کلیدواژهها: درمان آواز – ملودیک، لکنت، اضطراب.
فهرست مطالب
صفحه عنوان
فصل اول:کلیات پژوهش
1-1 مقدمه…………………… 2
1-2 بیان مسأله……………………………………………………………………….3
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 5
1-4 اهداف تحقیق 7
1-5 پرسشهای تحقیق.. 7
1-6 متغیرهای مورد بررسی.. 8
1-7 تعریف مفاهیم.. 8
1-7-1 تعاریف نظری.. 8
1-7-2 تعاریف عملیاتی.. 9
فصل دوم: پیشینة پژوهش
بخش اول: موسیقی
2-1-1 تاریخچة موسیقی.. 12
2-1-2 تعریف موسیقی درمانی.. 15
2-1-3 آوازی ملودیک (M.I.T)…………………………………………………………………………………………17
2-1-4 مکاتب و تکنیکهای موسیقی درمانی………………………………………………………………………….18
2-1-4- 1 روش نوردوف و رابیگر……………………………………………………………………………………………….18
2-1-4-2 روش کودالی………………………………………………………………………………………………………………19
2-1-4-3 روش دالکروز…………………………………………………………………………………………………………….19
2-1-4-4 روش بالینی ارف نورلوک………………………………………………………………………………………….20
2-1-4-5 روش موسیقی و تصویر هدایت شده………………………………………………………………………..20
2-1-5 موسیقی درمانی تکاملی.. 21
2-1-6 برتری نیمکرهای در درک موسیقی.. 22
2-1-7 موسیقی درمانی و عصب شناختی.. 23
2-1-8 کاربرد موسیقی درمانی.. 25
بخش دوم: لکنت
2-2-1 ماهیت لکنت… 26
2-2-2 تعاریف لکنت… 29
2-2-3 انواع لکنت 31
2-2-4 علل لکنت 32
2-2- 5 نظریههای لکنت… 35
2-2-5-1 نظریة دکتر اسمایلی بلانتون.. 35
2-2-5-2 نظریه دکتر بلومل.. 36
2-2-5-3 نظریه دکتر بوم. 36
2-2-5-4 نظریه دکتر برینگ برینگلسون.. 37
2-2-5-5 نظریه شیهان.. 37
2-2-5-6 نظریه دکتر کاروت… 37
2-2-5-7 نظریه وندل جانسون.. 38
2-2-5-8 نظریه دکتر نایب دونلاپ… 38
2-2-5-9 نظریه ون رایپر. 39
2-2-5-10نظریه دکتر جان ام فلچر. 39
2-2-5-11 نظریه دکتر میبل اف گیلفورد. 40
2-2-6 درمانهای لکنت……………………………………………………………………………………………………………………………40
2-2-6-1 تلقین…………………………………………………………………………………………………………………………43
2-2-6-2 هیپنوتیزم……………………………………………………………………………………………………………………………….43
2-2-6-3 خود القایی……………………………………………………………………………………………………………………………..43
2-2-6-4 روش جویدن تنفس……………………………………………………………………………………………………………….44
2-2-6-5 روش آرامسازی……………………………………………………………………………………………………45
2-2-6-6 خواب درمانی…………………………………………………………………………………………………………………………45
2-2-6-7 رفتار درمانی…………………………………………………………………………………………………………………………..45
2-2-6-8 درمانها تنبیهی و تشویقی…………………………………………………………………………………………………46
2-2-6-9 درمانهای عامیانه…………………………………………………………………………………………………46
2-2-6-10 درمان جراحی……………………………………………………………………………………………………..46
2-2-6-11 استفاده از شوک الکتریکی…………………………………………………………………………………..47
2-2-6-12 درمان تنبیهی مدرن…………………………………………………………………………………………….47
بخش سوم: اضطراب
2-3-1 تعریف اضطراب.. 47
2-3-2علائم اضطراب.. 50
2-3-2-1 علائم رفتاری.. 50
2-3-2-2 علائم فیزیکی.. 51
2-3-2-3 علائم معده-رودهای.. 51
2-3-2-4علائم دستگاه ادراری.. 51
2-3-2-5علائم تنشی.. 51
2-3-3 طبقهبندی اختلالات اضطرابی.. 51
2-3-3-1 اضطراب تعمیمیافته. 51
2-3-3-2اختلال وحشتزدگی.. 52
2-3-3-3اختلالات هراس…. 53
2-3-3-4 هراس خاص…. 53
2-3-3-5 اختلالات اجتماعی.. 53
2-3-3-6 اختلال وسواس فکری-عملی.. 54
2-3-3-7 اختلال فشار روانی پس آسیبی.. 54
2-3-4 موسیقی درمانی و اضطراب…………………………………………………………………………………….56
2-3-5 موسیقی درمانی و لکنت………………………………………………………………………………………….58
2-3-6 اضطراب و لکنت………………………………………………………………………………………………………61
2-3-7 بررسی اجمالی پیشینة نظری و سوابق پژوهش………………………………………………………..62
فصل سوم: روششناسی
3-1 طرح تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………..74
3-2 جامعة پژوهشی………………………………………………………………………………………………………………..75
3-3 نمونه و شیوة نمونهگیری…………………………………………………………………………………………………75
3-3-1 ملاکهای ورود به پژوهش………………………………………………………………………………………….76
3-3-2 ملاکهای خروج از پژوهش………………………………………………………………………………………..77
3-3-3 ملاحظات اخلاقی………………………………………………………………………………………………………..77
3-4 ابزارهای سنجش و مداخلهگری……………………………………………………………………………………….77
3-4-1 مقیاس تجدید نظر شده شدت لکنت کودکان3 (SSI-3)……………………………………………..78
3-4-2 مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان (RSMAS)……………………………………….79
3-53-5 ابزارهای موسیقی درمانی…………………………………………………………………………………….81
3-6 روش اجرا………………………………………………………………………………………………………………………….81
3-7 روش تحلیل دادهها…………………………………………………………………………………………………………..82
3-8 برنامه درمان آوازی ـ ملودیک………………………………………………………………………………………….84
فصل چهارم: یافتههای پژوهش
پرسشهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………..96
4-1 پرسش اول………………………………………………………………………………………………………………………..96
4-1-1 وضعیت تمام افراد نمونه(لکنت) در یک نگاه.……………………………………………………………107
4-2 پرسش دوم…………………………………………………………………………………………………………………….108
4-2-1 وضعیت تمام افراد نمونه (اضطراب) در یک نگاه………………………………………………………113
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
5-1 گزارشهای پژوهش……………………………………………………………………………………………………….115
5-1-1 لکنت……………………………………………………………………………………………………………………………115
5-1-2 اضطراب………..………………………………………………………………………………………………………….122
5-2 نتیجهگیری……………………………………………………………………………….……………………………..124
5-3 محدودیتهای پژوهش…………………….………………………………….………………………………..125
5-4 نظرات و پیشنهادات….……………………………………………………………………………………………..125
فهرست منابع……………………………………………………………………………………………..….…………………127
پیوست……………………………………………………………………………………………………………………………135
1-1 مقدمه
«لکنت نوعی اختلال گفتاری است که منجر به ناروانی و در نهایت نارسایی گفتاری در فرد میشود و زمانی که فرد دچار لکنت میشود وقفهای غیر ارادی به صورت تکرار صداها و هجاها یا گیر کردن کلمات، بروز میکند و در نهایت مشکلاتی را در برقراری ارتباط به علت سرعت نامناسب گفتار ایجاد میکند.» (فرهمند پور،1389: 184)
«توجه به لکنت و شناخت عوامل مرتبط با آن از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از این عوامل مرتبط اضطراب است که به نظر میرسد به نوعی در بروز آن بیتأثیر نباشد. شناخت خصوصیاتی از جمله اضطراب و توجه به آن، جهت درمان لکنت بسیار ضروری است و بدون توجه به آن هرگونه اقدام درمانی میتواند با شکست مواجه شود. دکتر بوم[1]معتقد است که افراد دچار لکنت، اعم از کودك و بزرگسال معمولاً درونگرا و فاقد اعتماد به نفس هستند و از احساس بیکفایتی رنج میبرند. آنها مانند سایر افراد عصبی مستعد رنجبردن از ترسها، نگرانیها و اضطرابها هستند. بیمار ممکن است از ترسی که باعث لکنت شده، آگاه نباشد، اما در وجود خویش درگیری گستردهای با آن دارد که در تنش سراسری بدن او آشکار است. »(دهقانی هشتجین،1374: 44)
یکی از روشهای غیر دارویی در کاهش استرس روش آرام سازی و موسیقی است. موسیقی درمانی یک حرفه حمایتی است و بیماران با انواع گوناگون مشکلات جسمـی و روانـی و یا مشکلات و اختلالات عاطفی – اجتماعی میتوانند از خدمات موسیقی درمانی بهرمند شوند برای استفاده از خدمات موسیقی درمانی شرایط سنی وجود ندارد و نوزادان تا سالخوردگان میتوانند تحت درمان قرار بگیرند. موسیقی امروزه در درمان بسیاری از مسائل فیزیکی، عاطفی و روانی در افراد مختلف کاربرد دارد. مهمترین این مشکلات شامل درد، اضطراب، اندوه، مشکلات اجتماعی و غیره میباشد. (ربیعی، کاظمیملک محمودی، کاظمیملکمحمودی، 1386).
مغز آدمی با موسیقی پیوندی دیرینه دارد؛ بهطوری که تأثیر موسیقی و ضربآهنگها بر مغز و قوای شناختی انسان را نمیتوان انکار کرد.خاطراتی را که بزرگسالان از زمان کودکی خود به یاد میآورند اغلب همراه با ریتم وآهنگ هستند. اشتغال هیجانی کلید یادگیری مؤثر است و موسیقی درمانی هیجانات را در فرد بر میانگیزاند؛ بنابراین مغز را گشاده و برای یادگیری آماده میسازد. حداقل هفت حیطة متمایز و مشخص هوشی در هر انسانی وجود دارد که یکی از این حیطههای هوشی مربوط به موسیقی است. افرد دارای نیازهای خاص همواره با موسیقی قدرت فراگیری بهتری از خود نشان