برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
شماره و عنوان مطالب
صفحه
فصل اول: عنوان فصل اول
1-1- مقدمه و بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………………………………..2
1-2- سؤالات اصلی پژوهش:……………………………………………………………………………………………………………………………….3
1-3- فرضیات پژوهش:……………………………………………………………………………………………………………………………………….9
1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها……………………………………………………………………………………………………………..11
فصل دوم: مبانی نظری پژوهش
1-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..14
2-2- چرا درک ناتوانی های یادگیری مهم است؟………………………………………………………………………………………………..16
2-3- تعریف ناتوانیهای یادگیری دشواراست……………………………………………………………………………………………………….17
2-4 چه تعدادی از افراد ناتوانیهای یادگیری دارند؟……………………………………………………………………………………………….19
2-5 انواع ناتوانیهای یادگیری…………………………………………………………………………………………………………………………….21
2-6
نارساخوانی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….22
2-7 اختلال ریاضی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..25
2-8 نارسانویسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………27
2-9 سبب شناسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………..28
10-2 سبکهای یادگیری……………………………………………………………………………………………………………………………………..32
2-11 تسلط ربعهای مغزی………………………………………………………………………………………………………………………………….39
فصل سوم: مواد و روش پژوهش
3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….49
3-2- روش شناسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..49
فصل چهارم: نتایج و یافتههای پژوهش
1-4- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………53
2-4- یافتههای جمعیت شناختی…………………………………………………………………………………………………………………………..53
3-4- یافتههای توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………………………..54
4-4- یافتههای استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………………….55
فصل پنج: نتیجهگیری و بحث
فهرست منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………………………68
فهرست جدولها
شماره و عنوان جدول
صفحه
جدول 1 – 1: جدول1: نتایج میانگین، انحراف استاندارد مقایسه سبکهای یادگیری دانشآموزان با و بدون ناتوانی…………53
جدول 1 – 2: نتایج تحلیل واریانس برای مقایسه زیر مؤلفههای سبکهای یادگیری، دانشآموزان با و بدون ناتوانی……….54
جدول1-3 : نتایج حاصل از اثر مقایسه سبکهای یادگیری دانشآموزان با و بدون ناتوانی یادگیری……………………………….54
جدول1-4: میانگین و انحراف استاندارد مقایسه ربعهای مغزی دانشآموزان با و بدون ناتوانی یادگیری…………………………..55
جدول1-5: نتایج حاصل از آزمون مانوا مقایسه ربعهای مغزی دانشآموزان با و بدون ناتوانی یادگیری……………………………56
جدول 6: خلاصه مدل رگرسیون و مشخصههای آماری تسلط ربعهای مغزی بر دانشآموزان با و بدون ناتوانی یادگیری….56
مقدمه
به جرأت میتوان یادگیری را بنیادیترین فرایندی دانست كه در نتیجه آن، موجودی ناتوان و درمانده درطی زمان و در تعامل و رشد جسمی، به فردی تحول یافته میرسد كه تواناییهای شناختی و قدرت اندیشه او حد و مرزی نمیشناسد. تنوع بسیار زیاد و گسترش زمانی یادگیری انسان كه به وسعت طول عمر اوست باعث شده است علیرغم تفاوتهای زیادی كه در یادگیری با هم دارند، برخی افراد در روند عادی یادگیری و آموزش دچار مشكل شوند. یک گروه از این افراد دانشآموزان مبتلا به ناتوانیهای یادگیری هستند. ناتوانی یادگیری[1] نوعی اختلال عصبی است که یک یا چند فرآیند روانی اصلی در یادگیری یا حرف زدن یا نوشتن را تحت تأثیر قرار می دهد. ناتوانی ممکن است خودش را در یک توانایی ناقص در شنیدن، اندیشیدن، حرف زدن، خواندن، نوشتن، هجی کردن یا محاسبات ریاضی بروز دهد (خدایاری، 1387). این دانشآموزان علیرغم داشتن هوش عادی قادر به تحصیل یا ادامه آن بدون بهرهگیری از آموزشهای ویژه نمیباشند (میلانیفر، 1384). بسیاری از نظریهپردازان یادگیری معتقدند كه سبك یادگیری باید با سبك آموزش منطبق باشد تا حداكثر موفقیت در یادگیرندگان بدست آید (باستابل[2]، 2006). علاوه بر سبكهای یادگیری عامل دیگری نیز در ترجیح شیوهی افراد برای پردازش اطلاعات و چگونگی درك آنها و جریان یادگیری تأثیر داشته باشد، سبك تفکر است، سبک تفکر یك رفتار عادتی و متمایز برای كسب دانش، مهارتها یا نگرشها از طریق مطالعه یا تجربه میباشد و یا به عنوان شیوهای است كه فراگیران در یادگیری مطالب درسی خود به سایر شیوهها ترجیح میدهند (اسمیت[3]، 2005؛ سیف، 1384). در این پژوهش به دنبال مقایسه تسلط ربعهای مغزی و سبکهای یادگیری دانشآموزان عادی و ناتوانی یادگیری هستیم.
بیان مسأله
ناتوانیهای یادگیری را اولین بار ساموئل کرک در سال 1963، برای توصیف گروهی از کودکان که در تحول زبان، گفتار، خواندن مهارتهای ارتباطی دچار اختلال بودند پیشنهاد کرد و با این تعریف، کودکان معلول و از نظر حواس (مانند نابینایی و عقب ماندگی عمومی) را از کودکان ناتوان یادگیری گروه جدا کرد (مک شین و داکرال[4]، 1380).
ناتوانیهای یادگیری این گونه هم تعریف شدهاند: اختلال در یك یا چند فرآیند روانشناختی پایه كه در فهم یا به كارگیری زبان، صحبت كردن و نوشتن دخالت دارند. این اختلال ممكن است خود را به صورت نقص در توانایی گوش كردن، فكر كردن، صحبت كردن، خواندن، نوشتن، هجی كردن یا عملیات ریاضی نشان دهد. این اصطلاح وضعیتهایی چون ضعفهای ادراكی، آسیب مغزی، نارساكنشی جزئی مغز، نارساخوانی و زبان پریشی تحولی را شامل میشود، ولی مشكلات یادگیری ناشی از ضعف بینایی، شنوایی، حركتی، عقب ماندگی ذهنی، اختلال هیجانی یا شرایط نامساعد محیطی، فرهنگی و اقتصادی را در بر نمیگیرد (لرنر[5]، 1992).
عوامل متعددی از جمله سبك یادگیری میتواند بر جریان یادگیری تأثیر داشته باشد، سبك یادگیری یك رفتار عادتی و متمایز برای كسب دانش، مهارتها یا نگرشها از طریق مطالعه یا تجربه میباشد و یا به عنوان شیوهای است كه فراگیران در یادگیری مطالب درسی خود به سایر شیوهها ترجیح میدهند (اسمیت[6]، 2005؛ سیف، 1384). دنیای کنونی چنان در حال پیشرفت و توسعه است که پژوهشگران و متخصصان آموزشی آن را بر آن داشته تا راههایی بیابند که به وسیله آن بتوانند سرعت یادگیری را با سرعت پیشرفت هم گام کنند. انسان از راه یادگیری رشد مییابد و به تواناییهای خود فعلیت میبخشد. درعصر حاضر که عصر سرعت و توسعه است برای اینکه بتوان اطلاعات را بهتر آموزش داد و از صرف وقت و هزینه جلوگیری کرد نیازمندیم که در امر آموزش به نحوه یادگیری دانشآموزان توجه شود (خنک جان، 1381).
بسیاری از نظریهپردازان یادگیری معتقدند كه سبك یادگیری باید با سبك آموزش منطبق باشد تا حداكثر موفقیت در یادگیرندگان بدست آید (باستابل[7]، 2006). به اعتقاد کلب، در شیوهی تجربهی عینی، یادگیرنده بر احساسات خود متكی است و بیشتر از راه شهود یاد میگیرد و نسبت به امور انعطاف پذیری ندارد. افراد برخوردار از شیوهی مشاهدهی تأملی اطلاعات را از زوایای مختلف بررسی کرده، و از طریق ادراك یاد میگیرند. در شیوهی مفهوم سازی انتزاعی یادگیری از طریق تفكر منطقی صورت میگیرد و در شیوهی آزمایشگری فعال، فرد از طریق انجام دادن كارها موفق به كسب یادگیری میشود. از تركیب دو به دوی این چهار شیوهی یادگیری چهار سبك یادگیری ایجاد میشود كه عبارتند از سبك یادگیری واگرا[8] (از تركیب تجربهی عینی و مشاهدهی تأملی بدست میآید)، سبك یادگیری جذب كننده[9] (از تركیب مشاهدهی تآملی ومفهومسازی انتزاعی بدست میآید)، سبك یادگیری همگرا[10] (از تركیب مفهومسازی انتزاعی و آزمایشگری فعال بدست میآید)، و نهایتاً سبك یادگیری انطباق یابنده[11] (از تركیب آزمایشگری فعٌال و تجربهی عینی بدست میآید).
علاوه بر سبكهای یادگیری عامل دیگری نیز در ترجیح شیوهی افراد برای پردازش اطلاعات و چگونگی درك آنها و جریان یادگیری تأثیر داشته باشد، سبك تفکر است، سبک تفکر دیك رفتار عادتی و متمایز برای كسب دانش، مهارتها یا نگرشها از طریق مطالعه یا تجربه میباشد و یا به عنوان شیوهای است كه فراگیران در یادگیری مطالب درسی خود به سایر شیوهها ترجیح میدهند (اسمیت[12]، 2005؛ سیف، 1384).
راجر وُلكات اسپری و همكاران (1981)، موضوع تفاوتهای عملكردی دو نیمهی مغز را عنوان نمودند (اسپری[13] و همکاران، 1964). در پی آنها پژوهشگران بسیاری از توانمندیهای متفاوت نیمكرهها در درك و پردازش اطلاعات خبر دادند (كاپلان، 1981؛ لوی، 1983؛ رستاك، 1984؛ كانی وكانی، 1990 و دین ورینولدز[14]، 1997). تحقیقات نشان میدهند که هشت خصوصیت کلیدی تفکرشخصیتی مغزی وجود دارد که طرز تفکر و یادگیری ما را تحت تأثیر قرار میدهد .ما این قدرت و توانایی را داریم که قسمتی از مغزمان را که در شرایط خاصی نیاز داریم، روشن کنیم و به کار بگیریم. قسمتهایی از مغز ما بر قسمت های دیگر تسلط پیدا میکنند. مغز ما آنچنان انعطافپذیر است که هیچ محدودیت ذاتی ندارد. تمام این خصوصیات به مغز کامل تأکید میکنند که همۀ به آن دسترسی دارند اما قسمتهای خاصی از مغز بر قسمتهای دیگر در تمایلات فکری و یادگیری تسلط پیدا میکنند (کالج میفلینهگتون[15]، 2008). ندهرمن از تركیب تئوری نیمکره راست و چپ راجر اسپری، رابرت اُرنستین[16] (1997)، هنری مینتزبرگ و میچائل گازانیکا[17] (1998) با تئوری تثلیث مغز مك لین (مغز منطقی، مغز میانی و مغز اولیه) و ارتباطات فیزیکی بین نیمکره راست و چپ و رابطه بین قسمتهای سربرال و لیمبیك مغز استفاده کرد تا مدل چهار ربعی از مغز را ارائه دهد (ندهرمن، 2008). ندهرمان پدر تكنولوژی تسلط مغز با تحقیق و تجارب خود به این نتیجه رسید كه مغز نه فقط از جنبه فیزیكی بلكه از جنبه عملكردی نیز تخصصی شده است. وی معتقد است كه افراد از نیم كرههای مغز به یك شیوه و با فراوانی برابری استفاده نمیكنند. در واقع افرادی برای حل مسئله از حالت مسلط مغز خود استفاده میكنند؛ برای مثال فردی كه مسئلهای را به صورت تحلیلی و یا با نگاه به آمار و ارقام حل میكند و آن را در داخل فرمول منطقی یا فرایندی متوالی قرار میدهد در حال استفاده از نیم كره چپ خود است؛ برعكس اگر فرد به دنبال الگوها و تصاویری باشد كه تأثیرات حسی دربردارند و ادراكی شهودی از كل یك پدیده به دست میهند از نیم كره راست مغز خود استفاده میكند (به نقل از حائری زاده، 1380)، چرا كه تناسب تدریس معلمان با سبك یادگیری دانشآموزان باعث تقویت انگیزه یادگیری و نیز پیشرفت تحصیلی میگردد (رسولی نژاد، 1385). ون واینن معتقد است كه اگر معلمین روش پردازش اطلاعات فراگیران را بدانند و روشهای آموزش خود را متناسب با آن تغییر دهند، یادگیری فراگیران افزایش مییابد (ون واینن[18]، 1997).
حجم عظیمی از تحقیقات نشان از آن دارد كه یكی از دلایل عمدهی اُفت تحصیلی عدم همخوانی سبكهای یادگیری همچنین سبک تفکر ترجیحی یادگیرندگان با شیوههای تدریس و روشهای ارائهی محتوای آموزشی توسط یاد دهندگان و برنامهریزان آموزشی میباشد (انتویسل، 1981؛ هانت، ایگل و كیچن، 2004؛ فلدرواسپورلین، 2005 مور[19]، 2007 ).
لذا ما در این پژوهش در صدد پاسخ به این سوال کلی مقایسه تسلط ربعهای مغزی و سبکهای یادگیری دانشآموزان عادی و ناتوانی یادگیری هستیم.
سؤالات پژوهشی
سؤال اصلی: آیا بین تسلط ربعهای مغزی و سبکهای یادگیری دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری تفاوت وجود دارد؟
سؤالات فرعی:
1- آیا دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری در تسلط ربع مغزی A تفاوت دارند؟
2- آیا دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری در تسلط ربع مغزی B تفاوت دارند؟
3- آیا دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری در تسلط ربع مغزی C تفاوت دارند؟
4- آیا دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری در تسلط ربع مغزی D تفاوت دارند؟
5- آیا بین سبک همگرا یادگیری دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری تفاوت وجود دارد؟
6- آیا بین سبک واگرا یادگیری دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری تفاوت وجود دارد؟
7- آیا بین سبک جذب کننده یادگیری دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری تفاوت وجود دارد؟
8- آیا بین سبک انطباق دهنده یادگیری دانشآموزان عادی و ناتوان یادگیری تفاوت وجود دارد؟
پایان نامه ادغام وتجزیه شرکتها/انواع ادغام شرکتها
انواع ادغام
شرکتهای تجاری به سه طریق زیر می توانند شرکت یا شرکتهای تجاری دیگر را تحت کنترل خود درآوردند: ادغام قانونی، تحصیل سهام کنترل و تحصیل دارایی. طریق اول، ادغام واقعی نیز نامیده می شود، زیرا موجب انحلال شرکت یا شرکتهای تجاری ادغام شونده می شود. ازآنجا که طریق دوم و سوم مستلزم انحلال شرکت یا شرکتهای تجاری ادغام شونده نیست، ما به تبعیت از بعضی ازحقوقدانان آنهارا ادغام عملی می نامیم. ادغام عملی به این معناست که یک شرکت تجاری با خرید سهام یا دارایی شرکت یا شرکتهای دیگر کنترل آنها را دردست بگیرد، بدون اینکه شخصیت حقوقی هیچ یک ازشرکتهای تجاری طرف قرارداد محو شود. در تحصیل سهام کنترل کننده؛ شرکت سهامی ادغام کننده با تحصیل سهام شرکت ادغام شونده می تواند درهیأت مدیره شرکت سهامی ادغام شونده وارد شده و با تعیین مدیران دلخواه عملا کنترل کار شرکت را دست گیرد. دراین حالت هرچند شخصیت حقوقی شرکت ادغام شونده ازبین نمی رود، ولی شرکت سهامی ادغام کننده با توجه به موقعیتی که پیدا می کند، می تواند درکلیه تصمیمات شرکت ادغام شونده دخالت کرده و سیاستهای خود را درآن اعمال کند.
درتحصیل دارایی؛ شرکت ادغام کننده به جای وارد شدن در مدیریت شرکت تجاری ادغام شونده،داراییهای آنرا تحصیل می کند. دراین حالت، شرکت تجاری ادغام شونده هر چند شخصیت حقوقی خود را حفظ می کند، لکن معمولا از گردونه فعالیتهای تجاری خارج می شود.درحقوق ایران، تفکیکی بین ادغام واقعی و عملی در قوانین مشاهده نمی شود. همچنین، در لسان حقوقدانان و مؤلفین نیز چنین تفکیکی دیده نمی شود.
دراینجا ابتدا به بیان ادغام واقعی میپردازیم:
درادغام واقعی یا قانونی، شرکت تجاری ادغام کننده به جای تحصیل سهام یا دارایی شرکت ادغام شونده، می تواند با رعایت مقررات قانونی، شرکت تجاری ادغام شونده را منحل و کلیه داراییها و تعهدات آنرا تحصیل کند. ادغام واقعی، معمولا بر دو نوع است: ادغام ساده و ادغام ترکیبی. چنانچه داراییها وتعهدات دوشرکت تجاری به یکی ازآنهامنتقل شود، ادغام ساده و چنانچه داراییها و تعهدات دو شرکت تجاری به یک شرکت تجاری جدید منتقل شود، ادغام مرکب نام دارد.[1]
ادغام دراکثر نظام های حقوقی دریک تقسیم بندی کلی در دونوع است. 1- ادغام ساده 2- ادغام ترکیبی (مرکب). در اکثر ایلات متحده امریکا همین تقسیم بندی به چشم می خورد مشابه همین تقسیم بندی درحقوق کشورهای اروپایی ازقبیل فرانسه ، دانمارک، ایتالیا، انگلیس وهمچنین سایرکشورها ازقبیل کانادا و هند به چشم می خورد. درحقوق کشورهای اسلامی ازجمله ایران درهیچ
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
چکیده :
افزایش نیاز به روغن های گیاهی و محدود بودن زمین های حاصلخیز و منابع آب موجب شده است تا گیاهان روغنی با سازگاری بیشتر همچون گلرنگ(Carthamus tinctorius L. )مورد توجه قرار گیرند.گزینش لاینهای مناسب جهت تلاقی و شناسایی تلاقی های با عملكرد بالایکی از وقت گیرترین و پر هزینه ترین مراحل در پروژه های اصلاحی هیبرید ها می باشد.در این مطالعه سعی شده با مقایسه روشهای كلاسیك تخمین هتروزیس با استفاده از روش دای آلل و روشهای نوین مبتنی بر ماركرهای مولكولی پتانسیل ماركرهای ISSRرا در تخمین خصوصیات و عملکرد F1 وشناسایی تلاقی های برترقبل از انجام آزمایشات مزرعه ای مورد ارزیابی قرار گیرد و ارتباط بین هتروزیس و فاصله ژنتیكی بر اساس ماركرهای مولکولی ISSRارزیابی گردد.همچنین ترکیب پذیری عمومی و خصوصی والدین و نحوه کنترل ژنتیکی صفات مورد بررسی قرار گرفت . میزان GCA وSCA برای تمامی صفات معنی دار و مثبت بود که نشان از اثرات توام افزایشی و غیر افزایشی در کنترل این صفات دارد. نتایج حاصل از آنالیز نشان داد که تمام صفت بیشتر تحت کنترل اثرات فوق غالبیت قرار دارند. تلاقی P1*P2 بیشترین ترکیب پذیری خصوصی برای صفت عملکرد و تعدادطبق در بوته را داشتند. بیشترین میزان هتروزیس برای صفت ارتفاع تا اولین شاخه فرعی (83/0-) بود.بیشترین همبستگی بین میزان هتروزیس و فاصله ژنتیکی بر اساس مارکر های مولکولی ISSR مربوط به صفت عملکرد ( **30 r= )می باشدکه همبستگی قابل قبولی برای این صفت می باشد، اما برای سایر صفات همبستگی معنی داری مشاهده نشد.
کلید واژها: گلرنگ،هتروزیس، نشانگر ISSR، دای آلل.
فهرست مطالب
1 فصل اول 1
2 فصل دوم 7
2-1 تاریخچه کشت و تولید گلرنگ 7
2-2 خاستگاه و ژنتیک گلرنگ 8
2-3 طبقه بندی و سیتوژنتیک گلرنگ 9
2-4 مصارف گلرنگ 10
2-5 تنوع ژنتیکی و اهمیت آن 11
2-6 تنوع ژنتیکی در مقابل تنوع جغرافیایی 12
2-7 اهمیت ایران از نظر منابع ژنتیکی 13
2-8 بررسی تنوع ژنتیکی 13
2-9 روش های آماری بررسی تنوع ژنتیکی 14
2-10 تجزیه کلاستر. 15
2-11 تجزیه به مولفه های اصلی 15
2-12 معیار های فاصله یا شباهت ژنتیکی 16
2-13 روش های برآورد تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرها 16
2-14 نشانگر مولکولی ISSR.. 21
2-15 روش های تجزیه و تحلیل داده های مولکولی برای مطالعه روابط تکاملی 24
2-16 ارزیابی درخت فیلوژنتیکی 26
2-17 هتروزیس و عوامل موثر در بروز آن 26
2-17-1 فوق غالبیت… 27
2-17-2 غالبیت… 28
2-17-3 اثرات متقابل ژنی.. 28
2-17-4 سایر عوامل موثر در هتروزیس 29
2-18 روش های به نژادی گلرنگ 33
2-19 روشهای تخمین و پیش بینی هتروزیس و قابلیت ترکیب پذیری 34
2-20 کاربرد مارکرهای مورفولوژیکی در تخمین هتروزیس و قابلیت ترکیب پذیری 34
2-21 روشهای بیومتری و طرحهای آزمایشی 35
2-22 روش تلاقی دی آلل.. 36
3 فصل سوم 39
3-1 تهیه مواد گیاهی 39
3-2 آزمایشات مزرعه ای و انجام تلاقی ها 39
3-3 بررسی مولکولی ژنوتیپ های گلرنگ 40
3-3-1 استخراج DNA ژنومی.. 40
3-3-2 اندازه گیری کمیت و کیفیت DNA 40
3-4 آغازگرهای ISSR.. 41
3-5 انجام واکنش PCR.. 42
3-6 الکتروفورز محصول PCR 44
3-7 آنالیز های آماری 44
3-8 آنالیز داده های مولکولی ISSR.. 45
4 فصل چهارم 47
4-1 تعداد روز تا شروع گلدهی 48
4-2 تعداد روز تا متوسط گلدهی 51
4-3 تعداد روز تا پایان گلدهی 52
4-4 ارتفاع تا اولین شاخه فرعی 55
4-5 تعداد شاخه فرعی 57
4-6 تعداد طبق در بوته 58
4-7 ارتفاع کل گیاه. 60
4-8 وزن صد دانه 61
4-9 عملکرد 63
4-10 تجزیه خوشه ای صفات مورفولوژیکو صفات مولکولی 66
4-11کیفیت DNA استخراج شده با استفاده از ژل آگارز 1 درصد.. 67
4-12تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گلرنگ با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR 67
4-13 همبستگی بین فاصله ژنتیکی بدست آمده بر اساس داده های مولکولی مارکر های ISSR و میزان هتروزیس برای صفات مورد بررسی………………………………………………………………………. 69
5 فصل پنجم 73
5-1 نتیجه گیری کلی 73
5-2 پیشنهادات : 74
فهرست اشکال:
شکل 4–1: خط رگرسیونWr-Vrبرای صفت تعداد روز تا شروع گلدهی Wr=aVr+b، Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10می باشند. 49
شکل 4–2: خط رگرسیون Wr-Vr برای صفات تعداد روز تا متوسط گلدهی. Wr=aVr+b،Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10می باشند. 52
شکل4–3:خطرگرسیون Wr-Vr برای صفت تعداد روز تا پایان گلدهی . Wr=aVr+b،Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10 می باشند. 53
شکل 4–4:خط رگرسیون Wr-Vr برای صفت فاصله تا اولین شاخه فرعی .Wr=aVr +b،Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10می باشند. 56
شکل 4–5: خط رگرسیون Wr-Vr برای صفت تعداد شاخه فرعی در بوته Wr=aVr+b،Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10می باشند . 58
شکل 4–6: رگرسیون Wr-Vr برای صفت تعداد طبق در گیاه W=aVr + b،Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10می باشند. 59
شکل 4–7: خط رگرسیون Wr-Vr برای صفت ارتفاع گیاه .Wr=aVr +br، Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10می باشند. 61
شکل 4–8: خط رگرسیون Wr-Vr برای صفت وزن صد دانه Wr=aVr + b،Wr(کواریانس نتاج –والد) ،Vr (واریانس والدین )، نقاط ژنوتیپ های P1تا P10می باشند. 62
شکل 4–9: خط رگرسیون Wr-Vr برای صفت عملکرد . Wr = aVr + b، Wr(کواریانس نتاج.. 64
شکل 4–10: گروه بندی 10 ژنوتیپ والدینی گلرنگ بر اساس صفات مورفولوژیک با استفاده از روش UPGMA (1تا10 به ترتیب والدهایP1 تاP10 )می باشند. 66
شکل 4–11: بارگذاری DNA بر روی ژل آگارز یک درصد (ستونها از چپ به راست به ترتیب ژنوتیپ های p1 تا p10 می باشند ). 67
شکل 4–12:الگوی تکثیر توسط آغازگر 5′ – (TCC)5 RY-3′ 68
شکل 4–13: دندروگرام 10 والد گلرنگ بر اساس فاصله ژنتیکی نی با روش UPGMA با استفاده از داده های مولکولی ISSR . 69
فهرست جداول:
جدول 3–1:مشخصات آغاز گرهای ISSR مورد استفاده. 42
جدول 3–2: اجزاء مخلوط واکنش PCR برای تکثیر آغاز گرهای ISSR.. 43
جدول 3–3: برنامه چرخه حرارتی واکنش PCR برای تکثیر توسط آغازگرهای ISSR . 43
جدول 4–1 :خلاصه تجزیه واریانس صفات بر اساس روش 2 گریفینگ در تلاقی دای آلل لاین های اینبرد گلرنگ. 50
جدول 4–2: مقادیر ترکیب پذیری عمومی لاین های اینبرد گلرنگ برای برخی صفات مورد بررسی با استفاده از تلاقی دای آلل. 54
جدول 4–3: برآورد پارامترهای ژنتیکی برخی صفات مورد بررسی در تلاقی دای آلل لاینهای اینبرد گلرنگ 65
جدول 4–4: مقدار ماتریس تشابه 10 ژنوتیپ والدی گلرنگ بر اساس مارکر مولکولی ISSR.. 68
جدول 4–5: ضرایب همبستگی بین فاصله ژنتیکی حاصل از داده های مولکولی ISSR با میزان HPH و HMP برای صفات مورد بررسی در نتاج حاصل از تلاقی دای آلل لاینهای اینبرد گلرنگ. 70
جدول 4–6: مقدار فاصله ژنتیکی والدین بر اساس داده های مولکولی ISSR و میزان HHP (هتروزیس نسبت به والد برتر) و HMP (هتروزیس نسبت به میانگین والدین ) برای صفت عملکرد در تلاقی های دای آلل لاین های گلرنگ. 71
1 فصل اول
مقدمه
افزایش نیاز به روغنهای گیاهی و محدود بودن زمین های حاصلخیز ومنابع آب موجب شده استتا گیاهان دانه ای و روغنی با سازگاری بالا همچون گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)مورد توجه قرارگیرند.کشت گلرنگ در ایران به عنوان یکی از مراکز عمده کشت وکار این محصول در دنیای قدیم (نولز،1969) همچنان رواج داشته و در حال توسعه می باشد. گلرنگ در گذشته بیشتر به منظور تهیه رنگدانه قرمز برای استفاده در صنایع رنگرزی و همچنین برای رنگ اغذیه کشت می شد و زراعت آن به منظور استحصال روغن خوراکی از سال 1336 در ایران آغاز گردید (زینعلی، 1378).تولید گلرنگ در ایران با متوسط 700 کیلوگرم در هکتار با متوسط جهانی آن (2000 کیلوگرم در هکتار) فاصله زیادی دارد(زینعلی ،1378).افزایش تولید گلرنگ و توانایی رقابت آن با سایر دانه های روغنی در ایران نیازمند اصلاح ارقامی با عملکرد دانه و میزان روغن بالا می باشد. از این رو افزایش عملکرد و میزان روغن دانه از اهداف مهم اصلاحی این گیاه به شمار می روند.
افزایش عملکرد در واحد سطح که مهمترین راه نجات بشر از فقر و گرسنگی استعمدتاً متکی بر اصلاح و ایجاد ارقام پر محصول با خصوصیات و پتانسیل های کمی و کیفی بالا می باشد و تنوع ژنتیکی اساس و پایه کار اصلاح نباتات است.یک اصلاح گر در صورتی می تواند در برنامه های اصلاحی خود موفق باشدکه شانس انتخاب مواد مناسب و تنوع برای او وجود داشته باشد.گاهی انتقال حتییک ژن مفید و با ارزش ازمنابع بومی و یا خویشاوندان وحشی آنها چه از طریق روشهای معمول اصلاح نباتات و چه از طریق تکنیک های پیشرفته مهندسی ژنتیک می تواند تحول عظیم و غیر قابل تصوری در سرنوشت و تولید آن محصول در یک کشور ویا مناطق وسیعی از جهان ایجاد کند.این ژنها عمدتاً در ارقام بومی و خویشاوندان وحشی آنها طی قرن های متمادی بوجود آمده استکه می تواند در بهبود گیاه مورد استفاده قرار بگیرد (فرشاد فر،1377).
ایران و برخی ازکشورهای منطقه از جمله افقانستان، پاکستان… خاستگاه و مبداء بسیاری از گونه های گیاهان زراعی و خویشاوندان وحشی آنها محسوب شده و از تنوع ژنتیکی بسیار بالایی بر خوردار هستند.گیاه شناسان ایران معتقدند که حدود 12-10 هزار گونه گیاهی در ایران وجود دارد که این تنوع بیش از تنوع گیاهی در قاره اروپا است. این موضوع عمدتاً به دلیل وسعت، تنوع آب و هوایی و جغرافیایی کشور است.اما به دلیل عوامل نا مساعد محیطی،چرا و بهره برداری بی رویه دام،توسعه صنعتی،کشاورزی مدرن و غیره،این ثروت عظیم و با ارزش خدادادی در حال فرسایش شدید و نابودی است (وجدانی،1375).
یکی از نتایج اجتناب ناپذیرکشاورزی مدرن که مبتنی بر استفاده از واریته های اصلاحی با حداکثر عملکرد و کیفیت قابل قبول می باشدکاهش تنوع ذخایر ژنتیکی است.اگر چه تخمین این کاهش تنوع ژنتیکی مشکل و یا غیر ممکن می نماید اما در این که تعداد بسیاری از ژنها ی مفید از دست رفته اند و ذخایر ژنتیکی با سرعت فزاینده ای در حال کاهش است و محصولات زراعی عمده در معرض تهدید روز افزون شرایط محیطی نا مناسب و تنش های زیستی و غیر زیستی قرار گرفته اندتردیدی نیست بنابراین امروزه آگاهی از منابع تنوع ژنتیکی و مدیریت آنها به عنوان اجزای مهم برنامه ها و طرح های اصلاح نباتات تلقی می شوند(قره یاضی،1385).
گلرنگ از قدیمی ترین گیاهان شناخته شده نزد انسان استکه از قدیم بعنوان یک گیاه دارویی مورد کشت قرار می گرفته است ودانه گلرنگ دارای 50-30 درصد روغن و 25-15 درصد پروتئین است.روغن گلرنگ فاقد کلسترول بوده واز نظر کیفیت تغذیه ای تقریبا مشابه زیتون است (داجو و ماندل،1996). از آنجایی که تاکنون گلرنگ جزو گیاهان زراعی مهم دنیا محسوب نمی شده است منابع و اطلاعات موجود در ارتباط با آن زیاد نیست.این گیاه در هند و مکزیک در حال حاضر دارای اهمیت زیادی است (داجوو ماندل،1996 و سنگام و همکاران،2005).
در بین گیاهان روغنی متداول در دنیا گلرنگ تنها گیاه بومی کشور می باشد و ایران به عنوان یکی از مراکز اولیه پیدایش شناخته شده است (ویس،2009). لذا بدیهی است که در خصوص این گیاه کشور ایران از ذخیره ژرم پلاسم قوی و غنی برخوردار باشد.بنابراین شناخت خصوصیات توده های گلرنگ و امکان بهره گیری بهتر و بیشتر از این منابع متنوع ژنی در برنامه های اصلاحی از اهمیت زیادی بر خوردار است.
اولین گام در اصلاح گلرنگ داشتن جمعیتی با تنوع بالا است تا بتوان از داخل آن انتخاب مناسبی انجام داد.برای تولید هیبرید و استفاده از پدیده هتروزیس انتخاب والدین اولیه از اهمیت ویژه
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
این پژوهش با توجه به اهمیت و ضرورت موضوع خلاقیت و نیز به دلیل کمبود ابداعات در محیطهای اداری, مالی و آموزشی انتخاب شده است. کمبود ابداعات و اندیشههای بدیع و تازه این شک را در ذهن تقویت میکند که یا افراد شاغل از درجه خلاقیت پایینی برخوردار هستند یا اینکه عواملی در کار است که مانع شکوفایی خلاقیت آنها است. بنابراین مسئله اصلی در این پژوهش شناسایی درجه خلاقیت افراد و موانع احتمالی است. از اهدافی که این پژوهش در نظر دارد. پیداکردن یک شناخت کلی نسبت به موضوع خلاقیت و ارائه راهکارهایی که بتواند با برطرف کردن موانع موجود بر سر راه بروز خلاقیت, سازمان را جهت پاسخگویی به تغییر و تحولات محیطی و پایدارماندن در شرایط متلاطم و یا موقعیتهای جدید کمک کند.
با توجه به موضوع پژوهش و نیز روش بدست آوردن دادههای مورد نیاز این پژوهش که از نوع توصیفی و میدانی است برای تحلیل دادهها از آمار استنباطی و توصیفی ( با استفاده از نرم افزار آماری spss) استفاده شده است. در این پژوهش سعی شده است که از مشخصههای توصیفی برای تجزیه و تحلیل دادههای بخش سوم پرسشنامه و از مشخصههای استنباطی برای تجزیه و تحلیل دادههای بخش اول ,دوم و سوم پرسشنامه استفاده شود.
ابزار گردآوری اطلاعات و داده ها مدارک , کتابها, مقالات و رسالههاست که با مراجعه به کتابخانهها و مراکز علمی و نیز استفاده از پرسشنامهای در سه بخش بدست آمده است. بخش اول پرسشنامه میزان خلاقیت را با۵۵ سئوال اندازهگیری میکند. بخش دوم پرسشنامه موانع خلاقیت را رتبهبندی میکند و بخش سوم به منظور تعیین نقش متغیرهای تعدیلکننده در نحوه پاسخگویی پاسخگویان است. روایی و اعتبار پرسشنامه در دو مرحله سنجیده شده است که در مرحله مقدماتی بخش اول پرسشنامه اعتبارa=.77 وبخش دوم پرسشنامه اعتبار a=.85 را بدست داده است و در محاسبه نهایی این اعتبار به ترتیب a=.87 و a=.96 است. یافته های پژوهش بر اساس تجزیه و تحلیل اطلاعات و دادههای پرسشنامه بدست آمده است. یافتههای حاصل از بخش اول پرسشنامه میزان خلاقیت را در جامعه مورد نظر بسیار بالا نشان داده است. یافتههای حاصل از تحلیل بخش دوم پرسشنامه که به کمک آمار استنباطی (آزمون فریدمن) انجام شده است. هفت مانع را شناسایی و رتبهبندی نموده است این موانع به عنوان موانع خلاقیت فردی در جامعه مورد نظر است. یافتههای حاصل از بخش سوم پرسشنامه نشان داده است که تمام متغیرها به جز متغیر تحصیلات نقشی در نحوه پاسخگویی پاسخگویان ندارد. تأثیرگذاری متغیر تحصیلات در پاسخگویی پاسخگویان که به وسیلۀ تحلیل واریانس انجام شده است, به این صورت که هرچه سطح
تحصیلات بالاتر میرود , میزان خلاقیت افراد نیز بالا میرود. این یافتهها به افراد در برخورد با مسئله خلاقیت و برداشتن موانع از سر راه کارمندان برای بروز خلاقیت کمک خواهد نمود.
فهرست مطالب
فصل اول:مقدمه پژوهش. 1
مقدمه. 2
بیان مسئله پژوهش. 2
سؤالات اصلی پژوهش:. 3
اهمیت پژوهش:. 3
اهداف پژوهش:. 4
تعریف مفاهیم. 5
سازمان کار پژوهش. 6
فصل دوم:پیشینه پژوهش. 7
مقدمه. 8
اهمیت خلاقیت. 8
تاریخچه خلاقیت. 11
مبانی نظری مرتبط با خلاقیت. 12
ماهیت خلاقیت. 20
تعریف خلاقیت:. 22
فرآیند (مراحل) خلاقیت:. 24
عوامل مؤثر بر خلاقیت. 26
تأثیرات عوامل خاص برخلاقیت. 27
اول ـ عوامل پیش برنده خلاقیت:. 30
1- عوامل فردی. 37
2- محیط ( عوامل پیرامونی ):. 39
دوم ـ عوامل بازدارنده خلاقیت:. 40
عوامل فردی:. 42
عوامل پیرامونی:. 44
عوامل مؤثر برخلاقیت:. 49
اول: عوامل پیش برنده. 49
1- عوامل فردی:. 49
2- عوامل بیرونی:. 51
دوم: عوامل بازدارنده. 52
1- عوامل درونی:. 52
2- عوامل بیرونی:. 55
فصل سوم:روش پژوهش. 56
مقدمه. 57
روش پژوهش. 57
جامعه آماری. 59
گروه نمونه. 59
روش و ابزار گردآوری اطلاعات. 60
روایی و پایایی پرسشنامه. 61
توزیع پرسشنامه. 63
روش تحلیل دادهها. 63
فصل چهارم:یافته های پژوهش. 66
مقدمه. 67
توصیف دادههای آماری. 67
1ـ توصیف دادههای مربوط به متغیرهای جمعیت شناختی. 67
1ـ1ـ اطلاعات مربوط به جنسیت پاسخدهندگان. 67
2-1- اطلاعات مربوط به سن پاسخدهندگان. 69
3-1- اطلاعات مربوط به تحصیلات پاسخدهندگان. 70
4-1- اطلاعات مربوط به تجربه کاری پاسخدهندگان. 71
5-1- اطلاعات مربوط به ماهیت کار پاسخدهندگان. 72
6-1- اطلاعات مربوط به هویت فرهنگی پاسخدهندگان. 73
2ـ تشریح میزان خلاقیت فردی. 74
بطور خلاصه:. 75
3 – توصیف دادهها به منظور تعیین نمودن ترتیب تقدم و تأخّر متغیرها (موانع). 81
4ـ بررسی نقش متغییرهای تعدیلکننده در نحوۀ پاسخگویی افراد 83
فصل پنجم:بحث و تفسیر. 88
مقدمه. 89
نتیجهگیری. 89
پیشنهادها. 91
الف- پیشنهادی مبتنی بر یافتههای پژوهش. 91
ب- پیشنهادات مبتنی بر تجربه پژوهشگر. 94
ج – توصیه به دیگر پژوهشگران. 94
محدودیتهای پژوهش. 95
الف- محدودیتهای پژوهشگر. 95
ب- محدودیتهای پژوهش. 96
منابع و مآخذ. 98
منابع فارسی. 99
منابع انگلیسی. 102
مقدمه
آنچه تحت عنوان فصل یکم پیش رو دارید کلیات یا مقدمه پژوهش است؛ در این فصل شما با مطالب زیر آشنا خواهید شد:
امید است آنچه در این فصل مطالعه میکنید سرآغاز گویایی بر درک پژوهش موردنظر باشد.
بیان مسئله پژوهش
خلاقیت از جمله موضوعاتی است که در طول دورانهای مختلف مورد توجه قرارگرفته، میگیرد و خواهد گرفت. تمام پیشرفتهای بشر محصول خلاقیت اندیشمندانی بوده است که با پردازش اندیشهها، نظریه و ابتکارات به شکل امروزین خود در آمده است. در دنیای پیشرفته امروز، برای پاسخگویی به نیازهای محیطی و داخلی، فکر خلاق و وجود افراد خلاق در سازمانها ضروری است؛ خلاقیت ماهیتی است که به چشم دیده نمیشود(یک مفهوم یا سازه است) اما ماحصل آن بصورت راه حلهای نو، اندیشه های جدید و محصولات تازه، قابل مشاهده(عینی) است. خلاقیت به نظر اکثر محققان و اندیشمندان کم و بیش در تمام افراد وجود دارد و میتوان آن را با تشویق و ترغیب نمودن به منصۀ ظهور رساند. اما فقدان ابداعات در محیطهای اداری، مالی و آموزشی جامعه موردنظر بنا به اظهار نظر چندین تن از افراد جامعه و نیز ثابت بودن رویهها و روشهای موجود، این ظنّ را تقویت می کند که یا افراد شاغل از درجه خلاقیت پائینی برخوردار هستند، یا اینکه عواملی در کار است که مانع شکوفایی خلاقیت آنها است. بنابراین مسأله اصلی در این پژوهش شناسایی درجه خلاقیت افراد و رتبه بندی عوامل بازدارنده احتمالی است. در ظهور خلاقیت عوامل بسیاری نقش دارند که از جمله میتوان به متغیرهای محیطی، اجتماعی اقتصادی، شخصیتی، فیزیکی و فیزیولوژیکی (مانند هوش، وراثت، جنسیت و…) اشاره کرد. اما بایستی توجه داشت که علاوه بر عواملی که در پرورش و بروز خلاقیت نقش دارند عواملی هم وجود دارند که در شکوفایی این استعداد ذاتی نقش بازدارنده را ایفا میکنند. عدم توجه به این عوامل بازدارنده و عدم تلاش در جهت برطرف نمودن این موانع پیامدهای ناگواری برای انسان و جامعه خواهد داشت. لذا میتوان با شناسایی درجه خلاقیت و آگاهی از موجودیت و نوع موانع، سعی در برطرف نمودن آنها کرده تا راه برای پیاده شدن عوامل ترغیب کننده و پیش برنده خلاقیت هموار شود. بنابراین با توجه به اهمیت خلاقیت، در این پژوهش سعی بر آن است که عوامل مؤثر و نیز موانع (که هدف اصلی پژوهش نیز است) شکوفایی خلاقیت فردی کارکنان اداره آموزش و پرورش استان قم رتبه بندی شده و با ارائه یافتهها به برنامهریزان نیروی انسانی در آموزش و پرورش خلاقیت فردی کارکنان (که نتیجه آن پیشرفت سازمانها و اجتماع است) با برطرف نمودن موانع موجود تسهیل نمود.
سؤالات اصلی پژوهش:
درجه خلاقیت افراد (کارکنان اداره آموزش و پرورش استان قم) در چه سطحی است؟
ترتیب تقدم و تأخر موانع خلاقیت چگونه است؟
متغیرهای تعدیل کننده در نحوۀ پاسخگویی افراد چه نقشی دارند؟
اهمیت پژوهش:
تمام سازمانها، ادارات، کارخانجات، مؤسسات و. برای ابقاء نیازمند اندیشههای نو هستند. در طی زمان سازمانهای غیرخلاق از صحنه محو میشوند. برای آنکه بتوان در دنیای متغیر امروز به حیات ادامه داد باید در خلاق نمودن سازمانها اقدامات جدی انجام گیرد. خلاقیت سازمانها جزء، با خلاقیت افراد بدست نمیآید. پس میتوان گفت ترغیب و برطرف نمودن موانع در راه بروز خلاقیت فردی بسیار حیاتی خواهد بود. اگر استفاده از فرصتها چندان جدّی تلقی نگردد؛ در این صورت میتوان گفت نسبت به مسأله خلاقیت و نوآوری توجه نشده اما از آنجا که پاسخگویی به نیازهای محیطی ضروری است، لذا میتوان در مورد یکی از مهترین عواملی که باعث پیشرو بودن و پاسخگو بودن به محیط متلاطم میگردد؛ یعنی خلاقیت و به خصوص خلاقیت فردی که منجر به خلاقیت سازمانها و جوامع میگردد پژوهش نمود. در این میان شناسایی درجه خلاقیت و نیز مهمتر از آن شناسایی موانع خلاقیت فردی افراد، امر بسیار مهم و ضروری است. اما از آنجا که محیط اکثر سازمانها در کشور بگونهای است که به خلاقیت توجه کافی نمیکنند ضروری است اینگونه پژوهشها در اکثر سازمانها انجام گیرد.
اهداف پژوهش:
اهداف پژوهش را بطور کلی میتوان بصورت زیر دستهبندی کرد:
پرداختن به موضوع خلاقیت بخصوص خلاقیت فردی در جهت شناسایی عوامل مؤثر و بازدارنده آن.
سنجش میزان خلاقیت کارکنان در جامعه موردنظر تا بر این اساس بتوان موانع خلاقیت را در جامعه موردنظر شناسایی کرد.
تعیین اولویت هر کدام از موانع بازدارندگی خلاقیت فردی کارکنان.
تعیین نقش متغیرهای فردی و شغلی (مانند: جنسیت، تجربهکاری، تحصیلات، سن و…) در خلاقیت افراد جامعه موردنظر.
ارایه یافتهها به برنامهریزان نیروی انسانی در آموزش و پرورش برای تشویق و ترغیب خلاقیت و برطرف نمودن موانع موجود در سر راه بروز خلاقیت.
تعریف مفاهیم
عوامل بازدارنده: «نیروهای بازدارنده، نیروهایی هستند که مانع و یا باعث تقلیل نیروهای وادارنده (جلوبرنده) می شوند (کبیری، 1368، ص 164).
خلاقیت:«خلاقیت فرآیند تکامل بخشیدن به دیدگاههای بدیع و تخیلی درباره موقعیتهای مختلف است (معمارزاده و دیگران، 1384، ص 443).
کارکنان: برای تعریف کارکنان به چند تعریف اشاره شده است: الف: منظور از کارکنان یک سازمان تمام افرادی است که در سطوح مختلف سازمان مشغول بکار هستند (سعادت، 1385، ص 1). ب: منظور از کارکنان (نیروی انسانی) مجموع کمی و کیفی افراد و دارایی انسانی که با توجه به وسعت و پیچیدگی سازمان، توانایی و سطح دانش آنها در جهت اداره سازمانی و کسب اهداف بکار گرفته شود. (سید جوادین، 1385 و ص 132) ج: شخصی که در قبال دریافت پول کار می کند (لغت elementary oxford)
سازمان: منظور از سازمان تشکیلات بزرگ یا کوچکی است که به قصد و نسبتی خاص و برای نیل به اهدافی مشخص بوجود آمده است (سعادت، 1385، ص 11) سازمان میتواند یک شرکت صنعتی، تجاری، خصوصی یا دولتی، تولیدی یا وزارتخانه دولتی، مؤسسات و نهادهای دولتی و نیمه دولتی، دانشگاهها یا اماکن ورزشی باشد.
متغیر تعدیلکننده اصطلاح متغیر تعدیلکننده برای توصیف نوع بخصوصی از متغیر مستقل بکار میرود و مایلیم اثر آن را در ارتباط با متغیر مستقل اولیه و متغیر وابسته ملاحظه کنیم. بدین منظور انتخاب میشود که روشن شود آیا این متغیر رابطه بین متغیر مستقل و وابسته را تحت تأثیر قرار میدهد یا نه (هومن، 1386، ص 136)
عوامل جلوبرنده خلاقیت: (سوق دهنده، جلوبرنده) عبارتند از نیروهای مؤثر بر یک وضعیت که در جهت خاص فشار وارد می آورند، موجب تغییری می شوند و آن را ادامه میدهند (کبیری، 1368، ص 164).
سازمان کار پژوهش
پژوهش حاضر با عنوان از آغاز تا انجام در 5 فصل سازمان یافته است. فصل یکم به کلیات یا مقدمه پژوهش پرداخته است محتویات این فصل بیشتر یک شمای کلی از پژوهش است که در آن موضوع پژوهش موردنظر را با توجه به اهمیت موضوع خلاقیت و نیاز ضروری سازمانها یا خلاق بودن بیان کرده است، سؤالات اصلی پژوهش، اهمیت پژوهش با توجه به موضوع خلاقیت، اهداف پژوهش و نیز تعریف مفاهیم که هر یک از مفاهیم کلی را به حیطه تعریف درآورده است.
در فصل دوم همانند اکثر پژوهشها پیشینۀ مرتبط با موضوع پژوهش چه از لحاظ تئوریک و چه از نظر پژوهشهای انجام شده، مورد بررسی قرار گرفته تا با استفاده از این پیشینه هر آن تعداد از عواملی را که در پیشبرد یا جلوگیری از خلاقیت نقش دارد را در بر گرفته و در جامعه آماری موردنظر پژوهش حاضر، مورد شناسایی و سنجش قرار گیرد. همچنین در این فصل در مورد مفهوم خلاقیت، تعریف خلاقیت و مبانی نظری مرتبط با پژوهش مطالبی گردآوری شده است.
در فصل سوم به چگونگی انجام پژوهش، جامعه و گروه نمونهای که می بایست پژوهش در آنجا انجام شود، ابزار گردآوری اطلاعات روایی و اعتبار ابزار گردآوری اطلاعات و روش تحلیل دادهها پرداخته شده است. فصل چهارم بر این اساس استوار است که اطلاعات بدست آمده از جامعه (گروه نمونه) موردنظر را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد تا بتوان سؤالات اصلی پژوهش را پاسخگو باشد. در این فصل با استفاده از آمار استنباطی دادههای موردنظر، مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. در فصل 5 نتایجی را که از یافتههای فصل 4 بدست آمده و همچنین پیشنهادها و محدودیتهای پژوهش ارائه میگردد، است.
مقدمه
در این فصل به بررسی پیشینه پژوهش پرداخته خواهد شد. هر قدر ارتباط یک مطالعه با مطالعات پیشین و تئوریهای موجود زیادتر باشد سهم آن در بسط دانش آدمی بیشترخواهد بود. بررسی پیشینه پژوهش موجب می شود تا پژوهشگر بتواند اولاً: متغیرها را شناخته آنها را تعریف کند و نیز به عملیاتی کردن آنها بپردازد ثانیاً: چگونگی ارتباط متغیرهایی که هم از لحاظ مفهومی و هم از لحاظ عملی مهم است را تشخیص دهد (هومن، 1388).
بنابراین آنچه سرلوحه کار در این فصل است این است که به تشخیص اهمیّت و تعریف موضوع مورد نظر، بررسی مبانی نظری مرتبط با موضوع پژوهش، مشخص ساختن عوامل مرتبط با موضوع، تعریف متغیرها و بررسی پژوهشهای انجام شده در گذشته که به نوعی با موضوع ارتباط دارد، پرداخته شود.
اهمیت خلاقیت
با نگاهی ژرف در مجموعه دستاوردهای بشر و اشیایی که اطراف انسانها را احاطه کرده است، مشخص خواهد شد که ساده ترین این دستاوردها محصول خلاقیت و نوآوری افرادی است که با پردازش اندیشهها، نظریه و ابتکارها در طول سالها به شکل کنونی خویش در آمده؛ یعنی ابتدا در ذهن یک انسان خلاق شکل گرفته و بعد با گذشت زمان و نیز پیشرفت دانش، تکامل یافته است (رضائیان، 1372).
بسیاری از اندیشمندان و محققان معتقدند که تمدن بشر ﻧﺸﺄت گرفته از خلاقیت افراد است. لازم نیست که خلاقیت بصورت یک امر پیچیده ظاهر شود، بلکه میتواند پدیدهای ساده ولی بدیع باشد و منجر به حل معضل پیچیدهای شود (حسینی، 1386).
شاید طرح یک سؤال بتواند اهمیت خلاقیت را مشخص نماید؛ «آیا بدون خلاقیت و نوآوری، جهان پیشرفته امروز در جایگاه کنونیاش قرار داشت؟» یقیناً پاسخ این سؤال منفی خواهد بود. تمام پیشرفتهای کنونی بشر حاصل خلاقیت و نوآوری است. جهان امروز به طور مداوم در حال تحول و تغییر است، تحت چنین شرایطی تنها خلاقیت و نوآوری افراد به خصوص مدیران میتواند حتی از وضعیتهای مبهم و نامشخص فرصت ایجاد نماید. تقریباً تمام کشورهای جهان برای افزایش بهرهوری و رشد اقتصادی در پی خلاقیت و نوآوری هستند و از عمده ترین دلایل اهمیت بسیار زیاد خلاقیت و نوآوری، رقابت بین کشورهای در حال توسعه است (نیلی آرام، 1377).
بنابراین مشخص است که همه سازمانها برای تداوم حیات خود به اندیشههای نو احتیاج دارند. این افکار نو و جدید همانند یک روح تازه به سازمان جان دیگری داده و آنرا از فنا نجات می دهد. در عصر حاضر که عصر اطلاعات، ارتباطات و نرم افزار است برای پیشرفت و یا حتی حفظ وضع موجود لازم است که نوجویی در سازمان تداوم یابد. دنیای متلاطم امروز نیازمند شناخت است. شناختی که بتوان با آن پاسخهایی بدیع وتازه به تمام تغییر و تحولات محیطی داد و علاوه بر ﺗﺄثیر پذیری از این تحولات بر آنها ﺗﺄثیر گذاشته و به آنها شکل دلخواه داد (الوانی، 1384).
شام پیتر اقتصاددان معروف دهه 1930 ﺗﺄکید میکند که یک سازمان هرگاه بخواهد از نظر رقابتی برتری چشمگیری نسبت به دیگر سازمانها داشته باشد بایستی تخریب خلاق را در فعالیتهای خود بکارگیرد. منظور از تخریب خلاق دست زدن به فعالیتهایی است که نظامها را از تعادل خارج میکند و این آشفتگی موجب خواهد شد که سازگاریها و انطباقها در هم شکسته و گامی بسیار مهم در جهت ایجاد نظم نوین برداشته شود. وقتی نظامها به تعادل سازگار (یعنی تعادلی که حالت سکون به خود میگیرد و پذیرای هیچگونه تغییری نیست) نزدیک شوند برای خلاق بودن و یا حتی غلبه بر ضربات و فشارهای تصادفی عمده از سوی محیط نیاز به تغییرات درونی خواهند داشت یعنی باید گفت نوآوری برای یک سازمان در حال تعادل پایدار بسیار دشوار است. انجام کارهای نومستلزم ایجاد تغییرات در روابط پایدار بین افراد الگوهای کار، بینش و طرز تلقی دیدگاهها و فرهنگهاست. وقتی یک نظام به دور از تعادل عمل نماید براحتی میتوان رفتار آن را تغییر داد (به نقل از قدمی و دیگران، 1378).
از میان عوامل زیادی که به تغییر و تحولات سازمانها اثر میگذارد چهار عامل عمده حداکثر را بر سازمانها وارد میآورند این عوامل عبارتند از:
۱- فشار شدید رقابت جهانی.
۲- محو شدن مرز و بوم بازار تجارت.
۳- شتاب پیشرفت تکنولوژی.
۴- دگرگونی سریع در ارزش و نحوه زندگی مصرف کنندگان کالا.
برای مقابله با این عوامل سازمانهای موفق آنهایی هستند که به خلاقیت و نوآوری روی آورند. به عبارت دیگر در عصر «جامعهدانش»، «اطلاعات»، «سرعت» و «فراصنعتی» خلاقیت یک ضرورت نیست، بلکه شرط اصلی و بنیادی بقاء است (شهرآرای و دیگران، 1386).
پس از تمام این فواید و مزایا بسیاری معقتدند که خلاقیت و نوآوری بطور کلی سه فایده برای جامعه به همراه دارد:
۱- افزایش رشد اقتصادی.
۲- بالابردن سطح بهره وری.
۳- به وجود آمدن تکنولوژی کالاها و خدمات جدید.
آنچه در باب اهمیت خلاقیت شکل مهمی از قضیه را بخود میگیرد باز میگردد به افراد (بخصوص که این پژوهش بیشتر بر خلاقیت فردی تکیه دارد) یعنی جاییکه خلاقیت باعث میشود تا فرد به یک حس ارزشمندی درمورد خود (خودیابی) که بر اساس تئوری مازلو بالاترین نیاز انسان نیز است، برسد. وقتی فرد با بروز خلاقیت بتواند استعداد ذاتیاش را به نمایش بگذارد به نوعی رضایت
فهرست مطالب
چکیده. 1
فصل اول:کلیات پژوهش… 2
1-1- مقدمه: 3
1-2- بیان مسأله: 4
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش: 6
1-4- اهداف پژوهش: 9
1-5- فرضیههای پژوهش: 9
1-6- تعریف متغیرها: 10
1-6-1- تعاریف مفهومی: 10
1-6-1-1- مدیریت دانش: 10
1-6-1-2- بلوغ مدیریت دانش: 12
1-6-2- تعاریف عملیاتی: 13
1-6-2-1- مدیریت دانش: 13
1-6-2-2- بلوغ مدیریت دانش… 14
1-7- مدل پیشنهادی پژوهش : 16
فصل دوم:ادبیات پژوهش… 17
2-1-مقدمه. 18
2-2- مدیریت دانش… 18
2-2-1- مقدمه. 18
2-2-2- سلسله مراتب دانش… 19
2-2-2-1- داده 20
2-2-2-2- اطلاعات.. 20
2-2-2-3- دانش… 21
2-2-2-4- خرد. 22
2-2-2-5- حقیقت.. 22
2-2- 3- انواع دانش… 23
2-2-3-1- دانش صریح. 23
2-2-3-2- دانش ضمنی.. 24
2-2-4- تعاریف مدیریت دانش… 25
2-2-5- مکاتب مدیریت دانش… 26
2-2-5-1- مکتب اقتصادی.. 26
2-2-5-2- مکتب سازمانی.. 27
2-2-5-3- مکتب استراتژیک… 27
2-2-6- محرکهای مدیریت دانش… 28
2-2-6-1- مزیت رقابتی پایدار 29
2-2-6-2- بهینه سازی عملکرد و کاهش ریسک… 29
2-2-6-3- تاثیر دانش بر قیمت گذاری کالاها 29
2-2-6-4- کارایی و اثر بخشی عملیاتی.. 29
2-2-6-5- تسهیل تغییرات سازمانی.. 30
2-2-7- مزایای مدیریت دانش… 30
2-2-8- راهبرد دانش… 31
2-2-9- مدلهای مدیریت دانش… 34
2-2-9-1- دستهبندی مدلها 34
2-2-9-2- ردهبندی مدلها 35
2-2-9-2-1- گروهبندی از منظر نوع دانش(ضمنی / آشکار) 36
2-2-9-2-2- گروهبندی بر مبنای فرایندهای دانش… 38
2-2-9-3- آشنایی با مدلها 39
2-2-9-3-1- مدل “هیسیگ “. 41
2-2-9-3-2- مدل مارک “م.مک الروی”. 41
2-2-9-3-3- مدل “بک من”. 42
2-2-9-3-4- مدل “هفت سی”. 43
2-2-9-3-5- مدل بکوویتز و ویلیامز. 44
2-2-9-3-6- مدل نوناکا و تاکوچی.. 45
2-2-9-3-7- مدل پایههای ساختمان دانش… 52
2-2-10-1- مدل بلوغ توانمندی.. 55
2-2-10-2- مدل بلوغ توانمندی تصمیم گیری (مایا کانر و ریون کارنی) 56
2-2-10-3- مدل عمومی بلوغ مدیریت دانش 57
2-2-10-4- سپ.. 58
2-2-10-5- مدل بلوغ اینفوسیس(کوچیکار) 58
2-2-10-6- ارزیابی دانش آمادگی کسب و کار (اسکریم) 62
2-2-10-7- مدل بلوغ مدیریت دانش (KPMG) 63
2-2-10-8- مدل بلوغ مدیریت دانش (استریتس نالج) 64
2-2-10-9- مدل مرکز آمریکایی کیفیت و بهرهوری -KMAT.. 64
2-2-10-10-KMCA (Kulkarni and Freeze) 65
2-2-10-11-KMMM (Siemens Knowledge Scorecard) 66
2-2-10-12-Know-Net KM Assessment 68
2-2-10-13-KPQM (Oliver Paulzen, Primoz Perc) 69
2-2-10-14-ارزیابی دانش سازمانی (موسسه بانک جهانی) 71
2-2-10-15- مدل مرحله ای از مدیریت دانش سازمانی (لی و کیم) 71
2-2-10-16 –فرمول مدیریت دانش… 72
2-2-10-17- Vision- KMMM… 73
2-2-10-18- 5iKM3 KMMM (TATA Consultancy Services) 75
2-2-10-19 –انجمن
مدیریت دانش اروپا 76
2-2-10-20 –سازمان بهرهوری آسیا 76
2-2-10-21- زیر ساخت های مدیریت دانش… 77
2-2-11- عوامل موفقیت اجرای مدیریت دانش در سازمانها 78
2-2-11-1-فرهنگ… 78
2-2-11-2- فناوری اطلاعات.. 79
2-2-11-3- راهبرد و هدف.. 80
2-2-11-4- انگیزش کارکنان. 81
2-2-11-5- رهبری و پشتیبانی مدیریت.. 81
2-2-11-6- مدیریت منابع انسانی.. 82
2-2-11-7- آموزش… 83
2-3- پیشینه پژوهشی.. 84
2-3-1- پیشینه داخلی.. 84
2-3-2- پیشینه خارجی.. 86
فصل سوم:روش شناسی پژوهش… 89
3-1- مقدمه. 90
3-2- روش تحقیق.. 90
3-4- جامعه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه. 91
3-4-1-جامعه آماری این پژوهش تمام کارشناسان و مدیران حوزه ستادی شرکت برق منطقه ای غرب می باشند. 91
3-4-2- روش نمونه گیری.. 91
3-5- متغیرهای تحقیق.. 91
3-5-1- متغیرمستقل.. 91
3-5-2- متغیروابسته. 92
3-6- دامنه پژوهش… 92
3-6-1- قلمرو موضوعی.. 92
3-6-2- قلمرو مکانی.. 92
3-6-3- قلمرو زمانی.. 92
3-7- روش نمونه گیری وحجم نمونه. 93
3-8- ابزارگردآوری داده ها 94
3-8-1- اسنادومدارک گذشته. 94
3-8-2- متون ومنابع علمی.. 94
3-8-3- اینترنت.. 94
3-8-4- پرسشنامه. 94
3-9- پایایی و روایی پرسشنامه. 95
3-9-1- روایی.. 95
3-9-2- پایایی.. 96
3-9-2-1- روش آلفای کرونباخ. 97
3-10- روشها و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها 99
3-10-1- رگرسیون خطی.. 100
3-10-2- رگرسیون ساده 100
3-10-3- رگرسیون چندگانه. 101
3-10-4- شاخص های مورد بررسی.. 102
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها 104
4-1- مقدمه. 105
4-2- آمار توصیفی.. 105
4-3- آمار استنباطی و تجزیه و تحلیل داده ها 110
4-3-1- بررسی نرمال بودن متغیرها 110
4-3-2- بررسی و آزمون فرضیات.. 111
4-3-3- بررسی متغیرهای پژوهش بر اساس مدل رگرسیون. 116
4-4 – بررسی مدل معادلات ساختاری.. 118
4-4-1- بررسی مناسبت مدل هیسیگ… 118
4-4-2- بررسی مناسبت مدل بکویتز. 119
4-4-3- بررسی مناسبت مدل بک من.. 121
4-4-4- بررسی مناسبت مدل پایه های ساختمان دانش(پروبست) 122
فصل پنجم: 125
نتیجه گیری و پیشنهادها 125
5-1- مقدمه. 126
5-2- بررسی نتایج حاصل از یافته های پژوهش… 126
5-2-1- بررسی همبستگی متغیرهای پژوهش… 126
5-2-2- نتیجه گیری حاصل از فرضیات پژوهش… 127
5-2-2-1- فرضیه: شرکت برق منطقه ای غرب در زمینه معیار رهبری مدیریت دانش، در سطح پایینی از آمادگی قرار دارد. 127
5-2-2-2- فرضیه: شرکت برق منطقه ای غرب در زمینه فرایندها، در سطح میانگینی از آمادگی قرار دارد. 127
5-2-2-3- فرضیه: شرکت برق منطقه ای غرب در زمینه معیار افراد، در سطح بالایی از آمادگی قرار دارد. 128
5-2-2-4- فرضیه: شرکت برق منطقه ای غرب در زمینه معیار فناوری، در سطح بالایی از آمادگی قرار دارد. 128
5-2-2-5- فرضیه: شرکت برق منطقه ای غرب در زمینه معیار فرایندهای دانشی، در سطح پایینی از آمادگی قرار دارد. 128
5-2-2-6- فرضیه: شرکت برق منطقه ای غرب در زمینه معیار یادگیری و نوآوری، در سطح میانگینی از آمادگی قرار دارد. 129
5-2-2-7- فرضیه: شرکت برق منطقه ای غرب در زمینه معیار نتایج مدیریت دانش، در سطح پایینی از آمادگی قرار دارد. 129
5-2-2-8- فرضیه اصلی پژوهش: شرکت برق منطقه ای غرب از نظر بلوغ مدیریت دانش، در سطح آغاز(ابتکار عمل) قرار دارد. 129
5-2-2-9- فرضیه: متغیر رهبری مدیریت دانش در شرکت برق منطقه ای غرب رابطه ای مستقیم با دیگر متغیرهای سنجش مدیریت دانش دارد. 130
5-3- نتایج حاصل از معادلات ساختاری.. 130
5-6- پیشنهادها 132
5-6-1- پیشنهادهای نشات گرفته از فرضیه ها 132
5-6-2- پیشنهادهایی در خصوص پیادهسازی مدیریت دانش… 133
5-7- پیشنهاد برای پژوهش های آتی.. 134
منابع.. 135
پیوست 1: خروجی نرمافزارهای آماری.. 139
پیوست 2 : پرسشنامه ها 162
فهرست جدول ها
جدول2‑1مروری بر مدل های اصلی مدیریت دانش… 39
جدول 2‑2تبدیل دانش بین شکل های نهان و آشکار آن. 47
جدول 2‑3 مثالهایی از فناوریهایی است که میتواند، انتقال و تبدیل دانش را تقویت یا پشتیبانی کند(مارویک، 2001). 48
جدول2‑4 ابزار استفاده از فرایند دانش (رامهارد، 1998) 53
جدول2‑5 ویژگی های مدل عمومی بلوغ مدیریت دانش… 56
جدول2‑6 ابعاد تحت پوشش مدل بلوغ سپ.. 57
جدول 2‑7ویژگی های مدل بلوغ KMCA.. 65
جدول2‑8 ویژگی های مدل بلوغ KPQM… 69
جدول2‑9 ویژگی های مدل بلوغ مرحله ای.. 71
جدول2‑10 سطوح مدل Vision-KMMM… 73
جدول 3‑1 جامعه آماری.. 92
جدول 3‑2دسته بندی سوالات پرسشنامه ارزیابی سطح بلوغ مدیریت دانش… 94
جدول 3‑3 محاسبه آلفای کرونباخ سوالات پرسشنامه ارزیابی سطح بلوغ. 96
جدول 3‑4 محاسبه آلفای کرونباخ سوالات پرسشنامه استقرار مدیریت دانش… 97
جدول 4‑1 توزیع فراوانی بر حسب جنسیت.. 104
جدول 4‑2 توزیع فروانی بر حسب بخش شغلی.. 105
جدول 4‑3 توزیع فراوانی بر حسب رده سازمانی.. 106
جدول 4‑4 توزیع فراوانی برحسب سن.. 106
جدول 4‑5 توزیع فراوانی بر حسب سابقه. 107
جدول 4‑6 آزمون نرمال بودن داده های جمع آوری شده پرسشنامه سطح بلوغ. 109
جدول 4‑7 آزمون نرمال بودن داده های جمع آوری شده پرسشنامه مدل پیادهسازی مدیریت دانش… 110
جدول 4‑8 نتایج به دست آمده از آزمون t -استودنت.. 113
جدول 4‑9 ضریب همبستگی بین معیار رهبری و دیگر معیارهای مدیریت دانش… 113
جدول 4‑10 سطوح بلوغ مدیریت دانش… 114
جدول 4‑11 نتایج به دست آمده از آزمون t -استودنت برای سطح بلوغ. 114
جدول 4‑12 محاسبه معنا دار بودن رگرسیون بوسیله آزمون F. 115
جدول 4‑13 محاسبه معادله رگرسیون بعد متغیر های مستقل.. 115
جدول 4‑14 شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش (مدل بکوویتز) 118
جدول 4‑15 شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش (مدل بکوویتز) 119
جدول 4‑16 شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش اصلاحی مدل بکوویتز. 119
جدول 4‑17 شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش با استفاده از مدل بک من.. 120
جدول 4‑18 شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش مدل پایه های ساختمان مدیریت دانش… 121
جدول 4‑19 شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش مدل اصلاحی پایه های ساختمان مدیریت دانش… 122
جدول 4‑20شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش مدل پیشنهادی.. 123
جدول 5‑1 مقایسه شاخص های معادلات ساختاری و نیکویی برازش در مدلهای استفاده شده 131
فهرست نمودارها
نمودار 4‑1 توزیع فراوانی بر حسب جنسیت.. 104
نمودار 4‑2 توزیع فراوانی بر حسب بخش شغلی.. 105
نمودار 4‑3 توزیع فراوانی بر حسب رده سازمانی.. 106
نمودار 4‑4 نمودار توزیع فراوانی با حسب سن.. 107
نمودار 4‑5 توزیع فراوانی برحسب سابقه. 108
فهرست شکل ها
شکل 2‑1هرم دانش… 19
شکل 2‑2 ارتباط نوع مدیریت دانش و نوع دانش… 36
شکل 2‑3 مدل هفت سی.. 42
شکل2‑4 مدل حلزونی دانش نوناکا و تاکوچی (1995) 45
شکل2‑5 نمایی از فرایند تبدیل دانش (افرازه، ب 1381) 47
شکل2‑6 مدل پایههای ساختمان مدیریت دانش… 51
شکل2‑7 مراحل بلوغ مدل Vision-KMMM… 73
شکل 4‑1 مدل هیسیگ جهت پیادهسازی مدیریت دانش… 117
شکل 4‑2 مدل پیادهسازی مدیریت دانش استفاده شده از مدل بکویتز. 119
شکل 4‑3 مدل پیادهسازی مدیریت دانش با استفاده از مدل بک من.. 120
شکل 4‑4 مدل پیادهسازی مدیریت دانش بر اساس پایه های ساختمان دانش(پروبست) 121
شکل 4‑5 مدل اصلاح شده پیادهسازی مدیریت دانش بر اساس پایه های ساختمان دانش(پروبست) 122
شکل 4‑6 مدل پیشنهادی جهت پیادهسازی مدیریت دانش… 123
چکیده
این پژوهش ضمن بررسی سطح بلوغ مدیریت دانش در شرکت برق منطقه ای غرب به ارائه مدلی جهت پیاده سازی مدیریت دانش در شرکت مذکور می پردازد. در این پژوهش جهت ارزیابی سطح بلوغ مدیریت دانش از ابزار سازمان بهره وری آسیایی استفاده شده است. هدف ارزیابی مدیریت دانش، تعیین سطح مدیریت دانش مورد استفاده در سازمان و نیز شناسایی نقاط قوت و فرصتهای آن سازمان برای ایجاد و استمرار نظام مند فرایندهای مدیریت دانش می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع پژوهشهای توصیفی و پیمایشی است. در بخش اول این پژوهش ابتدا مبانی نظری از روش کتابخانه ای تشریح و سپس از طریق پرسشنامه اطلاعات در خصوص شرایط موجود جمع آوری گردیده و در ادامه با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون t- استودنت سطح بلوغ در سازمان مورد مطالعه ارزیابی می گردد. همچنین جهت شناسایی تاثیر متغیرهای مورد مطالعه بر یکدیگر، تاثیر معیار رهبری بر دیگر معیارهای موثر در مدیریت دانش با معیارهای همبستگی سنجیده می شود. در بخش دوم، اطلاعات جمع آوری شده در خصوص فرایندهای دانشی، که از طریق پرسشنامه جمع آوری شده اند جهت شناسایی بهترین مدل پیاده سازی مدیریت دانش، با استفاده از بررسی معادلات ساختاری و معیارهای نیکویی برازش توسط نرم افزار AMOS تجزیه و تحلیل می گردند. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان و مدیران شرکت برق منطقه ای غرب به تعداد 118 نفر می باشند که با توجه به فرمول ککران نمونه ای به تعداد 90 نفر و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ارزیابی مدیریت دانش سازمان بهره وری آسیایی و پرسشنامه موجود در مقاله پایه پژوهش استفاده شده است که روایی پرسشنامه ها را تضمین می نماید. همچنین آلفای کرونباخ کلی برای دو پرسشنامه 94/0 و 953/0 بدست آمده که مبین پایایی پرسشنامه های استفاده شده در پژوهش است. نتیجه حاصل از این پژوهش بیانگر تاثیر مستقیم معیار رهبری بر دیگر مولفه ها و همچنین نشاندهنده سطح بلوغ آغازین در شرکت برق منطقه ای غرب از منظر مدیریت دانش می باشد. در خاتمه برای سطح بلوغ به دست آمده یک مدل بهینه جهت پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان مورد مطالعه بدست آورده که طبق شاخصهای برازش مدل، حتی از مدل اشباع شده برازش بهتری دارد.
کلمات کلیدی: مدیریت دانش، ارزیابی سطح بلوغ، مدل های پیاده سازی، شناسایی دانش، کسب دانش، تسهیم دانش، شرکت برق منطقه ای غرب
فصل اول:کلیات پژوهش
1-1- مقدمه:
گستره علوم روز به روز وسیع تر و پر دامنه تر می گردد. از جمله تحولات چشمگیر در قلمرو علوم مدیریت، بروز و ظهور پدیده هایی همچون مدیریت دانش[1] و خلاقیت سازمانی[2] و یادگیری سازمانی[3] میباشد. برای موفقیت سازمان، دانش به عنوان یک سرمایه، باید بین انسانها قابل مبادله بوده و توانایی رشد داشته باشد. دانش نحوه حل مشکلات، میتواند کسب شود و بدین ترتیب مدیریت دانش قادر خواهد بود یادگیری سازمانی را که منجر به خلق دانش دیگری میشود، توسعه دهد. سازمانهای آگاه می دانند که دانش، سرمایه ای فکری است و تنها سرمایه ای است که با گذشت زمان تغییر می کند و اگر به طور موثری مهار شود، میتواند خلاقیت و وضعیت رقابتی سازمان را حفظ نماید. استفاده از کل منابع فکری سازمان، میتواند مزایای مالی قابل توجهی را در پی داشته باشد، مدیریت دانش فرایندی است که به سازمانهادرشناسایی، انتخاب، سازماندهی، انتشاروانتقال اطلاعات مهم و مهارتهایی که بخشی از سابقه سازمان هستند و عموما به صورت ساختارنیافته در سازمان وجود دارند، یاری می رساند. به کمک مدیریت دانش، مفاهیم و روشها، روشن هستند، چالشها واضح اند و می توان برآنها غلبه نمود، منافع مشخص هستند و می توانند قابل توجه باشند. در اینجا موضوعات کلیدی، حمایت اجرایی و ارزیابی موفقیت هستند. برای موفقیت در اجرای مدیریت دانش، عوامل کلیدی متعددی وجود دارند که در شرایط و فرهنگهای مختلف، متفاوت می باشند.
تجربه نشان می دهد که سازمان مورد مطالعه میتواند در مراحل مختلفی از آگاهی نسبت به اهمیت مدیریت دانش و دستاوردهای آن قرار داشته باشد. لذا تشخیص نقاط قوت وضعف سازمان به برنامه ریزی منطقی و موفقیت در اجرای مدیریت دانش کمک می کند. ارزیابی میزان آمادگی سازمان در شروع استقرار نظام مدیریت دانش و ارزیابی دوره ای میزان توسعه یافتگی این نظام کمک شایان توجهی به تعیین موقعیت سازمان در مقایسه با شرایط ایده آل و تعیین اقدامات و پروژه های با اولویت بالاتر برای طی مسیر تکامل خواهد نمود.
در این فصل شرح موضوع و زمینه پژوهش، سؤالاتی که محقق در پی پاسخ دادن به آنهاست، اهداف و سابقه پژوهش، فرضیه های پژوهش، کاربردها و مزایای حاصل از پژوهش، روش انجام پژوهش، ابزار گردآوری اطلاعات، جامعه آماری، قلمرو زمانی و مکانی پژوهش بیان خواهد شد.
1-2- بیان مسأله:
یکی از مباحث غیر قابل انکار در سازمانهای امروزی، این مساله است که دانش بطور
فزاینده ای به عنوان یک دارایی مهم مورد توجه است و در بخشهای خصوصی و دولتی جهت ایجاد مزیت رقابتی مدیریت میشود. اما اینکه چطور دولت ها پروژه های مدیریت دانش را اجرایی کنند و اینکه چطور دولتها فعالیتهای مدیریت دانش را در فرایندهای عملیاتی سازمان بکار گیرند هنوز خیلی واضح نمیباشد. درسالهای اخیر بسیاری از صاحبنظران به این موضوع توجه کرده اند که دولتها باید به وسیله فعالیتهای مدیریت دانش به راندمان مدیریتی بهتری دست یابند و اطلاعات صحیح و به موقعی به افراد منتقل کنند و همچنین سطوح رضایت مدیریتی را افزایش دهند.
موفقیت سازمانها بطور فزاینده ای به این موضوع وابسته است که چطور بطور موثر سازمان میتواند دانش را از بین کارکنان سطوح مختلف جمع آوری، ذخیره و بازیابی کند (مامفورت ولیکانان[4]، 2004). از زمان پیدایش کلی دانش تا کنون تعاریف گوناگونی برای این مفهوم ارایه شده که هر یک ابعادی از موضوع را نمایش می دهد. دامنه ی تعاریف ارایه شده درباره دانش از کاربردی تا مفهومی و فلسفی و از نظر هدف، از محدود تا گسترده را شامل می شود، دانش سازمانی به اطلاعات پردازش شده از جریان های عادی و مراحلی که قابلیت اقدام دارند و نیز دانش به دست آمده ی سیستم های سازمانی، مراحل، تولیدات، قوانین و فرهنگ اطلاق می شود. دانش شامل حقایق، باورها، مفاهیم و اندیشه ها، قضاوت ها، انتظارات، روش شناسی یا علم اصول و نحوه ی انجام فنون است (افرازه، 1384).
همان طور که از تعاریف یاد شده برمی آید در شرکت های بزرگ وجود سیستم مدیریت دانش امری حیاتی است. گذر از عصر صنعتی و ورود به قرن تکنولوژی اطلاعات تغییرات اساسی ر ا در نگرش از مزیت نسبی به مزیت رقابتی که در آن دانش و تخصص کارکنان منشا مزیت رقابتی پایدار و در نهایت رشد، بقا و سودآوری سازمان می باشد ایجاد نموده است. دانش و تخصص کارکنان نیز در صورتی
می تواند منشا این مزیت گردد که بتواند به صورت جمعی در جهت اهداف سازمان به کار گرفته شود. نقش مدیریت دانش در سازمان ایجاد شبکه های دانش برای کنار هم قرار گرفتن دانش و تخصص کارکنان و هم افزایی قابلیت ها می باشد به نحوی که بتواند سازمان را در یک محیط رقابتی توسعه و پایدار نماید. توسعه سریع و عمیق علوم و رشد اعجاب انگیز فن آوری های اطلاعات و ارتباطات باعث گردیده است که تولید، توزیع و مصرف بهتر دانش به عنوان یک منبع استراتژیک به طور همزمان با حداقل کردن هزینه، نوآوری در محصول، بهینه کردن روش های کاری، بهبود کیفیت مستمر محصولات، انعطاف پذیری بیشتر و متناسب با بازارهای پویا و پر تلاطم و نهایتا بهبود رضایت مشتریان دست یافت و با توسعه مزیت های رقابتی موجود و خلق مزیت های رقابتی جدید پایگاه سازمان را عرصه رقابت نمود و حتی موقعیت های جدیدی را کسب کرد.
مدیریت دانش، رشته ای نوین است هرچند ریشه های آن را می توان در تمدنهای باستانی بابل و سومر جستجو کرد. در اقتصاد نوین، منبع اصلی اقتصاد، دیگر، سرمایه، نیروی کار یا منابع طبیعی نیست بلکه دانش است. پیتر دراکر عبارت “کارِ دانشی” را در اوایل دهه 1960 ابداع کرد؛ اما مدیران به تازگی به اهمیت دانش به عنوان منبع مهمی که باید همانند سایر منابع از جمله