وبلاگ

دهد. این پایان نامه نتیجه می گیرد که برای رفع این چالش ها دولت های عضو یونسکو بایستی از منافع سیاسی خود چشم پوشی نموده و با گسترش همکاری ها در حوزه های آموزشی، علمی و فرهنگی یونسکو را در ایفای نقش موثرتر در تداوم حفظ صلح و امنیت بین المللی یاری دهند.
فصل اول: کلیات 1
فصل دوم: آشنایی با سازمان یونسکو و تاثیر اقدامات آن بر صلح و امنیت بین­المللی مقدمه فصل دوم 20
مبحث اول: بررسی شكل‌گیری یونسكو و تشكیلات آن 23
گفتار اول: چگونگی شكل‌گیری یونسكو 23
بند1- پیش از جنگ جهانی اول 24
بند 2- دوران بین دو جنگ جهانی 25
بند3- دوران پس از جنگ جهانی دوم 27
گفتار دوم: تشكیلات یونسكو و نحوه رأی‌گیری در این ارکان 31
بند 1- كنفرانس عمومی 31
بند 2- شورای اجرایی 35
بند 3- دبیرخانه 36
مبحث دوم: نگاهی به اهداف، فعالیت ها و اهم اقدامات یونسكو 37
گفتار اول: بررسی اهداف و حوزه فعالیت های یونسكو 38
بند 1- آموزش 39
بند 2- فرهنگ 43
بند 3- علوم طبیعی 46
بند 4- علوم انسانی و اجتماعی 48
بند 5- ارتباطات و اطلاع رسانی 50

عنوان صفحه
گفتار دوم: بررسی اهم اقدامات یونسكو 52
بند1- حفاظت از میراث

فرهنگی 53
بند2- یونسكو و نابودی آپارتاید 58
بند3- یونسكو و آموزش حقوق بشر 60
بند4- بهبود وضعیت زنان 63
بند 5-یونسکو و جوانان 66
بند 6- یونسکو، آفریقا و کشورهای کمتر توسعه یافته 68
نتیجه‌گیری فصل دوم 71
فصل سوم: مفهوم صلح و امنیت بین‌المللی و نهادهای تضمین كننده آن
مقدمه فصل سوم 73
مبحث اول: مفهوم صلح و امنیت بین‌المللی و ارتباط آن با مفاهیم بنیادین حقوق بشر و دموكراسی 74
گفتار اول: مفهوم صلح و امنیت بین‌المللی 75
بند 1- صلح منفی 76
بند 2- صلح مثبت 77
بند 3- میثاق جامعه ملل و صلح و امنیت بین‌المللی 79 بند 4- حفظ صلح و امنیت بین­المللی در منشور سازمان ملل متحد 85
گفتار دوم: ارتباط صلح و امنیت بین‌المللی با مفاهیم بنیادین دموكراسی و حقوق بشر 88
بند 1- ارتباط صلح و امنیت بین‌المللی با دموكراسی 89
بند 2- ارتباط صلح و امنیت بین‌المللی با حقوق بشر 98
مبحث دوم: نهادهای تضمین كننده صلح و امنیت بین‌المللی 104
گفتار اول: سازمان ملل متحد و اركان اصلی آن 104
بند 1- شورای امنیت 105
بند 2- مجمع عمومی 111

عنوان صفحه
بند 3- دبیر خانه(دبیرکل) 113
بند 4- دیوان بین‌المللی دادگستری 115
گفتار دوم: گزیده­ای از موسسه­های تخصصی سازمان ملل متحد 118
بند 1- سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (UNESCO) 119
بند 2- سازمان بین‌المللی كار (ILO) 122
بند 3- سازمان بهداشتی جهانی (WHO) 127 نتیجه­گیری فصل سوم 132
فصل چهارم: راهکارها و چالش های یونسکو در حفاظت از صلح و امنیت بین­المللی
مقدمه فصل چهارم 135
مبحث اول: راهكارهای یونسكو برای حفاظت از صلح و امنیت بین المللی 135
گفتار اول: جهانی كردن جامعه اطلاعاتی و توسعه آن 136
گفتار دوم: گفتگو و تعامل میان تمدن­ها 140
گفتار سوم: ایجاد کمیسیون­های ملی در کشورهای عضو 145

دما پایین تر از سود تراز 78 درجه سانتی گراد باشد.
اشعه ی ماورای بنفش خورشید تابش کند.
چنین شرایطی تنها بر فراز قطب جنوب آن هم فقط در روزهای پایانی فصل زمستان ( ماه سپتامبر9 و ماه های آغازین فصل بهار ( اکتبر و نوامبر) مهیا خواهد بود. نکته ای که یادآوری آن در این جا لازم است.[2]

مرحله اول

 جو کره ی زمین با توجه به خصوصیات متفاوت حرارتی به لایه های متفاوتی تقسیم شده است در این بین لایه ی مجاور سطح زمین اتروپوسفر نامیده می شود که با در برگرفتن 90 درصد جرم جو به بیشترین نقش را از نظر تغییر و تحولات هواشناسی و آب و هوا شناسی داراست.

وجود مولکول های ازن و جنوب اشعه ی ماورای بنفش خورشیدی توسط آنها باعث اصلی پیدایش لایه ی استراتوسفری است گازهای مخرب ازن که در نتیجه فعالیت های صنعتی به واسطه فعالیت های آتش نشانی و یا سایر فعالیت های طبیعی و انسانی تولید می شوند و تحت عنوان cfc ها از آنها نام خواهیم برد پس از تولید در سطح زمین توسط بادها در لایه ی تروپوسفر پخش می شوند بررسی های انجام شده نشان میدهند

cfc ها تنها از طریق صعود در منطقه ی استوایی امکان نفوذ عمیق و مداوم از تروپوسفر به استراتوسفور را پیدا خواهد کرد.[3]

در استراتوسفر به دلیل پایداری و سکون نسبی هوا مواد مخرب ازن یا cfc ها همراه با جریانی بطئی ابتدا قسمت تحتانی استراتوسفر استوایی به سمت بالا صعود میکنند و سپس در امتداد نصف النهارات به سمت قطبین جابجا می شوند این گردش آرام استراتوسفری که بر فراز استوا سرعت متوسطی حدود یک کیلومتر در ماه دارد و به پاس تلاش دو دانشمندی که نخستین بار به مطالعه آن پرداختند (گردش برونر دابسون) خوانده می شود.پس از حدود سه تا چهار سال cfcهارا به قطبین زمین انتقال می دهند.

مرحله دوم

با فرا رسیدن فصل پائیز در نیم کره جنوبی و کاهش شدت تابش خورشید در عرض های قطبی دمای هوا بر فراز قطب جنوب همچون قاره جنوبگان به سرعت کاهش می یابد از طرف دیگر مناطق استوایی به واسطه دریافت انرژی بالای خورشیدی دمای بالایی دارند این ویژگی در فصل پاییز به تدریج موجب پیدایش اختلاف حرارتی شدید و به دنبال آن اختلاف فشار شدیدی بین مناطق قطبی و مناطق استوایی می شود که نتیجه آن پیدایش قوی ترین با دمای کره زمین در شب قطبی و ر استراتوسفر در عرض های بالا است این بادها که همچون طوقه ای ،استراتوسفر قطبی را در بر گرفته اند و از غرب به سمت شرق می وزند ودر زمستان نیم کره جنوبی با سرغتی بیش از 350 کیلومتر در ساعت هوای سایر بخش های جو جدا می سازند یا اصطلاحا ایزول می کنند. این هوای 

2-2-2-تحقیقات داخلی.. 14
2-2-3- نقد و ارزیابی تحقیقات پیشین.. 16
2-3-ادبیات نظری تحقیق.. 17
2-3- 1- نظریه پردازان سرمایه فرهنگی……………………………………………………………………………………………………………………………….18
2-3-1- 1- پی­یر بوردیو. 18
-2-3-1-2- دیوید تراسبی.. 23
2-3-1-3- پاول دیماجیو. 26
2-3-2- مفهوم پردازی هویت.. 28
2-3-2-1- هویت از منظر روانشناسان. 29
2-3-2-2- دیدگاههای مطرح در علوم اجتماعی درباره هویت.. 32
2-3-3- هویت اجتماعی از منظر جامعه­شناسی.. 34
2-3-3-1- تاجفل.. 35
2-3-3-2- بورک.. 37
2-3-3-3- کاستلز. 39
2-3-3-4-کلنر. 42
2-3-3-5- جنکینز. 44
2-3-3-6- گیدنز. 47
2-3-3-7-استوارت هال………………………………………………………………………………………………………………………………….50
2-4-جمع­بندی و بیان چارچوب نظری.. 52
2-5-فرضیات تحقیق.. 59
2-6-مدل نظری تحقیق.. 60
فصل سوّم: روش­شناسی
3-1-مقدمه. 63
3-2-روش تحقیق و ابزار گردآوری داده­ها 64
3-3-سنجش متغیرهای تحقیق.. 64
3-3-1-تعریف متغیر سرمایه­فرهنگی.. 64
3-3-1-1-بعد عینی سرمایه فرهنگی.. 65
3-3-1-2-بعد ذهنی سرمایه فرهنگی.. 66
3-3-1-3-بعد نهادی سرمایه فرهنگی.. 67
3-3-1-4-سرمایه فرهنگی خانواده……………………………………………………………………………………………………………..68
3-3-1-5- پایگاه اقتصادی-اجتماعی……………………………………………………………………………………..69
3-3-2-تعریف متغیر هویت اجتماعی.. 69
3-3-2-1-هویت خانوادگی.. 70
3-3-2-2- هویت فردی.. 70
3-3-2-3- هویت ملی.. 71
3-3-2-4- هویت دینی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..72
3-4-اعتبار تحقیق.. 73
3-5-روایی تحقیق.. 74
3-6-جامعه­ی آماری.. 75
3-7-واحد تحلیل.. 75
3-8-روش تعیین حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………………………..75
3-9-روش نمونه­گیری………………………………………………………………………………………………………………………………..76 3-10- روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………………….77

فصل چهارم: یافته‌های تحقیق
4-1- مقدمه. 81
4-2-آماره­های توصیفی.. 82
4-2-1-توزیعپاسخ­گویانبرحسبسن.. 82
4-2-2توزیعپاسخ­گویانبرحسبجنسیت.. 82
4-2-3- توزیعپاسخ­گویانبرحسبتحصیلات.. 83
4-2-4- توزیعپاسخ­گویانبرحسبپایگاهاقتصادیاجتماعی.. 83
4-2- 5-آماره­های توصیفی ابعاد سرمایه فرهنگی.. 84
4-2-6-آماره­های توصیفی ابعاد هویت اجتماعی..

87
4-3-آمار استنباطی.. 90
4-3-1-بررسی فرضیه­های تحقیق.. 90
4-3-1-1-آزمون فرضیه­ی اوّل. 90
4-3-1-2-آزمون فرضیه­ی دوّم. 91
4-3-1-3-آزمون فرضیه­ی سوّم. 92
4-3-1-4-آزمون فرضیه­ی چهارم. 93
4-3-1-5-آزمون فرضیه­ی پنجم.. 94
4-3-1-6-آزمون فرضیه­ی ششم.. 94
فصل پنجم: نتیجه­گیری
5-1-مقدمه. 97
5-2-خلاصه­ی روند انجام پژوهش… 98
5-3-خلاصه­ی نتایج توصیفی.. 98
5-4-خلاصه­ی نتایج استنباطی.. 100
5-5-بحث و نتیجه­گیری.. 102
5-6-پیشنهادات.. 105
5-7-محدودیت­های تحقیق.. 106
منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………109ضمائم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………119


فهرست جداول
جدول -3-1: گویه­های سنجش بعد عینی…………………………………………………………………………………………………………………………………..66
جدول-3-2: گویه­های سنجش بعد ذهنی……………………………………………………………………………………………………………………………………67
جدول-3-3: گویه­های سنجش بعد نهادی…………………………………………………………………………………………………………………………………..68
جدول-3-4: گویه­های سنجش سرمایه فرهنگی خانواده……………………………………………………………………………………………………………..68
جدول-3-5:گویه­های سنجش هویت خانوادگی…………………………………………………………………………………………………………………………..70
جدول-3-6: گویه­های سنجش هویت فردی………………………………………………………………………………………………………………………………..71
جدول-3-7: گویه­های سنجش هویت ملی………………………………………………………………………………………………………………………………….72
جدول-3-8: گویه­های سنجش هویت دینی……………………………………………………………………………………………………………………………..73
جدول3-9: میزانپایایی شاخص‌های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………74
جدول 4-1:توزیع پاسخ­گویان برحسب سن………………………………………………………………………………………………………………………………..82
جدول 4-2:توزیع پاسخ­گویان برحسب جنسیت…………………………………………………………………………………………………………………………82
جدول 4-3:توزیع پاسخ­گویان برحسب تحصیلات………………………………………………………………………………………………………………………83
جدول 4-4: توزیع پاسخ­گویان برحسبپایگاه اقتصادی اجتماعی………………………………………………………………………………………………83
جدول4-5: توزیع پاسخگویان برحسب مصرف فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………84
جدول 4-6: توزیع پاسخ­گویان برحسبدارایی­های فرهنگی……………………………………………………………………………………………………….85
جدول4-7:توزیعپاسخ­گویان برحسب آشنایی با کالاهای فرهنگی……………………………………………………………………………………………85
جدول4-8:توزیع پاسخ­گویان بر حسب میزان آشنایی با شخصیت­های فرهنگی……………………………………………………………………….86
جدول4-9:توزیع پاسخ­گویان بر حسب بعد نهادی……………………………………………………………………………………………………………………..87
جدول 4-10: توزیع پاسخ­گویان برحسب هویت خانوادگی………………………………………………………………………………………………………….87
جدول 4-11: توزیع پاسخ­گویان برحسب هویت فردی………………………………………………………………………………………………………………..88
جدول 4-12: توزیع پاسخ­گویان برحسب هویت ملی…………………………………………………………………………………………………………………..88
جدول 4-13: توزیع پاسخ­گویان برحسب هویت دینی…………………………………………………………………………………………………………………89
جدول 4-14: ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین(بعد ذهنی) روی متغیر هویت ملی، دینی و فردی……………………………………….90
جدول 4-15: ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین (بعد عینی) روی متغیر هویت ملی، دینی و فردی……………………………………91
جدول 4-16: ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین(بعد نهادی) روی متغیر هویت ملی، دینی و فردی………………………………….. 92
جدول 4-17: ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین(سرمایه فرهنگی) روی متغیر هویت ملی، دینی و فردی…………………………..93
جدول 4-18: ضریب رگرسیون متغیر پیش بین (سرمایه فرهنگی خانواده) روی متغیر هویت اجتماعی…………………………….94
جدول 4-19: ضریب رگرسیون متغیر پیش بین(پایگاه اقتصادی-اجتماعی) روی متغیر سرمایه فرهنگی………………………………..95



1-1-مقدمه:
با توجه به تحولات سریع و گسترده جوامع مدرن در ابعاد فرهنگی و اجتماعی و نقش تعیین­کننده­ی این تحولات در زمینه شکل­گیری شخصیت افراد مسئله هویت اهمیت بیشتری پیدا کرده است؛ به گونه­ای که صاحب­نظران بر این باورند که محتوای هویت هر فرد بسته به این­است که تحت چه شرایط زمانی و مکانی قرار گرفته، لذا بسیاری از صاحب­نظران و محققان علوم اجتماعی و انسانی در دهه­های اخیر از تغییر مؤلفه­های هویت بخش و تغییر مؤلفه­های هویتی سخن به میان می­آورند. این صاحب­نظران معتقدند که با توجه به تغییرات ایجاد شده،صورنوینهویتاجتماعى[1]برپایه­هاىمصرفوالگوهاىگوناگونآناستوارگشتهاستوامروزهادبیاتجامعه­شناسانهبویژهبهطورفزاینده­اىبراهمیتمصرففرهنگىوترجیحاتذوقىدرشکلبخشىبههویت اجتماعیتأکیدمىورزد.بوردیوکهاساسبیشترینتحلیلهادرزمینۀ سرمایه فرهنگی2ازآناوست،مصرفکالاهاىفرهنگىرابهمنزله­ییکمعرف برای هویت اجتماعیمی­داندو آن رانوعىنظممنطقىدرمصرفکالاهاىفرهنگىنامیدوباکمکآنوجوهتمایزوتشابهمصرف­کنندگانفرهنگىراهویداساخت(بوردیو،37:1984).
مصرففرهنگىازمعدودقلمروهاىخلاقزندگىاستکهمُهرهویتشخصىافرادرابر پیشانى دارد.ترجیحاتذوقىرانمی­توانباتقلیدحاصلکرد،بلکهمحصولمستقیمتمایلات و گرایش­های فرد نسبت به مصرف فرهنگی هستندکهمیزانآنبهنسبتسعىفردىدراکتساب،متفاوتاست. افراد یک جامعه حتىبامیزانمشابهىازسرمایهفرهنگىدرنوعمصرفمتفاو­تندوماهیتمصرففرهنگىنزدآنانیکسان نیست. اینعدمتشابهبهمثابهبرترىیکىبردیگرىنیستتنهابیانتفاوتمیانآن­هاست (همان:38).
بنابراین بایدبپذیریمکهتفاوتوتمایزهایافراد کهبخشی از آن ناشیازروش­هایگوناگونبکارگیریمحصولاتفرهنگمادیونحوه­یدرکوتفسیرآنهاستمبناییبرایتعریفهویتافرادبهشمارمی­رود. بر همین اساس به نظر می­رسد که امروزه طرح صحیح مسئله سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی به خصوص در قشر جوان اهمیت پیدا کرده است. بنابراین هدف اصلی این نوشتار بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر هویت اجتماعی است.
1-2- تعریف مسأله:
یکی ازموضوعات مورد مطالعه­ در جوامع معاصرمسأله هویت اجتماعی است. در جوامع ابتدایی هویت به عنوان یک مسئله اجتماعی چندان مطرح نبود، زیرا افراد در آن جوامع اغلب دارای هویت انتسابی بوده­اند و در زمینه­ی هویت­یابی چندان دچار سردرگمی نمی­شدند در جوامع سنتی یکسری عوامل خاص مانند قومیت، خانواده و مذهب از مهمترین عوامل مؤثر بر هویت افراد محسوب می­شدند و هویت امری ثابت، پایدار و تغییرناپذیر بود اما موضوع هویت با ورود به دنیای مدرن وسر برآوردن هویت­های تازه وخدشه­دارشدن منابع هویت­های پیشین مورد توجه اندیشمندان و برنامه­ریزان اجتماعی و فرهنگی قرار گرفته است(جنکینز[2]،6:1996).
مسئله هویت در ایران در دهه60 و اوایل دهه 70 مطرح گردید. برنامه­های رسمی دولتی، تألیفات، پژوهش­ها و سمینارهای انجام شده در قلمرو موضوع هویت در این دهه­ها نشانه­ اهمیت بسیار حیاتی هویت و موضوعات مرتبط با آن است؛ در واقع تاریخ ایران معاصر به طرز خارق­العاده­ای با پرسش هویت عجین شده است این آمیختگی به آن دلیل است که می­توان همه تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را حول محور هویت صورت­بندی دوبا­ره­ای کرد، به واسطه­ی این امر بخش­های مختلف کشور از جمله استان همدان نیز با تحولات گسترده روبرو بوده است. تغییر و تحولات سریع در عرصه­ی دسترسی به اطلاعات و گسترش تکنولوژی­های نوین ارتباطی تغییرات عمیقی در ذائقه و منش افراد در عرصه فرهنگی به وجود آورده و همین امر سبب ورود کالاهای فرهنگی در بازارهای مصرفی شده که به اقشار مختلف از جمله جوانان هویت می­بخشند (ذکایی،14:1386). از آنجایی که175510 نفر از جمعیت استان همدان را جوانان 29-15 سال تشکیل می­دهند که مهمترین متقاضیان کالاهای فرهنگی هستند عدم برنامه­ریزی در جهت تأمین نیازهای فرهنگی آنها آثار و پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت. چرا که این قشر بیشترین تأثیر را از تحولات مذکور پذیرفته و این تأثیر­پذیری منجر به تغییرات عمیقی در منابع هویتی آنها شده است(خبرگزاری فارس،1392).با اذعان به اهمیت موضوع، هویت در مطالعه حاضر از بُعدی جامعه شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. هویت مفهومی پیچیده است و در مورد آن دیدگاههای گوناگونی وجود دارد. مارکوس[3] معتقد است هویت در بستر اجتماعی منبع رفتار به شمار می­رود و می­تواند به عنوان مؤلفه­های هویت مذهبی، ملی، قومی و فردی ارائه گردد، اما در بستر اجتماعی مؤلفه­های هویت تعیین­کننده­ی میزان پیروی از مقررات یا الگوهای اجتماعی است. او معتقد است در جوامع نوین به واسطه گسترش ارتباطات محلی، ملی و بین­المللی به همراه حادث شدن تحولات اجتماعی و فرهنگی بافت اجتماعی از حالت سنتی به شکل مدرن درآمده است ( مارکوس، 1977: 69 ).دکتر شایگان اعتقاد دارد که انسان امروز دیگر قادر نیست وجود خود را در یک محدوده و با یک هویت معین حفظ کند ما هر چه بیشتر بر هویت خویش تاکید کنیم، هر چه تعلق خود را به فلان گروه یا ملت با صدای بلندتر جار زنیم، آسیب­پذیری هویت خویش را بیشتر نشان داده­ایم؛ لذا هویت دیگر مجموعه­اییک دست از ارزش­های ثابت و مطمئن نیست و سیل جهانی شدگی، پل­های پشت سر را ویران کرده است. هویت­هاییگانه­ساز تاریخی، توانایی تفکیک و تمایز خود را از دست داده­اند و ما در شرف تکوین انسان چهل­تکه­ای هستیم با تفکری سیار و سیال که دیگر به هویتی خاص تعلق ندارد و دچار هویت چهل­تکه شده است. هویت چهل تکه به این معناست که انسان یک هویت ندارد، دائم در سیر و سلوک است و در فرهنگ­های مختلف حضور پیدا می­کند، از یک حوزه فرهنگی به یک حوزه فرهنگی دیگر می­رود(شایگان:1378)؛ با توجه به توضیحات ارائه شده می­توان گفت هویت در جوامع مدرن بر خلاف جوامع سنتی به طور مداوم در حال تغییر است. تغییرات مهمی از جمله انقلاب صنعتی، رشد و گسترش شهرنشینی، تغییر در الگوهای فرهنگی و سرانجام فرآیند جهانی شدن و گسترش وسایل ارتباطی، رسانه­های ارتباط جمعی و و رود به عصر دیجیتال به همراه افزایش تیراژ کتاب­ها، مجلات و سایر محصولات فرهنگی که از آنها با عنوان سرمایه فرهنگی تعبیر می­شود شرایط وچارچوب سنتی هویت­یابی را دگرگون ساخته و یکسری از ارزش­ها که از آنها به عنوان ارزش­های مدرن تعبیر می­شود موجب ارزشگذاری افراد بر حسب ملاک­های امروزین از قبیل سرمایه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شده استبه گونه­ای که در جامعه امروزین یکی از مهمترین عوامل تأثیر گذار بر هویت اجتماعی افراد سرمایه فرهنگی و ابعاد مربوط به آن است (بوردیو:1990).
مهم­ترین تأثیر سرمایه فرهنگی بر هویت اجتماعی جوانا­ن دگرگونی در فرآیند تولید و بازتولید هویت اجتماعی آن­هاست، لذا با در نظرگرفتن سرمایه فرهنگی به عنوان عاملی که از آن به عنوان سازه­ی بازتولید هویتی نامبرده می­شود می­توان گفت که باعدم برنامه­ریزی در خصوص ارتقاء سرمایه فرهنگی فرآیند هویت­یابی افراد دچار نقصان می­گردد و بررسی هویت جوانان و مؤلفه­های آن با نادیده­گرفتن سرمایه فرهنگی کامل و بی­عیب نمی­باشد.به عقیده بوردیو سرمایه فرهنگییعنی قدرت شناخت و قابلیت استفاده از کالاهای فرهنگی در هر فرد و آن در بر گیرنده تمایلات پایدار هر فرد است که در خلال اجتماعی شدن در او انباشته­می­شود (بوردیو،155:1381).اقتصاددانان مفهوم سرمایه فرهنگی را با مفهوم سرمایه انسانی موازی می­دانند. اقتصاددانان فرهنگ را به مثابه مجموعه­ای از فعالیت­ها می­دانند که شامل تمام فعالیت­هایی می­شود که درون صنایع مشهور به صنایع فرهنگی قرار می­گیرد،اما از نظر جامعه­شناسان فرهنگ آن چیزی است که می­توان دیدگاهی جامعه­شناختییا انسان­شناختی نامید، آنجا که فرهنگ به مثابه مجموعه­ایی از نگرش­ها، اعمال، و عقاید در نظر گرفته می­شود که برای پیشبرد جوامع متفاوت ضرورتی بنیادین دارد. فرهنگ به این معنا در ارزش­ها و در رسوم یک جامعه خاص بیان می­شوند که در طول زمان و مادامی که از یک نسل به نسل دیگر انتقال داده می­شود، نمو می­یابد (تراسبی، 1995: 202) پس مفهوم ارزش فرهنگی درجامعه­شناسی متفاوت است.
با توجه به توضیحات ارائه شده می­توان گفت در جامعه­ی کنونی با افزایش ورود کالاهای فرهنگی اهمیت برجسته­ی کالاهای فرهنگی بیش از پیش نمایان می­­گردد، اما از سوی دیگر با توجه به عدم برنامه­ریزی برخیجوامع در توزیع محصولات فرهنگی و نابرابری دسترسی قشر جوان به این منابع که از متقاضیان اصلی این منابع به شمار می­روند، تغییرات کمی وکیفی فراوانی در سرمایه فرهنگی

 مختلف قانونگذاری ، قضایی و اجرایی اهمیت زیادی برای آنچه تحت عنوان افکار عمومی مطرح می شود قایل هستند و بااقدامات گوناگون سعی دارند تا سیاست هایی همسو با خواسته های مردم در پیش بگیرند. این اقدامات مقامات عدالت کیفری در پیروی از خواسته های مردم عادی و مخالفت با تحلیل های کارشناسی قرار دارند و به همین دلیل به آن عوامگرایی کیفری گفته می شود . رویکردی که بر اساس آن مقامات سیاست جنایی با تمرکز بر جلب افکار عمومی سیاست ها و برنامه هایی را که فاقد مبنای علمی و کارشناسی اند اجرا می کنند.[1]

زمینه های متعددی موجب پیدایش عوامگرایی در حوزهای مختلف سیاست جنایی می شوند . از جمله مهمترین این زمینه ها می توان به افزایش نرخ جرایم در جامعه ، افزایش ترس از جرم ، عدم اعتماد  و حمایت اجتماعی لازم از اقدامات کارشناسانه در حوزه ی پیشگیری از جرم و اصلاح و در مان مجرمین و وارد شدن مباحث مربوط به مسایل مجرمانه در گفتمان سیاسی جامعه به خصوص در جریان برگزاری انتخابات که منجر به وعده دادن به مردم در پیگیری خواسته های آنان می شود اشاره کرد.

در این میان رسانه ها در پیدایش زمینه های عوامگرای نقش عمده ای ایفا می کنند. رسانه ها با دامن

زدن به هراس و نتایج ناشی از جرایم ضمن بالا نشان دادن نرخ جرایم در جامعه به ترس ناشی از جرایم در جامعه می افزایند. فقدان محتوا و تحلیل های کارشناسی در رسانه ها علل و عوامل اصلی و زیربنایی وقوع جرایم را کم رنگ جلوه داده و اقدامات پیشگیرانه از وقوع جرایم را ناکافی و بی ثاثیر نشان می دهد .این ویژگی رسانه ها اعتماد مردم به دستگاه عدالت کیفری و برنامه های کارشناسی آن را سلب می کند. در طرف مقابل نیز سعی در نزدیک کردن خود به مردم و معرفی کردن خود به عنوان نماینده جامعه و محتوای خود به عنوان افکار عمومی دارند و با استفاده از جایگاه اجتماعی خود مقامات عدالت کیفری را در اتخاذ تدابیر خاص تحت فشار قرار می دهند .

یکی از اصلی تریتن زمینه پیدایش عوامگرایی کیفری، سیطری فضای احساسی بر مسایل کیفری است.[2] رسانه ها نیز توانایی زیادی در ایجاد فضای احساسی در خصوص پدیده های مجرمانه دارند. خبرنگاران در گزارش های خبری به منظور بالا بردن ارزش خبری واقعه و تامین جذابیت آن جنبه ی احساسی به موضوع داده و با برانگیختن احساسات مردم نسبت به پدیده های خاص فضایی احساسی را بر واکنش های دستگاه عدالت کیفری حاکم می کنند . برانگیختن احساساتی مانند ترحم ، نوع دوستی ، وظیفه شناسی و تعصبات دینی و مذهبی در پوشش های رسانه ای به جرایم امری شایع است. بر انگیختی احساس ترحم در مصاحبه هایی که با قربانیان متهم معروف به ((عقرب سیاه)) انجام و بازتاب داده شده و گزارش هایی که از جلسه رسیدگی به جرم متهم معروف به ((بیجه)) تهیه شده است بسیار مشهود است . همچنین در روند بازنمایی اخبار مربوط به ((تجاوز های گروهی در کاشمر و خمینی شهر اصفهان)) ارزش های مذهبی مدام مورد تاکید و تمرکز رسانه ها قرار گرفته که در برانگیختن تعصبات مذهبی مردم و واکنش آنان در غالب تظاهرات و استقبال از اجرای علنی  مجازات آنان نقش اساسی را داشته است.

[1] – فرجیها، محمد-مقدسی ، محمد باقر – رویکرد عوام گرایی کیفری به جرایم جنسی- مجله علوم انسانی مدرس- دوره ی 15- شماره ی 2-تابستان 1390ص 116

[2] – – فرجیها، محمد-مقدسی ، محمد باقر- ویژگی های سیاست های عوام گرایانه- مجله تحقیقات حقوقی – زیر چاپ- ص 9

دیگری حادث می‌شوند به‌طوری که اولاً: حدوث هر یک، مشروط به زوال قبلی است و ثانیاً همواره جزء حادث کامل‌تر از جزء زایل است و درجه وجودی برتری دارد. هم‌چنین اعتقاد صدرا مبنی بر اتحادی بودن رابطه‌ی نفس و بدن، تبیین چگونگی این‌همانی انسان ِمرکب از نفس و بدن را ممکن می‌سازد.

کلمات کلیدی:  این‌همانی شخصی- ملاک این‌همانی –  نفس – رابطه‌ی نفس و بدن- حرکت جوهری

فهرست مطالب                                                                                                  

فصل اول: کلیات… 6

مقدمه. 7

1- طرح کلی تحقیق.. 9

1-1- تبیین موضوع   9

1-2-سؤال های تحقیق   10

1-3-فرضیه‌ های تحقیق   10

1-4-سابقه و پیشینه تحقیق   11

1-5- ضرورت انجام تحقیق   11

1-6- هدف‌ها و کاربردهای مورد انتظار از انجام تحقیق   12

1-7-روش تحقیق   12

2- اصطلاح‌شناسی.. 12

3- تاریخچه بحث این‌همانی فردی.. 14

4- شرح حال مختصری از زندگی صدرالمتألهین.. 17

5-آراء موثر صدرا در بحث این‌همانی.. 19

فصل دوم: مباحث کلی این‌همانی شخصی و بررسی ملاک این همانی بر اساس دیدگاه ملاصدرا 23

1- این‌همانی شخصی در مقام اثبات و ثبوت.. 24

2- این‌همانی عددی.. 25

3- این‌همانی و تغییر. 26

4- دیدگاه‌های مطرح‌شده درباره این‌همانی فردی.. 27

4-1- منکران این‌همانی   27

4-1-1- دیدگاه هیوم  28

4-1-1-1 نقد دیدگاه  هیوم  31

4-1-2-دیدگاه راسل   33

4-1-2-1 نقد دیدگاه راسل   35

4-2- قائلان به این‌همانی شخصی   36

4-2-1 -معیار بدنی 37

4-2-1-1- دلایل قائلان به ملاک بدنی   38

4-2-1-2- نقد معیار بدنی   39

4-2-2 – ملاک مغزی و نقد آن   42

4-2-3-  ملاک حافظه و آگاهی 43

4-2-3-1- نقد دیدگاه حافظه  45

4-2-4- ملاک پیوستگی روان شناختی و نقد آن   46

4-2-5-  ملاک نفس    47

4-2-5-1- نقد ملاک نفس    48

5- معیار این‌همانی براساس آراء ملاصدرا 52

5-1- صدرا جسم را منشأ همه افعال و آثار انسان نمی‌داند  53

5-2-صدرا نوعیت انسان را به نفس نسبت می‌دهد. 54

5-3- صدرا نفس را صورت بدن می‌داند. 55

5-4 -بررسی ملاک بدن و حافظه  به‌ عنوان ملاک این‌همانی از دیدگاه صدرا 56

6- نفس معیار این‌همانی.. 58

نتیجه گیری.. 61

فصل سوم: بررسی براهین اثبات وجود و بقای نفس…. 63

1-بررسی براهین اثبات نفس… 64

2-اثبات نفس از نظر ملاصدرا 73

3- بقای نفس… 74

3-1- اثبات بقای نفس به ‌طور کلی   74

3-2- اثبات بقای نفس پس از فساد بدن   76

نتیجه گیری.. 79

فصل چهارم: این‌همانی و جاودانگی… 80

1- رابطه‌ی این‌همانی و جاودانگی.. 81

2- انواع جاودانگی انسان.. 83

2-1- جاودانگی عرفی   83

2-1-1- جاودانگی انسان در یاد و خاطره ها 83

2-1-2- جاودانگی ازطریق ذراری و اعقاب   83

2-1-3- جاودانگی از طریق آثار  83

2-2- جاودانگی شخصی و غیر شخصی   83

2-3- جاودانگی دنیوی و اخروی   84

2-3-1- جاودانگی دنیوی   84

2-3-1-1- تناسخ   84

2-3-2-جاودانگی اخروی   85

2-3-2-1- نظریه برانگیختگی ابدان   85

2-3-2-1-1-بررسی مسأله این‌همانی در نظریه برانگیختگی ابدان   90

2-3-2-2- نظریه‌ی جاودانگی در پرتو بدن مثالی   91

2-3-2-3- نظریه‌ی روح مجرد  92

2-3-2-3-1-  دیدگاه ابن سینا بر مبنای معاد روحانی   93

‍‍‍‍ 2-3-2-3-1-1-  دیدگاه ابن سینا در مورد مسأله این همانی و جاودانگی   97

2-3-2-3-2- نظریه صدرایی در تبیین معاد جسمانی   100

2-3-2-3-2-1-بررسی مسأله این همانی صدرایی در اثبات معاد جسمانی   108

نتیجه گیری.. 112

فصل پنجم: این‌همانی و حرکت جوهری… 114

1-حرکت.. 115

1-1- انواع حرکت   116

1-2-اقسام حرکت جوهری   116

2- معنای حرکت در جوهر. 117

2-1 – دلیل منکرین  حرکت در جوهر  121

2-2-موضوع در حرکت جوهری بر اساس دیدگاه صدرا 123

2-3- این‌همانی و حرکت جوهری: 124

3- حرکت جوهری نفس… 126

3-2 -مراحل و اکوان وجودی نفس    128

3-3-حرکت اشتدادی نفس    129

3-4 -حرکت جوهری نفس و حل مشکل این‌همانی   132

نتیجه گیری.. 134

جمع‌بندی نهایی.. 136

منابع و مآخذ. 140

چکیده انگلیسی.. 145

 
فصل اول: کلیات
  
مقدمه                                                                    
این‌همانی فردی  یا هویت شخصی معادل واژه‌ی personal Identity  ، یکی از مسائل اصلی مورد بحث در فلسفه نفس است. سؤال  از اصل و ماهیت انسان و این‌ که چه عاملی باعث می‌شود فرد از تولد تا زمان مرگش یک شخص باقی بماند و چگونگی  تشخیص این استمرار از مباحث  مطرح در مسأله این‌همانی شخصی است. سؤال اصلی در این‌همانی شخصی  این  است که، دلیل منطقی و شرایط کافی برای اینکه فرد P2 در زمان T2 همان شخصP1 در زمان T1 باشد چیست؟ سؤال  دیگر این است که با چه شواهد ظاهری یا تجربی و یا احیاناً غیرتجربی ما می‌توانیم حکم به این‌همانی شخصی بدهیم؟[1] به چه دلیل، ما همان انسان ده سال قبل هستیم؟ چه دلیلی برای  اثبات این ادعا داریم؟ عامل حفظ این وحدت در وجود ما چیست؟

از هنگام تولد تاکنون ظاهر بدن ما و حتی بسیاری از سلول‌های بدن ما تغییر کرده است، اما ما باز هم خود را همان فرد گذشته می‌دانیم. ممکن است در این میان بدن ما دچار تغییرات اساسی هم شده باشد: به‌عنوان مثال دست یا پای ما قطع شده باشد، آیا با وجود این تغییرات، ما هنوز همان فرد گذشته هستیم و این‌همانی ما حفظ شده است یا این‌که باید بگوییم ما تنها شبیه به فرد گذشته هستیم. این امر مسلم است که به لحاظ بدنی و ظاهری با فرد گذشته دارای این‌همانی نیستیم، اما آیا این گونه تغییرات باعث می‌شود که ما فرد دیگری باشیم؟ این سؤالات هرچند ساده به نظر می‌رسند ، اما سال های  متمادی ذهن فیلسوفان نفس را به خود مشغول داشته است. سؤال  از این‌همانی فردی و چیستی آن و چگونگی استمرار آن از جمله پرسش‌های اساسی و رایج در فلسفه نفس یا ذهن است. فیلسوفان ذهن پاسخ‌های متفاوتی به این گونه سؤالات داده‌اند ، اما آن چه مسلم است  چگونگی دیدگاه آنان در باب حقیقت انسان تأثیر مستقیمی بر تبیین آنان از مسأله ی این‌همانی دارد؛ به‌عنوان مثال: تجربه‌گرایان و کسانی که حقیقت انسان را تنها به یک جوهر مادی تحویل می‌برند، عامل حفظ هویت فردی انسان را بدن مادی یا یکی از اجزای آن نظیر: مغز نسبت داده‌اند ، اما در مقابل کسانی که حقیقت انسان را جوهری غیرمادی می‌دانند این استمرار را در نتیجه ی استمرار یک جوهر غیرمادی یا همان نفس تلقی  می‌کنند به گونه ای که برخی مانند ابن سینا و دکارت تمام حقیقت و این‌همانی انسان را چه در حیات دنیوی و هم در حیات اخروی بر اساس همین نفس مجرد تبیین می کنند ، اما دوگانه انگارانی مانند: ملاصدرا با دیدگاه ویژه خود در باب رابطه نفس و بدن این همانی انسان را در پرتو نفس و بدن هر دو ممکن می سازد.

در مقابلِ دیدگاه قائلان به این‌همانی شخصی، بعضی فیلسوفان استمرار هویت فردی یا وجود یک خود مستمر را نوعی توهم به شمار آورده‌اند. از نظر آنان این تنها یک تخیل است که ما فکر می‌کنیم، انسانی را که اکنون می‌بینیم همان انسان چند لحظه قبل یا  انسان چند سال پیش است؛ درست مانند خانه‌ای که ما در مورد آن بگوییم این خانه همان خانه پنجاه سال قبل است. از نظر آنان ما هر لحظه با انسانی جدید یا خانه‌ای جدید مواجه هستیم که تنها شبیه به آن انسان گذشته یا خانه گذشته است. این خطای ذهن انسان است که با مشاهده این تصاویر مستمر و شبیه به هم، چنین وحدتی را  توهم می‌کند.

نکته‌ی قابل توجه این است که مسأله ی هویت شخصی، تنها دغدغه‌ی فیلسوفان ذهن نیست بلکه، این بحث ارتباط تنگاتنگی با سایر حوزه‌های علم نظیر: علم اخلاق، حقوق و کلام دارد. با اعتقاد به وجود یک خود مستمر در وجود انسان است که می‌توان انسان‌ها را به لحاظ اخلاقی و حقوقی مسئول کارهای گذشته‌شان دانست؛ باور به چنین استمراری موجب  مجازات مجرم حتی پس از سالیان دراز می‌شود. هم‌چنین مسأله ی هویت شخصی در مباحثی مانند: جاودانگی، چگونگی حیات پس از مرگ، عذاب و پاداش نقش اساسی ایفا می‌کند، بدون  بیان دقیق چگونگی استمرار فرد انسان در حیات پس از مرگ، هیچ یک از این آموزه‌ها قابل توضیح و تبیین عقلانی نیست.

با توجه به اهمیت بحث این‌همانی شخصی، این پایان نامه به  بررسی این مسأله در آراء یکی از مشاهیر  فلسفه اسلامی؛ یعنی ملاصدرا پرداخته است.

مباحث این پایان نامه در پنج فصل تدوین گردیده است؛ پس از بیان کلیات در فصل اول، فصل دوم را به‌طور کلی به بررسی مسأله این‌همانی، دیدگاه منکران و  معتقدان به آن اختصاص داده‌ایم؛ هم‌چنین در پایان این فصل سعی شده معیار این‌همانی بر اساس آراء صدرا بیان گردد. ادامه‌ی  بحث این‌همانی شخصی از دیدگاه صدرا بر بحث اثبات نفس و بررسی چگونگی جاودانگی آن، متوقف است؛ به همین دلیل فصل سوم به بررسی دلایل اثبات نفس و جاودانگی آن در حیات پس از مرگ اختصاص داده‌شده است. فصل چهارم پایان‌نامه به رابطه‌ی میان جاودانگی و این‌همانی و دیدگاه‌های مختلف دراین‌باره می‌پردازد.  ازآن جا که انسان شناسی صدرا بر دیدگاه او در باب حرکت جوهری استوار است، فصل آخر را به بررسی این‌همانی و مسأله حرکت جوهری اختصاص داده‌ایم تا مشخص گردد آیا دیدگاه صدرا مبنی بر تغییر لحظه به لحظه نهاد طبیعت با دیدگاه این‌همانی انسان و حفظ هویت او در طول زمان سازگاری دارد یا نه؟

1– طرح کلی تحقیق
1-1- تبیین موضوع
انسان تغییرات مادی جهان پیرامونش را، هم‌چنین تغییرات شدید و اضمحلال بدن مادی خود را به‌وضوح درک و دریافت می‌کند؛ ازاین‌رو، سؤال از این‌همانی  برای هر انسانی در طول زمان مطرح است. این سؤال که حقیقت وجودی من با وجود تغییرات شدید مادی و بدنی چیست؟ و چه عاملی باعث می‌شود که باوجود این تغییرات، من خودم را انسان واحدی بدانم؟ سؤال اصلی در بحث این‌همانی است.