استاد راهنما:
دکتـر مهرداد رایجیان اصلی
استاد مشاور:
دکتـر امیر حمزه زینالی
تابستان 1391
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
چكیده …………………………………………………………………………………………………………………. 1
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………. 2
1 ـ بیان مسأله اساسی تحقیق …………………………………………………………………………………… 2
2 ـ تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی …………………………………………………………… 3 3 ـ پیشینه و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………………… 4
4 ـ اهداف تحقیق …………. ……………………………………………………………………………… 4
5 ـ سؤالهای تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 4
6 ـ فرضیههای تحقیق …………………………………………………………………………………………. 5
7 ـ سازماندهی تحقیق …………………………………………………………………………………………. 5
فصل اول: سیاست جنایی تقنینی دربارة بزه فرار از خدمت ………………………………………. 6 مبحث اول: جرم انگاری بزه فرار از خدمت ……………………………………………………………………. 8
گفتار اول: فلسفه و مبانی جرم انگاری ……………………………………………………………………………..…… 9
الف ـ مبنای جرم انگاری در شرایط عادی …………………………………………………………………… 9
ب ـ مبنای جرم انگاری در شرایط ویژه …………………………………………………………………..…. 10
گفتار دوم: عدم ضرورت جرم انگاری برخی مصادیق فرار از خدمت………………………………………..
10
الف ـ جرم انگاری بدون توجه به امكانات نظام عدالت کیفری………………………………….…… 14
ب ـ برخی پیامد های جرم انگاری بدون ضرورت ………………………………….…………………… 15
1 ـ افزایش رقم خاكستری بزهكاری………………………………………………………………………….. 15
2 ـ تورم جمعیت كیفری زندان ها ………………………………………………………………………………… 16
3 ـ بازنمایی اجتماعی منفی نظام عدالت كیفری…………………………………………………………… 16
گفتار سوم: گونههای جرم انگاری………………….…………………………………………………………………. 16
الف ـ جرم انگاری برای شرایط عادی……………………………………………………………………….. 17
ب ـ جرم انگاری با كیفیات مشدده برای شرایط ویژه…………………………………………… ……… 25
گفتارچهارم: استثناءهای جرم انگاری ……………………………………………………………………………… 36
الف ـ معاذیر موجه…………………………………………………………………………………………………………… 36
ب ـ واكنش به سوء استفاده از معاذیر موجه……………………………………………………………………….. 37
مبحث دوم: نحوه پاسخدهی سیاست جنایی تقنینی به بزه فرار از خدمت ……………………………. 39
گفتار اول: انواع پاسخدهی به بزه فرار از خدمت ……………………………………………………………….. 39
الف – پاسخهای سركوبگر کیفری……………………………………………………………………………….. 39
1ـ طرد و حذف كامل بزهكار ……………………………………………………………………………….. 40
2ـ سلب موقت آزادی بزهكار…………………………………………………………………………………….. 45
2ـ1ـ تحدید كیفر سالب آزادی در رابطه با فرار از خدمت……………………………………………… 47
2ـ 1ـ 1ـ تعدیل در نحوة اجرای كیفر سالب آزادی ………………………………………………………. 50
2ـ1ـ 2ـ تعدیل از طریق كیفرهای موازی حبس……………………………………………………………. 52 ب ـ پاسخهای سركوبگر غیركیفری…………………………………………………………………………….. 53
1ـ تحریمهای اداری و انضباطی ………………………………………………………………………………. 53
1ـ1ـ محرومیتهای سالب حقوق شغلی ………………………………………………………………….. 53
1ـ2ـ محرومیت از حقوق اجتماعی در مورد كاركنان وظیفه …………………………………………. 58
گفتار دوم: جهت گیری سیاست جنایی در مجازات عوامل مؤثر در ارتكاب بزه فرار از خدمت………… 60 الف ـ مباشرت در فرار از خدمت ……………………………………………………………………………… 60
ب ـ مباشرت در صدور تصدیق نامه خلاف واقع راجع امور نظام وظیفه…………………………. 60
ج ـ معاونت در فرار از خدمت ……………………………………………………………………………… 61
دـ شروع به جرم ……………………………………………………………………………………………………… 62 گفتار سوم: جرمزدایی و كیفرزدایی تقنینی از بزه فرار از خدمت……………………………………………… 63
الف ـ مفهوم جرمزدایی و انواع آن …………………………………………………………………………….. 63
ب ـ مفهوم كیفرزدایی و انواع آن ……………………………………………………………………………… 65
ج ـ جلوههایی از جرم زدایی و كیفرزدایی تقنینی در پاسخ های كیفری…………………………… 66
1ـ جرمزدایی از فرار از خدمت نظامیان دورة ذخیره و احتیاط در زمان صلح …………………. 66
2ـ كیفرزدایی تقنینی از بزه فرار از خدمت كمتر از 60 روز كاركنان وظیفه …………………. 66
3ـ كیفرزدایی تقنینی از طریق معافیت از مجازات ……………………………………………………… 68
4 ـ كیفرزدایی تقنینی از طریق تخفیف مجازات ……………………………………………………… 68
5 ـ كیفرزدایی تقنینی در فرار با تجهیزات و حذف كیفیات مشدده ……………………………… 71
6ـ كیفرزدایی تقنینی از طریق شمول مقررات صلح بر زمان آتش بس……………………………… 71
7 ـ كیفرزدایی تقنینی از طریق تمایز بین كاركنان ثابت و وظیفه در پاسخ دهی…………………. 72 دـ جلوه هایی از كیفرزدایی تقنینی در پاسخ های غیر كیفری …………………………………………. 72
1ـ كیفرزدایی تقنینی از طریق تعدیل در محرومیت ها …………………………………………. 72
2ـ كیفرزدایی تقنینی از طریق تعدیل در مقررات تجدید دوره………………………………………… 73
مبحث سوم: پیشگیری از بزه فرار از خدمت………………………………………………………………… 74
گفتار اول: عوامل خطر در خصوص کارکنان وظیفه…………………………………………………………….. 75
الف- عوامل خطر برون سازمانی مؤثر بر ارتكاب بزه فرار از خدمت …………………………….. 75
1ـ عوامل خانوادگی …………………………………………………………………………………………. 75 1ـ1ـ متشنج بودن محیط خانواده ……………………………………………………………………………… 76
1ـ2ـ طلاق والدین …………………………………………………………………………………………………. 76
1ـ3ـ تأهل و مسائل عاطفی……………………………………………………………………………………….. 76
2- فقر فرهنگی ……………………………………………………………………………………………….. 77
3ـ ناتوانی جسمی و روانی………………………………………………………………………………….. 78
4ـ کاهش عزّت نفس ……………………………………………………………………………………….. 80
ب ـ عوامل درون سازمانی مؤثر بر ارتکاب بزه فرار از خدمت ………………………………….. 81
1ـ وجود خلأ در اوقات فراغت ………………………………………………………………………… 81
2ـ عدم انعطاف محیط سربازی …………………………………………………………………………… 82
3ـ رفتار نامناسب فرماندهان……………………………………………………………………………….. 83
4ـ سودمند نبودن انجام خدمت سربازی ……………………………………………………………… 83
5ـ شرایط اقلیمی و دوری محل خدمت از محل سکونت ……………………………………….. 83
6ـ عدم پرداخت حقوق متناسب با انجام کار به سربازان ………………………………………….. 84
7ـ فقدان آموزش کافی …………………………………………………………………………………….. 85
8ـ نقش دوستان در محیط سربازی ………………………………………………………………………. 85
9ـ طولانی بودن مدت خدمت سربازی…………………………………………………………………. 86
10ـ تجدید دوره……………………………………………………………………………………………… 87
ج ـ موقعیت های جرم زا در خصوص كاركنان وظیفه……………………………………………… 87
1ـ ضعف پلیس در شناسایی و دستگیری متهمین ………………………………………………….. 8
2ـ معافیت برای ازدواج با معلولین………………………………………………………………………… 88
3ـ معافیت فرزندان طلاق…………………………………………………………………………………………. 89
4ـ عدم نظارت بر كارگاه ها و محیط های شغلی …………………………………………………… 90
گفتار دوم ـ عوامل خطر در مورد كاركنان ثابت ………………………………………………………………………………… 91
الف ـ عدم رضایت شغلی ………………………………………………………………………………….. 91
ب ـ سوء مدیریت فرماندهان……………………………………………………………………………………… 92
ج ـ حذف محرومیت از اشتغال در خصوص متخصصین مجرب………………………………………… 92
فصل دوم: سیاست جنایی قضایی دربارة بزه فرار از خدمت……………………………………. 93
مبحث اول: جلوههای كیفرزدایی قضایی در خصوص بزه فرار از خدمت…………………………….. 94
گفتار اول: كیفرزدایی قضایی از طریق تعلیق تعقیب …………………………………………………………….. 94 الف ـ ارزیابی میزان استفاده از نهاد تعلیق تعقیب در سال 1389 …………………………………….. 95
ب- ارزیابی میزان استفاده از نهاد تعلیق تعقیب قبل از سال 1386 …………………………………. 95
گفتار دوم: كیفرزدایی قضایی از طریق تعلیق اجرای مجازات…………………………………………………… 97
الف ـ ارزیابی میزان استفاده از نهاد تعلیق اجرای مجازات …………………………………………… 98
ب ـ ارزیابی از جهت نوع تعلیق تعیین شده ………………………………………………………. 101
ج ـ ارزیابی از جهت مدت تعلیق اجرای مجازات ……………………………………………………… 101
دـ ارزیابی از جهت آثار تخطی متهم از شرایط تعلیق ……………………………………………………. 103
گفتار سوم: كیفرزدایی قضایی از طریق منع و موقوفی تعقیب …………………………………………………. 105
الف ـ ارزیابی میزان استفاده از نهاد موقوفی تعقیب ……………………………………………………… 105
ب- ارزیابی میزان استفاده از نهاد منع تعقیب ………………………………………………………………. 105
گفتار چهارم: كیفرزدایی قضایی از طریق استفاده از نهاد آزادی مشروط…………………………………….. 107
الف ـ ارزیابی از جهت تعیین شرایط آزادی مشروط…………………………………………………….. 107
ب ـ ارزیابی از جهت مدت آزادی مشروط ………………………………………………………………….. 108
مبحث دوم: تناسب قضایی جرم و مجازات در ارتباط با بزه فرار از خدمت……………………… 110
گفتار اول: تناسب مجازات در محدوده حداقل و حداكثر و مجازاتهای معین و موازی ………………….. 110
الف ـ ارزیابی تناسب قضایی مجازاتهای اصلی در سال 1379 ……………………………… 114
ب- ارزیابی تناسب قضایی مجازاتهای اصلی در سال 1389 ……………………………… 114
گفتار دوم: تناسب قضایی مجازات از طریق تخفیف و تبدیل اختیاری ……………………………… 118
الف ـ ارزیابی تناسب مجازات از طریق تخفیف و تبدیل كیفر در سال 1379 ………………….. 121
ب- ارزیابی تناسب مجازات از طریق تخفیف و تبدیل كیفر در سال 1389 …………………. 122
گفتار سوم: تناسب قضایی جرم و مجازات از طریق تشدید كیفر…………………………………………………. 124
الف ـ ارزیابی تناسب مجازات در تكرار جرم ………………………………………………………. 127
ب ـ ارزیابی تناسب مجازات در تعدد جرم ………………………………………………………. 132
ـ نتیجهگیری و پیشنهادها ………………………………………………………………………………………….. 136
ـ فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………… 144
ـ فهرست جدول ها
جدول شماره (2ـ1) مجازاتهای تعیین شده به تفكیك نوع با بررسی آراء دادگاه
نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1379 ……………………………………………………… 116
جدول شماره (2ـ2) مجازاتهای تعیین شده به تفكیك نوع با بررسی آراء دادگاه
نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1389 ……………………………………………………… 117
جدول شماره (2ـ3) مجازاتهای تعیین شده به تفكیك نوع در مقابله با بزهكاری
دومین با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1379 …………………. 129
جدول شماره(2ـ4) مجازاتهای تعیین شده به تفكیك نوع درمقابله با بزهكاری
دومین با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1389 …………….. 131 جدول شماره (2ـ 5) مجازاتهای تعیین شده به تفكیك نوع در مقابله با تعدد
فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1379 ……… 133
جدول شماره (2ـ 6) مجازاتهای تعیین شده به تفكیك نوع در مقابله با تعدد
فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1389 ……… 135
ـ فهرست نمودارها
نمودار شماره (2ـ1) میزان استفاده از نهاد تعلیق تعقیب با بررسی قرارهای دادسرای نظامی
زاهدان در ارتباط با بزه فرار از خدمت در سالهای 1386ـ 1384 ……………………………… 96
نمودار شماره (2ـ2) میزان استفاده از نهاد تعلیق تعقیب با بررسی قرارهای دادسرای نظامی
زاهدان در ارتباط با بزه فرار از خدمت در سال 1389……………………………………………………. 96
نمودار شماره (2ـ3) میزان استفاده از نهاد تعلیق اجرای كیفر در ارتباط با بزه فرار از خدمت
با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1379…………………………….. 100
نمودار شماره (2ـ4 ) میزان استفاده از نهاد تعلیق اجرای كیفر در رابطه با بزه فرار از خدمت
با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1389…………………………….. 100
نمودار شماره (2ـ 5) مدت تعلیق اجرای كیفر در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی
آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1379 …………………………………………. 102
نمودار شماره (2ـ 6) مدت تعلیق اجرای كیفر در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی
آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1389 …………………………………………. 102
نمودار شماره(2ـ7) تصریح تفهیم ماده 35 قانون مجازات اسلامی در دادنامهها
در ارتباط با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و
بلوچستان در سال 1379………………………………………………………………………………………….. 104
نمودار شماره(2ـ 8) تصریح تفهیم ماده 35 قانون مجازات اسلامی در دادنامهها
در ارتباط با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و
بلوچستان در سال 1379 ………………………………………………………………………………………… 104
نمودار شماره (2ـ 9) میزان استفاده از نهاد منع و موقوفی تعقیب در ارتباط
با بزه فرار از خدمت با بررسی قرارهای دادسرای نظامی استان سیستان و
بلوچستان در سالهای 1389 ـ 1385………………………………………………………………………… 106
نمودار شماره (2ـ 10) مدت آزادی مشروط در آراء در ارتباط با بزه فرار از خدمت با
بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1379 ………………………………. 109
نمودار شماره (2ـ11) مدت آزادی مشروط در آراء در ارتباط با بزه فرار از خدمت با
بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال 1389 ……………………………… 109
نمودار شماره (2ـ 12) میزان استفاده از مجازات اصلی، تخفیف و تبدیل
مجازات در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان
سیستان و بلوچستان در سال 1379 ……………………………………………………………………………. 123
نمودار شماره (2ـ 13) میزان استفاده از مجازات اصلی، تخفیف و تبدیل
مجازات در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان
سیستان و بلوچستان در سال 1389……………………………………………………………………………. 123
چكیده
اكثر كشورها دارای ارتش و پلیس حرفهای بوده و خدمت وظیفه اجباری را حذف نمودهاند، لیكن سیاست جنایی تقنینی ایران، نه تنها انجام خدمت وظیفه اجباری را حذف نكرده، بلكه در آخرین
