این تحقیق استخراج مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی بوده است. جامعهی آماری تحقیق حاضر را مدیران کلیهی باشگاههای ورزشی بانوان مستقر در شرق و شمال تهران تشکیل میدهند. روش جمع آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و شبکه جهانی اینترنت و روش مصاحبه بوده است. دادههای این تحقیق از نوع کیفی بوده و در این پژوهش از تحلیل موضوعی یا تماتیک برای تحلیل دادههای کیفی استفاده شد.یافته های این پژوهش دستههای مفهومی اصلی مدل کسب و کار باشگاه ها هستند که با توجه به تمهای استخراج شده از مدل کسب و کار استروالدر استخراج گردید وشامل: سلامتی و تندرستی، تناسب اندام، کاربردی بودن، شادابی، اوقات فراغت، کسب اعتماد به نفس، ارائه ی خدمات با کیفیت، تبلیغات در رسانهها، تبلیغات در سازمان های خاص، روابط صادقانه، نطرخواهی، تجهیزات مدرن، سیستم های تهویه مناسب، سویس های ایاب و ذهاب که به تفصیل در فصل پنجم به این موضوع پرداختیم. در پایان پیشنهادات اجرایی به جامعهی محققین، کارآفرینان و مدیران ارشد و متخصص ورزشی ارائه گردید.
کلمات کلیدی: مدل کسب و کار، مشتری، زیر ساختار، مالی، محصول، باشگاه ورزشی
فهرست عناوین
فهرست عناوین خ
فهرست شکلها ر
فهرست جداول. ز
فصل 1- …………………… 1
1-1- مقدمه………. 2
1-2- بیان مسأله. 4
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 5
1-3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری.. 5
1-3-2- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی.. 5
1-4- اهداف تحقیق.. 5
1-5- فرضیههای تحقیق.. 6
1-6- تعریف عملیاتی واژگان کلیدی.. 6
فصل 2- …………………. 8
2-1- مقدمه……. 9
2-2- مفهوم ورزش… 9
2-3- تاریخچه ورزش در جهان. 10
2-4- تاریخچه ورزش در ایران. 11
2-5- صنعت ورزش و باشگاههای ورزشی.. 12
2-6- ورزش بانوان. 17
2-7- تعریف کسب و کار. 17
2-8- تعاریف مدل کسب و کار. 18
2-9- مدل کسب و کار. 20
2-10- اجزای مدل کسب و کار. 22
2-11- بخش سوم: پیشینه تحقیق.. 30
2-11-1- پیشینه تحقیقات خارجی انجام شده 30
2-11-2- پیشینه تحقیقات داخلی انجام شده 33
فصل 3- …………………… 41
3-1- مقدمه…….. 42
3-2- فرضیهها یا سؤالهای تحقیق.. 42
3-3- جامعهی آماری.. 43
3-4- نمونه آماری تحقیق.. 43
3-5- ابزارهای گردآوری اطلاعات (دادهها) 44
3-6- روش تحقیق.. 44
3-6-1- روش تحقیق کمی و ویژگیهای آن. 44
3-6-2- روش تحقیق کیفی و ویژگیهای آن. 45
3-7- ویژگیهای رویکرد کمی و کیفی تحقیق.. 47
3-8- انواع دادههای کیفی.. 48
3-8-1- مصاحبه………… 49
3-9- تجزیه و تحلیل دادههای کیفی.. 51
3-10- تحلیل تماتیک یا موضوعی.. 51
فصل 4- ………………….. 54
4-1- مقدمه…….. 55
4-2- معرفی تمهای استخراجی از مدل کسب و کار استروالدر. 55
4-3- دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تمهای استخراج شده از مدل کسب و کار استروالدر. 58
4-3-1- ارزش قابل ارائه. 58
4-3-2- مشتریان هدف.. 66
4-3-3- کانالهای ارتباطی.. 68
4-3-4- روابط با مشتریان. 72
4-3-5- فعالیتهای کلیدی.. 76
4-3-6- منابع کلیدی.. 81
4-3-7- شرکای کلیدی.. 85
4-3-8- ساختار هزینهای.. 87
4-3-9- جریان درآمدی.. 89
فصل 5- ……………… 92
5-1- مقدمه……….. 93
5-2- پاسخ به سوال اصلی تحقیق.. 93
5-3- استخراج مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی.. 94
5-4- یافتههای پژوهشی مربوط به سوالات اصلی و فرعی تحقیق.. 95
5-5- پیشنهادات کاربردی تحقیق.. 98
5-6- محدودیتهای تحقیق.. 101
5-7- پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی.. 102
فهرست مراجع 103
فهرست شکلها
شکل 2‑1: سیر تکامل مدل کسب و کار. 20
شکل 2‑2: مدل کسب و کار. 35
شکل 2‑3: اجزای یک مدل کسب و کار از دیدگاه آلن آفوا 36
شکل 2‑4: چارچوبی برای تحلیل منابع سودآوری و مزایای رقابتی، در یک مدل کسب و کار. 37
شکل 3‑1: مراحل تفسیر دادههای کیفی.. 52
شکل 3‑2: طرح عمومی تحلیل تماتیک…. 53
شکل 4‑1: دیدگاه اولیه از هستی شناسی مدل کسب و کار. 56
شکل 4‑2: فرآیند یک مدل کسب و کار را از دیدگاه 57
شکل 5‑1: مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی.. 94
فهرست جداول
جدول 2‑1: تعاریف مختلف مدل کسب و کار. 18
جدول 2‑2: مؤلفههای مدل کسب و کار. 22
جدول 2‑3: اجزای مدل کسب و کار از دیدگاه 25
جدول 2‑4: اجزای مدل کسب و کار از دیدگاه 26
جدول 2‑5: چارچوبها و اجزای ارائه شده برای تعریف مدل کسب و کار. 27
جدول 2‑6: مؤلفههای مدل کسب و کار. 31
جدول 3‑1: ویژگیهای دو روش کیفی و کمی.. 47
جدول 3‑2: انواع دادههای کیفی.. 48
جدول 4‑1: چهار رکن اصلی و نه بلوک مدل کسب و کار. 56
جدول 4‑2: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم. 58
جدول 4‑3: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم کانالهای ارتباطی.. 68
جدول 4‑4: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم روابط با مشتریان. 72
جدول 4‑5: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم فعالیتهای کلیدی.. 76
جدول 4‑6: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم منابع کلیدی.. 81
جدول 4‑7: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم شرکای کلیدی.. 85
جدول 4‑8: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم ساختار هزینهای.. 87
جدول 4‑9: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم جریان درآمدی.. 89
جدول 5‑1: یافتههای پژوهشی مربوط به سوالات اصلی و فرعی تحقیق.. 95
فصل 1- فصل اول
کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
دنیای متغیر امروز ایجاب میکند که سازمانها برای بقا و رشد خود دست به تلاش مداوم و روزافزون زده و از ابزارهای نوینی که سرعت توسعه و پیشرفتشان را فزونی میبخشند استفاده نمایند. از جمله این ابزارها میتوان به طراحی مدل کسب و کار برای یک سازمان اشاره نمود که این ابزار نه تنها مسیر پیشرفت را برای سازمانها نمایان میسازد بلکه سرعت آنها را در رسیدن به اهدافشان، با مشخص بودن مراحلِ در پیش رو، افزایش میبخشند. یک مدل کسب و کار مجموعه ایست که نشان میدهد یک شرکت چه فعالیتهایی را به چه صورت و در چه زمانی انجام دهد تا با استفاده از منابع خود بتواند ارزش مازاد مشتری خلق کرده و موقعیت مناسبی برای خود کسب کند(آفواه و توسی[1]،2003). مدل کسب و کار یک شرکت در واقع نمایندهی مختصر و ساده شدهی منطق آن کسب و کار است که توصیف می کند یک شرکت چه چیزهایی را به مشتریانش پیشنهاد میدهد، چگونه به مشتریان دست پیدا میکند و چطور با آنها رابطه برقرار میکند؟ از طریق چه منابع، فعالیتها و شراکتهایی به این اهداف میرسد و نهایتاً چگونه درآمد کسب میکند؟(اوستروالدر[2]، 2006).
چگونه طراحی کردن مدل کسب و کار به موضوع مهمی تبدیل گردیده است. اگر افراد دانشگاهی بتوانند روش شناسی اصول طراحی مدلهای کسب و کار را پیشنهاد کنند، کارآفرینان و مدیران قادر خواهند بود بدون هدر دادن مقدار زیادی پول برای تلاشهایی که منجر به شکست میشود، کسب و کار خود را راه اندازی نمایند(سای[3] و همکاران،2011). بررسی نقاط قوت و ضعف مدل کسب و کار، کشف گزینههایی برای نوآوری مدل کسب و کار و پی بردن به راههای تقویت نوآوری مدل کسب و کار از منابع کلیدی مزیت رقابتی در اقتصاد امروز میباشد. یک سازمان موفق باید مدام به بررسی و نوآور نمودن مدل کسب و کار خود از طرق مختلف بپردازد، ازجمله ی این موارد پاسخ به پرسشهای زیر میباشد:
چه مدلهای کسب و کار جدیدی در صنعت شما در حال ظهورند؟
آیا پایه و اساس رقابت در حال تغییر است؟
مدلهای کسب و کار جدید و نفاق افکن از کجا پدیدار میشوند؟ از درون صنعت شما یا از جانب رقبای جدید و صنایع دیگر؟
درجهی تغییر و نوآوری در صنعت شما چه میزان است؟
چه نکاتی را میتوانیم از نوآوریهای موفقِ مدلهای کسب و کار چه در صنعت خودمان و چه در سایر صنایع بیاموزیم؟
آیا شما باعث تغییر در صنعت خود میشوید و یا تغییر بر شما تحمیل میشود؟
آیا یک راه سیستماتیک برای به تصویر کشیدن سناریوهای آیندهی صنعت و نتایج آنها برای استراتژی نوآوری خود دارید؟(گیسن[4] و همکاران،2007).
نگاهی به وضعیت جوامع انسانی در کل جهان نشان میدهد که زندگی نسبت به قرنهای گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. در مقابل این پیشرفتها، یک تغییر مهم در زندگی بشر، کاهش بهکارگیری بدن به دلیل افزایش امکانات و تسهیلات زندگی میباشد. دلیل این مدعا، افزایش شیوع انواع بیماریهای قلبی _ عروقی، اسکلتی، عضلانی و سایر بیماریهای بدون درمان به خصوص در جوامع صنعتی و پیشرفته میباشد. تحقیقات مختلف نشان دادهاند که هر ساله مالیات دهندگان، سنگینی را بابت برخورداری از زندگی بیتحرک پرداخت میکنند، هزینههای درمانی افزایش حق بیمه سلامتی، حق بیمه عمر، بیمه مربوط به بیماری و از کارافتادگی از این جملهاند. مشکلات مادی و افزایش هزینههای زندگی، انسانها را به تلاش واداشته است و در این میان زنان را نیز بکار گرفته و تا آنجا پیش رفته که گروهی از زنان، برخلاف ماهیت بدنی خود به کارهای سنگین مردانه میپردازند (ملدی, 1389). زنان باید در جهت افزایش بهرهوری شغلی و نیز بازده کاری به فعالیت جسمانی منظم پرداخته و تلاش کنند تا بهترین شرایط جسمی و روانی در محل کار و خارج از آن بدست آورند. صاحبنظران بر این عقیدهاند که تمرینات حرکتی و ورزشی برای اکثریت مردم اعم زن و مرد دارای ارزش بسیار است. فعالیت بدنی منظم و متعادل میتواند اثرات مطلوبی بر بدن و روان افراد ایجاد کند(ترابینژاد،1386).
بدین منظور تحقیق در پیش رو با توجه به اهمیت مدلهای کسب و کار در پیشرفت سازمانهای امروزی و ارزش سلامتی روحی و جسمانی افراد در پیش برد اهداف سازمانها، به استخراج مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی به عنوان یک بنگاه اقتصادی در صنعت حیاتی و رو به رشد ورزش، میپردازد.
در این فصل به کلیات پژوهش اعم از بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف پژوهش، فرضیههای پژوهش، تعریف متغیرها و اصطلاحات مورد استفاده در پژوهش میپردازیم.
1-2- بیان مسأله
با توجه به ارزش روزافزون ورزش به عنوان ابزاری برای سلامت جسم، شاداب کنندهی روح و پر کردن اوقات فراغت، اهمیت تمرکز علمی و پژوهشی بر روی ورزش که امروزه به یک صنعت بزرگ تبدیل گردیده است، هر چه بیشتر بارز میگردد(آزموده،1389). به منظور افزایش تمایل این گروه هدف به ورزش و ماندن در این راه و قرار دادن ورزش در برنامهی زندگی روزمره خود، مهمترین امر ارتقا سطح خدمت رسانی باشگاههای ورزشی و نوآورانه ساختن هر چه بیشتر این بنگاههای اقتصادی از راههای مختلف میباشد که میتوان به کارآفرینی در این عرصه به عنوان مهمترین راه اشاره نمود که طراحی یک مدل کسب و کار نو آ ورا نه و هم راستا ساختن آن با تغییرات روزافزون بازارهای اقتصادی امروز، میتواند به کارآفرینانه نمودن هرچه بیشتر این بنگاهها یاری رساند. در این راستا این تحقیق سعی در طراحی یک مدل کسب و کار جامع برای بنگاههای ورزشی استان تهران با الگو قرار دادن مدلهای ارائه شده تا به امروز دارد، باشد که کلید موفقیت بنگاههای ورزشی در این راه پیدا شود؛ بنابراین در این تحقیق ما به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که مدل کسب و کار برای باشگاههای ورزشی دربرگیرندهی چه حوزههایی میباشد؟
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
1-3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری
از آنجایی که معضلاتی همچون چاقی و افسردگی به مقدار زیادی در میان بانوان رو به افزایش میباشد این امر ورزش را به عنوان راه درمانی برای نجات از این معضلات پیش روی بانوان جامعه قرار میدهد(ملدی،1389). این راهِ درمان نه تنها سلامت روحی و جسمی بانوان را ارتقا میدهد بلکه راه حلی مناسب برای ارتقا سطح زندگی ایشان در کنار خانواده و تشویق فرزندان به ورزش از دوران کودکی میباشد.
با مروری بر پروژههای انجام گرفته در کشورمان به ناکافی بودن تحقیقات در این زمینه پی برده میشود و با توجه به لزوم گسترش امر ورزش و ارتقا سطح ارزش آفرینیِ باشگاههای ورزشی، تحقیق در این زمینه امری مهم در کشورمان قلمداد میشود.
1-3-2- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی
توجه به ورزش و فعالیت بدنی به عنوان راهکار اصلی پیشگیری و نیز درمان بسیاری از بیماریها محسوب شده و عامل ایجاد سلامت عمومی و کاهش سطح ناتوانی در جمعیت بیمار میگردد. از این رو باشگاههای ورزشی میتوانند کسب و کارهای سوددهی برای کارآفرینان بوده و یک کارآفرینی اجتماعی با هدف کمک به ارتقا سلامت جامعه و کاهش بیماریها محسوب شوند و در این راستا تهیهی یک مدل کسب و کار مناسب به پیشرفت هرچه بیشتر این باشگاهها کمک خواهد کرد و نوآوری مستمر در این مدل به حفظ مزیت رقابتی باشگاه خواهد انجامید(اسماعیلی،1380).
1-4- اهداف تحقیق
هدف اصلی
استخراج مدل کسب و کار برای باشگاههای ورزشی بانوان در استان تهران
اهداف فرعی
استخراج حوزهی محصول مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
استخراج حوزهی مالی مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی