(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1. مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3
1-2. تعریف و بیان مسأله:………………………………………………………………………………………………………………………………….6
1-3. اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:………………………………………………………………………………………………………………..10
1-4. اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………….11
1-4-1.هدف کلی :…………………………………………………………………………………………………………………………………………11
1-4-2.اهداف جزئی : …………………………………………………………………………………………………………………………………..11
1-5. فرضیه های پژوهش:………………………………………………………………………………………………………………………………..11
1-6. تعریف واژه ها و اصطلاحات:…………………………………………………………………………………………………………………..12
1-6-1. تعاریف مفهومی…………………………………………………………………………………………………………………….12
1-6-2. تعاریف عملیاتی:……………………………………………………………………………………………………………………13
فصل دوم : مروری بر تحقیقات انجام شده(ادبیات و مستندات ، چارچوب ها و مبانی ، سابقه و پیشینه تحقیق)
2-1 مقدمه :…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..15
2-2 گستره نظری مسأله مورد پژوهش :……………………………………………………………………………………………………………..15
2- 2-1 مفاهیم هوش :……………………………………………………………………………………………………………………….15
2-2-1- 1 هوش :………………………………………………………………………………………………………………………………15
2-2-1-2 تعریف هوش :…………………………………………………………………………………………………………………….16
2-2-1-3 انواع هوش :………………………………………………………………………………………………………………………..17
2-2-1-3-1 هوش بدنی (PQ) :……………………………………………………………………………………………………..18
2-2-1-3-2 هوش عقلانی (IQ) :…………………………………………………………………………………………………….18
2-2-1-3-3 هوش هیجانی (EQ) :……………………………………………………………………………………………………18
2-2-1-3-4 هوش معنوی (SQ):………………………………………………………………………………………………………19
2-2- 1-4 عوامل تعیین کننده هوش :……………………………………………………………………………………………………19
2-2-1-5 معنویت :…………………………………………………………………………………………………………………………….20
2-2-1-5-1 دیدگاه های مختلف در زمینه معنویت :……………………………………………………………………23
2-2-1-5-1-1 دیدگاه الکینز :……………………………………………………………………………………………..23
2-2-1-5-1-2 دیدگاه فریدمن و مکدونالد :…………………………………………………………………………..23
2-2-1-5-1-3 دیدگاه گاردنر : 
…………………………………………………………………………………………….24
2-2-1-5-1-4 دیدگاه ویلیام وست :…………………………………………………………………………………….24
2-2-1-5-1-5 دیدگاه گروم :………………………………………………………………………………………………24
2-2-1-5-1-6 دیدگاه ویگلزورث :…………………………………………………………………………………….24
2-2-1-5-2 تعاریف هوش معنوی :…………………………………………………………………………………………..25
2-2-1-5-3 ابعاد هوش معنوی :……………………………………………………………………………………………….28
2-2-1-5-4 مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه های مختلف :………………………………………………………..30
2-2-1-5-4-1 دیدگاه ایمونز :………………………………………………………………………………………….32
2-2-1-5-4-2 دیدگاه فریدمن و مکدونالد :………………………………………………………………………33
2-2-1-5-4-3دیدگاه نوبل و وگان :…………………………………………………………………………………33
2-2-1-5-4-4 دیدگاه بروس لیچفیلد :……………………………………………………………………………..33
2-2-1-5-4-5 دیدگاه مک مولن :……………………………………………………………………………………34
2-2-1-5-5 مؤلفه های هوش معنوی در اسلام :………………………………………………………………………….34
2-2-1-5-6 مدل های هوش معنوی :…………………………………………………………………………………………35
2-2-1-5-6-1مدل چهار مؤلفه ای کینگ :…………………………………………………………………35
2-2-1-5-6-1-1 درک معنی فردی :………………………………………………………………..35
2-2-1-5-6-1-2 آگاهی متعالی :…………………………………………………………………….35
2-2-1-5-6-1-3 تفکر انتقادی وجودی :…………………………………………………………..35
2-2-1-5-6-1-4 حالات هوشیاری بسط یافته :………………………………………………….35
2-2-1-5-6-2 مدل زهر و مارشال :…………………………………………………………………………35
2-2-1-5-6-3 مدل پنچ مؤلفه ای ایمونز :…………………………………………………………………36
2-2-1-5-6-4 مدل پنج مؤلفه ای سیسک :………………………………………………………………..37
2-2-1-5-6-4-1 ارزش های بنیادین :……………………………………………………………37
2-2-1-5-6-4-2 فضایل بنیادین :………………………………………………………………….37
2-2-1-5-6-4-3 تجارب بنیادین :…………………………………………………………………37
2-2-1-5-6-4-4 قابلیت های بنیادین :…………………………………………………………..37
2-2-1-5-6-4-5 نظام های نمادین :……………………………………………………………….37
2-2-1-5-6-5 مدل امرم :…………………………………………………………………………………………………………..37
2-2-1-5-6-5-1 هوشیاری :……………………………………………………………………………………………….38
2-2-1-5-6-5-1-1 دقت(توجه) :………………………..…………………………………………………………38
2-2-1-5-6-5-1-2آگاهی فراعقلانی :……………………………………………………………………………..38
2-2-1-5-6-5-1-3 عمل (تمرین) :…………………………………………………………………………………38
2-2-1-5-6-5-2 متانت :…………………………………………………………………………………………………..38
2-2-1-5-6-5-2-1 تقدیس :…………………………………………………………………………………………….38
2-2-1-5-6-5-2-2عشق :…………………………………………………………………………………………………38
2-2-1-5-6-5-2-3 توکل :……………………………………………………………………………………………….38
2-2-1-5-6-5-3 معنا :…………………………………………………………………………………………………….38
2-2-1-5-6-5-4 تعالی :…………………………………………………………………………………………………..38
2-2-1-5-6-5-4-1 ارتباط کامل، متقابل و مستقیم به شیوهای عقلانی: …………………………………38
2-2-1-5-6-5-4-2 کلنگری :………………………………………………………………………………………..39
2-2-1-5-6-5-5 صداقت :………………………………………………………………………………………………..39
2-2-1-5-6-5-5-1 پذیرش :………………………………………………………………………………………..39
2-2-1-5-6-5-5-2 صراحت :………………………………………………………………………………………39
2-2-1-5-6-5-6 تسلیم آرام و بی دغدغه :…………………………………………………………………………39
2-2-1-5-6-5-6-1 آرامش :………………………………………………………………………………………39
2-2-1-5-6-5-6-2 عدم خودخواهی و فروتنی :……………………………………………………………39
2-2-1-5-6-5-7 وابستگی درونی :…………………………………………………………………………………..39
2-2-1-5-6-5-7-1 آزادی درونی به همراه فعالیت معقول :………………………………………………39
2-2-1-5-6-5-7-2 آزادی :………………………………………………………………………………………..39
2-2-1-5-6-5-7-3 تشخیص :……………………………………………………………………………………39
2-2-1-5-6-5-7-4 درستی :………………………………………………………………………………………39
2-2-1-5-6-6 مدل نوبل :…………………………………………………………………………………………..39
2-2-1-5-6-7 مدل سه مؤلفه ای وگان :………………………………………………………………………..39
2-2-1-5-7 اجزای هوش معنوی :………………………………………………………………………………………………40
2-2-1-5-7-1 عقل شهودی: ………………………………………………………………………………………………..40
2-2-1-5-7-2 ادراك مستدل: ……………………………………………………………………………………………40
2-2-1-5-7-3 آگاهی بر خواسته ها و نیات :………………………………………………………………………….40
2-2-1-5-7-4 قدرت و عدالت متمرکز: …………………………………………………………………………………40
2-2-1-5-7-5 عشق و شفقت:………………………………………………………………………………………………40
2-2-1-5-7-6 شفا و بخشش :…………………………………………………………………………………………….40
2-2-1-5-7-7 زندگی باشوق :…………………………………………………………………………………………….40
2-2-1-5-7-8 زندگی باوقار، یکدلی و تعهد :………………………………………………………………………..41
2-2-1-5-7-9 پیوند و خدمت خلاق :……………………………………………………………………………………..41
2-2-1-5-7-10 پادشاهی خداوند، شادی وتکامل، و زندگی همراه با هوش معنوی مطلوب :………….41
2-2-2 راهبردهای یادگیری خودتنظیمی:………………………………………………………………………………………………..41
2-2-2-1تاریخچه یادگیری خودتنظیمی:………………………………………………………………………………………..41
2-2-2-2 مفهوم یادگیری خودتنظیمی :…………………………………………………………………………………………42
2-2-2-3 راهبردهای یادگیری :……………………………………………………………………………………………………45
2-2-2-3-1طبقه بندی راهبردهای یادگیری:………………………………………………………………………45
2-2-2-3-1-1 راهبردهای مرور ذهنی :……………………………………………………………………….45
2-2-2-3-1-2 راهبردهای بسط دهی :…………………………………………………………………………45
2-2-2-3-1-3 راهبردهای سازماندهی :……………………………………………………………………….46
2-2-2-3-1-4 راهبردهای نظارت بر درک مطلب :………………………………………………………..46
2-2-2-3-1-5 راهبردهای عاطفی :…………………………………………………………………………….46
2-2-2-4 راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :……………………………………………………………………………………46
2-2-2-4-1 راهبردهای شناختی :………………………………………………………………………………………….46
2-2-2-4-2 راهبردهای فراشناختی :……………………………………………………………………………………..47
2-2-2-5 رابطه ی یادگیری خودتنظیمی وپیشرفت یادگیری :……………………………………………………………..48
2-2-2-6 ویژگی های یادگیرندگان برخوردار از توانایی خودتنظیمی در یادگیری :………………………………….48
2-2-2-7 آگاهی های فراشناختی و سبک های یادگیری :………………………………………………………………….50
2-2-3 عملکرد تحصیلی :………………………………………………………………………………………………………………….52
2-2-3-1 مفهوم عملکرد تحصیلی :………………………………………………………………………………………………52
2-2-3-2 عوامل موثر در عملکرد تحصیلی :………………………………………………………………………………….54
2-2-3-2-1 عوامل فردی :…………………………………………………………………………………………………54
2-2-3-2-2 عوامل خانوادگی و اجتماعی :……………………………………………………………………………54
2-2-3-2-3 عوامل آموزشگاهی :………………………………………………………………………………………..54
2-2-3-2-4 جنس :…………………………………………………………………………………………………………..54
2-2-3-3 مفهوم پیشرفت یا موفقیت تحصیلی :……………………………………………………………………………….55
2-2-3-4 عوامل موثر بر پیشرفت و افت تحصیلی :…………………………………………………………………………56
2-2-3-5 نظریه ی یادگیری خودتنظیمی و عملکرد تحصیلی :……………………………………………………………57
2-2-3-6 نقش خودتنظیمی در پیشرفت تحصیلی :…………………………………………………………………………..59
2-2-3-7 رابطه ی خودتنظیمی یادگیری با مهارت ها و پیشرفت تحصیلی دانشجویان :………………………….62
2-3 بررسی پیشینه مطالعاتی :…………………………………………………………………………………………………………………………..64
2-3-1 پژوهش های انجام شده پیرامون رابطه بین مؤلفه ها در خارج از کشور :……………………………………………………64
2-3-2 پژوهش های انجام گرفته پیرامون رابطه مؤلفه ها در ایران :………………………………………………………………………66
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1 مقدمه :…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..69
3-2 نوع پژوهش :…………………………………………………………………………………………………………………………………………69
3-3 جامعه آماری :…………………………………………………………………………………………………………………………………………69
3-4 نمونه و روش نمونه گیری :……………………………………………………………………………………………………………………….69
3-4-1 تعیین حجم نمونه :………………………………………………………………………………………………………………………….69
3-4-2 روش نمونه گیری :…………………………………………………………………………………………………………………………70
3-5 ابزارهای پژوهش :…………………………………………………………………………………………………………………………………..70
3-5-1 معرفی پرسشنامه هوش معنوی :………………………………………………………………………………………………..70
3-5-1-1 روایی پرسشنامه هوش معنوی :………………………………………………………………………………………70
3-5-1-2 پایایی پرسشنامه هوش معنوی :……………………………………………………………………………………..71
3-5-1-3 شیوه نمره گذاری پرسشنامه هوش معنوی :……………………………………………………………………..71
3-6 پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی((MSLQ :………………………………………………………………………………….72 3-6-1-معرفی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :………………………………………………………………………72
3-6-2 روایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :……………………………………………………………….73
3-6-3 پایایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :………………………………………………………………..73
3-6-4شیوه نمره گذاری پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :………………………………………………….74
3-7. نحوه اجرای تحقیق:…………………………………………………………………………………………………………………………………74
3-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات :……………………………………………………………………………………………………………….74
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق
4-1 مقدمه :…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..76
4-2 یافته های توصیفی پژوهش :………………………………………………………………………………………………………………………76
4-2-1 بومی و غیربومی :…………………………………………………………………………………………………………………….76
4-2-2 رشته تحصیلی :……………………………………………………………………………………………………………………….77
4-2-3 سن شرکت کننده ها :……………………………………………………………………………………………………………….78
4-2-4 وضعیت تأهل :………………………………………………………………………………………………………………………..79
4-3 یافته های استنباطی پژوهش :……………………………………………………………………………………………………………………..80
4-3-1 فرضیه پژوهشی اول :……………………………………………………………………………………………………………………….80
4-3-2 فرضیه پژوهشی دوم :………………………………………………………………………………………………………………………..81
4-3-3 فرضیه پژوهشی سوم :………………………………………………………………………………………………………………………..81
4-3-4 فرضیه پژوهشی چهارم :……………………………………………………………………………………………………………………..82
4-3-5 فرضیه پژوهشی پنجم :……………………………………………………………………………………………………………………….83
4-3-6 فرضیه پژوهشی ششم :……………………………………………………………………………………………………………………….83
4-3-7 فرضیه پژوهشی هفتم :………………………………………………………………………………………………………………………..84
4-3-8 فرضیه پژوهشی هشتم :……………………………………………………………………………………………………………………….85
فصل پنجم : بحث و تفسیر و نتیجه گیری و جمع بندی
5-1 مقدمه :…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..89
5-2 یافته های اصلی :…………………………………………………………………………………………………………………………………….89
5-3 محدودیت های پژوهش :………………………………………………………………………………………………………………………….94
5-4 پیشنهادهای پژوهش :……………………………………………………………………………………………………………………………….95
منابع
منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..98
منابع غیرفارسی ………………………………………………………………………………………………………………………………….101
پیوست
پیوست الف) پرسشنامه هوش معنوی : ……………………………………………………………………………………………………..110
پیوست ب) پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (MSLQ)……………………………………………………………….113
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..116
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 3-1. پرسشنامه هوش معنوی :…………………………………………………………………………………………………………………71
جدول4-1. توزیع فراوانی درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب بومی و غیر
بومی بودن:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….76
جدول 4-2. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شركت كننده در پژوهش حاضر برحسب رشته
تحصیلی :………………………………………………………………………………………………………………………………………………………77
جدول4-3. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب سن :……………………..78
جدول 4-4 . توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت تاهل :……..79
جدول 4-5. ضرایب همبستگی ساده بین هوش معنوی و عملکرد تحصیلی دانشجویان :……………………………………………..80
جدول 4-6. ضرایب همبستگی ساده بین خرده مقیاس های هوش معنوی و عملکرد تحصیلی :…………………………………….81
جدول4-7. ضرایب همبستگی ساده بین راهبردهای یادگیری خود تنظیمی و عملکرد تحصیلی دانشجویان :……………………81
جدول4-8. ضرایب همبستگی ساده بین راهبردهای شناختی یادگیری و عملکرد تحصیلی :…………………………………………82
جدول4-9. ضرایب همبستگی ساده بین راهبردهای فرا شناختی یادگیری و عملکرد تحصیلی :…………………………………….83
جدول4-10. ضرایب همبستگی ساده بین باورهای انگیزشی مهارت های خود تنظیمی و عملکرد تحصیلی :……………………83
جدول 4-11 . جدول خلاصه مدل رگرسیون همزمان جهت پیش بینی متغیرعملکرد تحصیلی بر اساس راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :………………………………………………………………………………………………………………………………………………….84
جدول 4-12. جدول خلاصه نتایج تحلیل واریانس یکراهه برای پیش بینی متغیر عملکرد تحصیلی بر اساس راهبردهای یادگیری خودتنظیمی:………………………………………………………………………………………………………………………………………84
جدول 4-13. جدول ضرایب معادله رگرسیونی همزمان، متغیر راهبردهایی یادگیریخودتنظیمی:…………………………………….85
جدول 4-14 . جدول خلاصه مدل رگرسیون همزمان جهت پیش بینی متغیرعملکرد تحصیلی بر اساس خرده مقیاس های هوش معنوی :………………………………………………………………………………………………………………………………………………..86
جدول 4-15. جدول خلاصه نتایج تحلیل واریانس یکراهه برای پیش بینی متغیر عملکرد تحصیلی بر اساس راهبرد های یادگیری خودتنظیمی :……………………………………………………………………………………………………………………………………..86
جدول 4-16 جدول ضرایب معادله رگرسیونی همزمان، متغیر خرده مقیاس های هوش معنوی :……………………………………87
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل شماره 2-1 هرم هوش های چندگانه :………………………………………………………………………………………………………..18
شکل شماره 2-2 مدل هوش معنوی زهر و مارشال :…………………………………………………………………………………………….34
شکل شماره 2-3 الگوی نظریه یادگیری خودتنظیمی پنتریچ و دی گروت(1992):……………………………………………………..42
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1. نمودارتوزیع درصد شرکت کنندگان در پژوهش حاضر بر حسب بومی و غیربومی :…………………………………77
نمودار4-2. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب رشته تحصیلی :………………………78
نمودار4-3. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب سن :…………………………………….79
نمودار 4-4. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت تاهل:……………………….80
چکیده:
در این تحقیق ارتباط بین هوش معنوی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی دانشجویان پسر دانشگاه فرهنگیان مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور تعداد 150 نفر با روش نمونه گیری تصادفی از بین دانشجویان پسر دانشگاه فرهنگیان شهر بندرعباس انتخاب شدند. پس از آن به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه هوش معنوی و پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (MSLQ) استفاده شد. و برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، از رگرسیون خطی به روش همزمان ، ضریب همبستگی پیرسون، استفاده شد. و از نرم افزار آماری spss18 برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.
نتایج تجزیه و تحلیل فرضیات پژوهش مشخص کرد که بین هوش معنوی و خرده مقیاس های آن با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت معنادار در سطح 001/.P< وجود دارد و خرده مقیاس های هوش معنوی پیش بینی کننده مناسبی برای عملکرد تحصیلی می باشند. همچنین مشخص شد که بین راهبردهای شناختی، فراشناختی و انگیزشی یادگیری خودتنظیمی را عملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد. و در نهایت نتایج تجزیه و تحلیل رگرسیون نشان داد از بین راهبردهای یادگیری خودتنظیمی، راهبردهای شناختی و فراشناختی و مدیریت منابع با مقادیر بتای 41/.و42/. و مقادیر t، 15/6 و35/6 در سطح 001/.P< معنادار شدند و توانستند عملکرد تحصیلی را در بین دانشجویان پیش بینی نمایند. در حالی که از بین راهبردهای یادگیری، راهبرد انگیزشی از لحاظ آماری معنادار نشد و نتوانست عملکرد تحصیلی را پیش بینی نماید.
واژگان کلیدی: هوش معنوی، راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و عملکرد تحصیلی.
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1. مقدمه:
رشد و بالندگی هر جامعه ای مرهون نظام آموزشی آن جامعه است. براین اساس همه ساله کشورها مبالغ قابل توجهی از درآمد ملی خود را صرف آموزش و پرورش و آموزش عالی می کنند. اما بعضی از عوامل وجود دارند که موجب به هدر رفتن بخشی از این سرمایه گذاری ها می شود. در بررسی علل این پدیده، تحقیقات نشان داده که برای شناخت این مشکل علاوه بر عوامل آموزشی، مدیریتی و ساختاری، باید به بعد روانی و اجتماعی دانش آموزان و دانشجویان نیز توجه شود؛ لذا نیازها، انگیزه ها، نگرش ها، تمایلات و استعدادهای خاص دانش آموزان و دانشجویان که مبین بعد روانی آن ها است، در مطالعه آسیب شناسی نظام آموزشی باید مورد توجه و دقت نظر قرار گیرد(شکرکن، پولادی و حقیقی،1379).
امروزه آموزش عالی نه تنها به عنوان یک حق برای انسان تلقی می شود، بلکه نوعی سرمایه گذاری برای توسعه همه جانبه محسوب می گردد. بسیاری از متخصصان معتقدند برای غنی تر کردن برنامه های آموزش عالی و بهبود عملکرد تحصیلی باید دوره های مختلف آموزشی در سطوح مختلف در دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی برگزار گردد تا از این رهگذر سرمایه گذاری بیشتر در نظام های تعلیم و تربیت حاصل گردد. در این راستا مؤسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی[1](IIEP) یکی از مؤسسات فعال در طراحی و برگزاری دوره های مختلف آموزشی برای نظام های تعلیم و تربیت می باشد که همه ساله با برگزاری دوره های آموزشی مختلف دانش تخصصی اساتید را افزایش می دهد تا آن ها بتوانند با آگاهی بیشتر در جهت افزایش عملکرد تحصیلی دانشجویان شان گام بردارند(واسیناداو[2]،2001).
به طور کلی در جهان كنونی عملكرد تحصیلی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جوامع پیشرفته ودرحال پیشرفت تاكید زیادی بر عملكرد،رقابت وپیروزی دارند. عملكرد تحصیلی به تمامی درگیری های دانشجو درمحیط دانشگاه اشاره دارد كه دربرگیرنده ی خودكارآمدی،تاثیرات هیجانی،برنامه ریزی،فقدان كنترل پیامدوانگیزش می باشد(نورمحمدیان،1385).
دانشجویان، بر حسب موقعیت، نیازها، شایستگی های فردی و شخصیتی، اهداف متفاوتی از پیشرفت تحصیلی دارند كه به وسیله ی واسطه هایی مثل الگوی شناختی، عاطفی و رفتاری تعیین می شود. هم چنین عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و آموزشگاهی در عملكرد تحصیلی موثر است(زینلی پور، زارعی و زندی نیا،1388).
از جمله اهدافی كه در فرایند تعلیم و تربیت دانشجویان حائز اهمیت است، تبدیل آن ها به یادگیرندگان راهبردی و برخوردار از توانایی خودتنظیمی در یادگیری است. این قبیل یادگیرندگان، معمولاً در فرایند یادگیری فعال هستند و مسئولیت یادگیری خود را به عهده می گیرند.آن ها قادرند با بهره گرفتن از راهبردهای شناختی و فراشناختی، فرایند یادگیری خود را هدایت و كنترل كنند و به پیشرفت بیشتری در یادگیری دست یابند. بنابراین، آ ن چه در نظام های تعلیم و تربیت از جمله نظام آموزشی كشور ما باید مورد توجه قرار گیرد، گسترش و به كارگیری این راهبرد جدید به عنوان راهبردی دانشجو محور در فرایند یادگیری دانشجویان است(درخشان هوره،1389).
امروزه بر خلاف گذشته توانایی یادگیری هر فرد را تنها به میزان هوش و استعدادها وابسته نمی دانند، بلکه علاوه بر عوامل ذاتی هوش و استعداد، عوامل غیر ذاتی هم چون راهبردهای یادگیری(یا به اصطلاح راهبردهای شناختی و فراشناختی) و نیز میزان معنویت فرد را در یادگیری مؤثر می دانند(واینستاین[3] و هیوم[4]، 1998). از جمله شاخص هایی که برای سنجش میزان یادگیری افراد به کار می رود، پیشرفت تحصیلی انان است. طی دو دهه ی اخیر، متخصصان تعلیم و تربیت پژوهش های متعددی را در خصوص عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی انجام داده اند و به عوامل متعددی نظیر استعداد تحصیلی، عوامل شناختی مانند هوش معنوی، خودکارآمدی تحصیلی، راهبردهای خودتنظیمی، خلاقیت، ساختار کلاس درس، انگیزش تحصیلی، توانایی یادگیرندگان، آموزش معلمان و انگیزش یادگیرندگان دست یافته اند(عبدالملکی،1388). در بین این عوامل، عوامل آموزشی و فردی با ماهیت شناختی و اجتماعی، بیشترین تأثیر را بر پیشرفت تحصیلی دارند(سیف، 1388).
یکی از نظریه هایی که پژوهشگران بیشترین مطالعه را در قالب آن داشتند، نظریه ی یادگیری خودتنظیمی است. این نظریه به دنبال فهمیدن آن است که دانشجویان چگونه از نظر باورهای فراشناختی، انگیزشی و رفتاری، یادگیری خود را سازمان دهی می کنند؟(پنتریچ،2002). یادگیری خود تنظیمی شامل توانایی فرد در سازماندهی و خود مدیریتی رفتارهایش جهت رسیدن به اهداف گوناگون یادگیری است(لموس،2000). و از دو مؤلفه ی راهبردهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری تشکیل شده است. راهبردهای