کلمات کلیدی: محافظهکاری، تغییرات نرخ بازده سهام، تغییرات نسبت حقوق صاحبان سهام به داراییها.
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1 مقدمهمحافظهکاری در گزارشگری مالی در انتخاب و کاربرد اصول و رویههای حسابداری نقشی تاریخی داشته است. مدیریت به منظور استفاده از مزایای کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و ارائه اطلاعات داخلی در زمینه ارزش شرکت، راهبردهای اطلاعاتی گوناگونی را بر میگزیند. با توجه به نقش اطلاعاتی حسابداری در انعکاس زیانهای آتی، مدیران در صورت آگاهی از اطلاعاتی در مورد عایدات آتی شرکت میتوانند از حسابداری محافظهکارانه استفاده کنند (بیور و رایان[1]،2005).
این امکان وجود دارد که مدیریت دچار انگیزههای فرصتطلبانه گردد تا داراییها و سود را بیش از مقدار واقعی و در مقابل آن بدهیها و هزینهها را کمتر از مقدار واقعی نشان دهد و در نتیجه پاداش و ثروت خود را بیفزاید و یا وضعیت و چشم انداز مالی شرکت را بهتر نمایان سازد. در نتیجه محافظهکاری ابزاری برای جلوگیری از رفتارهای فرصتطلبانه مدیریت است(واتز[2]،2003). بنابراین حسابداری محافظهکارانه بر ریسک عملیاتی شرکت تأثیر دارد و باعث کاهش این ریسک میشود که حال این ریسک خود شامل نرخ بازده سهام و نسبت حقوق صاحبان سهام به داراییها میشود که سهامداران به دنبال بدست آوردن درصد مناسبی از این نسبتها هستند تا ضرر نکنند و محافظهکاری باعث کاهش ریسک آنها میشود.
1-2 بیان مسئله
صورتهای مالی بخش اصلی فرایند گزارشگری مالی را تشکیل میدهد. هدف صورتهای مالی ارائه اطلاعاتی تلخیص و طبقهبندی شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطافپذیری مالی واحد تجاری است که بر طیف گستردهای از استفادهکنندگان صورتهای مالی مفید واقع گردد(استانداردهای حسابداری، 1391).
اهداف گزارشگری مالی و مبانی حسابداری ایجاب میکند اطلاعاتی که گزارشگری مالی فراهم میآورد از ویژگیهای معینی برخوردار باشد(استانداردهای حسابداری،1392). از جمله این ویژگیها که از آنها به عنوان خصوصیات کیفی یاد میشود محافظهکاری(احتیاط) است.
محافظهکاری از ویژگیهای بارز گزارشگری مالی است که از مدتها قبل با تئوری و عمل حسابداری درهم آمیخته است (کیم و جانگ[3]، 2007). محافظهکاری از ابتدای قرن بیستم تاکنون ویژگی برجسته و غالب در عرصهی حسابداری و گزارشگری مالی بوده است(واتز، 2003).
در اغلب چارچوبهای نظری، محافظهکاری به عنوان واکنش احتیاطآمیز به عدم اطمینان توصیف میشود. در مفاهیم گزارشگری مالی، محافظهکاری بر عدم شناسایی بیش از واقع دارایی یا درآمد و عدم شناسایی کمتر از واقع بدهی یا هزینه دلالت دارد(استانداردهای حسابداری،1391). محافظهکاری یکی از ویژگیهای مطلوب حسابداری است و در رابطه با ضرورت آن گفته میشود، نگاه خوشبینانه مدیریت در گزارشهای مالی شرکت منعکس میشود. زیانهای احتمالی ناشی از این نگاه خوشبینانه میتواند با اهمیت باشد. در نتیجه حسابداری با نگاهی محافظهکارانه به رویدادهای مالی، ابعاد این زیانهای بالقوه را کاهش میدهد(لاینگر و زامپلی[4]،2010).
محافظهکاری در حسابداری از دو دیدگاه مطرح شده است: نخست، محافظهکاری شرطی یا به وقوع پیوسته(دیدگاه سود و زیانی محافظهکاری) که در دورههای پس از شناسایی اولیه هر دارایی و بدهی استفاده میشود. در محافظهکاری شرطی ارزش دفتری خالص داراییها در رضایت نامساعد کاهش مییابد اما در رضایت مساعد افزایش نمییابد. نمونههایی از محافظهکاری شرطی شامل قاعده اقل بهای تمام شده یا ارزش بازار برای موجودیها است. شکل دیگر، محافظهکاری غیرشرطی یا پیشبینی شده(دیدگاه ترازنامهای محافظهکاری) است که منعکس کننده ارائه کمتر از واقع خالص ارزش دفتری داراییها است. نمونههای این نوع محافظهکاری شامل هزینه نمودن بی درنگ مخارج تحقیق و توسعه است(بیور و رایان،2005).
امروزه موسسات و نهادهای مالی در سراسر دنیا در طی فرایندهای کاری و فعالیتهای روزمره با چالشها و مخاطراتی روبرو گردیده و شمولیت این ریسکها کم و بیش در تمامی این موسسات و نهادهای مالی به طور ضعیف و یا حاد توانسته تأثیر عمیقی بر کاهش دامنه فعالیتها، کاهش اعتبار و اطمینان بین ذینفعان و مشتریان، کاهش بهرهوری و. داشته باشد. به همین منظور تلاشها و پژوهشهای زمینهیابی مختلفی به منظور ایجاد راهکارهای رفع این چالش و ایجاد یک محیط با فعالیتهای روشن و با ایجاد حداقل ریسک صورت پذیرفته است (کلور[5]،2011). ریسکهای متوجه شرکتهای بورسی نظیر بانکها، خود مشتمل بر انواع ریسکهای عملیاتی، ریسکهای اعتباری و ریسکهای بازار میباشد و دامنه مخاطرات آن برای مدیران و مجموعه ذینفعان بانکها در شرایط بازار رقابتی کنونی و تلاش به منظور افزایش سهم بازار و سودآوری بیشتر، سبب شده است که روزنههای نمود آنها بیش از گذشته مورد توجه باشد.ریسک عملیاتی عموماً از ریسکهای داخلی بانکها بوده و ناشی از اشتباهات انسانی یا اتفاقات و خطای تکنیکی تعریف میشود(اجینگتون[6]،2009). این ریسک شامل تقلب(موقعیتی که
سایت های دیگر :