موضوع: "بدون موضوع"
همان ارزش اسمی است و بیش از آن را حق مطالبه ندارد.
در سؤال و جوابی که از آیت الله فاضل لنکرانی درباره ارزش و قدرت خرید اسکناس پرسیده شده، آمده است:
سؤال: «در حال حاضرکه ارزش و قدرت اسکناس هر روز کمتر می‌شود، نظر خود را در مورد کیفیت ادای دین یا مضمونٌ به بیان بفرمایید »
جواب: «در مواردی که ذمه شخص به مثلی مشغول شده، همان مثل را مدیون و ضامن است. و در مواردی که قیمی به ذمه تعلق گرفته، قیمت را ضامن است. و کم و زیاد شدن قدرت خرید یا گران
این پژوهش چگونگی تأثیر عضویت افراد در فیس‌بوک را بر رفتار رأی‌دهی آن‌ها درمورد انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 بررسی می‌کند. در این پژوهش از رهیافت کیفی استفاده کرده‌ایم تا موضوع را از نقطه نظر خود کاربران فیس‌بوک مطالعه کنیم. برای این منظور از اتنوگرافی مجازی یا نتنوگرافی به‌عنوان روش تحقیق استفاده کرده‌ایم، برای جمع‌آوری داده‌ها از تکنیک‌های مشاهده و مصاحبۀ عمیق و همچنین برای تحلیل داده‌ها از تحلیل تماتیک استفاده کرده‌ایم.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که تکرار و بازتکرار محتواها اصلی‌ترین مکانیسم تأثیرگذاری فیس‌بوک بر رفتار رأی‌دهی کاربران است. همچنین فیس‌بوک در ایران، چون در مقابل رسانه‌های رسمی قرار دارد، می‌تواند تأثیر بسزایی در انتشار محتواهای حساسیت‌برانگیز بسیج‌کننده داشته باشد. طبق این یافتهها انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92 شرایط ویژه‌ای داشت که تأثیر فیس‌بوک بر رفتار رأی‌دهی افراد در آن بیشتر از انتخابات‌های قبل بوده و احتمالاً بیشتر از انتخابات‌های بعد خواهد بود، تأثیری که فقط محدود به کاربران فیس‌بوک نبوده و بر جامعۀ غیرفیس‌بوکی نیز تأثیر تعیین‌کننده‌ای داشته است.
کلمات کلیدی: سایت‌های شبکۀ اجتماعی، فیس‌بوک، انتخابات، رفتار رأی‌دهی
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش…. 1
1.1. بیان مسئله. 2
2.1. ضرورت پژوهش…. 5
3.1. اهداف پژوهش…. 6
فصل دوم: ادبیات پژوهش…. 8
1.2. اینترنت و مشارکت سیاسی.. 9
1.1.2. مکانسیم‌های تأثیرگذاری.. 21
2.2. فیس‌بوک و مشارکت سیاسی.. 30
1.2.2. مکانیسم‌های تأثیرگذاری.. 37
3.2. جمع‌بندی.. 40
فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش…. 43
1.3. روش‌شناسی.. 44
2.3. روش گردآوری داده‌ها 45
3.3. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 50
4.3. زمان پژوهش و منابع داده‌ها 50
5.3. وثوق داده‌ها 52
6.3. اصطلاحات و مفاهیم اصلی.. 53
فصل چهارم: گردآوری و تحلیل داده‌ها 55
1.4. مشاهده و تحلیل کامنت‌ها 56
1.1.4. خاتمی بیاید یا نیاید؟. 57
2.1.4. خاتمی نمی‌آید، هاشمی بیاید. 67
3.1.4. روحانی یا عارف؟. 71
4.1.4. عارف انصراف می‌دهد. 78
5.1.4. مرور و جمع‌بندی.. 79
2.4. انجام و تحلیل مصاحبه‌ها 81
1.2.4. سیاسی بودن.. 83
2.2.4. فیس‌بوکی بودن.. 84
3.2.4. استفادۀ سیاسی از فیس‌بوک… 86
4.2.4. فیس‌بوک و انتخابات 92. 88
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری.. 100
فهرست منابع.. 105
بیان مسئله
گسترش و نفوذ اینترنت بین لایه‌های مختلف جامعه توجه جامعه‌شناسان را به بررسی تأثیرات اجتماعی‌سیاسی آن جلب کرده است. پژوهش‌های متعددی تأثیر اینترنت بر هویت اجتماعی، سرمایۀ اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مشارکت سیاسی و درکل نقش اینترنت در پیشبرد دموکراسی را بررسی کرده‌اند. برخی از پژوهش‌ها مانند بکشی[1] و دیگران (2012)، اسمیت[2] و دیگران (2009)، ژانگ[3] و دیگران (2010)،
ویتاک[4] و دیگران (2011)، نایت‌رینی[5] (2011)، کافمن[6] (2009) و وون[7]، دآگلو[8] و مک‌لئود[9] (2013) روی تأثیرات مثبت آن بر اجتماع تأکید کرده‌اند و برخی مانند کروگر[10] (2002)، زنوس[11] و موی[12] (2007)، کوراه[13] و نیس[14] (2009) تأثیرات منفی آن را برشمرده‌اند.
اهمیت این موضوع در دو دهۀ اخیر با پدیدآمدن نسل دوم تکنولوژی اطلاعاتی‌ارتباطی و تغییر کاربری اولیۀ اینترنت صورت ویژه‌ای یافته است. در سال‌های ابتدایی پیدایش، هدف استفاده از اینترنت، بیشتر سرگرمی و کسب اطلاعات بود؛ اما در سال‌های اخیر، افراد از اینترنت در درجۀ اول برای گسترش ارتباطات بین‌شخصی خود استفاده می‌کنند و به‌جای دریافت منفعلانۀ اطلاعات، خود در تولید محتوا مشارکت می‌کنند، بدون اینکه برای این کار نیاز به دانش و مهارت فنی زیادی داشته باشند (وون، 2013؛ کافمن، 2009).
تکنولوژی اطلاعاتی‌ارتباطی جدید که مهم‌ترین آن‌ها «سایت‌های شبکۀ اجتماعی»[15] هستند، امکان صورت‌گرفتن کارهایی چون ارتباط‌گیری و تعامل شبکه‌ای وسیع با حذف مرزهای جغرافیایی، تولید محتوا، به‌اشتراک‌گذاری آسان اطلاعات چندرسانه‌ای و همچنین بحث بین افراد آشنا و ناآشنا باهم را فراهم کرده است. میلیون‌ها نفر عضو این شبکه‌ها هستند و بخش درخورتوجهی از وقت روزانۀ خود را در آن‌ها می‌گذرانند. درواقع این شبکه‌ها به بخشی از زندگی روزمرۀ این افراد تبدیل شده است، تاحدی‌که گاه تشخیص مرز بین زندگی آنلاین و آفلاین آن‌ها مشکل است. فیس‌بوک[16]، توییتر[17]، گوگل‌پلاس[18]، یوتوب[19] و اینستاگرام[20] از بزرگ‌ترین سایت‌های شبکۀ اجتماعی هستند که درحال‌حاضر فیس‌بوک با بیش از 1میلیارد و 200میلیون کاربر[21] بزرگ‌ترین آن‌ها است (فیس‌بوک، 2014). در سال‌های اخیر بررسی چگونگی تأثیرات این سایت بر جامعه و ازجمله مشارکت سیاسی به یکی از مسائل روز علاقه‌مندان به حوزۀ رسانه و جامعه تبدیل شده است، موضوعی که این پژوهش نیز به‌دنبال بررسی آن در ایران است. مسئلۀ پژوهش پیشِ رو، درک چگونگی تأثیر حیات فیس‌بوکی، به‌عنوان بخشی از زندگی روزمرۀ افراد بر رفتار رأی‌دهی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شکل‌های مشارکت سیاسی، است. در نظر داریم این مسئله را در انتخابات ریاست جمهوری 1392 ایران بررسی کنیم؛ لذا سؤال علمی این پژوهش بدین‌ترتیب است: چگونه عضویت افراد در فیس‌بوک بر رفتار رأی‌دهی آن‌ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 ایران تأثیر گذاشته است؟
مشارکت سیاسی به آن دسته از فعالیت‌های فرد گفته می‌شود که هدفش تأثیرگذاری مستقیم یا غیرمستقیم بر حکومت است (بردی[22]، وربا[23] و اسکلزمن[24]، 1995؛ ؛ برت[25] و برونتن‌اسمیت[26]، 2014؛ تورل[27]، 2006؛ هارل[28]، 2013) و رفتار رأی‌دهی[29] یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین شکل‌های مشارکت سیاسی است. اهمیت رأی‌دادن درحدی است که برخی می‌گویند فراتر از آن دستورالعمل روشن و ثابتی درمورد اینکه چه مشارکت دیگری برای عملکرد بهتر جامعه لازم و مطلوب است، وجود ندارد (گوستافسون[30]، 2013). منظور از رفتار انتخاباتی، تأکید روی جنبه‌های فردی مشارکت و نه جنبه‌های کلان، مثل نرخ مشارکت است. سایت‌های شبکۀ اجتماعی هم طبق تعریف، سرویس‌های شبکه‌محوری هستند که برای کاربر، پروفایل[31] عمومی یا نیمه‌عمومی ایجاد می‌کنند و کاربر می‌تواند فهرست ارتباط‌هایش و نیز محتواهایی را که دیگران در سیستم ایجاد کرده‌اند، ببیند و در آن‌ها جستجو کند (بوید[32] و الیسون[33]، 2007).
درمورد محبوبیت فیس‌بوک در میان 42میلیون کاربر ایرانی اینترنت، آمار رسمی وجود ندارد (آمارهای جهانی اینترنتی[34]، 2012) هرچند طبق پیمایشی 58درصد از کاربران ایرانیِ اینترنت به‌طور منظم از فیس‌بوک استفاده می‌کنند. براساس این پژوهش سهم گوگل‌پلاس 37درصد، کلوب[35] 14درصد و توییتر و لینکدین[36] هرکدام 12درصد است که این ارقام، محبوبیت بیشترِ فیس‌بوک درمقایسه با دیگر سایت‌های شبکۀ اجتماعی را در ایران نشان می‌دهد (نولز[37]، 2012؛ باهاتیا[38]، 2012).
2.1. ضرورت پژوهش
اهمیت خاص فیس‌بوک برای پژوهش‌های جامعه‌شناختی را، به‌جز ویژگی محبوبیت این سایت، می‌توان به‌سبب سه مشخصۀ متمایزش دانست: اول. فیس‌بوک با ارائۀ چندین ابزار در یک فضا، فرایند انتشار اطلاعات را ساده‌تر کرده است؛ دوم. در فیس‌بوک امکان دیالوگ افراد فراوانی باهم وجود دارد؛ سوم. درمقایسه با فضای آفلاین، اطلاعات در فیس‌بوک راحت‌تر و برای تعداد بیشتری از افراد دردسترس است (ون‌وینگاردن[39]، 2012). محبوبیت فیس‌بوک و سه ویژگی ذکرشده و نیز اینکه بخشی از اطلاعات مبادله‌ای در این سایت به‌خصوص در ایام انتخابات محتوای سیاسی دارد، اهمیت بررسی تأثیر این سایت بر رفتار انتخاباتی افراد را روشن‌تر می‌کند. این موضوع به‌ویژه در کشوری مانند ایران که حضور در انتخابات از معدود راه‌های تأثیرگذاری سیاسی است، بیشتر درخور توجه است. بررسی تأثیر فیس‌بوک بر رفتار انتخاباتی موضوعی است که درخصوص آن در ایران کار نشده است.
اهمیت این پژوهش به‌لحاظ کاربردی هم، امکان استفاده از نتایج آن از طرف نهادهای رسمی، گروه‌ها، احزاب سیاسی و… است. فیس‌بوک شبکۀ اجتماعی وسیعی است که استفاده از آن درحال گسترش است و پتانسیل تأثیرگذاری بر نگرش و کنش سیاسی افراد را دارد؛ لذا هر گروه سیاسی می‌تواند از این محیط برای پیشبرد اهداف خود، به‌خصوص برای اهداف انتخاباتی در ایام انتخابات استفاده کند. نتایج این پژوهش می‌تواند گامی باشد، هرچند کوتاه، درراستای استفاده از اینترنت درجهت پیشبرد دموکراسی در ایران.
3.1. اهداف پژوهش
در این پژوهش به‌طور کلی دو هدف معین را دنبال می‌کنیم:
رسیدن به شناختی از فضای فیس‌بوک در روزهای منتهی به انتخابات، از طریق تحلیل بحث‌های کامنتی در این سایت و درنهایت بیان تم‌های اصلی آن‌ها؛
درک چگونگی تأثیرگذاری این فضا بر رفتار انتخاباتی از طریق مشاهدۀ کامنت‌ها و مصاحبه با افراد شرکت‌کننده در بحث‌ها.
فصل دوم: ادبیات پژوهش
درمورد رابطۀ فیس‌بوک و مشارکت سیاسی و حتی به‌طورکلی‌تر رابطۀ سایت‌های شبکۀ اجتماعی و مشارکت سیاسی، ادبیات مستقلی وجود ندارد. آنچه هست گسترش بحث از ادبیات حول رابطۀ اینترنت و مشارکت سیاسی است. برای این منظور، ویژگی‌های مختص سایت‌های شبکۀ اجتماعی را در این بحث‌ها درنظر می‌گیرند. ما نیز در اینجا ادبیات نظری موجود دربارۀ تأثیر اینترنت بر مشارکت سیاسی را بیان می‌کنیم و سپس بحث را به سایت‌های شبکۀ اجتماعی گسترش می‌دهیم.
1.2. اینترنت و مشارکت سیاسی
دربارۀ تأثیر اینترنت بر مشارکت سیاسی[40] دو دیدگاه اولیه و کلیِ خوش‌بینانه و بدبینانه و متعاقب آن دو فرضیۀ بسیج[41] و تقویت[42] وجود دارد که هر دو به‌طور یک‌جانبه‌ای به این موضوع می‌نگرند. خوش‌بین‌ها تأثیر اینترنت بر دموکراسی را مثبت ارزیابی می‌کنند و اینترنت را موجب بسیج گروه‌های حاشیه‌ای برای مشارکت در سیاست می‌دانند. بدبین‌ها درمقابل این تأثیر را منفی یا حداکثر خنثی می‌دانند و براین‌نظرند که اینترنت صرفاً گروه‌هایی را که در سیاست فعال هستند، تقویت می‌کند. دیدگاه سومی نیز در این میان وجود دارد که برخلاف دو دیدگاه فوق نگاه یک‌جانبه‌ای به موضوع ندارد و براساس آن، برای اینترنت نمی‌توان تأثیری کلی درنظر گرفت. درادامه توضیحات بیشتری درمورد هریک از این سه دیدگاه ارائه می‌شود.
مهم‌ترین دلیلی که خوش‌بین‌ها بیان می‌کنند این است که اینترنت به‌خصوص سایت‌های شبکۀ اجتماعی، با کاهش هزینۀ مشارکت و بسیج (اندویزا[43]، کانتیجاک[44] و گالگو[45]، 2009؛ اسکلوزمن، 2010) و هزینۀ کسب اطلاعات سیاسی (اندویزا[46]، کانتیجاک[47] و گالگو[48]، 2009؛ استنلی[49] و ویر[50]، 2003؛ ون‌وینگاردن 2012؛ کوراه، 2009؛ دی‌ماگیو[51] و دیگران 2001؛ وینگ[52]، دی‌گنارو[53] و داتون[54]، 2006؛ لارسون[55]، 2004)، مشارکت سیاسی را افزایش می‌دهد. همچنین چون امکان کنترل حکومت روی این رسانه‌ها کمتر است، افراد به اطلاعاتی دسترسی دارند که در رسانه‌های سنتی سانسور می‌شود (شین[56]، 2003؛ وینگ، دی‌گنارو و داتون، 2006). به‌علاوه اینترنت به‌خصوص تکنولوژی‌های نسل دوم امکان تشکیل و سازمان‌دهی گروه‌ها، تشکیل شبکه‌های اجتماعی و همکاری افراد در بعد وسیع را فراهم می‌کند (گوستافسون، 2013؛ وینگ، دی‌گنارو و داتون، 2006؛ اسکلوزمن، 2010؛ کوراه، 2009). بدین‌ترتیب امکان مواجه‌شدن افراد با دیدگاه‌های متفاوت و متعارض بیشتر می‌شود. همچنین طبیعت نامتمرکز و تعاملی نسل دوم اینترنت از جمله سایت‌های شبکۀ اجتماعی، افراد را از
در مطالعه حاضر، جریان آرام لزج کاملا توسعه یافته و انتقال حرارت در یک کویل هلیکال با دمای دیواره یکنواخت با استفاده از دو پارامتر بی بعد برای دو سیال آب و گلیسرول به صورت تحلیل بررسی شده است. حالت های ویسکوزیته ثابت و همچنین ویسکوزیته وابسته به دما مبنای محاسبه تولید آنتروپی بی بعد و نسبت توان پمپ به نرخ انتقال حرارت می باشند. بدین منظور تولید آنتروپی و نسبت توان پمپاژ به نرخ انتقال حرارت برای یک جریان کاملا توسعه یافته در یک کویل مارپیچ که در معرض دمای ثابت جداره می باشد برای حالت های ویسکوزیته ثابت و ویسکوزیته متغیر محاسبه شده اند.
نمودارهای تغییرات تولید آنتروپی در طول لوله و همچنین مجموع تولید آنتروپی بی بعد و نسبت توان پمپ به نرخ انتقال حرارت برای دو حالت طول لوله ثابت و دمای متغیر سیال ورودی و دیگری طول لوله متغیر و دمای ثابت سیال ورودی به دست آمده اند. در شرایط انتقال حرارت پایین، بیشترین سهم تولید آنتروپی ناشی از اصطکاک سیال است و در این حالت بررسی وابستگی لزجت به دما بسیار اهمیت می یابد. روابطی شامل متغیرهای مربوط به نرخ تولید آنتروپی در اثر انتقال حرارت و اتلاف اصطکاکی و نرخ کل تولید آنتروپی به دست می آید.
بررسی روشهای بیولوژیکی برای حذف آلاینده ها
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
الأستاذ المشرف المساعد:
الدکتور نصر الله شاملی
ربیع الأول 1433
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
الملخص
هدف القرآن، هدایه البشر کله على اختلاف أجناسهم وأزمانهم إلى الکمال والسعاده ویجب لهذه الهدایه، إبلاغ نداء الکتاب السماوی علی أساس سلائق المخاطبین وقدراتهم الفکریه، فحاول هذا البحث دراسه کیفیه بیان الرب إزاء الاتجاهات الفکریه منها المؤمنین والکافرین والمنافقین وأهل الکتاب بالاستفاده من القواعد البلاغیه بناء على المنهج الوصفی والتحلیلی وأن یقدم مجموعه منتظمه من الأسلوب البیانی وکیفیه الخطاب القرآنی. ومن أهم نتایج هذه الدراسه هی أن الخطاب القرآنی باعتباره خطاباً لغویاً من الله سبحانه وتعالى إلی العباد (المخاطَبین) عبر النص القرآنی بغیه لهدایتهم إلی الکمال، یخاطب فئات مختلفه من الناس فکان لکل فئه منهم خطاب یمیزها عن غیرها، حسب مقتضى الحال وداعیه المقام، فنجد فیه التنوع على حسب حال المخاطبین أی حالاتهم النفسیه والثقافیه والاجتماعیه. إن الله تعالى امتاز خطاب المؤمنین بالتعظیم والتشریف فجاءت العبارات واضحه سلسه عذبه خالیه من الشده والقوه فی حین امتاز خطاب الکفار بالزجر والترهیب والوعید بلهجه شدیده وألفاظ عنیفه قویه تنفیراً لنهم وتحذیراً لهم بخطاب غیر مباشر وبصیغه الغائب. فأکثر الخطاب القرآنی فی المنافقین،کان فی رسم معالمهم الشخصیه باعتبار أنهم کانوا صوره جدیده مجهوله للمؤمنین وهی فی حاجه إلى مزید من البیان حتى یتعرفوا بسماتها الکثیره المغلقه الملتویه. وهو خطاب مقرون بالوعد والوعید والزجر والتهدید والذم والاستهزاء بنسبه إلیهم بأسلوب قوی ولهجه شدیده وردّ حاسم وألفاظ عنیفه. ثم نجد فی القرآن الکریم خطاباً موجهاً إلى أهل الکتاب، وهم الیهود والنصارى على کثرته وتنوعه فی أسالیب الخطاب، حیناً یخاطبهم بالخطاب المباشر وحیناً آخر یخاطبهم عن طریق النبی (صلی الله علیه وآله) ومره یخاطبهم من قبیل الوصف. وکل نوع من هذه الخطابات، کانت مطابقه لحال المخاطب وغرض الخطاب ویستخدم فی الذم أو المدح أو کلیهما حسب سیاق الکلام. فإن القرآن الکریم یواجه السلائق المختلفه الفکریه حسب عقائدهم الفکریه وموقفهم من إجابه فطرتهم وهی التوحید، أی هذه المبادئ الفکریه کانت سبب إختلاف الخطاب ولم تکن الذات والقومیه.
المفردات الرئیسیه: الخطاب القرآنی، المؤمنون، الکافرون، المنافقون، أهل الکتاب.
چکیده
هدف قرآن، هدایت تمام انسان‌ها به سوی کمال و سعادت است. و لازمه‌ی این هدایت، رساندن پیام کتاب آسمانی فراخور سلیقه‌های فکری مخاطبان و قدرت اندیشه آنان است. این پژوهش سعی دارد چگونگی و نحوه‌ی بیان و گفتار خداوند در برابر این گرایش‌های فکری (مؤمنان، کافران، منافقان و اهل کتاب)، و خصوصیات و ویژه‌گی‌هایی که خطاب هر گروه را از گروه دیگر متمایز می‌سازد، بیان نماید و در پی آن یک جمع بندی مشخص از اسلوب بیانی و نحوه خطاب قرآن کریم در اختیار خواننده قرار دهد. از جمله دستاورد‌های پژوهش حاضر آن است که قرآن, گروه‌های مختلف مردم را با هدف هدایت ایشان به سوی کمال، مورد خطاب قرار داده است وکیفیت خطاب هر گروه متناسب با شرایط روحی، فرهنگی، شناختی و اجتماعی آنان متفاوت می‌باشد. خداوند سبحان مؤمنان را با خطاب تشریف و تعظیم گرامی داشته و با کلماتی لطیف، نرم و به دور از هر گونه شدت و خشونت آنان را مورد ندا قرار داده است و این در حالی است که خطاب خداوند به کفار غیر مستقیم ، زجر‌آور، تهدید کننده ، تهکمی و همراه با کلماتی خشن و کوبنده است که نشان از دوری جستن و برائت از ایشان دارد. شایان ذکر است که بیشترین خطاب قرآن نسبت به منافقان در بیان ویژگی‌های شخصیتی آنان است؛ چرا که این گروه برای مؤمنان چهره‌ای جدید و نا‌شناخته‌اند و نیاز به شرح و توضیح بیشتری دارند و از خصوصیات این خطاب می‌توان به زجر آور بودن، سرزنش کننده و بشارت دهنده به عذاب اشاره کرد که با بیانی تند و کوبنده و الفاظی قوی و خشن مخاطبان خود را مورد خطاب قرار می‌دهد. خطاب متعدد و متنوع قرآن نسبت به اهل کتاب در مواردی مستقیم است و در مواردی غیر مستقیم (به واسطه پیامبر). شایان ذکر است که این تعدد خطاب و تنوع آن, متناسب با حال مخاطب و غرض خطاب
است و مطابق با سیاق کلام گاهی برای ستایش وگاهی برای سرزنش مخاطب و یا هر دو به کار می‌رود.
بنابراین قرآن کریم سلیقه‌های مختلف فکری را متناسب با افکار و عقاید‌شان ، مورد خطاب قرار داده است و به عبارت دیگر این افکار و عقائد آنهاست که سبب اختلاف خطاب می‌شود نه شخصیت و قومیت آنان.
واژگان کلیدی: خطاب قرآنی ، مؤمنان، منافقان، کافران، اهل کتاب.
الفهرس
العنوان الصفحه
التمهید…………………………………………………………………………د
الفصل الأول: المقدمه
1-1-بیان المسأله……………………………………………………………….1
1-2- الأبحاث السابقه…………………………………………………………..2
1-3- أهداف البحث……………………………………………………………3
1-4-دوافع البحث وأهمیته……………………………………………………….3
1-5-فوائد البحث………………………………………………………………3
1-6- أسئله البحث …………………………………………………………….4
الفصل الثانی: فی الإطار النظری للدراسه
2-1- تعریف المصطلحات………………………………………………………..5
2-1-1- الخطاب……………………………………………………………5
2-1-1-1- الخطاب فی اللغه………………………………………………5
2-1-1-2- الخطاب فی الاصطلاح…………………………………………6
2-1-1-3- الخطاب فی القرآن…………………………………………….8
2-1-2- السیاق…………………………………………………………….9
2-1-2-1- السیاق فی اللغه……………………………………………….9
2-1-2-2- السیاق فی الاصطلاح…………………………………………10
2-1-2-3- أهمیه السیاق………………………………………………..17
2-1-3- البلاغه…………………………………………………………..21
2-1-3-1- البلاغه فی اللغه………………………………………………21
2-1-3-2- البلاغه فی الاصطلاح…………………………………………22
2-2- البلاغه والخطاب…………………………………………………………26
2-2-1- أهمیه علم البلاغه فی فهم الخطاب والوقوف علی أغراضه………………….26
2-2-2- البلاغه فی الخطاب…………………………………………………28
العنوان الصفحه 2-2-2-1- جمل الخطاب بین الخبر والإنشاء…………………………………..29
2-2-2-2- التقدیم والتأخیر وعلاقته بالخطاب………………………………34
2-2-2-3- التعریف والتنکیر وعلاقته بالخطاب……………………………..38
2-2-2-4- الفصل والوصل وعلاقته بالخطاب………………………………40
2-2-2-5- الحذف والذکر وعلاقته بالخطاب………………………………44
2-3- دور المخاطب فی صیاغه الخطاب……………………………………………46
الفصل الثالث: مستوى الخطاب القرآنی
3-1- تمهید………………………………………………………………….54
3-2- خطاب المؤمنین………………………………………………………….55
3-2-1- النتیجه…………………………………………………………..78
3-3- خطاب الکافرین…………………………………………………………79
3-3-1- النتیجه…………………………………………………………..99
3-4- خطاب المنافقین………………………………………………………..100
3-4-1- النتیجه…………………………………………………………119
3-5- خطاب أهل الکتاب…………………………………………………….119
3-5-1- الدعوه إلى المشترکات…………………………………………….128
3-5-2- الدعوه إلى تصحیح عقیده التوحید…………………………………..130
3-5-2-1-الیهود…………………………………………………….130
3-5-2-2- النصارى………………………………………………….137
3-5-3- الدعوه إلى نبوه محمد (صلى الله علیه وآله)…………………………..142
3-5-4- تذکیرهم بالنعم………………………………………………….146
3-5-5- تقسیم أهل الکتاب بالمشرک والمؤمن والمنافق…………………………149
3-5-6- الصفات الشخصیه……………………………………………….151
3-5-7- النتیجه…………………………………………………………153
الخاتمه……………………………………………………………………….154
فهرس المصادر والمراجع………………………………………………………..157
1-المراجع باللغه العربیه…………………………………………………….157
العنوان الصفحه
2-المراجع باللغه الفارسیه…………………………………………………..163
3- الرسائل الجامعیه……………………………………………………….163
4-المصادر الإلکترونیه……………………………………………………..163
بیان المسأله
إن البشر، یختلف بعضهم بعضاً إراده وفطره وذوقاً والموهبه الفکریه، وتتعدد أسالیبهم فی کشف الحقیـقه؛ لهذا ینبغی للقرآن وهو أکبر حجه ومعیار للحق أن یقنع اکثر الناس رغم الفروق السائده فی سلائقهم لیصدقوه ولا یستعصی أسلوبه الفکری والبیانی على أحد الدارسین.
هذا البحث یحاول أن یبین کیفیه بیان الرّب فی القرآن الکریم وخطابه للسلائق المختلفه الفکریه منها ( المؤمنون والمنافقون واهل الکتاب والکفار) أی ماذا یعنی ویهدف القرآن عندما یخاطب فئه خطاباً ساخراً، وما فرق هذا، مع خطابه غیر المباشر والتعجیزی والتلوینی وأنواع من الخطاب الآخر فی منظور القرآن؟ یهدف هذا البحث مع الأخذ من مضمون التفاسیر والاستفاده من القواعد البلاغیه، أن یقدم مجموعه منتظمه من الأسلوب البیانی وکیفیه الخطاب القرآنی.
هدف القرآن، هدایه البشر کله إلى النور والاسلام ویلزم لهذه الهدایه، إبلاغ نداء الکتاب السماوی علی أساس سلائق المخاطبین وقدراتهم الفکریه؛ لهذا یختلف خطاب القرآن بالنسبه للسلائق المختلفه والأفراد، فلهذا نرى أن الخطاب، مواقف؛ مباشر وصریح أو ایمائی وغیر مباشر ویبعث علی الأمل
والرجاء وتأیید المخاطب وفی مواقف، یدل علی الرفض وعدم الأمل.
وجدیر بالذکر، إن نقد السلائق الفکریه فی القرآن الکریم شکلاً وماهیه فی غایه الدقه ومتفاوت عن الأخری؛ کان هذا البحث بصدد دراسه أسالیب الخطاب وبیان الرّب فی القرآن لتلقی المسلمین المناهج الخطابیه القرآنیه لحیاتهم الراهنه.
1-2- الأبحاث السابقه
