وبلاگ

محقق در این پژوهش تلاش خواهد کرد تا عناصر حماسی از قبیل شخصیت های حماسی و دینی، ابزارهای جنگی، واژگان حماسی و … را در اشعار این شاعر بزرگ مورد نقد و بررسی قرار دهد. مأخذ نگارنده در آوردن شواهد که از آن بهره برده است، دیوان اشعار قاآنی به تصحیح مرحوم دکتر محمد جعفر محجوب است و اعدادی که در زیر ابیات آمده است، از چپ به راست به ترتیب بیانگر شماره ی بیت و صفحه است. به عنوان نمونه بیت زیر که درباره ی رستم، آرمانی ترین پهلوان شاه نامه آمده است از صفحه ی 447 بیت 4 این دیوان استخراج شده است.
اشکبوسی را به یـک تیـر عـذاب از فکنـد راستـی کیـخسـرو مـا کـار رسـتم کـرد بــاز
447/4
این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است که به ترتیب عبارتند از:
فصل اول: با عنوان از فردوسی تا قاآنی: در این فصل به توضیح درباره­ی برخی شاعران حماسه پرداز از زمان فردوسی تا قاآنی پرداخته شده است.
فصل دوم: این پایان نامه با عنوان حماسه و انواع آن است. در این فصل به توضیح و تحلیل حماسه، قالب های حماسه، انواع حماسه، موضوعات حماسه و نظایر آن پرداخته شده است.
فصل سوم: بررسی عناصر حماسی در اشعار قاآنی
این فصل خود به بخش های مختلف تقسیم شده است و تمام عناصر حماسی از قبیل شخصیت ها، ‌ابزارها، واژگان حماسی، موجودات حماسی و … که در اشعار قاآنی آمده است، بررسی و تحلیل شده است.
فصل چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادها
نگارنده،‌ در این فصل نتیجه ی کلی از آن چه تحلیل و بررسی کرده است را آورده و به پیشنهاد پژوهشی خویش نیز اشاره کرده است.

پیشینه تحقیق
در حوزه ی ادبیات حماسی و نیز تحلیل اشعار قاآنی شیرازی تحقیقاتی گوناگون و پراکنده نوشته شده است. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
صفا، ذبیح الله (1383)، حماسه سرایی در ایران، انتشارات فردوس، تهران، چاپ سوم.
در مورد حماسه نیز دکتر ذبیح الله صفا مولف کتاب حماسه سرایی در ایران معتقدند که در شعر حماسی شاعر با داستان های شفاهی یا مدون کار دارد که در آنها شرح پهلوانی ها، عواطف و احساسات مختلف مردمان یک روزگار، و مظاهر میهن پرستی و فداکاری و جنگ با آن چه در نظر نسل های ملتی بد و ناپسند و مایه شر و فساد بود آماده باشند.
مختاری، محمد، (1368)، حماسه در رمز و رازهای ملی، انتشارات قطره، تهران، چاپ اول.
حماسه زاییده وجدان جمعی مردم یک ملت است، پس آفریننده خاصی ندارد و انتقال دهندگان نیز قوالان و سرایندگان گمنام بوده­اند.
کزازی،‌ میرجلال الدین، (1376)، رویا، حماسه و اسطوره، نشر مرکز، تهران.
جلال الدین کزازی اندیشمند و اسطوره شناس در مورد حماسه می گوید حماسه زاده اسطوره است، حماسه تنها در فرهنگ و ادب مردمانی پدید می­آید که دارای تاریخ و کهن و اسطوره­ی دیرینه­اند.
در مورد تحلیل عناصر حماسی در اشعار قاآنی تحقیق جامع یافت نشد.
اهداف تحقیق
اهداف علمی: مهم ترین هدف علمی نگارنده از این تحقیق، شناسایی یکی دیگر از درون مایه های شعری قاآنی که همان اندیشه های حماسی اواست و بدین سبب تلاش شد تا جایگاه عناصر حماسی و پهلوانی، در اشعار او مورد نقد و تحلیل قرار گیرد.
اهداف کاربردی: از این تحقیق در حوزه سبک شناسی و نقد ادبی می توان استفاده کرد.
روش کار
نوع روش کار در این پژوهش اسنادی و تحلیلی است. بدین صورت که ابتدا محقق با مراجعه به کتاب خانه ها،

کتاب های را که مورد نیاز بود تهیه، سپس با خواندن آن ها مواردی را که با تحقیق وی در ارتباط بود فیش برداری کرد سپس با تلفیق فیش ها با یکدیگر که به صورت موضوعی طبقه بندی شده بود تحقیق خویش را نوشت، در پایان نیز نتیجه گیری کرد.
فصل اول
از فردوسی تا قاآنی
1-1- درآمد
در این فصل به برخی از شاعرانی که در زمینه حماسی در شعرهایشان عناصر حماسی به کار برده است می پردازیم از دوره فردوسی تا قاآنی به برخی از شاعران اشاره می شود:
1-2- فردوسی
«استاد ابوالقاسم فردوسی شاعر بزرگ حماسه سرای ایران و یکی از گویندگان مشهور عالم و از ستارگان درخشنده آسمان ادب فارسی و از مفاخر نامبردار بردار ملت ایران است به طور که سی و پنج سال برای سرودن شاهنامه رنج برد و تمام دارایی خود را از دست داد و در پایان عمر تهیدست شد.» (صوفی، 1377: 177)
«در بررسی شاهنامه حکیم فردوسی با شخصیت ها و داستان هایی مواجه می شویم که حاصل پهلوانی ها و دلاوری های نخبگانی است که در راه کشور گشایی، مقابله با ظلم قهرمان پروری و …. حادث گردیده‌اند آنچه که مسلم است اینکه سرایندگان حماسه ها با اقتدار به منابع موجود در زمان خود به بازپروری آن­ها همت گماشته و تلاش کرده اند تا با آفرینش شخصیت های افسانه ای و یا خارق العاده که توانایی های شگفت انگیزی رادر خود پنهان دارند به جذابیت و ماندگاری آفریده های خود کمک نماید. حکیم ابوالقاسم فردوسی از سرآمدان روزگار خود و از سرسلسله داران نام آور ادبیات ایران زمین به شمار می آید این حقیقت را که وی بزرگترین حماسه سرای گیتی است را چنین بار می تاباند.