وبلاگ

سایت دانلود پایان نامه ارشد پایان نامه درباره بیمه طلاق بند اول: مفهوم بیمه و تأمین اجتماعی اگرچه واژگان بیمه و تأمین اجتماعی به یکدیگر نزدیک بوده و از هر دو به عنوان پشتوانه‌ها‌ی مالی اطمینان‌بخش در شرایط خاص خودشان، یاد می گردد اما میان این دو نهاد حقوقی تمایز وجود دارد که در دو بند ذیل در قالب تعاریفی که از آنها ارائه شده است این تمایزات قابل کشف است. الف: مفهوم بیمه «بیمه» یک واژه‌ی حقوقی ـ فارسی است و مفهوم آن امری کاملاً ناشناخته و نامأنوس نیست لیکن در معنای آن نمی‌توان به یقین سخن واحدی بر زبان راند. برای آشنایی و درک دقیق‌تر کلمه‌ی «بیمه»، لازم است این واژه‌ در لغت و در کلام مقنن مورد بررسی قرار گیرد. از آنجا که واژه‌ی بیمه، در معنای قانونی به درستی تعریف نگردیده و دارای نقص‌ها و کمبود‌هایی است؛ با ذکر کاستی‌هایِ تعریف قانونی، تعریف حقوقی صحیح از آن، بیان خواهد شد. واژه‌ی بیمه در زبان انگلیسی «Insurance»، در زبان فرانسه «Assurance» و در زبان عربی «التأمین» نامیده می‌شود.[۱] نسبت به اصالت کلمه‌ی بیمه، میان لغت‌شناسان و حقوقدانان اختلاف‌نظر است؛ آن‌ چنان که به یقین نمی‌توان به معنای حتمی این واژه دست یافت. بنا بر اعتقاد عدّه‌ای ریشه‌ی بیمه از واژه‌ی «Bima» «بیما» که در زبان هندی و احتمالاً در زبان سانسکریت رواج داشته، اخذ شده است.[۲] برخی نیز معتقدند واژه‌های انگلیسی و فرانسوی‌ کلمه‌ی بیمه از ریشه‌ی لاتینِ «Securus» که به معنای اطمینان است، اخذ شده است.[۳] عدّه‌ای نیز بر این اعتقادند که، «بیمه» کلمه‌ا‌ی فارسی است و ریشه‌ی اصلی آن «بیم» است زیرا دلیل اصلی انعقاد قرارداد بیمه، ترس و بیمِ وقوع حادثه‌ی احتمالی و اجتناب از مبتلاء شدن به آن بوده است که بیمه‌گر و بیمه‌گزار[۴] را به سمت انعقاد قرارداد بیمه سوق داده است لذا واژه‌ی «بیمه» دارای هیچ‌گونه ریشه‌ی خارجی نیست، ضمن اینکه این واژه در هیچ‌یک از فرهنگ‌های غیر ایرانی نیز، دیده نمی‌شود.[۵] در ماده‌ی ۱ قانون بیمه‌ی ایران مصوب سال ۱۳۱۶، قرارداد بیمه چنین تعریف شده است: «عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می‌کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد …». در حقوق کامن‌لو واژه‌ی بیمه (Insurance)‌چنین تعریف شده است: «قراردادی است که به موجب آن یک طرف تعهد می‌کند که ضرر، خسارت یا مسئولیت‌ ناشی از یک اتفاق نامعلوم یا محتمل‌الوقوع را جبران کند و فقط نسبت به برخی (اتفاقات) فعلی یا احتمالی که در آینده اتفاق می‌افتد، قابل اِعمال است».[۶] ماده‌ی ۷۴۷ قانون مصر نیز، بیمه را چنین تعریف نموده است: «بیمه قراردادی است که به مقتضای آن، بیمه‌گر ملتزم می‌شود مبلغی را یک‌جا یا به صورت پرداخت تدریجیِ منظم یا هر نوع عوض دیگری در صورت وقوع حادثه یا تحقق خطری که در قرارداد بیان شده، به بیمه‌گزار یا شخص دیگری که بر اساس قرارداد ذینفع است، بپردازد. این التزام در مقابل تعهد مشابهی است که بیمه‌گزار، مالی را به صورت اقساط یا یک‌جا به بیمه‌گر پرداخت می‌نماید».[۷] جامع‌ترین تعریف حقوقی که می‌توان برای قرارداد بیمه ارائه داد، این است که گفته شود؛ بیمه قراردادی است که به موجب آن بیمه‌گر پوشش بیمه‌ای ایجاد می‌کند تا در مقابل پرداخت وجه یا وجوهی از سوی شخص دیگر (اعم از بیمه‌گزار یا شخص ثالث)، در صورت وقوع حادثه یا خطر، بیمه‌گر خسارات شخص یا اشخاص ثالثی که به عنوان ذینفع بیمه شناخته می‌شوند را، به صورت یک‌جا یا به شکل اقساط، جبران نموده یا وجه معینی را با وقوع یک رویداد یا گذشت زمانی خاص، به آنان بپردازد. ب: مفهوم تأمین اجتماعی «تأمین اجتماعی»[۸] متشکل از دو واژه‌ی «تأمین» و «اجتماعی» است. واژه‌ی تأمین دارای معنای بسیار نزدیک و شاید کاملاً شبیه‌ با واژه‌ی بیمه باشد و منظور از آن ایجاد امنیت در برابر حوادث و خطرات خاص و معینی است. واژه‌ی اجتماعی نیز، متشکل از روابط مستمر و روزمره‌ی افراد جامعه‌ی انسانی در سطح مکانی و زمانی معین است که آنها را در کنار یکدیگر به شکل یک اجتماع قرار داده است. در ماده‌ی ۲۵ اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر مصوب ۱۰/۱۲/۱۹۴۸م مجمع عمومی سازمان ملل متحد، تأمین اجتماعی از حقوق بشر محسوب و مقرر شده است: «هر کس باید از حق داشتن تأمین اجتماعی در صورت بیماری، بیکاری، از کار افتادگی، از دست دادن سرپرست خانوار، پیری و دیگر مواردی که به عللی خارج از اختیار خود، وسایل امرار معاش را از دست داده باشد، برخوردار گردد». اتحادیه‌ بین‌المللی تأمین اجتماعی، در تعریف تأمین اجتماعی بیان داشته است: «مجموعه کوشش‌ها و فعالیت‌های انجام‌شده توسط برخی از سازمان‌ها و مؤسسات اجتماعی به منظور رسیدن به رفاه اجتماعی».[۹] در اصل ۲۹ ق.ا که مقرر شده است: «برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، از کار افتادگی، بی‌سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی به صورت بیمه و غیره حقی است همگانی. دولت مؤظف است طبق قوانین از محل در‌آمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایت‌های مالی فوق را برای یک‌یک افراد کشور تأمین کند»، تعریف کاملی از تأمین اجتماعی آمده است.[۱۰] بدین ترتیب، تأمین اجتماعی (در معنای عام)، به دنبال حمایت از اقــشار کـــم‌درآمدی است که در اخذ حقوق خود از توانایی‌های لازم و کافی برخوردار نیستند، در حقیقت؛ در صورت بروز معضلاتی در وضعیت معیشتی یا کسب درآمد افراد، بنا به عللی مانند بیماری، بی‌سرپرستی، سالمندی و …، نهادی به نام تأمین اجتماعی وظیفه‌ی حمایت از این افراد را بر عهده‌ دارد.[۱۱] براساس نظام تأمین اجتماعی، گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه که به دلیل ناتوانی در کسب درآمد، مشمول نظام بیمه‌ای نیستند تحت حمایت دولت قرار می‌گیرند.[۱۲] به طور کلی، موضوع اصلی تأمین اجتماعی، مقابله با آثار و نتایج چهار نوع رنج اجتماعیِ مشترک و تاریخی بشر یعنی؛ بیکاری، بیماری، فقر و بی‌قدرتی است.[۱۳] بدین ترتیب تأمین اجتماعی، مقوله‌ی پیشگیری برای تمام افراد مشمول را نیز، در بر می‌گیرد. بنابراین هدف اصلی و اساسی تأمین اجتماعی پیشگیری از ورود زیان یا جبران آثار زیانبار خطرات مختلفی است که وضعیت اقتصادی افراد (اعم از کارگر و غیر کارگر) را دگرگون می‌سازد و حمایت‌های خود را از طریق بیمه‌ یا به صورت غیر‌ بیمه‌ای اعمال می‌نماید. در حقیقت؛ تأمین اجتماعی، به منزله‌ی چتر حمایتی از تمام اقشار جامعه‌ عمل می‌کند که بنا به هر دلیلی، در معرض آسیب‌های اقتصادی ایجاد شده قرار گرفته‌ و نیازمند حمایت از سوی دولت هستند. منظور از نظام حقوق تأمین اجتماعی نیز مجموعه‌ی قوانین و مقررات متعددی کشوری است که در رابطه با تأمین اجتماعی وجود دارد.[۱۴] بند دوم: مفهوم طلاق واژه‌ی طلاق از نظر لغوی در این معانی: «جدا شدن زن از شوهر، رها شدن از قید نکاح || رهایی از قید زناشویی»[۱۵]، «گشودن گره و رها کردن»[۱۶] به کار رفته است. طلاق در قانون تعریف نشده است اما به کرّات در مواد قانونی از آن یاد شده است. به عنوان مثال در ماده‌ی ۱۱۲۰ ق.م آمده است: «عقد نکاح به فسخ یا به طلاق یا به بذل مدت در عقد انقطاع منحل می‌شود». از ماده‌ی ۱۱۳۳ ق.م به بعد نیز قانونگذار صرفاً راجع به شرایط و نحوه‌ی تحقق طلاق سخن گفته است و تعریفی از این واژه ارائه نداده است. طلاق این‌گونه تعریف شده است: «اِزالَه قیدِ النّکاحِ بِصیغهٍ «طالق» و شبهها».[۱۷] «ازاله رابطه زوجیّت در عقد دوام، به صیغه خاص با حضور عدلین که موضوعیّت دارد».[۱۸] این تعاریف بیشتر ناظر بر قطع رابطه‌ی زوجیت دائم است لیکن طلاق عبارت است از عمل حقوقی یک طرفه و ایقاعی از سوی زوج، که رابطه‌ی زوجیت را منتفی می‌سازد. بند سوم: مفهوم زنان بی‌سرپرست در تعریف زن سرپرست خانوار آمده است: «به فردی اطلاق می‌شود که مسؤولیت تأمین معاش مادی و معنوی خود و اعضای خانواده خود را به طور دائم یا موقت عهده‌دار است» و در تعریف زن خودسرپرست بیان شده است: «به فردی اطلاق می‌شود که مسؤولیت تأمین هزینه‌های زندگی و امور معنوی خود را به طور مستقل عهده‌دار است» آمده است.[۱۹] با مبنا قرار دادن تعاریفی که وزارت رفاه و تأمین اجتماعی ارائه داده است می‌توان گفت، تمامی زنان مطلّقه تحت سرپرستی خود یا دیگری هستند چون ممکن است بعد از طلاق به تنهایی یا نزد خانواده‌ی پدر خود یا غیر، زندگی نمایند لکن به نظر نمی‌رسد واژه‌ی زنان بی‌سرپرست صحیح باشد چه ‌آنکه شخص زنده یا تحت سرپرستی خودش است یا تحت سرپرستی دیگری اما هیچ‌گاه بی‌سرپرست نیست بنابراین به کار بردن واژه‌ی زنان بی‌سرپرست، اشتباهی است که به کَرّات توسط قانونگذار در مواد قانونی متعددی که در مباحث آتی بیان خواهد شد، به کار رفته و تکرار شده است. زنان مطلّقه نیز، ممکن است جزء زنان خود سرپرست یا سرپرست خانوار قرار گیرند یا ممکن است جزء آنها قرار نگیرند که برخی به اشتباه اصطلاح «زنان سرپرست خانوار» یا «زنان خود سرپرست» را متضمّن زنان مطلّقه نیز دانسته‌اند.[۲۰] لذا می‌توان گفت، زنان مطلّقه یا تحت سرپرستی خود هستند که تحت عنوان زنان خود سرپرست یا زنان سرپرست خانوار شناخته می‌شوند یا تحت سرپرستی غیر هستند لذا هرگاه قانونگذار واژه‌ی زنان بی‌سرپرست را به کار برده باشد به نظر می‌رسد با توجه به گفته‌های پیشین، زنان مطلّقه را نیز شامل می‌گردد. گفتار دوم: طرف‌ها و عناصر قرارداد بیمه در انعقاد و در بهره‌مندی از آثار هر قرارداد بیمه‌ای، اشخاصی دخالت دارند که طرف‌های قرارداد بیمه را تشکیل می دهند که لازم است مورد بررسی قرار گیرند. علاوه بر طرف‌های قرارداد بیمه، عناصری نیز در کنار هم قرار گرفته و با اتصال به یکدیگر، یک قرارداد بیمه را تشکیل ‌می‌دهند که ضروری است این عناصر نیز مورد بررسی واقع گردند. بدین لحاظ، در بند اول، طرف‌های قرارداد بیمه و در بند دوم عناصر قرارداد بیمه، مورد مطالعه خواهد بود. بند اول: طرف‌های قرارداد بیمه به طور کلی کلیه‌ی اشخاصی که در انعقاد یا برخورداری از مزایای قرارداد بیمه نقش داشته باشند از طرف‌های قرارداد شناخته می‌شوند. در این بند بیمه‌گر، بیمه‌گزار، بیمه‌شده و ذینفع بیمه به عنوان اشخاص دخیل در قرارداد بیمه مورد بررسی قرار خواهند گرفت. الف: بیمه‌گر و بیمه‌گزار طرفینِ اصلی قرارداد بیمه که به عنوان متولّیان قرارداد، موجب انعقاد آن می‌شوند با نام‌های «بیمه‌گر و بیمه‌گزار» شناخته می‌شوند. بیمه‌گر باید شخص حقوقی سهامی عام باشد ولی بیمه‌گزار می‌تواند از اشخاص حقوقی یا حقیقی باشد که به ترتیب بررسی خواهد شد. ۱ـ بیمه‌گر شخصیت حقوقی که پوشش چتر بیمه‌ای را بر سر ذینفع قرارداد بیمه گسترش می‌دهد تا جبران خسارت یا پرداخت وجه معینی را در صورت وقوع حادثه یا گذشت مدت زمانی معین، در برابر دریافت حق‌ بیمه از بیمه‌گزاران انجام دهد، «بیمه‌گر یا بیمه‌کننده»[۲۱] نامیده می‌شود. هر مؤسسه‌ی بیمه‌گر، ملزم است مطابق قانون (اعم از قانون بیمه، مدنی، تجارت و …) دارای شرایطی باشد که بتواند به فعالیت بپردازد. همچنین شرکت‌های بیمه، براساس ماده‌ی ۳۱ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری مصوب ۲۹/۳/۱۳۵۰ که مقرر داشته است: «عملیات بیمه در ایرن به وسیله شرکت‌های سهامی عام ایرانی که کلیه سهام آنها با نام بوده و با رعایت این قانون و طبق قانون تجارت به ثبت رسیده باشند انجام خواهد گرفت باید به صورت سهامی تشکیل و اداره گردند» الزاماً باید دارای شخصیت حقوقی بوده و در قالب شرکت‌های سهامی عام اداره شوند. ۲ـ بیمه‌گزار بیمه‌گزار[۲۲]، شخص دومی است که وجود او برای انعقاد قرارداد بیمه ضروری است. بیمه‌گزار شخصی (اعم از حقیقی یا حقوقی) است که قرارداد بیمه را با بیمه‌گر منعقد ساخته و عمدتاً پرداخت حق بیمه را خود تعهد نموده و بر عهده می‌گیرد (البته شخص ثالث نیز می‌تواند این تعهد را بر عهده گیرد) و بدین وسیله جان، مال یا مسئولیت خود یا دیگری را برای مدت معینی تحت پوشش بیمه قرار می‌دهد. عنصر اساسی شناخت بیمه‌گزار از سایر اشخاصِ مرتبط با قرارداد بیمه در این است که، بیمه‌گزار منعقدکننده و امضاءکننده‌ی اصلی قرارداد بیمه به عنوان شخص دوم از طرفین قرارداد است لذا چون سایر اشخاص چنین کاری را انجام نمی‌دهند به عنوان بیمه‌گزار شناخته نمی‌شوند. شخص بیمه‌گزار می‌تواند خود، شخص بیمه‌شده نیز باشد مانند بیمه‌‌ی عمر زمانی[۲۳] یا ثالثی می‌تواند به عنوان شخص بیمه‌شده در قرارداد بیمه تعیین گردد مانند بیمه‌ای که کارفرمایان برای کارگران خود منعقد می‌سازند.[۲۴] بیمه‌گزار برخلاف بیمه‌گر که باید الزاماً دارای شخصیت حقوقی باشد، می‌تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد. همچنین لازم است بیمه‌گزار در قرارداد بیمه دارای نفع بیمه‌ای باشد. اطمینان بیمه‌گر در وجود نفع مشروع در انعقاد قرارداد بیمه برای بیمه‌گزار باید اصل موضوعی تلقی شود[۲۵] تا از یک طرف انعقاد قرارداد بیمه معتبر شود و از طرف دیگر از قمار و شانس متمایز گردد لذا در ماده‌ی ۴ ق.ب مقرر شده است: «… مشروط بر این که بیمه‌گذار نسبت به بقای آنچه بیمه می‌دهد ذینفع باشد …». منظور از نفع بیمه‌ای برای بیمه گزار، وجود هرگونه نفع مادی یا معنوی است.[۲۶] اراده‌ی بیمه‌گزار نباید بتواند باعث تحقق حادثه یا خطری باشد که در قرارداد بیمه ذکر شده است، زیرا اولاً، یکی از ویژگی‌های حادثه یا خطرِ قابل پوشش برای بیمه‌گر، این است که آن حادثه یا خطر برای بیمه‌گزار غیر قابل دفع باشد، در حالی که وقتی آن حادثه یا خطر را، بیمه‌گزار محقق ساخته است، نه تنها آن را دفع نساخته بلکه خود نیز، آن را ایجاد نموده است. از ویژگی‌های دیگر حادثه یا خطر قابل پوشش، اتفاقی بودن و عدم تأثیر مستقیم اراده‌ی بیمه‌گزار در بروز آن است[۲۷] چه آنکه در غیر این صورت، خصوصیت اتفاقی بودن خطر زایل خواهد شد. ثانیاً عدم مؤثر بودن اراده‌ی بیمه‌گزار در وقوع حادثه یا خطر، یکی از اصول عقلانی بیمه است که باید رعایت گردد. لذا در ماده‌ی ۱۴ ق.ب مقرر شده است: «بیمه‌گر مسئول خسارات ناشیه از تقصیر بیمه‌گذار یا نمایندگان او نخواهد بود». با توجه به مطالب فوق، می‌توان در قرارداد بیمه‌ی طلاق، چنین نتیجه گرفت که؛ شخص بیمه‌گزار می‌تواند زوجه یا هر شخص ثالثی غیر از زوج باشد زیرا اولاً زوجه یا شخص ثالثی مانند دولت، با بهره‌مندی زنان مطلّقه از قرارداد بیمه‌ی طلاق، از آن منتفع می‌گردند و این همان نفع بیمه‌ای است، اما زوج از بیمه بهره‌ای نمی‌برد پس نمی‌تواند به عنوان بیمه‌گزار در قرارداد بیمه قرار گیرد مگر اینکه زوجه در زمان عقد، شرط بیمه‌ی طلاق را در عقد‌نامه درج کند که در این صورت، زوج با انعقاد قرارداد بیمه‌ی طلاق، تعهد قراردادی خود را اجرا می‌کند بنابراین در این صورت ذینفع است. ثانیاً طلاق به اراده‌ی مرد[۲۸] رخ می‌دهد لذا حادثه یا خطر (طلاق) به اختیار و اراده‌ی اوست که واقع می‌شود پس نمی‌تواند به عنوان شخص بیمه‌گزار در قرارداد بیمه حضور یابد، به عبارت دیگر؛ اگرچه زوج مطابق با قانون می‌تواند زوجه‌ی خود را طلاق دهد اما این امر نمی‌تواند مورد استناد او قرار گرفته و خود را به عنوان بیمه‌گزار در قرارداد بیمه دخالت داده و خطر مندرج در قرارداد بیمه (خطر: وقوع طلاق) را محقق سازد. بنابراین شخص بیمه‌گزار باید خودِ زوجه یا شخص ثالثی غیر از زوج باشد چون هیچ‌یک از آنان در وقوع خطرِ طلاق اراده‌ای ندارند به این دلیل که طلاق فقط به اراده‌ی زوج صورت می‌گیرد لیکن شوهرِ زوجه می‌تواند در ضمن قرارداد بیمه یا عقد لازم دیگری، تعهد پرداخت حق بیمه را عهده‌دار گردد. نکته‌ی حائز اهمیت این است که میان واژه‌ی بیمه‌گزار، بیمه‌‌شده و ذینفع بیمه تفاوت وجود دارد و باید از یکدیگرتفکیک گردند. اشخاص بیمه‌شده و ذینفع بیمه، غالباً اشخاص واحد هستند اما نیز بعضا‍ً ممکن است با یکدیگر متفاوت بوده و دو شخص مستقل باشند. منظور از بیمه‌شده[۲۹]، شخصی است که حیات یا سلامت او تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد.[۳۰] در عمده‌‌‌ی قراردادهای بیمه، بیمه‌‌شده همان بیمه‌گزار است اما در برخی از آنها، بیمه‌شده می‌تواند شخصی غیر از بیمه‌گزار باشد مانند بیمه‌‌ی عمر در صورت حیات در صُوَری که شخصی غیر از بیمه‌گزار به عنوان شخص بیمه‌شده انتخاب شود. در ماده‌ی ۲ قانون تأمین اجتماعی در تعریف بیمه‌شده مقرر شده است: «بیمه‌شده شخصی است که راساً مشمول مقررات تأمین اجتماعی بوده و با پرداخت مبالغی به عنوان‌ حق ‌بیمه حق استفاده از مزایای مقرر در این قانون را دارد». تعریف مزبور نمی‌تواند تعریف دقیقی در شناسایی بیمه‌‌شده باشد زیرا الزاماً نیازی نیست که بیمه‌شده، مبالغ بیمه را به سازمان تأمین اجتماعی بپردازد تا بتواند مشمول مزایای قانونی آن قرار گیرد بلکه پرداخت می‌تواند از سوی بیمه‌گزار یا شخص ثالث دیگری صورت گیرد مانند پدر یک خانواده که به عنوان بیمه‌گزار حق ‌بیمه را پرداخته و اعضای خانواده خود را به عنوان بیمه‌‌شدگان، حمایت می‌نماید. بنابراین شخصی که احتمال تحقق حادثه یا خطر برای او، موجب انعقاد قرارداد بیمه‌ گردیده و مشخصات نامبرده به عنوان بیمه‌شده در بیمه‌نامه ذکر شده است، شخص بیمه‌شده نامیده می‌شود. در بیمه‌ی طلاق زوجه، بیمه‌شده تلقی می‌شود زیرا بیمه‌ی طلاق برای حمایت از زندگی و حیات اوست که انعقاد یافته است و در صورت وقوع طلاق، اوست که از بیمه بهره‌مند می‌گردد نه زوج. بدین ترتیب در بیمه‌ی طلاق، بیمه‌گزار و بیمه‌شده شخص واحدی است که زوجه از آن بهره‌مند است. ذینفع یا استفاده‌کننده[۳۱] از بیمه، شخص یا اشخاصی هستند که بیمه‌گر متعهد است، وجه بیمه را در صورت تحقق خطرِ موضوع بیمه، به او یا به آنان بپردازد. ذینفع بیمه، می‌تواند خود بیمه‌شده یا شخص ثالثی باشد که طرف قرارداد یا متعهد قرارداد نیست، به عبارت دیگر، شخصِ بیمه‌شده همیشه با ذینفع بیمه یکسان نیست و بعضاً بیمه‌گزار با وجود اینکه خود، شخص بیمه‌شده است می‌تواند ذینفع بیمه قرار نگیرد بلکه ذینفع یا ذینفعان بیمه را افراد دیگری که از قرارداد بیمه سودمند و منتفع می‌گردند، تشکیل ‌دهند مانند بیمه‌ی اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسیله‌ی نقلیه‌ی موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث، که بیمه‌گزار با بیمه‌ نمودن مسئولیت مدنی‌اش، خود به عنوان بیمه‌شده و شخص زیان‌دیده به عنوان ذینفعِ بیمه، شناخته می‌شود زیرا برای جبران خسارت خود می‌توند به شرکت بیمه مراجعه کند.[۳۲] در جمع اشخاص بیمه‌گزار، بیمه‌شده و ذینفع بیمه، به‌طور کلی پنج حالت قابل تصوّر است: نخست اینکه؛ بیمه‌گزار، شخص بیمه‌شده و ذینفع بیمه یک شخص می‌باشد مانند بیمه‌ی عمر به شرط حیات، که سه عنوان در یک نفر قابل جمع است. دوم اینکه؛ بیمه‌گزار، خود را به نفع دیگری بیمه نماید یعنی شخص بیمه‌گزار خود بیمه‌شده است اما ذینفع را شخص یا اشخاص دیگری تشکیل می‌دهند مانند بیمه‌ی عمر تأمین خطر فوت (بیمه‌ی عمر به شرط فوت) که سرمایه یا مستمری بعد از فوت وی به اشخاص ثالث به عنوان ذینفعان بیمه (استفاده‌کنندگان بیمه) پرداخت خواهد شد. سوم اینکه؛ بیمه‌گزار، شخص دیگری را به نفع خود بیمه کند به این معنا که؛ بیمه‌گزار، شخص ثالثی را به عنوان بیمه‌شده در قرارداد تعیین و خود را به عنوان ذینفع بیمه قراردهد مانند بیمه‌ی عمر تأمین خطر فوت شخص ثالث که به طور مثال زوجه‌ای همسر خود را به عنوان بیمه‌شده، بیمه می‌نماید تا در صورت فوت، مبلغ خاصی از جانب بیمه‌گر به او (زوجه) پرداخت گردد. چهارم اینکه؛ بیمه‌گزار، شخص ثالثی را هم بیمه‌شده و هم به عنوان ذینفع بیمه قرار می‌دهد مانند بیمه‌ی عمر به شرط حیات شخص ثالث، و پنجم اینکه؛ بیمه‌گزار، شخص ثالثی را بیمه‌شده و شخص ثالث دیگری را ذینفع بیمه قرار می‌دهد مثلاً اگر بیمه‌گزار وسیله‌ی نقلیه‌ی متعلّق به ثالثی را بیمه نماید در این‌ صورت بیمه‌شده شخص ثالث و ذینفع بیمه اشخاص ثالث زیان‌دیده از حادثه خواهند بود.[۳۳] در قرارداد بیمه‌ی‌ طلاق، در یک حالت، زوجه به عنوان بیمه‌گزار، خود هم شخص بیمه‌شده می‌باشد و هم ذینفع بیمه؛ زیرا با انعقاد قرارداد بیمه، خود را در برابر خطر طلاق، بیمه ساخته (بیمه‌‌شده) و در صورت وقوع آن، اوست که از سرمایه یا مستمری پرداخت شده از سوی بیمه‌گر منتفع می‌گردد (ذینفع)، بنابراین از میان حالات پنج‌گانه‌ی‌ فوق، صورت اول محقق شده است. در حالتی دیگر که دولت نقش بیمه‌گزار را برعهده دارد، بیمه‌شده و ذینفع بیمه، زوجه می‌باشد زیرا زوجه در برابر وقوع طلاق تحت حمایتِ بیمه‌گر قرار گرفته (بیمه‌شده) و از حمایت‌های مالی او بهره‌مند می‌گردد (ذینفع)، لذا از میان صُوَر پنجگانه‌ی فوق، صورت چهارم تحقق یافته است. علاوه بر این، اگر زوجه فوت کند و کودکانی داشته باشد، آنان نیز می‌توانند به عنوان ذینفع از قرارداد بیمه استفاده کنند به شرط آنکه در عقد به آن تصریح شده باشد. [۱]ـ جعفر معزی، حقوق بیمه، (تهران، دانش پرور، ۱۳۸۸)، ص ۲۸. [۲]ـ محمّد معین، فرهنگ فارسی (متوسط)، جلد سوم، (تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۰)، ص ۶۳۳. [۳]ـ محمد جهانشاهی، «بیمه از نظر حقوق مدنی»، (فصلنامه کانون وکلا، دوره اول، شماره ۴۲، خرداد و تیر ۱۳۳۴، صص ۹۳ ـ ۹۶)، ص ۹۳. [۴]ـ لفظ «گُذاشتن» به معنای «نهادن، قراردادن، وضع کردن، برجای نهادن»، «عبور دادن، عبور کردن، سپری کردن، نهادن، وضع کردن، باقی‌ گذاشتن، ترک کردن و …» و «نهادن، وضع» آمده است (علی اکبر دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، جلد دوازدهم، (تهران، ناشر: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، ۱۳۷۷)، ص ۱۸۹۸۴؛ محمّد معین، پیشین، ص ۳۲۰۵ و ۳۲۰۶ ؛ سید‌ مصطفی حسینی‌ دشتی، معارف و معاریف (دائرﺓ المعارف جامع اسلامی)، جلد هشتم، (بی‌جا، مؤسسه فرهنگی آرایه، ۱۳۷۹)، ص ۶۴۵). برای لفظ «گُزاردن» معانی »ادا کردن، انجام دادن، بجا آوردن» و «انجام دادن، بجا آوردن، پرداختن، تأدیه کردن، بیان کردن، اظهار کردن، صرف کردن، خرج کردن و …» آمده است (علی اکبر دهخدا، پیشین، ص ۱۹۱۳۴؛ محمّد معین، پیشین، ص ۳۳۰۱ و ۳۳۰۲؛ سید مصطفی حسینی دشتی، پیشین، ص ۶۶۳). «بیمه‌گزار» شخصی است که عملی را انجام می‌دهد که آن عقد قرارداد بیمه با بیمه‌گر است یا حق بیمه را به بیمه‌گر پرداخت می‌نماید بنابراین باید با حرف «ز» نوشته شود، «بیمه‌گزار» بیمه را در جایی نمی‌گذارد یا مانند قانونگذار قانونی را وضع نمی‌کند لذا نوشتن آن با حرف «ذ» اشتباه است. [۵]ـ آیت کریمی، پیشین، ص ۳۴؛ محمد جهانشاهی، پیشین، ص ۹۳. [۶]ـ Henry Campbell Black, Black’s Law Dictionary, (Fourth Edition, 1968, West Publishing Co), p 943. [۷]ـ عبدالرزاق سنهوری، الوسیط فی شرح القانون المدنی، ج ۲، جزء ۷، (بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۹۶۴ ق)، ص ۱۰۸۵. [۸]- Social Security [۹]ـ علی فیض‌زاده و سعید مدنی قهفرخی، بررسی مفهوم رفاه و تأمین اجتماعی در ایران و جهان، (تهران، مؤسسه پژوهش تأمین اجتماعی، آذر ۱۳۷۹)، ص ۱۶. [۱۰]ـ سید عزت‌اله عراقی و همکاران، درآمدی بر حقوق تأمین اجتماعی (نقد قانون تأمین اجتماعی ایران براساس مطالعه تطبیقی)، (تهران، مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، ۱۳۸۶)، ص ۶۲. [۱۱]ـ علی فیض‌زاده و سعید مدنی قهفرخی ، پیشین، ص ۶۴. [۱۲]ـ ناهید اعتضادپور و فهیمه رجبی‌راد، پیشین، ص ۳۲. [۱۳]ـ محمد جواد زاهدی مازندرانی، «ظهور و افول رفاه»، (فصلنامه تأمین اجتماعی، سال دوم، شماره سوم، پاییز ۱۳۷۹، صص ۱۲۹ ـ ۱۶۶)، ص ۱۴۷. [۱۴]ـ مهدی طالب، پیشین، ص ۵۰. [۱۵]- حسن عمید، پیشین، ص ۷۴۴. [۱۶]ـ سید حسین صفایی و اسدالله امامی، مختصر حقوق خانواده، (تهران، نشر میزان، آبان ۱۳۸۶)، ص ۲۰۱. [۱۷]ـ محمد حسن نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج ۳۲، (بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴‌‌ ق)، ص ۲. [۱۸]ـ محمد جعفر جعفری لنگرودی، پیشین، ص ۴۷۴؛ سید مصطفی محقق داماد، تحلیل فقهی حقوق خانواده ـ نکاح و انحلال آن، (تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، پائیز ۱۳۸۶)، ص۳۸۰. [۱۹]ـ وزارت رفاه و تأمین اجتماعی، «طرح جامع توانمندسازی زنان خود سرپرست و سرپرست خانوار»، (هفته‌نامه برنامه، شماره ۱۹۷، دی ۱۳۸۵، صص ۲۵ ـ ۲۸)، ص ۲۵. [۲۰]ـ زهره خسروی، «بررسی آسیب‌های روانی ـ اجتماعی زنان سرپرست خانواده»، (فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، سال یازدهم، شماره ۳۹، پاییز ۱۳۸۰، صص ۷۱ ـ ۹۳)، ص ۷۵. ۱- Insurer or Undrewriter [۲۲]ـ Policyholder [۲۳]ـ «در این نوع بیمه خطر فوت شخص بیمه‌شده مورد تأمین بیمه‌گر قرار می‌گیرد یعنی در صورت فوت شخص بیمه‌شده در مدت اعتبار قرارداد بیمه، سرمایه بیمه مندرج در بیمه‌نامه به شخص یا اشخاص ذینفع یا استفاده‌کنندگان تعیین‌شده از طرف بیمه‌شده پرداخت می‌شود» (جانعلی محمود صالحی، فرهنگ بیمه و بازرگانی، (بی‌جا، انتشارات شرکت سهامی بیمه ایران، ۱۳۷۲)، ص ۸۱). [۲۴]ـ همان، ص ۸۰ ـ ۸۱. [۲۵]ـ محمد آل شیخ، «اصول اساسی حاکم بر عقد بیمه از منظر حقوقی (۱)»، (ماهنامه کانون، سال چهل و هفتم، دوره دوم، شماره ۴۹، فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۳، صص ۶۱ ـ ۷۶)، صص ۶۹ و ۷۰. [۲۶]ـ ایرج بابایی، حقوق بیمه، (تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۸۳)، صص ۵۰ و ۵۱. [۲۷]ـ همایون مشایخی، پیشین، ص ۱۹۲ ـ ۱۹۴. [۲۸]ـ «یَاَیُّهَاالنَّبِیُّ إِذَا طَلَّقتُمُ النِّسَاءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ» (سوره طلاق (۶۵)، آیه ۱) «ای پیامبر! هر زمان خواستید زنان را طلاق دهید، در زمان عدّه، (که از عادت ماهانه پاک شدند)، آنها را طلاق گویید» (القرآن الکریم، ترجمه: آیه‌الله مکارم شیرازی، (قم، مدرسه الامام علی بن ابی‌طالب (:)، ۱۸/۶/۱۳۸۶)، ص ۵۵۸؛ عبدالعزیز ابن براج طرابلسی، المهذب، ج ۲، (قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۶ ق)، ص۲۷۵). پیامبر (۶) نیز در این زمینه فرموده‌اند: «الطّلاق بیدِ مَن أَخَذَ بِالسَّاق» (ابن ادریس محمد بن منصور بن احمد حلّی، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج ۲، (قم، ناشر: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۰ ق)، صص ۶۰۰ و ۶۷۳). [۲۹]ـ Insured [۳۰]ـ جانعلی محمود صالحی، پیشین، ص ۷۸. [۳۱]ـ Beneficiary [۳۲]ـ جعفر معزی، پیشین، ص ۳۳؛ محمد آل شیخ، «ماهیت حقوقی و خصوصیات عقد بیمه در بیمه‌های عمر و مسئولیت مدنی»، (فصلنامه صنعت بیمه، سال هفدهم، شماره ۶۶، تابستان ۱۳۸۱، صص ۱۰۵ ـ ۱۳۸)، ص ۱۲۳. [۳۳]ـ امیر صادقی نشاط، «غرر و شرط به نفع ثالث در بیمه عمر (حقوق مدنی ـ حقوق بیمه)»، (فصلنامه پژوهشنامه بیمه، شماره ۳۲، زمستان ۱۳۷۲، صص ۳۵ ـ ۴۱) ص ۳۵ و ۳۶. لیست پایان نامه ها (فایل کامل موجود است) در مورد ازدواج و طلاق : پایان نامه بررسی منابع و ادله فقهی افزایش مهریه بعد از عقد نکاح پایان نامه فسخ نکاح در حقوق مدنی ایران و مذاهب خمسه پایان نامه بررسی شرط خلاف کتاب و سنت در ضمن عقد نکاح پایان نامه کیفیت ابراز قصد انشاء معتبر در عقد نکاح پایان نامه حقوق درباره:بررسی جراحی زیبایی و تدلیس در نکاح در حقوق ایران و فقه اسلامی پایان نامه ارشد حقوق:بررسی فقهی حقوقی امکان تغییر و تعدیل مهریه بعد از وقوع نکاح پایان نامه ارشد:بررسی تحلیلی تعهدات غیر مالی طرفین عقد نکاح در فقه و حقوق موضوعه دانلود پایان نامه ارشد با موضوع:تحلیل فقهی حقوقی جرم تدلیس در نکاح دانلود پروپوزال رشته حقوق با موضوع:مطالعه تطبیقی حقوق زنان در ازدواج موقت و نکاح مسیار،با تمرکز بر فقه شیعه و فقه اهل سنت دانلود پایان نامه ارشد: نکاح و طلاق در فقه حنفی و امامیه پایان نامه حقوق : بررسی مقایسه ای احکام نکاح از دیدگاه قرآن کریم وکتاب مقدس پایان نامه حقوق: جایگاه نظم عمومی در باب نکاح و طلاق در نظام حقوقی ایران پایان نامه حقوق: بررسی تطبیقی حقوقی بیماریهای جدید مسری و مهلک در فسخ نکاح در فقه و حقوق موضوعه ایران پایان نامه حقوق: بررسی تطبیقی اذن پدر و جد پدری در نکاح دختر باکره از دیدگاه اهل سنت و فقه امامیه و حقوق ایران پایان نامه ارشد حقوق: بررسی اثر استمهال و تقسیط در سقوط یا بقاء حقّ حبس در عقد نکاح و عقود معاوضی پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق: مقایسه احکام خیار عیب در عقد اجاره و نکاح پایان نامه حقوق : نکاح با اتباع بیگانه در حقوق و رویه قضایی ایران دانلود پایان نامه رشته حقوق : اعتبار رشد در نکاح و طلاق در حقوق ایران و مقایسه تطبیقی با مذاهب اسلامی کار تحقیقی رشته حقوق (وکالت) با عنوان شروط ضمن عقد نکاح دانلود پایان نامه : اثر حکم موت فرضی بر دارایی و نکاح غائب مفقودالاثر دانلود پایان نامه ارشد : تحلیل رویه قضایی در شرط ضمن عقد نکاح دانلود پایان نامه ارشد : تحلیل فقهی حقوقی جرم تدلیس در نکاح دانلود پایان نامه ارشد : وضعیت حقوقی کودکان خارج از نکاح پایان نامه تبیین وضعیت ازدواج سرپرست با فرزند خوانده در حقوق ایران و فقه امامیه پایان نامه بررسی آثار و حدود اعتبار شرط خودداری از ازدواج مجدد در فقه، حقوق پایان نامه بررسی ازدواج سرپرست با فرزند خوانده پایان نامه ارشد حقوق درباره:اذن ولی در ازدواج باکره پایان نامه حقوق با موضوع:بررسی ازدواج سفید از نظر فقه امامیه و حقوق کیفری ایران دانلود پروپوزال رشته حقوق با موضوع:مطالعه تطبیقی حقوق زنان در ازدواج موقت و نکاح مسیار،با تمرکز بر فقه شیعه و فقه اهل سنت دانلود پروپوزال رشته حقوق با موضوع:بررسی ثبت اسناد ازدواج در مورد اتباع خارجی در حقوق ایران و حقوق بین الملل پایان نامه ازدواج مجدّد در حقوق ایران و مصر پایان نامه کارشناسی ارشد:آثار حقوقی ازدواج غیر قانونی بانوان ایرانی با اتباع خارجی بر فرزندان آنان پایان نامه حقوق : تحلیل جرم شناختی طلاق در ازدواج‌های دانشجویی دانلود پایان نامه حقوق : بررسی ازدواج موقت بلند مدت پایان نامه حقوق : ازدواج موقت در حقوق ایران با تاکید بر قانون جدید حمایت از خانواده پایان نامه حقوق: بررسی فقهی و حقوقی ازدواج جهانگردان در ایران پایان نامه حقوق: بررسی ازدواجهای تحمیلی و آثار آن در فقه امامیه و حقوق ایران پایان نامه حقوق و فقه :ازدواج مجدداز دیدگاه فقه ورویکرد فمنیستی پایان نامه حقوق : مطالعه تطبیقی ازدواج با غیرمسلمان در فقه اسلامی پایان نامه رشته فقه و حقوق اسلامی : مطالعه تطبیقی ازدواج محجورین در فقه اسلامی و حقوق ایران کار تحقیقی رشته حقوق (وکالت) با عنوان بررسی خسارات مادی و معنوی ازدواج ناشی از تدلیس زوجین در حقوق پایان نامه پایان نامه زنان مطلّقه و ازدواج مجددپایان نامه بیمه طلاق © ۱۳۹۸ سایت دانلود | Theme: FullWidther رفتن به نوار ابزار سایت دانلود سفارشی‌سازی 1 تازه ویرایش نوشته سلام edame بیرون رفتن