وبلاگ

چکیده

فصل اول : کلیات پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….2

بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….4

اهمیت وضرورت پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………7

اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………8

فرضیه های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………..9

تعاریف متغیرها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….9

تعاریف نظری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….9

تعاریف عملیاتی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….10

فصل دوم : مروری برادبیات و پیشینه پژوهش

کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………… 12

تاریخچه کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………………12

تعریف کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………………….15

 

ویژگیهای کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………….. 21

کیفیت زندگی مربوط به سلامت ……………………………………………………………………………………………………………… 22

اندازه گیری کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………21

ابزارهای اندازه گیری کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………. 27

تاب آوری ……………………………………………………………………………………………………………………. 28

تاریخچه تاب آوری ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

تعریف تاب آوری ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 32

ضرورت تاب آوری ……………………………………………………………………………………………………………………………………..33

نشانه های تاب آوری ………………………………………………………………………………………………………………………………. 35

خصوصیات تاب آوری ………………………………………………………………………………………………………………………………. 37

ویژگیهای افراد تاب آور ……………………………………………………………………………………………………………………………..39

تاب آوری روانشناختی ………………………………………………………………………………………………………………………………41

درد ………………………………………………………………………………………………………………………………42

تعریف درد ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 42

تاثیر درد بر کیفیت زندگی ……………………………………………………………………………………………………………………… 46

مروری بر مطالعات پیشین ………………………………………………………………………………………………49

فصل سوم : روش پژوهش

روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56

جامعه آماری …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56

نمونه آماری و روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………………………….. 57

روش جمع آوری داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………. 57

توصیف ابزارها ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

پرسشنامه تاب آوری …………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

روایی و اعتبار ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58

پرسشنامه کیفیت زندگی ……………………………………………………………………………………………………………………… 58

روایی و اعتبار ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 59

روش تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………………………………….. 59

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 61

تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها ………………………………………………………………………………………………………….. 61

تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها ……………………………………………………………………………………………………….. 72

تحلیل رگرسیون …………………………………………………………………………………………………………………………………… 77

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 88

بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………. 94

محدودیت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 96

پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 97

پیشنهادات پژوهشی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 97

پیشنهادات کاربردی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 98

 

فهرست جداول و نمودارها

عنوان                                                                                                                                    صفحه

نمودار4-1)میانگین نمرات تاب آوری به تفکیک جنس و نوع بیماری ……………………………………………………. 68

نمودار4-2)میانگین نمرات کیفیت زندگی به تفکیک جنس و نوع بیماری …………………………………………….. 69

نمودار4-3)میانگین نمرات طول مدت درد به تفکیک جنس و نوع بیماری …………………………………………….. 70

نمودار4-4)میانگین نمرات طول مدت درد به تفکیک جنس و نوع بیماری …………………………………………….. 71

نمودار4-5)همبستگی بین تاب آوری و کیفیت زندگی …………………………………………………………………………….. 72

نمودار4-6)همبستگی بین شدت درد و کیفیت زندگی …………………………………………………………………………….. 73

نمودار4-7)همبستگی بین مدت بیماری و کیفیت زندگی ……………………………………………………………………….. 74

نمودار4-8)همبستگی بین تاب آوری و شدت درد ……………………………………………………………………………………. 75

نمودار4-9) همبستگی بین تاب آوری و شدت درد…………………………………………………………………………………..76

نمودار 4-10) پیش بینی کیفیت زندگی………………………………………………………………………………………………….. 77

نمودار 4-11) پیش بینی بعد جسمانی کیفیت زندگی …………………………………………………………………………….79

نمودار 4-12) پیش بینی بعد روانی کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………..81

نمودار 4-13) پیش بینی بعد اجتماعی کیفیت زندگی…………………………………………………………………………….. 83

جدول 4-1) فراوانی نمونه ها بر اساس جنس، سن و تحصیلات ……………………………………………………………… 61

جدول 4-2) فراوانی نمونه ها بر اساس جنس و نوع بیماری ……………………………………………………………………. 62

جدول 4-3) آمار توصیفی مربوط به متغیر های مستقل و وابسته …………………………………………………………… 63

جدول 4-4)میانگین و خطای استاندارد میانگین مربوط به متغیر های مستقل به تفکیک جنس، سن و میزان تحصیلات………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 64

جدول 4-5)میانگین و خطای استاندارد میانگین مربوط متغیرهای وابسته به تفکیک جنس، سن و میزان تحصیلات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 65

جدول 4-6)میانگین و خطای استاندارد میانگین متغیر های مستقل به تفکیک نوع بیماری ………………… 66

جدول4-7)میانگین و خطای استاندارد میانگین متغیرهای وابسته به تفکیک نوع بیماری ……………………. 67

جدول4-8)ضرایب رگرسیون برای کیفیت زندگی……………………………………………………………………………………… 78

جدول4-9)ضرایب رگرسیون برای بعد جسمانی………………………………………………………………………………………….80

جدول4-10)ضرایب رگرسیون برای بعد روانی…………………………………………………………………………………………… 82

جدول4-11)ضرایب رگرسیون برای بعد اجتماعی…………………………………………………………………………………….. 84

جدول4-12)ضرایب رگرسیون برای بعد محیطی……………………………………………………………………………………… 86

 

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین سهم تاب آوری، شدت درد و مدت درد بر کیفیت زندگی مبتلایان به درد مزمن انجام گرفت. این تحقیق از نوع همبستگی بوده و به صورت میدانی و مقطعی انجام شد. جامعه مورد پژوهش را کلیه بیماران مراجعه کننده به مراکز درد در بیمارستان های شهر تهران درسال 1390 تشکیل داده اند، که تعداد 300 نفر از این بیماران به عنوان نمونه به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری سطح تاب آوری  نمونه ها از پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون و برای اندازه گیری شدت درد از مقیاس 0 تا 10 استفاده شد، همچنین مدت درد بیماران نیز از آنها پرسیده شد. داده های جمع آوری شده از بیماران بوسیله شاخص های آمار توصیفی، همبستگی و رگرسیون برای بخش استنباطی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تاب آوری و شدت درد در سطح معناداری کیفیت زندگی بیماران را پیش بینی میکند، اما مدت درد در هیچ سطحی نتوانست کیفیت زندگی و ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی و محیطی را در این افراد پیش بینی کند، از طرفی شدت درد رابطه معناداری با ابعاد اجتماعی و محیطی کیفیت زندگی نداشت .نتایج این پژوهش نشان که تاب آوری و شدت درد در مقایسه با مدت درد نقش مهمتری در پیش بینی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به درد مزمن دارند .

 

کلید واژه ها : کیفیت زندگی، تاب آوری، شدت درد، مدت درد

 

Abstract

 

This investigation has been done aimed with anticipation of the effects of resilience, pain intensity and duration on quality of life of patients suffering from chronic pain. The cross-sectional and field research studies have been done using correlation methodology. The study population has been chosen from the whole patients have come from pain centers in Tehran hospitals in the year of 1390, by multistage random sampling. Totally, 300 individuals have been involved in this study. Conner and Davison resilience questionnaire has been used for measurement of resilience. Moreover, pain intensity has been defined by different scales from 0 to 10 and pain duration has been also considered. The obtained data have been statistically analyzed. Consequently, correlation and regression for inferential statistics and some different descriptive variables (mean, median, SEM and….) have been calculated separately. Our results illustrated that resilience and pain intensity but not the pain duration could significantly anticipate the quality of life. However, there is not any significant interaction between the pain intensity and environmental and social domains of quality of life. It can be concluded that resilience and pain intensity are more important factors than the pain duration and demographic variables to predict the quality of life in people suffering from chronic pain.

 

Key words: Quality of life, Resilience, Pain intensity, Pain duration

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

1-1) مقدمه:

 

شاید درد1، عمومی ترین مشکل جسمانی است که در زندگی با آن مواجه هستیم. هیچکدام از علایم جسمانی دیگر به فراگیری درد نیستند. از ابتدای تاریخ مدون بشر، تلاش برای کنترل درد از اهداف اصلی ادمی بوده است. اما علیرغم این تاریخ طولانی و با وجود پیشرفتهای دانش فیزیولوژی حسی و نیز علم تشریح و زیست شیمی و با وجود ساخت داروهای ضد درد قوی، ابداع روش های نوین پزشکی و جراحی های نوین، رهایی از درد همچنان برای بسیاری از بیماران، امری دور از دسترس باقی مانده است. در واقع درد هنوز هم برای بیمار،  خانواده او، مراقبان بهداشتی و کل جامعه، مشکلی اساسی به شمار می آید .

امروزه، علاوه بر مبنای جسمانی، روانشناختی درد، نقش عوامل روانی_ اجتماعی در درد تاکید بسیار می شود. بنابراین برای اطمینان یافتن از موفقیت های درمانی، عوامل روانی_ اجتماعی مذکور باید در پیوند با عوامل جسمانی و عوامل زمینه ساز روانشناختی مورد ارزیابی ودرمان قرار گیرند. گذشته از این، پژوهش ها نشان میدهند که زمینه های خانوادگی و اجتماعی که درد در انها تداوم می یابد نیز، نقشی اساسی در استمرار ناتوانی ناشی از درد بعهده دارد (گچل2، ترک 3 2002).

درد به عنوان یک فشار زای بسیار قدرتمند بر کیفیت زندگی4 افراد در ابعاد مختلف تاثیر می گذارد. کیفیت زندگی مجموعه از اطلاعات ذهنی است که معمولا بیمار در مورد نوع تجارب خود از بیماری، مانند : درد، ضعف و ناتوانی، جنبه های وسیعتری از وضعیت جسمانی، عاطفی، اجتماعی و شغلی بیان می نماید.(فالوفیلد5، گارال6، 2002).

 

Pain
Gatchel
Turk
Quality Of Life
Fallo field
Garrall
 

در واقع درد مزمن1سراسر زندگی فرد را  تحت تاثیر قرار می دهد، چه از لحاظ جسمانی و چه از لحاظهای روانی و اجتماعی، عوامل بسیار زیادی در جنبه های مختلف می توانند از شدت تاثیر درد بر جنبه های مختلف کیفیت زندگی فرد بکاهند. بخصوص عوامل روانشناختی موثر در کاهش تاثیر درد، یکی از این فاکتورهای بسیار تاثیر گذار تاب آوری2 است. که امروزه به عنوان یک عامل بسیار مهم در مواجه شدن با مشکلات از جمله روبرو شدن با درد و بیماریها در زندگی ایفا میکند.

تاب آوری اشاره به مفهومی دارد که در آن فرد موفق به سازگاری در مقابل مشکلات و فشارهای روانی زندگی با وجود گرفتاریها و اتفاقهای ناگوار و ناگهانی و بازگشت به شرایط عادی می شود(گارمزی3، ماستن4).

در دو دهه گذشته تلاش روز افزونی برای شناسایی این عامل روانشناختی در حوزه های مختلف روانشناسی، بخصوص روانشناسی تحولی صورت گرفته است. در واقع تاب آوری تنها پایداری در مقابل آسیبها یا شرایط تهدید کننده نیست، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط است. آنها تاب آوری را توانمندی افراد در بر قراری تعادل زیستی _روانی در شرایط خطرناک می دانند. افزون بر این مححققان بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی، عاطفی و شناختی است .(لوتار5،سیچتی6 ،بکر7،2000) .

با توجه به مطالب ذکر شده تا به اینجا پژوهش حاضر به منظور تعیین سهم تاب آوری، مدت و شدت درد در کیفیت زندگی افراد مبتلا به درد مزمن انجام میگیرد و پژوهشگر قصد دارد با اجرای پرسشنامه تاب آوری و کیفیت زندگی و اندازه گیری مدت، شدت درد سهم آنها را در پیش بینی کیفیت رندگی افراد مبتلا به درد مزمن در حوزه های مختلف مشخص نماید .

 

Chronic pain 6. Cichetti
Resilience 7. Becker
Garmezy
Masten
Luthar
2-1) بیان مسئله

درد یكی از شكایات شایع ودشوار در مراجعان درمانهای سرپایی است و یکی از دشوارترین و وقت گیرترین شکایات پزشکی به شمار میرود. که اغلب به رهیافت طلبی و جست وجوی یک آسیب عضوی جواب نمیدهد(ورهاک1، به نقل از نوروزی 1387،).درد در علوم زیستی، پزشكی، روانی و اجتماعی یكی از مقولات بسیار چالش انگیز به شمار میرود و مهم تر ازآن نحوه كنارآمدن با زندگی توام با درد است، همچنین چالشی برای تسكین و كاستن از اثرات مخرب آن بر زندگی فرد است.

از نظر IASP 2 درد به معنی یك تجربه حسی و عاطفی ناخوشایند همراه با یك آسیب بافتی فعال یا بالقوه است یا بدان صورت بیان می گردد. درد بر زندگی روزانه افراد اثرگذار است، پس شناخت، پیشگیری و درمان آن نیازمند مداخله در زندگی روزمره افراد می باشد. درمان دردهای مزمن ازین لحاظ باید مورد توجه قرار گیرند كه در بسیاری از موارد علت آنها می تواند روانشناختی و محیطی باشد و در این بین شناخت علم پزشكی از اثر درد بر سلامت روان افراد به خصوص درد مزمن بسیار ناكافی وكم است، زیرا درد مزمن سرتاسر زندگی فرد را در برمیگیرد و بر ابعاد گوناگون كیفیت زندگی فرد اثر میگذارد .

کیفیت زندگی مفهومی چند بعدی است که شامل سطح بهینه ای از احساس بهزیستی در زمینهای كاركردهای جسمانی، شناختی، روانی و اجتماعی میباشد.

 

1. Verhak
International Association of The Study of Pain
منظور از این احساس بهزیستی نایل شدن به آهداف فردی است كه  به وسیله ی شیوه هایی که فی النفسه ارزشمند و توسط فرد برگزیده شده اند و موجب تسهیل در زندگی روزمره میگردند.(كنتروساندرسون1،1999؛به نقل ویلهایت2،کلر3،هودز4،کادول5،2003).

به عنوان مثال درد مزمن باعث ایجاد مشكلات جسمی شده و ممكن است فرد بر اثر خود بیماری یا اثرات جانبی آن ازفعالیت های فیزیكی برای همیشه بازداشته می شود و همچنین باعث اختلال درابعاد روان شناختی، كاهش فعالیتهای بیمار و كیفیت زندگی در رابطه دردهای حاد و مزمن پرداخته شود. بنابراین باید به دنبال شناسایی عواملی باشیم كه دردها به خصوص دردهای مزمن و حاد به وسیله آنها برروی كیفیت زندگی افراد تاثیرمی گذارند، که بتوانیم به حداقل رساندن این عوامل، تاثیر مخرب آنها را بر کاهش کیفیت زندگی افراد کاهش دهیم. یكی از مفاهیم بسیار مهم در مجامع علمی امروز كه نقش بسیارمهمی در به حداقل رساندن تاثیرات مخرب درد و سایر عوامل تاثیرگذار بركیفیت زندگی دارد مفهوم تاب آوری است. مفهومی كه گرچه هنوز درمورد ماهیت آن توافق چندانی صورت نگرفته اما به دلیل اینكه یكی ازشاخصه های سلامت روانی است اهمیت خاصی دارد. مفهوم تاب آوری اشاره دارد به سازگاری موفق در مقابل مشكلات و فشارهای روانی زندگی با وجود گرفتاریها و اتفاق های ناگهانی و ناگوار و برگشتن به شرایط عادی(گرمزی ومستان،1991).در دو دهه ی گذشته تاب آوری در حوزه ی روانشناسی تحولی توجه روز افزون پیدا کرده است. مفهوم تاب آوری در برگیرنده ی دوعامل بسیارمهم است. عامل عملكردی و عامل پویشی، كه به عملكرد موثر در وظایف زندگی به وسیله ی یك تعامل پیچیده بین ریسكهای گوناگون و عاملهای محافظتی است.(کارولی6،رولمن7،2006).

Sanderson 5.Caldwell
Whilhite 6.Karoly
Keller 7.Ruehlman
Hodges
 

کانر1 دیویدسون2(2003(معتقد هستند که تاب آوری تنها پایداری در برابر آسیبها یا شرایط تهدید کننده نیست بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط است، آنها تاب آوری را توانمندی فرد در برقراری تعادل زیستی – روانی درشرایط خطر ناک میدانند. افرون بر این محققان بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پی آمد های مبثت هیجانی، عاطفی و شناختی است (لوتار وهمکاران 2000). با این كه تاب آوری بیشتر با مفهوم مقابله و كنارآمدن ارتباط و شباهت دارد. بیشتر باعث گسترش قابل ملاحظه ای در هدف های فردمی شود. تاب آوری نه تنهاعاملهای محافظتی بالقوه مثل سعی در خودآگاهی درمقابل بیماریها و مشكلات را مشخص می كند بلكه شامل ژنتیك، عصب شناسی، فاكتورهای رشدی، میان فردی، معنوی و ویژگیهای شناختی غیر وابسته فشارروانی را هم شامل میشود(مثل هوش).(فریتاس3،دونی4،1998؛كورتیس5 و سیچتی 6،2003).:

امروزه تاب آوری به عنوان یك عامل تعدیل كننده مهم در كاهش ناراحتی ها و فشارهای روانی ناشی از دردها

بخصوص درد مزمن مورد توجه است. در تحقیقی که (فرایبرگ7،همدا8،روزنوینگ9،مارتینسن10،2005)با هدف بررسی صحت پیش بینی مقیاس تاب آوری برای بزرگسالان  RSA11 بر روی 42زن و 38 مبتلا به دردهای مزمن با میانگین سنی 25 انجام دادند. به نتایج زیر رسیدند:1. عامل تاب آوری بیشتر بر فشارهای روانی ذهنی تاثیر دارد تا دردهای روانی 2. افراد دارای تاب اوری بالا بیشتر به خودشان در برابر ناملایمتیها و فشارهای روانی زندگی کمک میکنند3. تاب آوری میتواند به سازگاری موفقیت امیز با چالشها کمک کند4. تاب آوری باعث تطابق بیشتر و افزایش حفاظت در برابر موقعیتهای فشارزا میشود.

 

 

پیش بینی ترک فعل؛پایان نامه جرم قتل در حقوق ایران
پیش بینی ترک فعل در قوانین جزایی و فعل ناشی از ترک فعل

در پیش نویس قانون جزائی انگلیس، به منظور اینکه ترک فعل نیز عنصر مادی قتل قرار گیرد، در تعریف قتل بجای کلمهٔ «کشتن»، اصطلاح «موجب مرگ دیگری شدن» بکار گرفته است.

با توجه به این پیش‌نویس، در جائی که فردی همسر یا هم منزل دیگری یا پدر، مادر یا قیم طفلی می‌باشد یا یکی از ساکنین خانه می‌باشد یا تعهد به مراقبت از دیگری نموده      و این شخص مرتبط با او (یعنی همسر، هم منزل، طفل یا شخص مورد تعهد به مراقبت) در معرض خطر قرار گرفته است بگونه‌ای که اگر اقدامی صورت نگیرد، امکان آسیب دیدن او وجود دارد و شرائط و اوضاع و احوال بگونه‌ای است که عرفاً از وی انتظار انجام اقدامی برای نجات شخص در معرض خطر می‌رود، در این صورت فرد موظف به تلاش در جهت نجات دادن وی میباشد و اگر کوتاهی او در انجام وظیفه منجر به مرگ آن شخص شود، از بابت قتل غیرعمدی مسئول شناخته می‌شود. وظیفه اقدام در جهت نجات دادن دیگری از خطر آسیب‌جسمانی، می‌تواند از قرار داد یا تصدی شغلی که ماهیت آن کمک به نیازمندان است، ناشی شود.

در خصوص فعل ناشی از ترک فعل، دو نظر بین حقوقدانان وجود دارد:

 

عده‌ای از حقوقدانان معتقدند که موضوع فعل ناشی از ترک فعل، در حقوق جزائی محلی ندارد و آنچه مطرح است جرم فعل نشان از ترک فعل ناشی گردد. آقای دکتر باهری در مقام توضیح جرم فعل ناشی از ترک فعل می‌گویند: «هرگاه نتیجه مجرمانه بعللی که مربوط و مستند به فعل شخص نیست و در شرف وقوع باشد و ناظری که از عهده جلوگیری از حصول نتیجه مجرمانه و تحقق زیان بر می‌آید و می‌تواند با کوشش و سعی خود آن را عقیم سازد بی‌حرکت بماند و مجاهدتی بعمل نیاورد، آیا در این صورت نتیجه بحساب وی گذاشته می‌شود و با وی همان رفتاری می‌شود که هر گاه با کوشش و علم خود به نتیجه مجرمان می‌رسید خلاصه آیا ترک فعل که بدین‌گونه به یک فعل مثبت ارتباط می‌یابد، جرم است و مشمول مقررات جزائی می‌شود یا نه؟ مثال- ۱- نابینائی در شرف سقوط در چاه است و ناظری حال او را مشاهده می‌کند معذالک از راهنمائی او دریغ می‌ورزد؛ نابینا در چاه سقوط می‌کند و می‌میرد. مثال ۲- مادری از رضاعت طفل شیرخوار خویش امتناع می‌کند و کودک از گرسنگی جان می‌سپارد» و یکی از نویسندگان حقوقی، برای جرم فعل ناشی از ترک فعل، چنین مثال می‌زند:‌«مثال اول- یک نفر عابر سنگی را روی ریل راه‌آهن می‌بیند که در موقع عبور قطار ممکن است مانع مزبور باعث خارج شدن قطار از ریل شده و جان عده‌ای در خطر بیفتد. عابر مزبور از راه بی‌اعتنائی یا با خبث طینت از برداشتن مانع مزبور خودداری و بالنتیجه حادثه اتفاق می‌افتد. مثال دوم- شخصی که در حال غرق شدن است و ناظری از راه بی‌تفاوتی و کینه و دشمنی که با شخص مغروق دارد از نجات او خودداری می‌کند.»

نظر عده‌ای دیگر از حقوقدانان این است که حالت فعل ناشی از ترک فعل وجود دارد و آن در جائی است که فعل مجرمانه ارتکابی توسط متهم از ترک فعل (او یا دیگری) ناشی شده باشد به دیگر سخن، ترک فعل زمینه ساز تحقق فعل بوده است.

در این زمینه، آقای دکتر آزمایش معتقدند که حقوقدانان در کتب کیفری خود واقعهٔ حادث شده از ترک فعل متهم را بعنوان فعل محسوب نموده و عنوان آن را فعل ناشی از ترک فعل گذاشته‌اند در حالیکه این همان ترک فعل است و هیچگونه تفاوتی با آن ندارد. در واقع، تفاوت فعل ناشی از ترک فعل و ترک فعل در این است که در مورد اول، فعل مجرمانه‌ای ارتکاب می‌یابد که منجر به تحقق نتیجه ممنوعه‌ای میگردد و ارتکاب این فعل مجرمانه در اثر ترک فعلی است که قبل از آن صورت گرفته است و اگر آن ترک فعل نبود، این فعل صورت نمی‌گرفت در حالیکه در ترک فعل، صرفاً ترک (عدم انجام) یک فعل مثبت است که منجر به بروز نتیجه ممنوعه می‌شود. ایشان برای فعل ناشی از ترک فعل مثالهای زیر را مطرح می‌نمایند:

 

لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:

2-2-1- اهداف زنجیره تأمین………………………. 19
2-2-2- مدیریت زنجیره تأمین……………………….. 20
2-3- ریسک و مدیریت ریسک…………………………. 22
2-3-1- اجزا گسترده ریسک…………………………. 24
2-4- مدیریت ریسک زنجیره تأمین……………………….. 26
2-4-1- ریسکهای زنجیره تأمین……………………….. 28
2-4-2- مدیریت و کاهش ریسک زنجیره تأمین……………………….. 37
2-5- عوامل انتخاب تأمین کننده برتر………………………. 45
2-6- مدیریت زنجیره تأمین در صنعت دارو سازی……………………….. 47
2-6-1- اجزا زنجیره تأمین صنعت دارو……………………… 49
فصل سوم: روش شناسی پژوهش…………………………. 51
3-1- مقدمه………………………. 52
3-2- فرضیه ها و چارچوب پژوهش…………………………. 52
3-2-1- ارائه چارچوب پژوهش…………………………. 52
3-2-2- فرضیه ها/سؤالات………………………… 55
3-2-3- روش پژوهش…………………………. 55
3-3- جامعه آماری و نمونه………………………. 56
3-3-1- هولدینگ داروپخش…………………………. 57
3-3-2- شرکت سرمایه گذاری البرز……………………… 58
3-3-3- هولدینگ پارس دارو……………………… 60
3-4- متغیرهای اصلی پژوهش…………………………. 63
3-5- روایی و پایایی ابزار اندازه گیری……………………….. 63
3-6- روشهای تجزیه و تحلیل داده ها……………………… 64
3-6-1- آزمون T تک نمونه ای……………………….. 64
3-6-2- ضریب همبستگی پیرسون……………………….. 64
3-6-3- آزمون فریدمن……………………….. 65
3-6-4- تکنیک تاپسیس فازی………………………. 65
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها ………………………71
4-1- مقدمه………………………. 72
4-2- آمار توصیفی خبرگان جهت اصلاح چارچوب اولیه………….. 73
4-3- اطلاعات جمعیت شناختی……………………….. 73
4-4- آمار توصیفی……………………….. 77
4-4-1- نتایج آمار توصیفی مربوط به ریسک تأمین کننده…………. 77
4-4-2- نتایج آمار توصیفی مربوط به ریسک های محیطی…………….83
4-5- ضریب همبستگی پیرسون……………………….. 85
4-6- الویت بندی مؤلفه های تحقیق……………………….. 88
4-6-1- روش اول طبقه بندی: تاپسیس فازی……………………….. 88
4-6-2- روش دوم طبقه بندی: آزمون فریدمن……………………….. 90
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات………………………… 94
5-1- مقدمه………………………. 95
5-2- خلاصه پژوهش…………………………. 95
5-3- نتایج پژوهش…………………………. 96
5-4- مدل نهایی پژوهش………………………… 100
5-5- الگوریتم مدیریت ریسک زنجیره تأمین……………………….. 102
5-6- پیشنهادات………………………… 108
5-5-1- پیشنهادات کاربردی……………………….. 108
5-5-2- پیشنهاداتی برای پژوهشهای آینده……………………… 109
منابع و مآخذ لاتین……………………….. 111
منابع و مآخذ فارسی……………………….. 115
چکیده:
در رقابت‌های جهانی خواست مشتری بر کیفیت بالا و خدمت رسانی سریع، موجب شده تا شرکت‌ها نتوانند به تنهایی از عهده تمامی کارها برآیند. بر این اساس، فعالیت‌هایی نظیر تهیه مواد، تولید و برنامه ریزی

 

محصول، خدمت نگهداری کالا، کنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری، اینک به سطح زنجیره تأمین انتقال پیدا کرده­است. مسأله کلیدی در یک زنجیره تأمین، مدیریت و کنترل هماهنگی بین تمامی این فعالیت‌ها است.
تغییر پذیری در زمینه برآیندها و نتایج ممکن زنجیره تأمین، احتمال رخداد و اثرات آن را مدیریت ریسک زنجیره تأمین می­نامند. ریسک­های زنجیره تأمین شامل ریسک­های برخواسته از تغییرات در جریان مواد، محصول و اطلاعات است که از تأمین­کننده اولیه آغاز و به مصرف کننده نهایی ختم می­شود.
صنعت دارو به عنوان مجموعه­ای از فرایندها، ‌عملیات­ و سازمان­های درگیر در کشف، ایجاد و تولید داروها تعریف می­شود. با توجه به گستردگی زنجیره تأمین دارویی، تمرکز این تحقیق به انتخاب تأمین­کنندگان معطوف گردیده است و اینکه چه عواملی برای انتخاب تأمین­کننده در یک زنجیره تأمین باید در نظر گرفته شود تا ریسک موجود در این زنجیره کاهش یابد.
در این پژوهش، با توجه به استراتژی­های کاهش ریسک در زنجیره تأمین و مشورت اساتید و خبرگان زنجیره تأمین و داروسازی، چک لیستی برای انتخاب تأمین­کننده با هشت شاخص اصلی و 30 شاخص فرعی در زمینه انتخاب تأمین کننده برتر و چهار شاخص اصلی و 9 شاخص فرعی در زمینه ریسکهای محیطی تأثیرگذار، بدست آمد. پس از بررسی نتایج آماری پرسشنامه­ها و استفاده از روش تاپسیس فازی، در نهایت به هفت شاخص اصلی “کیفیت، انعطاف پذیری، تحویل، تکنولوژی، سیستم­های ارتباطی و فناوری اطلاعات، هزینه و سابقه” با 24 شاخص فرعی در زمینه انتخاب تأمین کننده برتر و چهار شاخص اصلی ” اقتصادی، سیاسی، بلایای طبیعی و فرهنگی/ اجتماعی” با 8 شاخص فرعی در زمینه ریسک­های محیطی رسیدیم.
این پژوهش برای فعالان صنعت دارویی کشور و هم چنین اساتید، پژوهشگران و دانشجویان، به منظور بهبود وضع موجود انتخاب تأمین کنندگان قابل بهره برداری است.
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
در این فصل به کلیات و مفاهیم پژوهش پرداخته می­شود. بدین ترتیب این فصل شامل موارد زیر می­باشد: تعریف موضوع و اهمیت پژوهش، اهداف پژوهش، بیان مسأله و سؤال­های پژوهش، فرضیه­های پژوهش، کاربرد نتایج و مخاطبان پژوهش، روش انجام پژوهش و واژگان تخصصی می­باشد.
2-1- تعریف موضوع و اهمیت پژوهش
سازمان ها همواره در تلاش برای بهبود سهم بازار، افزایش سود و دستیابی به مزیت رقابتی نسبت به رقبا می­باشند. برای دستیابی به این اهداف، توجه به کارایی و اثربخشی زنجیره تأمین از اهمیتی فراوان در هر سازمان برخوردار است.
به منظور افزایش توان رقابتی، در دهه 60 و 70 میلادی سازمانها تلاش می­کردند تا با استاندارد سازی و بهبود فرآیندها گامی مؤثر در جهت افزایش مشتریان خود بردارند. در دهه 90 این تلاش­ها با توسعه روشهای مدیریت منابع انسانی با در نظر گرفتن تأمین­کنندگان استراتژیک و عملیات لجستیک ادامه یافتند. (Ferazelle, 2001)
در عصر حاضر سازمان ها مدتهاست که به این مسئله مهم پی برده اند که برای تداوم در صحنه­های رقابت جهانی و حضور موفقیت آمیز در بازار می­بایست عوامل خاصی از قبیل کیفیت محصولات و کیفیت روند اجرایی و تولیدی را در ساختار و محصولات خود به حد مطلوب و مورد قبولی برسانند. حال آن که رمز موفقیت در دستیابی به این اهداف تمرکز بیشتر بر روی فعالیت­ها و اهداف اصلی سازمان می­باشد. لذا در راستای حل این مشکل اساسی بسیاری از مدیران سازمان­های بزرگ تصمیم گرفتند فعالیت­هایی را که اهمیت استراتژیک چندانی برای سازمان ندارند به منابع بیرون از سازمان واگذار کنند تا با این اقدام بر مدیریت و به دنبال آن بر روی فعالیتهایی در سازمان که بر رو ی عوامل مذکور تأثیر مستقیم دارند، تمرکز بیشتری داشته باشند و آنها را به نحو مطلوب به انجام رسانند. اما در جریان فرآیند برون سپاری مسائل مختلفی با دامنه وسیعی از اطلاعات مدنظر قرار می­گیرد مانند انتخاب تأمین­کنندگان، نوع الگوریتم انتخاب و بسیاری از عوامل دیگر که از جمله دغدغه­های فکری مدیران می­باشد.
افزایش تعداد شرکت­های عرضه­کننده سرویس در خارج از سازمان اصلی در سال­های اخیر باعث شده است تا سازمان­ها و شرکت­های برون سپار در هنگام انتخاب منبع بیرونی با موقعیت­های انتخابی متنوعی رو به رو باشند. در کنار این مسأله، افزایش رقابت­های تجاری و گسترش بازارهای جهانی موجب شده تا سازمان­ها به بهینه­سازی تمامی امور و فرآیندهای خود در تمامی جنبه­های رقابتی توجه بیشتری نمایند که این توجه شامل انتخاب تأمین کنندگان نیز گردیده است. تصمیم گیران حوزه برون­سپاری در هنگام انتخاب تأمین­کننده سعی می­نمایند از میان منابع داوطلب (تأمین­کنندگان) گزینه­ای را انتخاب کنند که بتواند به بهترین وجه ممکن تمامی نیازهای فرآیند برون­سپاری شونده را به بهینه­ترین حالت تأمین نمایند. (رزمی، جعفر و همکاران, 1387)
1-2-1- مدیریت زنجیره تأمین
تشدید رقابت از دهه 1990 شرکتها را تحت فشار قرارمی­داد تا کارایی خود را در تمامی جنبه­هایشان بهبود دهند. از طرف دیگر، افزایش متغیرها منجر به اختصاص منابع بیشتر به منظور پیش­بینی تقاضا و تأمین به منظور تقویت بیشتر زنجیره تأمین می­گشت.
محققین بر این باورند که مدیریت مؤثر زنجیره تأمین یک توانمندساز قوی در عملکرد سازمان است و همچنین یک راه ارزشمند برای حفاظت از مزیت رقابتی محسوب می­گردد. (Childerhouse, P., Hermiz, R., Mason-Jones, R., 2003)
مدیریت زنجیره تأمین به عنوان رویکردی یکپارچه برای مدیریت مناسب جریان مواد و کالا، اطلاعات و جریان پولی، توانایی پاسخگویی به این شرایط را دارد. زنجیره تأمین یک سیستم یکپارچه از فرآیندهای مرتبط و به منظور:

دستیابی به مواد و قطعات مورد نیاز
تبدیل مواد اولیه به محصول
ارزش گذاری محصولات
توزیع محصولات به مشتریان
ساده سازی انتقال اطلاعات بین اجزاء زنجیره( اعم از تأمین کنندگان، تولیدکنندگان، توزیع کنندگان، واسطه ها، خرده فروشان و مشتریان) می­باشد. (شفیع زاده, 1383)
2-2-1- ریسک
سیتکین و پابلو در سال 1992 ریسک را بعنوان “دامنه­ای که در آن عدم قطعیت وجود دارد درباره اینکه آیا به شکل بالقوه خروجی­های موفق یا مأیوس­کننده از تصمیمات محقق خواهد شد یا نه” تعریف کردند. (Sitkin B.,Pablo A., 1992)
اقداماتی که احتمالا اثرات سودآوری تولید می­کنند اغلب شامل ریسک­ها نیز می­شوند. ریچی و برندلی ریسک کسب و کار را این گونه تعریف می­کند: سطح مواجهه با عدم قطعیت­هایی که شرکت می­بایست آن را درک کند و به هنگام پیاده­سازی استراتژی­ هایش برای دستیابی به اهداف کسب و کارش به شکل مؤثری مدیریت نماید. (Ritchie B., Brindley C., 2007).
3-2-1- مدیریت ریسک در زنجیره تامین
امکان تغییر در زمینه برآمدها و نتایج مورد انتظار زنجیره تأمین، احتمال رخداد تغییرات و اثرات آنها را مدیریت ریسک زنجیره تأمین می­نامند. ریسک­های زنجیره تأمین شامل ریسک­های برخواسته از تغییرات در جریان مواد، محصول و اطلاعات است که از تأمین­کننده اولیه آغاز و به مصرف­کننده نهایی ختم می­شود. بنابراین به طور کلی ریسک­های زنجیره تأمین به احتمال و اثر یک عدم تناسب و تعادل بین تأمین و تقاضا بر می­گردد.
مدیریت ریسک در زنجیره تأمین یک موضوع مهم در مدیریت زنجیره تأمین است. مهم بودن این موضوع مربوط می­گردد به افزایش استراتژی برون سپاری در کارخانه ها ، جهانی سازی بازارها، افزایش اعتماد بر تأمین کننده ها برای توانایی های مخصوص و نوآوری­ها، تکیه بر شبکه تأمین برای مزیت رقابتی و ظهور و بروز تکنولوژی اطلاعات که کنترل کردن و گسترده کردن زنجیره تأمین را ممکن می­سازد. (Narasimhan, R., Tallur,S., 2009)
مدیریت ریسک در زنجیره تأمین (SCRM) به عنوان یک فعالیت استراتژی مدیریتی می­تواند در نظر گرفته شود که بر عملکرد اجرائی، بازاریابی و مالی کارخانه تأثیرگذار است. (Duncan, 1972)
تا هنگامی که روند برون سپاری به عنوان استراتژی مهمی در کارخانه­ها وجود داشته باشد، کار بر روی هر دو ناحیه ارزیابی و شناسایی ریسک و کم کردن ریسک( روش­ها و تئوری­ها) ادامه دارد. (Narasimhan, R., Tallur,S., 2009)
فیزال و همکارانش و همچنین تانگ (2006) معتقدند که مدیریت ریسک اثرگذار در یک زنجیره تأمین امروزه برای کارخانه ها یک نیاز است. کارخانه­هایی مانند اریکسون و نوکیا ، مدت زیادی است که به این مسئله پی برده­اند. تحقیقات اولیه در هر زمینه ای اصولاً با شناسایی و معرفی مفاهیم و مشخص کردن دسته بندی یا طبقه بندی­ها آغاز می­گردد. کارهای اولیه در زمینه مدیریت ریسک در زنجیره تأمین نیز این شیوه را پیمود. اولین حرکت توسط لی (2002) آغاز شد، او چارچوبی را بر اساس ریسک های زنجیره تأمین و ریسک­های تقاضا در محدوده ای از محصولات اساسی یا ابداعی فراهم کرد. همچنین عنوان کرد که استراتژی­های زنجیره تأمین نیازمند اتصال به سطح درست و مشخصی از ریسک­های تأمین و تقاضا می­باشد. (Oke, A.,Gopalakrishnan,M., 2009)
نورمن و جانسون (2004)، کلیندرفر و ساد (2005) و کوپرا و سودهی (2004) و دیگر پژوهشگران دسته بندی­های متنوعی را برای ریسک­ها بیان کردند.
زنجیره تأمین در معرض ریسک­هایی ست که در ارتباط با مشکلات تأمین و تقاضا افزایش می­یابند. (Kleindorfer, P.R., Saad,G.H., 2005)

1-3: مشخصات گیاه شناسی .. 11

1-4: مراحل نمو گلرنگ…. 18

1-5: زئولیت 21

1-5-1: کاربرد زئولیت در کشاورزی    23

1-5-2: فواید مصرف زئولیت    24

1-5-3: زئولیت (کود هوشمند)    24

1-5-4: مزایای استفاده در آبیاری.. 26

1-5-5: مزایای استفاده در خاک   26

1-5-6: مزایای استفاده کودی   27

1-5-7: تأثیر در محصولات کشاورزی 27

1-5-8: تأثیر در گیاه   28

1-5-9: اثرات اکولو‍ژیکی   28

1-5-10: مصارف بهداشتی و زیست محیطی زئولیت 28

1-5-11: کلینوپتیلولیت   29

1-5-12: تولید زئولیت در جهان   30

1-6: سالیسیلیک اسید (یک شبه هورمون گیاهی)   32

1-6-1: تاریخچه­ی شناخت سالیسیلیک اسید (SA) 32

1-6-2: سالیسیلیک اسید و نقش آن در گیاهان 33

1-6-3: نقش سالیسیلیک اسید در پیری برگ ها 34

1-6-4: سالیسیلیک اسید و تنظیم کنندگی رشد در شرایط تنش 35

فصل دوم (بررسی منابع)  . 37

2: بررسی منابع  . 38

2-1: تنش  . 38

2-1-1: انواع تنش های محیطی . 41

2-1-2: تنش خشکی (کمبود آب)  . 42

2-1-3: اثرات تنش آب بر ساختمان گیاه . 42

2-1-4: اثرات تنش آب بر رشد گیاه  . 43

2-1-5: پایداری غشاء و تنش . 44

2-1-6: تنش و متابولیسم کربن . 45

2-1-7: مکانیسم های مقاومت به خشکی . 47

2-1-8: اثرات تنش آب بر محتوای آب نسبی . 48

 

2-1-9: اثر تنش کمبود آب بر محتوای آب اولیه . 49

2-1-10: اثر تنش کمبود آب بر کمبود آب اشباع . 49

2-1-11: اثر تنش کمبود آب بر مقدار آب برگ… 50

2-1-12: اثر تنش کمبود آب بر صفات زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد. 51

2-1-13: اثر تنش کمبود آب بر ارتفاع بوته . 52

2-1-14: اثر تنش کمبود آب بر ارتفاع شاخه دهی از سطح زمین . 53

2-1-15: اثر تنش کمبود آب بر تعداد شاخه­ی فرعی در بوته  . 54

2-1-16: اثر تنش کمبود آب بر قطر ساقه  . 55

2-1-17: اثر تنش کمبود آب بر عملکرد دانه  . 55

2-1-18: اثر تنش کمبود آب بر وزن هزار دانه . 58

2-1-19: اثر تنش کمبود آب بر عملکرد بیولوژیک  . 60

2-1-20: اثر تنش کمبود آب بر قطر غوزه . 61

2-1-21: اثر تنش کمبود آب بر شاخص برداشت . 61

2-1-22: اثر تنش کمبود آب بر تعداد غوزه در بوته . 63

2-1-23: اثر تنش کمبود آب بر تعداد دانه در غوزه . 64

2-1-24: اثر تنش کمبود آب بر تعداد غوزه­ی نابارور . 66

2-1-25: اثر تنش کمبود آب بر شاخص سطح برگ . 66

2-1-26: اثر تنش خشکی بر عملکرد روغن . 6

2-1-27: اثر تنش خشکی بر درصد روغن . 68

2-1-28: اثر تنش خشکی بر پروتئین ها. 69

2-1-29: اثر تنش خشکی بر چربی ها . 69

2-1-30: اثر تنش خشکی بر اولئیک اسید . 70

2-1-31: اثر تنش خشکی بر لینولئیک اسید.. 70

فصل سوم (مواد و روش ها) . 72

3: مواد و روش ها . 73

3-1: خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی محل آزمایش . 73

3-2: انتخاب طرح آزمایشی . 75

3-3: خصوصیات رقم مورد استفاده . 75

3-4: آماده سازی زمین و عملیات زراعی . 77

3-5: اندازه گیری صفات . 78

3-5-1: عملکرد و اجزای عملکرد . 78

3-5-1-1: ارتفاع گیاه . 78

3-5-1-2: ارتفاع اولین شاخه­ی فرعی گیاه از سطح خاک . 78

3-5-1-3: قطر ساقه در قسمت تحتانی آن . 78

3-5-1-4: تعداد شاخه­ی فرعی.. 78

3-5-1-5: تعداد غوزه­ی نابارور در هر بوته . 78

3-5-1-6: قطر غوزه. 79

3-5-1-7: تعداد غوزه در بوته و تعداد دانه در غوزه . 79

3-5-1-8: عملکرد دانه. 79

3-5-1-9: وزن هزار دانه . 79

3-5-1-10: وزن هزار دانه­ی غوزه ها­ی اصلی و فرعی . 80

3-5-1-11: عملکرد بیولوژیک . 80

3-5-1-12: عملکرد بیولوژیک غوزه های اصلی و فرعی . 80

3-5-1-13: شاخص برداشت بوته . 80

3-5-1-14: شاخص برداشت غوزه های اصلی و فرعی . 81

3-5-2: شاخص های رشد . 81

3-5-2-1: شاخص سطح برگ (LAI) . 81

3-5-2-2: سرعت رشد محصول (CGR) . 81

3-5-2-3: سرعت رشد نسبی (RGR) . 81

3-5-2-4: سرعت جذب خالص (NAR) . 82

3-5-2-5: نسبت سطح برگ LAR) . 82

3-5-2-5-6: وزن خشک کل گیاه (TDW) . 83

3-5-3: درصد روغن . 83

3-5-4: عملکرد روغن . 83

3-5-5: سنجش اسید های چرب . 83

3-5-6: صفات فیزیولوژیک . 84

3-5-6-1: ناپایداری غشاء سیتوپلاسمی . 84

3-5-6-2: اندازه گیری محتوای رطوبت نسبی . 84

3-5-6-3: درصد آب برگ . 85

3-5-6-4: آب نهایی برگ . 85

3-5-6-5: محتوای آب اولیه. 86

3-5-6-6: کمبود آب اشباع . 86

3-5-6-7: سرعت از دست دادن آب . 86

3-6: تجزیه و تحلیل داده ها . 87

فصل چهارم (نتایج و بحث) . 88

4-1: ارتفاع گیاه . 89

4-2: ارتفاع اولین شاخه از سطح خاک… 90

4-3: قطر ساقه . 92

4-4: تعداد شاخه­ی فرعی . 93

4-5: تعداد غوزه در بوته . 100

4-6: تعداد غوزه­ی نابارور . 101

4-7: قطر غوزه­ی اصلی . 103

4-8: تعداد دانه در غوزه . 104

4-9: عملکرد دانه . 111

4-10: عملکرد دانه­ی غوزه­ی اصلی . 112

4-11: عملکرد دانه­ی غوزه های فرعی . 114

4-12: وزن هزار دانه . 116

4-13: وزن هزار دانه­ی غوزه­ی اصلی . 123

4-14: وزن هزار دانه­ی غوزه­ی فرعی . 124

4-15: عملکرد بیولوژیک . 126

4-16: عملکرد بیولوژیک غوزه­ی اصلی . 128

4-17: عملکرد بیولوژیک غوزه های فرعی . 134

4-18: شاخص برداشت بوته . 136

4-19: شاخص برداشت غوزه های اصلی . 137

4-20: شاخص برداشت غوزه های فرعی  . 138

4-21: روز تا رسیدگی  . 145

4-22: درصد روغن  . 146

4-23: عملکرد روغن  . 148

4-24: اولئیک اسید  . 150

4-25: لینولئیک اسید  . 156

4-26: ناپایداری غشاء سلولی  . 158

4-27: درصد آب برگ  . 160

4-28: محتوای آب اولیه  . 161

4-29: آب نهایی برگ  . 167

4-30: میزان آب نسبی  . 168

4-31: کمبود آب اشباع  . 169

4-32: سرعت از دست دادن آب  . 171

4-33: تجمع ماده­ی خشک (TDW)  . 178

4-34: شاخص سطح برگ (LAI)  . 180

4-35: سرعت رشد محصول (CGR)  . 182

4-36: سرعت رشد نسبی (RGR)  . 185

4-37: سرعت جذب خالص (NAR)  . 187

4-38: نسبت سطح برگ (LAR)  . 189

فصل پنجم (نتیجه گیری). 194

5-1 نتیجه گیری 195

5-2: پیشنهادات   197

منابع: 198

Abstract: 213

فهرست اشکال

شکل (1-1): مهمترین کشورهای تولید کننده­ی گلرنگ…. 5

شکل (3-1): نقشه­ی کشت­… 76

فهرست نمودارها

نمودار (4-1): وزن خشک کل گیاه تحت تأثیر تنش خشکی.. 178

نمودار (4-2): وزن خشک کل گیاه تحت تأثیر مصرف زئولیت­… 179

نمودار (4-3): وزن خشک کل گیاه تحت تأثیر مصرف سالیسیلیک اسید­.. 179

نمودار (4-4): شاخص سطح برگ تحت تأثیر تنش خشکی­.. 180

نمودار (4-5): شاخص سطح برگ تحت تأثیر مصرف زئولیت… 181

نمودار (4-6): شاخص سطح برگ تحت تأثیر مصرف سالیسیلیک اسید.. 181

نمودار (4-7): سرعت رشد محصول تحت تأثیر تنش خشکی­.. 182

نمودار (4-8): سرعت رشد محصول تحت تأثیر مصرف زئولیت ­. 183

نمودار (4-9): سرعت رشد محصول تحت تأثیر مصرف سالیسیلیک اسید­.. 184

نمودار (4-10): سرعت رشد نسبی تحت تأثیر تنش خشکی­.. 185

نمودار (4-11): سرعت رشد نسبی تحت تأثیر مصرف زئولیت­… 186

نمودار (4-12): سرعت رشد نسبی تحت تأثیر مصرف سالیسیلیک اسید­.. 186

نمودار (4-13): سرعت جذب خالص تحت تأثیر تنش خشکی­.. 188

نمودار (4-14): سرعت جذب خالص تحت تأثیر مصرف زئولیت… 188

نمودار (4-15): سرعت جذب خالص تحت تأثیر مصرف سالیسیلیک اسید­.. 189

نمودار (4-16): نسبت سطح برگ تحت تأثیر تنش خشکی­.. 190

نمودار (4-17): نسبت سطح برگ تحت تأثیر مصرف زئولیت­… 190

نمودار (4-18): نسبت سطح برگ تحت تأثیر مصرف سالیسیلیک اسید.. 191

فهرست جداول

جدول1-1: تولید جهانی گلرنگ…. 6

جدول1-2: سطح زیر کشت و عملکرد گلرنگ در آسیا و جهان.. 21

جدول3-1: آمار هواشناسی ایستگاه هواشناسی اراک در سال1390. 73

جدول3-2: خصوصیات خاک مزرعه­ی مورد آزمایش…. 74

جدول4-1: نتایج تجزیه واریانس صفات… 96

جدول4-2: مقایسه میانگین های اثرات اصلی صفات… 97

جدول4-3: مقایسه میانگین های اثرات متقابل دوگانه. 98

جدول4-4: مقایسه میانگین های اثرات سه گانه. 99

جدول4-5: نتایج تجزیه واریانس صفات… 107

جدول4-6: مقایسه میانگین های اثرات اصلی.. 108

جدول4-7: مقایسه میانگین اثرات متقابل دوگانه. 109

جدول4-8: مقایسه میانگین های اثرات سه گانه. 110

جدول4-9: نتایج تجزیه واریانس صفات… 119

جدول4-10: مقایسه میانگین های اثرات اصلی.. 120

جدول4-11: مقایسه میانگین های اثرات متقابل دوگانه. 121

جدول4-12: مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانه. 122

جدول4-13: نتایج تجزیه واریانس صفات… 130

جدول4-14: مقایسه میانگین های اثرات اصلی.. 131

جدول4-15: مقایسه میانگین های اثرات متقابل دوگانه. 132

جدول4-16: مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانه. 133

جدول4-17: نتایج تجزیه واریانس صفات… 141

جدول4-18: مقایسه میانگین های اثرات اصلی.. 142

جدول4-19: مقایسه میانگین های اثرات متقابل دوگانه. 143

جدول4-20: مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانه. 144

جدول4-21: نتایج تجزیه واریانس صفات… 152

جدول4-22: مقایسه میانگین های اثرات اصلی.. 153

جدول4-23: مقایسه میانگین های اثرات متقابل دوگانه. 154

جدول4-24: مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانه. 155

جدول4-25: نتایج تجزیه واریانس صفات… 163

جدول4-26: مقایسه میانگین های اثرات اصلی.. 164

جدول4-27: مقایسه میانگین های اثرات متقابل دوگانه. 165

جدول4-28: مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانه. 166

جدول4-29: نتایج تجزیه واریانس صفات… 174

جدول4-30: مقایسه میانگین های اثرات اصلی.. 175

جدول4-31: مقایسه میانگین های اثرات متقابل دوگانه. 176

جدول4-32: مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانه. 177

فهرست جداول

جدول4-33: ضرایب همبستگی بین صفات… 192

جدول4-34: ضرایب همبستگی بین صفات… 193

چکیده

به منظور بررسی اثر تنش آبی، مصرف زئولیت و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزاء عملکرد گلرنگ بهاره، آزمایشی در سال 1389 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه ی بلوک ‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. در این آزمایش تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح I0= آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، I1= آبیاری به میزان 85 درصد نیاز آبی گیاه، I2= آبیاری به میزان 70 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت در سه سطح  Z0=  عدم مصرف زئولیت (شاهد)، Z1= مصرف زئولیت به مقدار چهار تن در هکتار، Z2= مصرف زئولیت به مقدار هشت تن در هکتار و مصرف سالیسیلیک اسید در دو سطح SA0= عدم مصرف سالیسیلیک اسید و SA1= مصرف سالیسیلیک اسید ( محلول پاشی) به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش آبی بر صفاتی مانند ارتفاع گیاه، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک غوزه های فرعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. همچنین سطوح مختلف مصرف زئولیت نیز بر صفاتی چون، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک غوزه های فرعی در سطح آماری یک درصد و صفت ارتفاع بوته در سطح پنج درصد معنی دار شد. مصرف سالیسیلیک اسید نیز بر صفاتی همچون تعداد  دانه در غوزه و عملکرد دانه در سطح آماری یک درصد معنی دار بود. در بین سطوح مختلف تنش آبی، بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 75/954 و 29/455 کیلوگرم در هکتار به ترتیب مربوط به تیمار آبیاری بر اساس 100 و 70 درصد نیاز آبی گیاه بود. همچنین در بین سطوح مختلف مصرف زئولیت بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 58/823 و 33/589 کیلوگرم در هکتار به ترتیب مربوط به تیمار مصرف 8 تن زئولیت و تیمار عدم مصرف زئولیت بود.

در اسلام ، با نزول آیة 4 سوره احزاب وقضیه زیدبن حارثه ، این موضوع كه فرزند خوانده در حكم فرزند واقعی باشد اساساً نفی گردید .