخی ارقام سیب‌زمینی برای تولید محصول ارگانیک است؛ زیرا این ارقام در مقابل آفات و بیماری‌ها مقاوم‌تر بوده و به فاکتورهای محیطی موثر در رشد مثل کودها پاسخ بهتری می‌دهند (Bradshaw et al., 2007). از آنجایی که اثر متقابل رقم و کودهای آلی و تنوع استفاده از این کودها در تولید محصولات زراعی به‌خصوص در گیاه سیب زمینی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است و همینطور ضرورت تولید محصول پاک برای صادرات و دیگر مصارف خوراکی و صنعتی در کشور وجود دارد، لذا این تحقیق با اهداف زیر انجام گردید:
1- مقایسه ارقام سیب زمینی از نظر پاسخ به منابع مختلف کود
2- مقایسه کاربرد منابع مختلف کودهای شیمیایی و آلی بر ویژگیهای رویشی و عملکرد غده
3- ارزیابی ویژگیهای کیفی غده سیب زمینی در پاسخ به کاربرد منابع مختلف کود
همچنین فرض‌های تحقیق عبارت بودند از:
بین رقم‌های سیب زمینی از نظر پاسخ به مواد آلی مورد بررسی تفاوت معنی‌دار وجود خواهد داشت.
بین سطوح مختلف کودهای آلی از نظر تاثیر بر عملکرد سیب‌زمینی تفاوت معنی‌دار وجود خواهد داشت.
کودهای آلی نسبت به کود شیمیایی برتری معنیداری در رشد و عملکرد سیب‌زمینی دارند.
اثر متقابل کود و رقم برای عملکرد کمی و کیفی سیب‌زمینی معنی‌دار میگردد.
فصل اول
کلیات
1-1- سیب زمینی
1-1-1- گیاه شناسی سیب زمینی
1-1-2- ارزش و اهمیت خوراکی سیب زمینی
1-1-3- اهمیت سیب زمینی از نظر اقتصادی
1-1-4- میزان تولید و سطح زیر کشت سیب زمینی
1-1-5- نکات زراعی پرورش سیب زمینی
1-6- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق ————————————- 5
1-7-تعریف نظری و عملیاتی واژه ها ———————————– 5
1-8 خلاصه تحقیق ———————————————— 7
فصل دوم : ادبیات تحقیق
2-1مقدمه——————————————————– 9
2-2بازار سرمایه ————————————————– 9
2-3 اهداف بازار سرمایه ——————————————– 10
2-4 ساختار سرمایه ———————————————— 11
2-5 نظریات مختلف پیرامون ساختار سرمایه —————————— 12
2-6 تئوری سنتی ساختار سرمایه ————————————– 12
2-7 مدلهای مودیلیانی و میلر—————————————- 15
2-7-1الگوی میلر– مودیلیانی بدون مالیات —————————— 16
2-7-2الگوی میلر–مودیلیانی بااثرمالیات ——————————- 19
2-7-3 الگوی میلر ———————————————– 21
2-7-4انتقادهایی برالگوی میلرو الگوی مودیلیانی ومیلر ——————– 22
2-7-5 مالیات و هزینههای ورشکستکی ——————————– 23
2-8 هزینههای نمایندگی——————————————— 24
2-9مالیات شرکتها بعلاوه مالیات شخصی —————————— 26
2-10هزینههای بحران مالی —————————————— 28
2-11تئوری مصالحه ———————————————– 31
2-12تئوری ترجیهی———————————————— 33
2-13تئوری محیط قانونی——————————————– 34
2-14-عوامل تعیین کننده ساختار سرمایه———————————35
2-14-1عوامل برونی ——————————————— 35
2-14-1-1سطح عمومی فعالیت تجاری ——————————– 36
2-14-1-2سطح نرخ بهره —————————————— 36
2-14-1-3سطح قیمت سهام —————————————- 36
2-14-1-4وجوه در دسترس بازار ———————————— 36
2-14-1-5سیاست مالیاتی برروی بهره و سودسهام————————- 36
2-14-2 عوامل درونی —————— ————————— 37
2-14-2-1 گروه صنعت ——————————————- 37
2-14-2-2 اندازه شرکت —————————————— 38
2-14-2-3 سودآوری ——————————————— 38
2-14-2-4 دارائی‌های وثیقه‌ای ————————————– 39
2-14-2-5 فرصت‌های رشد—————————————- 41
2-14-2-6انحصار ———————————————– 42
2-14-2-7 سپر مالیاتی بدون بدهی ———————————– 42
2-14-2-8ثبات جریانات نقدی ————————————– 43
2-14-2-9نرخ رشد فروش —————————————- 43
2-15نگرش‌های مدیریت ——————————————– 43
2-16ریسک تجاری ———————————————– 44
2-17 ساختار بهینه سرمایه در تئوری و در عمل- ————————— 44
2-18نظریۀ توازن ————————————————- 46
2-18-1نظریۀ توازن ایستا——————————————- 48
2-18-2نظریۀ توازن پویا——————————————– 49
2-19نظریۀ سلسله مراتب——————————————– 55
2-19-1مخالف گزینی——————————————— 57
2-19-2نظریۀ نمایندگی——————————————– 60
2-20 نظریه زمانبندی بازار——————————————- 63
2-21 مروری بر تحقیقات انجام شده ———————————– 64
2-21-1پژوهش های داخلی—————————————- 64
2-21-2 پژوهش های خارجی————————————— 65
2-22خلاصه فصل————————————————- 66
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1-مقدمه—————————————————— 68
3-2-روش پژوهش ———————————————– 68
3-3-جامعه آماری————————————————- 68
3-4-حجم نمونه ————————————————– 68
3-5-روش نمونه گیری ——————————————— 69
3-6-گردآوری داده های پژوهش————————————– 69
3-7-متغیرهای تحقیق———————————————–
70
3-7-1-متغیر مستقل———————————————- 70
3-7-2-متغیر وابسته———————————————-70
3-8-روایی و پایایی ابزار پژوهش ————————————- 70
3-8-1 روایی پرسشنامه ——————————————- 70
3-9-اعتبار ابزار پژوهش——————————————— 71
3-10-روش تجزیه و تحلیل داده ها———————————— 71
3-11-آزمون های مورد استفاده ————————————— 72
3-11-1-تحلیل همبستگی —————————————– 72
3-11-2-رگرسیون ———————————————– 73
3-12-خلاصه فصل ———————————————– 74
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه—————————————————— 76
4-2- توصیف آزمودنیها——————————————– 76
4-3- تحلیل دادهها———————————————— 80
4-4-آزمون فرضیه های تحقیق ————————————— 81
4-5- خلاصه فصل———————————————— 86
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1 مقدمه——————————————————- 88
5-2-خلاصه پژوهش———————————————– 88
5-3- بحث و نتیجهگیری——————————————– 89
5-4- پیشنهادات————————————————– 90
5-4-1- پیشنهادات کاربردی—————————————- 90
5-4-2-پیشنهادات جهت پژوهش های اتی——————————90
5-5- محدودیتهای پژوهش—————————————– 91
منابع و مآخذ—————————————————- 92
ضمیمه الف :پرسشنامه———————————————99
ضمیمه ب :لیست شرکت ها—————————————-102
چکیده انگلیسی————————————————–103
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول (2-1): مروری بر پژوهش های داخلی—————————– 64
جدول (2-2): مروری بر پژوهش های خارجی—————————– 65
جدول (3-1): ترکیب سوالات پرسشنامه پژوهش————————— 69
جدول (3-1): آلفای کرونباخ سوالات———————————– 71
جدول (4-1): توصیف آزمودنی ها بر حسب سن————————— 76
جدول (4-2): آمار توصیفی آزمودنی ها بر حسب سن———————– 77
جدول (4-3): توصیف آزمودنی ها بر حسب تحصیلات———————- 78
جدول (4-4): آمارتوصیفی آزمودنی هابرحسب تحصیلات———————-78
جدول (4-5): توصیف آزمودنی ها بر حسب سابقه کار———————– 79
جدول (4-6):آمار توصیفی آزمودنی هابرحسب تجربه———————— 79
جدول (4-7): نتایج آزمون کلموگروف-اسمیرنوف————————– 80
جدول (4-8): نتیجه آزمون همبستگی تئوری سلسله مراتبی و تصمیم گیری——— 81
جدول(4-9): نتیجه مدل اول برای تصمیمات ساختار سرمایه——————- 82
جدول(4-10): نتیجه مدل با توجه به متغیر تئوری سلسله مراتبی—————– 82
جدول(4-11): ضرایب مدل فرضیه اول———————————- 82
جدول (4-12): نتیجه آزمون همبستگی توازن و تصمیم گیری——————- 82
جدول(4-13): نتیجه مدل دوم برای تصمیمات ساختار سرمایه—————— 83
جدول(4-14): نتیجه مدل با توجه به متغیر تئوری توازن———————– 84
جدول(4-15): ضرایب مدل فرضیه اول———————————- 84
جدول(4-16): ماتریس ضرایب همبستگی بین متغیرهای تحقیق—————- 85
جدول(4-17): نتیجه مدل سوم برای تصمیمات ساختار سرمایه—————— 85
جدول(4-18): نتیجه مدل با توجه به متغیرهای تئوری سلسله مراتبی و توازن——– 85
جدول(4-19): ضرایب مدل کل—————————————- 86
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار(4-1): فراوانی آزمودنی ها برحسب سن—————————- 77
نمودار(4-2): فراوانی آزمودنی ها برحسب تحصیلات———————— 78
نمودار(4-3): فراوانی آزمودنی ها برحسب سابقه کار———————— 79
چکیده
مسئله ساختار سرمایه از موضوعات مهمی در حیطه ی مالی شرکت هاست .پژوهشگران مختلف با ارائه نظریات گوناگون به دنبال یافتن روشی برای تعیین ساختار سرمایه بهینه هستند همگام با شکل گیری تئوری های جدید و معرفی متغیر های تاثیر گذار، این نیاز احساس شده است که رابطه ی بین تئوری هایی همچون تئوری سلسله مراتب و توازن را بر تصمیم گیری های مدیران نسبت به ساختار سرمایه که هدف این پژوهش نیز میباشد، بررسی گردد.روش این پژوهش کاربردی است و جامعه آماری آن شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد که با تکنیک غربال گری تعداد 64 شرکت انتخاب گردید که با استفاده از پرسشنامه اثرات متغیرهای تئوری سلسله مراتب و تئوری توازن بر تصمیم گیری مدیران نسبت به ساختار سرمایه مورد سنجش قرار گرفت در ادامه فرضیه های این پژوهش با استفاده از مدل رگرسیونی واستفاده از نرم افزار spss برازش گردیدکه نتایج حاکی از این است که هر دو تئوری سلسله مراتبی و توازن تاثیرمعنی داری برتصمیم گیری های مدیران نسبت به ساختار سرمایه دارند اماتاثیر تئوری سلسله مراتبی بیشتراز تئوری توازن است.
واژگان کلیدی : تئوری سلسه مراتبی ، تئوری توازن ، تصمیمات ساختار سرمایه
فصل اول :
کلیات تحقیق
1-1-مقدمه
در بررسی ساختار سرمایه شرکتها تلاش میشود تا ترکیب منابع مالی مختلف مورد استفاده آنها در تأمین مالی فعالیت ها و سرمایه گذاری های مورد نیاز تبیین شود ونیز میتوان گفت که هدف از تعیین ساختار سرمایه مشخص کردن ترکیب منابع مالی هر شرکت به منظور بیشینه سازی ثروت سهامداران آن است.زیرا از آن جا که هزینه سرمایه شرکت تابعی از ساختار سرمایه آن تلقی میشود ،انتخاب ساختار سرمایه مطلوب موجب کاهش هزینه سرمایه شرکت و افزایش ارزش بازار آن میشود.بر اساس مطالعات ،مالیات ،هزینه های بحران (ورشکستگی)،هزینه های معاملاتی ،مخالف گزینی و تضادهای نمایندگی از عوامل اصلی روی آوردن شرکت ها به تامین مالی از طریق ایجاد بدهی و شکل گیری ساختار سرمایه آن ها به شمار میآید . به منظور تبیین عوامل مذکور تاکنون نظریه های گوناگون و الگوهای متعددی عرضه شده که مهم ترین آن ها عبارت بوده اند از نظریه توازن و نظریه سلسله مراتب. حال با توجه به این نکته در این فصل به تشریح عواملی که بر تصمیمات ساختار سرمایه اثر دارد و موضوع این پژوهش میباشد پرداخته است.
1-2-تشریح وبیان مساله
روشهای تامین مالی برای تداوم فعالیت و اجرای پروژههای سودآور در فرایند رشد شرکت بسیار موثرند و موجب ادامه‌ی حیات شرکتها در بازارهای رقابتی میشوند. تامین مالی به روشهای مختلف کوتاه‌مدت و بلندمدت صورت میگیرد و شرکتها می‌توانند منابع مالی خود را از داخل شرکت (برای نمونه از محل سود انباشته) یا خارج از شرکت (از طریق انتشار سهام یا بدهی) تامین کنند. هدف اصلی شرکتها افزایش ارزش شرکت و بیشینه‌سازی ثروت سهامداران است و بدین منظور از روش‌هایی استفاده میکنند که آنها را در رسیدن به این مهم یاری کند. این پژوهش به مروری بر نظریه‌های موجود در زمینه‌ی ساختار سرمایه پرداخته است(خالقی مقدم و باغومیان،1385).
سیاست‌های تأمین مالی مستلزم تصمیم مدیران در خصوص شناسایی راه‌های تأمین مالی سرمایه‌گذاری‌های جدید است. مدیران سه انتخاب عمده دارا میباشند: استفاده از سود انباشته، استقراض از طریق ابزار بدهی و یا انتشار سهام جدید. بنابراین، ساختار سرمایه استاندارد شرکت شامل سود انباشته، بدهی و سهام است. این سه جزء ساختار سرمایه منعکس کننده ساختار مالکیت شرکت هستند به نحوی که دو مورد اول انعکاس مالکیت سهامداران و مورد سوم انعکاس مالکیت بدهکاران هستند. این ساختار سرمایه در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته دیده میشود (بردلی و دیگران، 2008). ساختار سرمایه رفتار شرکت را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین، سیاست تأمین مالی، ساختار سرمایه و مالکیت شرکت همه با توضیح نحوه شکل‌گیری و اصلاح رفتار تصاحب دارایی از طریق شرکتها و بازارهای سرمایه در ارتباط است، و بنابراین درآمد و بازدهی نگهداری دارایی‌ها چه به صورت پاداش مستقیم و یا تقسیم سود نقدی و سود
دکتر شهرام گیلانی نیا
استاد مشاور:
دکتر محمد طالقانی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده…………………………………………………………………………………………………………….. ز
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 2
1-2- بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………… 3
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………… 5
1-4- اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………. 6
1-5- سوالات اصلی تحقیق ………………………………………………………………………………… 6
1-6- فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………… 6
1-7- متغیرهای تحقیق و تعاریف آن ها…………………………………………………………………. 7
1-8- قلمرو پژوهش………………………………………………………………………………………….. 7
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1 بخش اول: کانال توزیع…………………………………………………………………………………. 9
2-1-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………. 9
2-1-2- مفهوم فروش و بازاریابی……………………………………………………………………….. 10
2-1-3 : آمیخته بازاریابی……………………………………………………………………………………. 11
2-1-3-1 : تعیین بازار هدف………………………………………………………………………………. 11
2-1-3-2 : محصول………………………………………………………………………………………….. 11
2-1-3 -2-1 : کیفیت……………………………………………………………………………………….. 12
2-1-3 -2-2 : طرح محصول……………………………………………………………………………… 12
2-1-3 -2 -3: ویژگی ها………………………………………………………………………………….. 13
2-1-3 -2 -4: نام تجاری …………………………………………………………………………………. 13
2-1-3 -2 -5: بسته بندی………………………………………………………………………………… 13
2-1-3 -2 -6 : اندازه……………………………………………………………………………………….. 14
2-1-3 -2 -7 : خدمات…………………………………………………………………………………….. 14
2-1-3 -2 -8: تضمین نامه:………………………………………………………………………………… 15
2-1-3 -3: ارتقاء :…………………………………………………………………………………………… 15
2-1-3 -3 –1 : ارتقاء فروش…………………………………………………………………………….. 15
2-1-3 -3 -2 : تبلیغات…………………………………………………………………………………….. 16
2-1-3 -3 – 3 : فروش شخصی…………………………………………………………………………. 18
2-1-3 -3 – 4 : روابط عمومی ………………………………………………………………………….. 18
2-1-3 -3 – 5 : بازاریابی مستقیم………………………………………………………………………… 18
2-1-3 -3 – 6 : عوامل مؤثر بر ترکیب ترفیع…………………………………………………………. 19
2-1-3 -3 – 7 : انتخاب یک روش ارتقایی ………………………………………………………….. 19
2-1-3 -4 : قیمت……………………………………………………………………………………………. 19
2-1-4 : توزیع……………………………………………………………………………………………….. 20
2-1-5: کانال توزیع………………………………………………………………………………………….. 21
2-1-4 -1 : وظیفه کانال توزیع……………………………………………………………………………. 22
2-1-4-2 : تضاد کانال………………………………………………………………………………………. 23
2-1-4 -3 : کانالهای اصلی توزیع………………………………………………………………………… 23
2-1-4 -3 -1 : کانالهای توزیع در پخش کالاها………………………………………………………. 23
2-1-5 : واسطه های بازاریابی…………………………………………………………………………….. 26
2-1-5 -1: چرا از واسطه ها استفاده می کنیم؟………………………………………………………… 26
2-1-5 -2 : طبقه بندی واسطه ها…………………………………………………………………………. 28
2-1-5 -2-1 : خرده فروشی ها…………………………………………………………………………. 28
2-1-5 -2-1-1 : انواع خرده فروشی……………………………………………………………………. 29
2-1-5-1-1 -2 : خرده فروشی غیر فروشگاهی………………………………………………………. 34
2-1-5 -2-1 -2 : آینده خرده فروشی………………………………………………………………….. 36
2-1-5-2-2 : عمده فروشی……………………………………………………………………………….. 36
2-1-5-2-2-1 -1 : عمده فروشان تجاری…………………………………………………………….. 38
2-1-5 -2-2- 1 -2 : دلالان و کارگزاران …………………………………………………………….. 39
2-2-3 -2-2- 1 -3 : دفاتر و شعبات فروش تولید کنندگان………………………………………. 41
2-1-5 -2-2- 2 -2 : روند عمده فروشی……………………………………………………………… 41
2-1-6 : سازمان کانال…………………………………………………………………………………….. 41
2-1-6 -1 : سیستم های بازاریابی عمودی…………………………………………………………….. 41
2-1-6 -2 : انواع سیستم های بازاریابی عمودی………………………………………………………. 41
2-1-6-2- 1 : سیستم بازاریابی عمودی و مشارکتی…………………………………………………. 42
2-1-6-2- 2 : سیستم بازاریابی عمودی قراردادی……………………………………………………. 42
2-1-6-2-2- 1 : زنجیره های داوطلبانه به سرپرستی عمده فروش……………………………… 42
2-1-6-2-2- 2 : تعاونی های خرده فروشی………………………………………………………….. 42
2-1-6-2-2- 3 : سازمانهای امتیازی (نمایندگی ها)………………………………………………… 42
2-1-6-2-3 : سیستم بازاریابی عمودی اداری…………………………………………………………. 43
2-1-6-2-3 : سیستم بازاریابی افقی……………………………………………………………………. 43
2-1-7 : طرح کانال توزیع………………………………………………………………………………….. 44
2-1-7-1 : بررسی نیازهای خدماتی مصرف کننده……………………………………………………. 44
2-1-7-2: تعیین اهداف محدودیت های کانال………………………………………………………… 45
2-1-7-3: تجزیه و تحلیل وظایف کانال………………………………………………………………… 46
2-1-7-4: شناسایی گزینه های اصلی……………………………………………………………………. 47
2-1-7-4-1 : انواع واسطه ها……………………………………………………………………………… 47
2-1-7-4-2 : تعداد واسطه ها ( قدرت و پوشش توزیع)………………………………………….. 47
2-1-7-4-3 : مسئولیت اعضای کانال ( واسطه ها)…………………………………………………… 49
2-1-7-5 : ارزیابی گزینه های اصلی کانال توزیع…………………………………………………….. 49
2-1-7-5-1 : معیارهای اقتصادی…………………………………………………………………………. 49
2-1-7-5-2 : معیارهای نظارت و کنترل………………………………………………………………… 50
2-1-7-5-3 : معیارهای تطبیقی………………………………………………………………………….. 51
2-1-7-6 : انتخاب کانال……………………………………………………………………………………. 51
2-1-8 : مدیریت کانال توزیع…………………………………………………………………………….. 51
2-1-8-1 : انتخاب اعضای کانال ( واسطه ها)…………………………………………………………. 52
2-1-8-2 : نحوه ایجاد انگیزه در اعضای کانال توزیع………………………………………………… 53
2-1-8-3 : ارزیابی اعضای کانال…………………………………………………………………………. 54
2-1-9-1 : توزیع فیزیکی………………………………………………………………………………….. 55
2-1-9-2 : ماهیت توزیع فیزیکی…………………………………………………………………………. 55
2-1-9-3 : هدف توزیع فیزیکی………………………………………………………………………….. 56
2-1-9-3-1 : سفارش کالا…………………………………………………………………………………. 56
2-1-9-3-2- انبارداری…………………………………………………………………………………….. 57
2-1-9-3-3 : سطح موجودی جنسی……………………………………………………………………. 58
2-1-9-3-4: حمل و نقل کالا…………………………………………………………………………….. 58
2-1-9-4- مسئولیت سازمانی توزیع فیزیکی کالا…………………………………………………….. 59
2-1-9-5 : جریانات توزیع……………………………………………………………………………….. 60
2-1-9-6 : مشکلات و نارساییهای شبکه توزیع……………………………………………………… 60
2-2 بخش دوم: قیمت………………………………………………………………………………………. 60
2-2-1- قیمت و ابعاد آمیخته بازاریابی قیمت…………………………………………………………. 60
2-2-2- تعریف قیمت‌گذاری……………………………………………………………………………… 61
2-2-3- اهداف قیمت گذاری……………………………………………………………………………… 63
2-2-4- عوامل موثر بر قیمت‌گذاری…………………………………………………………………….. 64
2-3 بخش سوم: پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………….. 65
2-3-1 تحقیقات داخلی و خارجی ……………………………………………………………………… 65
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………… 69
3-2- فرآیند اجرای تحقیق ………………………………………………………………………………… 69
3- 3- روش تحقیق………………………………………………………………………………………….. 69
3-4- جامعه آماری…………………………………………………………………………………………… 70
3-5 – روش جمع آوری اطلاعات تحقیق……………………………………………………………… 70
3-6- روش های تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات ……………………………………………….. 70
3-6-1- تحلیل واریانس …………………………………………………………………………………… 71
3-6-2- آزمون کروسکال والیس ………………………………………………………………………… 71
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 73
4 ـ 2- آزمون فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………… 73
4-2-1- آزمون فرضیه اول…………………………………………………………………………………. 73
4-2-2- آزمون فرضیه دوم…………………………………………………………………………………. 75
4-2-2- آزمون فرضیه سوم………………………………………………………………………………… 77
4-2-2- آزمون فرضیه چهارم……………………………………………………………………………… 79
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………. 83
5-2- نتایج آزمون فرضیه ها……………………………………………………………………………….. 83
5-3- پیشنهادهای تحقیق بر اساس آزمون فرضیه ها…………………………………………………. 84
5-4- پیشنهاد برای تحقیقات آتی………………………………………………………………………… 84
5-5- محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………. 84
منابع ومآخذ……………………………………………………………………………………………………. 85
چکیده
بسیاری از شرکتها که در زمینه تولید فعالیت دارند، بدلیل عدم تناسب عرضه و تقاضا در بازار ایران و همچنین بالا بودن میزان و فروش و نیز در پاره ای از شرکتها به دلیل تولید محصول خاص و نیاز بیش از حد بازار به محصول آنها نیازی به شیوه های علمی نوین بازاریابی احساس نمی کنند و به عبارتی دقیق تر، اصول اساسی اجزاء آمیخته بازاریابی را رعایت نمی کنند. همین عدم نیاز شرکت ها به بالا بردن میزان فروش و یا افزایش توان رقابتی آنها که به واسطه شرایط نامناسب تولید و یا نیاز بیش از حد بازار بوجود آمده است و منجر شده است که در حال حاضر نیز برخی از شرکتهای بزرگ به روش سنتی و غیر علمی اقدام به تولید محصول ، قیمت گذاری ، ارتقاء فروش و حتی توزیع ، نموده و اقدامات مثبتی انجام ندهند.
با توجه به تحقیق فوق با عنوان ارزیابی تأثیر استفاده از نوع کانال توزیع بر تنظیم قیمت کالا می توان به این نکته اشاره کرد که در جریان تصمیم گیری در مورد انتخاب کانال توزیع، نمی توان فرمول ثابتی به دست داد، ولی با استفاده از روشهای علمی ممکن است بتوان راه حل های مشترکی پیدا کرد. طرح ریزی یک کانال توزیع مستلزم بررسی نیازهای مصرف کننده، تعیین اهداف و مشخص کردن محدودیت ها و سرانجام شناسایی راهها و کانال های اصلی و ارزیابی و مدیریت آنهاست.
همچنین استفاده از برخی از کانال ها اگرچه میزان فروش را به حد چشمگیری افزایش خواهد داد اما به دلیل تحمیل هزینه های قابل توجه، ممکن است در صورت آماده نبودن سازمان از لحاظ قدرت نقدینگی، باعث سقوط و ورشکستگی سازمان گردد.
در این پژوهش جامعه آماری شامل شرکتهای تولید کننده محصولات لبنی در استان گیلان می باشد که از شبکه های توزیع مختلف استفاده می کنند . این جامعه آماری بر اساس مقایسه روش فعلی با روش پیشین توزیع صورت می گیرد. در تحلیل پروژه از روش طرح تحلیل آزمایش (ANOVA) استفاده شده است. حال یکی از فرضیاتی که برای استفاده از روش طرح تحلیل آزمایش باید مورد تایید باشد این است که واریانس یا همان پراکندگی در درون گروهها با هم برابر باشد در صورتیکه واریانس گروهها با هم برابر نباشند بایستی از آزمون کروس کاروالیس که یک آزمون ناپارامتری است استفاده نمود. میتوان از ابزار این تحقیق مقالات علمی، مجلات و در کل منابع کتابخانه ای نام برد و همچنین برای جمع اوری داده ها پژوهشگر با استفاده از مشاهده حضوری و مقایسه قیمت ها به آن پرداخته است. لازم به ذکر است متغیر مستقل در این طرح قیمت پنیر، شیر، ماست و دوغ میباشد و نحوه توزیع محصولات شرکتها به عنوان متغیر وابسته در طرح در نظر گرفته شدهاند.
واژگان کلیدی: کانال توزیع، قیمت، مواد لبنی
1-1- مقدمه
پروفسور مایکل پورتر از دانشگاه هاروارد می گوید: شرکتی را که تنها در پی اندکی بهتر بودن از رقیبان است، نمی توان دارای یک راهبرد مستقل و پذیرفتنی دانست. چنین شرکتی تنها کمی کارآمدتر است. اگر عملیات شرکت عالی باشد، می تواند چند صباحی آنرا پیشرو نگهدارد ولی بزودی دیگران به آن خواهند رسید یا حتی گذر خواهند کرد. از دید مایکل پورتر، شرکتی برخوردار از یک راهبرد ستبر و استوار است که تفاوتهای چشمگیری با رقیبان داشته باشد.
از آنجایی که امروزه شتاب رخدادها و دگرگونیها در بازارها رو به افزایش است، شرکتها برای ادامه پیروزمندانه راه، دیگر نمی توانند بر تجربه ها و یافته ها ی پیشین کسب و کار خود تکیه کنند.
بسیاری از شرکتها که در زمینه تولید فعالیت دارند، بدلیل عدم تناسب عرضه و تقاضا در بازار ایران و همچنین بالا بودن میزان و فروش و نیز در پاره ای از شرکتها به دلیل تولید محصول خاص و نیاز بیش از حد بازار به محصول آنها نیازی به شیوه های علمی نوین بازاریابی احساس نمی کنند و به عبارتی دقیق تر، اصول اساسی اجزاء آمیخته بازاریابی را رعایت نمی کنند. همین عدم نیاز شرکت ها به بالا بردن میزان فروش و یا افزایش توان رقابتی آنها که به واسطه شرایط نامناسب تولید و یا نیاز بیش از حد بازار بوجود آمده است و منجر شده است که در حال حاضر نیز برخی از شرکتهای بزرگ به روش سنتی و غیر علمی اقدام به تولید محصول، قیمت گذاری، ارتقاء فروش و حتی توزیع، نموده و اقدامات مثبتی انجام ندهند. کاتلر می گوید: خوب که بنگریم دو دسته شرکت در صحنه می بینیم، آنهایی که دگرگونیها را می پذیرند و آنهایی که نابود می شوند.
یک محصول ممکن است از بزرگترین محصولات موفق قرن باشد، ممکن است پیام تبلیغاتی آن جذاب و افسون کننده باشد و همچنین ممکن است از نظر قیمت بسیار رقابتی باشد، اما اگر در زمان و مکان مناسب به افراد مناسب رسانده نشود، مورد بی توجهی قرار خواهد گرفت و در نتیجه در آینده نا امید کننده خواهد بود.
عملیات توزیع از زمانی جایگاه مهم و معناداری در بازاریابی کالا اشغال نموده که تولیدات افزایش یافت، فاصله بین تولید کننده و مصرف کننده بیشتر شد. بدین ترتیب تولید کننده ناگزیر شد محصولات خود را تا فواصل دور و از طریق افرادی به نام نماینده عمده فروش یا خرده فروش به دست مصرف کننده برساند.
با اینحال شرکتها معمولا توجه کمی به کانال توزیع داشته ، به همین لحاظ متحمل خسارات زیاد می شوند ولی بعضی از شرکت ها سعی می کنند نظام توزیعی خوبی داشته و از این طریق موقعیت رقابتی بهتری کسب کنند.
شرکت هایی نظیر کاله، دامداران ، پاک ، پگاه، در عین حال که هنوز در عرصه عرضه محصولات لبنی پیشتاز است و از رقبای خود فاصله بسیار زیادی دارد ، با وجود این درصد بهبود شبکه توزیع محصولات خود می باشد و در این زمینه اقدامات سازنده بسیاری نیز نموده است.
1-2- بیان مسئله
سازمان ها متقاعد شده اند که بدون موفقیت در فعالیتهای بازاریابی، دوام و رشد در بازار و تامین نیازها و خواسته های مشتریان امکان پذیر نمی باشد. در این زمینه اختلاط عوامل بازاریابی یعنی کالا، قیمت، تبلیغ و توزیع نقش اساسی را ایفا می کند .
و در این میان نیز، توزیع یا به عبارت دیگر مجموعه حرکات هماهنگی که کالا را از منابع تولید به سمت خریداران سوق می دهد، از اهمیت خاصی برخوردار است. ایجاد و حفظ کانال های توزیعی که به صورت اثر بخش و کارا، کالا و خدمات شرکت را به مشتریان در بازارهای مورد نظر برساند ضروری است.
زیکموند و دامیکو[1] معتقدند که آمیخته بازاریابی شامل مجموعه ای متغیرهای قابل کنترل است که شرکت از آنها برای به دست آوردن پاسخ مطلوب از بازار هدف[2] استفاده می کند.
تولید کنندگان محصولات مصرفی، کانال های توزیع مختلف و متعددی در اختیار دارند و می توانند به دلخواه هر یک را انتخاب کرده، بهره برداری کنند. مسلما هر نوع تصمیمی که در این خصوص گرفته شود، در سرنوشت شرکت موثر خواهد بود.
در جریان تصمیم گیری در مورد انتخاب کانال توزیع، نمی توان فرمول ثابتی به دست داد، ولی با استفاده از روشهای علمی ممکن است بتوان راه حل های مشترکی پیدا کرد. طرح ریزی یک کانال توزیع مستلزم بررسی نیازهای مصرف کننده، تعیین اهداف و مشخص کردن محدودیت ها و سرانجام شناسایی راهها و کانال های اصلی و ارزیابی و مدیریت آنها است.
کانال های مختلف فروش و توزیع محصولات، مجموعه ی تمام روش هایی است که سازمان های فروش به منظور فروش محصولات و خدمات خود از آنها استفاده می کنند. این کانال ها ممکن است کوتاه و مستقیم باشند ( مانند فروش مستقیم کالا از طریق اینترنت) و یا دارای تعدادی واسطه مانند خرده فروشان و عمده فروشان باشند . ماهیت این واسطه ها نیز بسته به نوع کانال فروش متفاوت است.
فروش محصولات از برخی از این کانالهای فروش، هزینه های بسیاری را بر سازمان تحمیل می سازد در حالی که برخی کانال های دیگر، هزینه های چندانی را بر سازمان تحمیل نمی نماید. همچنین استفاده از برخی از این کانال ها میزان فروش را در مقیاس وسیعتری نسبت به برخی دیگر از کانال ها افزایش می دهد. سازمانها همواره باید کانال های فروش و توزیع مناسبی را با توجه به شرایط و امکانات سازمان خود بیابند و طی این کانال ها تضاد و تعارض وجود دارد و امکان استفاده از آنها به طور همزمان امکانپذیر نیست.
همچنین استفاده از برخی از کانال ها اگرچه میزان فروش را به حد چشمگیری افزایش خواهد داد اما به دلیل تحمیل هزینه های قابل توجه، ممکن است در صورت آماده نبودن سازمان از لحاظ قدرت نقدینگی، باعث سقوط و ورشکستگی سازمان گردد.
اکثر قریب به اتفاق سازمان های تازه تاسیس به شدت با مشکل نقدینگی مواجه هستند و در برابر هزینه ها آسیب پذیرند. این سازمانها، باید با درک کاملا دقیقی از کانال های فروش و میزان سودآوری آنها داشته باشند. همچنین نسبت به هزینه هایی که استفاده از هر کانال بر سازمان تحمیل می نماید. کاملا آگاهی داشته باشند. بنابراین این سازمانها در عین حال که به میزان سودآوری استفاده از هر کانال توجه دارند، می باید هزینه ها را نیز در نظر داشته باشند تا با انتخاب کانال های پر هزینه به مساله کمبود نقدینگی مواجه نشده و دچار چالش نگردند.
برای سازمان های تازه تاسیس استفاده از کانال فروش و توزیعی مناسب تر است که در عین حال که سودآوری مناسبی برای سازمان به همراه دارد، دارای نسبت سود آوری بالایی نیز باشند تا این سازمانها با مشکل نقدینگی مواجه نگردند.
پس از آنکه سیستم توزیع مشخص شد، مساله مهم دیگری پیش می آید و آن اینکه شرکت تلاش خود را در کدامیک از عملیات توزیع بیشتر متمرکز کند.
این تحقیق می خواهد با بررسی مشکلات، محدودیت ها و موانع موجود در شبکه توزیع محصولات شرکت و کشف راه حلهای علمی موجود، اقدامی سازنده در جهت رفع مشکلات صورت داده و الگویی مناسب شبکه توزیع محصولات لبنی را طراحی کند.
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
استفاده موثر و بهره گیری از تحقیقات بازاریابی یک ابزار مهم استراتژیک برای شرکتهایی به شمار می رود که در تلاش برای دستیابی به جایگاهی شایسته و تعیین کننده در دنیای تجارت امروز هستند.
دانش بازاریابی در دهه پایانی قرن بیستم، تحول عظیمی در تولید، بازرگانی و فنون مدیریت به وجود آمده است به طوری که بازاریابی مفهوم نوینی یافته و و ظایف جدیدی برای مدیر بازاریابی تعریف نموده است.
در بازاریابی نوین، نیازهای مصرف کنندگان شناسایی می شود، شرایط محیطی، اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی و غیره بررسی می گردد، آنگاه نتایج بررسی های به عمل آمده مشخص می نماید که تولید کننده چه باید تولید کند، چگونه و از چه راه هایی آنها را به مصرف تولیداتش وفادار نگاه دارد، تا هم نیازها و خواسته های مشتریانش را به نحو احسن برآورده سازد و هم سود مطلوبی کسب نماید.
تصمیمات در مورد اینکه محصولات و خدمات را چگونه توزیع کنیم، یکی از مهمترین مسائلی است که امروزه در بازاریابی نوین به آن توجه خاصی شده است.
تصمیم درباره توزیع کالا بر سایر تصمیمات بازاریابی تاثیر مستقیم می گذارد، مثلا خط مشی قیمت گذاری یک شرکت به این امر بستگی دارد که آیا شرکت برای فروش کالای خود از عمده فروشان انبوه استفاده می کند یا از فروشگاههای اختصاصی سطح بالا، تصمیمات مربوط به آگهی های تبلیغاتی و پرسنل فروش شرکت به این امر بستگی دارد که واسطه های فروش تا چه اندازه به تشویق، آموزش و ایجاد انگیزه نیاز دارند. دستیابی شرکت به کالاهای جدید یا تولید این کالاها نیز بستگی دارد به متناسب بودن یا تطبیق این کالاها با توانایی های اعضای کانال.
تولید کنندگان غالبا چند کانال توزیع در دست دارند و می توانند یک یا چند کانال را انتخاب کرده و برای توزیع محصولات خویش مورد استفاده قرار دهند. هنگامی که کانال توزیع انتخاب شده مورد استفاده قرار گرفت، اعمال هر گونه تغییری در آن با هزینه های گزافی همراه خواهد بود، به همین دلیل ارزیابی صحیح تاثیر کانالها، انتخاب صحیح کانال توزیع و تعیین روشهای مربوط به بهتر کردن عملیات کانال توزیع موجود از اهمیت خاصی برخوردار است و در مدیریت بازاریابی صحیح حیاتی است. به عبارت دیگر، سازمان توزیع موثر یکی از عوامل عمده موفقیت شرکتها است .
بنابراین محقق بر آن است تا در این تحقیق، کانال توزیع مناسبی را برای محصولات شرکت هایی نظیر کاله، دامداران ، پاک ، پگاه طراحی و ارائه نماید.
1-4- اهداف پژوهش
سنجش و اندازه گیری تفاوت بین قیمت محصول پنیر در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند.
سنجش و اندازه گیری تفاوت بین قیمت محصول دوغ در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند.
سنجش و اندازه گیری تفاوت بین قیمت محصول شیر در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند.
سنجش و اندازه گیری تفاوت بین قیمت محصول ماست در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند.
استفاده از نتایج حاصل از تحقیق در شناسایی و معرفی شبکه توزیع مناسب
1-5- سوالات اصلی تحقیق
آیا بین قیمت محصول پنیر در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند ، تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین قیمت محصول دوغ در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند ، تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین قیمت محصول شیر در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند ، تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین قیمت محصول ماست در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند ، تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
1-6- فرضیه های تحقیق
بین قیمت محصول پنیر در شرکت هایی که از کانال های توزیع مختلف استفاده می کنند، تفاوت معنی داری وجود دارد.
