شهریور1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده:
زمینه و هدف: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی و از نوع پیمایشی بود که به صورت مقطعی انجام گرفت و از نظر نوع جمعآوری دادهها میدانی است. محقق با به کارگیری این روش، ضمن ارائه تصویر روشنی از جامعه آماری، آن چه را که وجود داشت بدون هیچگونه تأثیر و دخالت در نتایج حاصله، توصیف، تفسیر و مقایسه نمود. به عبارت دیگر محقق به توصیفی عینی، واقعی و منظم خصوصیتهای موضوع مورد بررسی پرداخته است.
روش مطالعه: با توجه به هدف پژوهش که توصیف وضعیت مناسبسازی تمامی سالنهای جامعه مورد نظر بود و به دلیل محدودیت تعداد جامعه آماری، تمام جامعه آماری که شامل 39 سالن ورزشی میشد به عنوان نمونه تحقیق در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری دادهها وسیلهای است که محقق به کمک آن قادر است دادههای مورد نیاز را گردآوری، ثبت و کمی نماید. در این تحقیق گردآوری دادهها به شکل میدانی انجام شده است و از چک لیست محقق ساخته برای بررسی وضعیت مناسبسازی در سالنهای ورزشی سرپوشیده شهر تبریز استفاده شد.
یافتهها، بحث و نتیجهگیری: نتایج حاصل از پژوهش در دو بخش مشخصات سالنهای ورزشی و بررسی وضعیت مناسبسازی در سالنهای ورزشی مورد نظر توصیف گردیده است. در بخش اول به توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی نمونه مورد بررسی شامل تاریخ احداث، تاریخ مرمت، نوع مالکیت، جنسیت، سن، سابقه شغلی، رشته تحصیلی و . . . و سپس به توصیف سؤالها و عناوین چک لیست که مناسبسازی را اندازهگیری کردند، پرداخته شده است. نتایج کلی وضعیت مناسبسازی کلیه سالنهای مورد مطالعه نشان داد که وضعیت مناسبسازی سالنهای ورزشی شهر تبریز با میانگین(448/0) امتیاز در حد پایینتر از متوسط بوده و از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. همچنین این مطالعه به هدایت برنامههای مناسبسازی اماکن ورزشی شهر تبریز همراه با توصیف وظایف و فراهم کردن برنامهها و دستورالعملهای استاندارد کمک میکند و مدیران و مسئولان ورزشی شهر تبریز را با روند مناسبسازی اماکن ورزشی و مشکلات ناشی از عدم وجود آن آشنا خواهد کرد؛ تا بتوانند با بهکارگیری آن، محیطی امن برای ورزشکاران و تماشاچیان معلول و جانباز و سایر افراد فراهم و وضعیت مناسبسازی فضاهای ورزشی را به حداقل استانداردهای موجود نزدیکتر کنند.
فهرستمطالب عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه فصل اول: طرح تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………….1 1-1: مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..2 1-2: بیان مساله……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3 1-3: ضرورت و اهمیت پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………..5 1-4: اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………..6 1-4-1: اهداف کلی پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………..6 1-4-2:اهداف اختصاصی پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………..6 1-5: سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………….7 1-6: محدوده پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………….7 1-7: محدودیتهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………….7 1-8: تعریف واژهها و اصطلاحات…………………………………………………………………………………………………………………………….8 فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………..10 2-1: مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..11 2-2: مبانی نظری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………11 2-2-1: مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………11 2-2-2: اهمیت فعالیت بدنی و ورزش برای جانبازان و معلولین…………………………………………………………………………12 2-2-3: دیدگاه سازمان ملل درباره رعایت حقوق معلولان………………………………………………………………………………….13 2-2-4: مطابقت با قانون معلولیت در آمریکا(ADA)…………………………………………………………………………………………14 2-2-5: تعریف مناسبسازی………………………………………………………………………………………………………………………………..15 2-2-6: چرا مناسبسازی اماکن ورزشی لازم است؟……………………………………………………………………………………………15 2-2-7: روند مناسبسازی اماکن ورزشی……………………………………………………………………………………………………………16 2-2-8: طراحی فضاهای ورزشی برای جانبازان و معلولین………………………………………………………………………………….16 2-2-9: دسترسی آسان جانبازان و معلولان به فضاهای ورزشی………………………………………………………………………….17 2-2-10: مناسبسازی پارکینگها و مسیرهای منتهی به اماکن ورزشی…………………………………………………………..17
2-2-11: مناسبسازی رمپ………………………………………………………………………………………………………………………………..19 2-2-12: مناسبسازی پلهها……………………………………………………………………………………………………………………………….19 2-2-13: مناسبسازی ورودی و درب اماکن ورزشی………………………………………………………………………………………..20 2-2-14: مناسبسازی محل پذیرش…………………………………………………………………………………………………………………21 2-2-15: مناسبسازی کریدورها……………………………………………………………………………………………………………………….21 2-2-16: مناسبسازی نردهها……………………………………………………………………………………………………………………………22 2-2-17: طراحی درها، محل و موقعیت درها…………………………………………………………………………………………………..22 2-2-18: مناسبسازی رختکنها……………………………………………………………………………………………………………………..23 2-2-19: مناسبسازی کمدها………………………………………………………………………………………………………………………….25 2-2-20: مناسبسازی دوشها…………………………………………………………………………………………………………………………..25 2-2-21: مناسبسازی سرویس بهداشتی……………………………………………………………………………………………………………25 2-2-22: مناسبسازی تلفن عمومی……………………………………………………………………………………………………………………26 2-2-23: مناسبسازی تابلوهای راهنما و علائم هشداردهنده…………………………………………………………………………..27 2-2-24: مناسبسازی جایگاه تماشاگران……………………………………………………………………………………………………………27 2-2-25: تجهیزات اطفای حریق………………………………………………………………………………………………………………………….28 2-3: پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………29 . 2-3-1: تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………………………………………….29 . 2-3-2: تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………………………………………………..33 2-4: جمعبندی از مبانی نظری و تحقیقات انجام شده داخلی و خارجی……………………………………………………………34 فصل سوم: روش شناسی تحقیق…………………………………………………………………………………………35 3-1: مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………36 3-2: روش و نحوه اجرای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………….36 3-3: جامعه آماری پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………..36 3-4: نمونه آماری پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………….36 3-5: روش و ابزار گردآوری دادههای پژوهش………………………………………………………………………………………………………37 3-5-1: چکلیست مناسبسازی اماکن ورزشی…………………………………………………………………………………………………..37 3-5-2: تعیین روایی چکلیست…………………………………………………………………………………………………………………………..38 3-5-3: تعیین اعتبار سازه چکلیست………………………………………………………………………………………………………………….38 3-5-4: تعیین پایایی چکلیست………………………………………………………………………………………………………………………….39 3-6: روشهای آماری جهت تجزیه و تحلیل دادهها…………………………………………………………………………………………….39 فصل چهارم: یافتههای تحقیق و تجزیه و تحلیل دادهها…………………………………………………………….40 4-1: مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………41 4-2 آمار توصیفی متغیرهای مناسبسازی اماکن ورزشی………………………………………………………………………………….41 4-2-1: سالن پارالمپیک تبریز……………………………………………………………………………………………………………………………..41 4-2-2: سالن ستارخان…………………………………………………………………………………………………………………………………………42 4-2-3: سالن میلاد شهرداری تبریز…………………………………………………………………………………………………………………….43 4-2-4: سالن بدنسازی استادیوم دانشگاه تبریز…………………………………………………………………………………………………..44 4-2-5: سالن هندبال دانشگاه تبریز…………………………………………………………………………………………………………………….45 4-2-6: سالن تختی علوم پزشکی تبریز……………………………………………………………………………………………………………….46 4-2-7: سالن نیکمهر علوم پزشکی تبریز…………………………………………………………………………………………………………..47 4-2-8: مجتمع فرهنگی، ورزشی کوثر………………………………………………………………………………………………………………..48 4-2-9: سالن شمیم پایداری………………………………………………………………………………………………………………………………..49 4-2-10: سالن هتل دریا………………………………………………………………………………………………………………………………………50 4-2-11: سالن طوبی شهرداری……………………………………………………………………………………………………………………………51 4-2-12: سالن شهریار دانشگاه علوم پزشکی……………………………………………………………………………………………………..52 4-2-13: سالن 29بهمن دانشگاه علوم پزشکی…………………………………………………………………………………………………..53 4-2-14: سالن شهدای خطیب شهرداری……………………………………………………………………………………………………………54 4-2-15: سالن توانا شهرداری………………………………………………………………………………………………………………………………55 4-2-16: سالن شهید بادامچی اداره کار………………………………………………………………………………………………………………56 4-2-17: سالن هلال احمر……………………………………………………………………………………………………………………………………57 4-2-18: سالن استقلال آموزش و پرورش………………………………………………………………………………………………………….58 4-2-19: سالن امید شهرداری……………………………………………………………………………………………………………………………..59 4-2-20 سالن مشروطه شهرداری………………………………………………………………………………………………………………………..60 4-2-21: سالن آنا شهرداری…………………………………………………………………………………………………………………………………61 4-2-22: سالن آسیا………………………………………………………………………………………………………………………………………………62 4-2-23: سالن کوی لاله………………………………………………………………………………………………………………………………………63 4-2-24: سالن ژیمناستیک دلیر اکبری………………………………………………………………………………………………………………64 4-2-25: سالن نور لاله…………………………………………………………………………………………………………………………………………65 4-2-26: سالن تکواندو اداره ورزش و جوانان………………………………………………………………………………………………………66 4-2-27: سالن شهید زوّار اداره کار……………………………………………………………………………………………………………………..67 4-2-28: سالن بوکس گنجویان……………………………………………………………………………………………………………………………68 4-2-29: سالن تیراندازی شهید جدیری……………………………………………………………………………………………………………..69 4-2-30: سالن جودو گنجویان…………………………………………………………………………………………………………………………….70 4-2-31: خانه کشتی اداره ورزش و جوانان………………………………………………………………………………………………………..71 4-2-32: سالن کوثر آموزش و پرورش…………………………………………………………………………………………………………………72 4-2-33: سالن افق لاله………………………………………………………………………………………………………………………………………..73 4-2-34: سالن فرزانه آموزش و پرورش……………………………………………………………………………………………………………..74 4-2-35: سالن کمانگیر اداره ورزش و جوانان……………………………………………………………………………………………………75 4-2-36: سالن تکواندو گنجویان………………………………………………………………………………………………………………………….76 4-2-37: سالن ژیمناستیک گنجویان………………………………………………………………………………………………………………….77 4-2-38: سالن بهار شهرداری………………………………………………………………………………………………………………………………78 4-2-39: سالن تنیس کوثر اداره ورزش و جوانان………………………………………………………………………………………………79 4-2-40: رتبهبندی کلی سالنهای ورزشی مورد مطالعه……………………………………………………………………………………80 4-3: آمار توصیفی متغیرهای جمعیتشناختی…………………………………………………………………………………………………..81 4-3-1: توصیف سن مدیران سالنها……………………………………………………………………………………………………………………82 4-3-2: توصیف میزان تحصیلات مدیران سالنها……………………………………………………………………………………………….83 4-3-3: توصیف تجربه کاری مدیران سالنها………………………………………………………………………………………………………84 4-3-4: توصیف جنسیت مسئولان سالنها………………………………………………………………………………………………………….85 4-3-5: توصیف رشته تحصیلی مدیران سالنها………………………………………………………………………………………………….86 4-4: شاخصهای توصیف دادهها………………………………………………………………………………………………………………………….87 4-4-1: بررسی چگونگی توزیع دادهها…………………………………………………………………………………………………………………87 4-5: استفاده از تحلیل عاملی برای تعیین روایی سازه……………………………………………………………………………………….89 4-5-1: روایی سازه تابلوها و علائم راهنما…………………………………………………………………………………………………………..89 4-5-2: روایی سازه متغیر درب ورودی………………………………………………………………………………………………………………..90 4-5-3: روایی سازه دوشها………………………………………………………………………………………………………………………………….91 4-5-4: روایی سازه تجهیزات اطفای حریق…………………………………………………………………………………………………………92 4-5-5: روایی سازه جایگاه تماشاگران…………………………………………………………………………………………………………………93 4-5-6: روایی سازه کمدها……………………………………………………………………………………………………………………………………94 4-5-7: روایی سازه محل پذیرش و کریدور…………………………………………………………………………………………………………95 4-5-8: روایی سازه مسیرهای منتهی به اماکن ورزشی……………………………………………………………………………………..96 4-5-9: روای سازه پارکینگ…………………………………………………………………………………………………………………………………97 4-5-10: روایی سازه پله و رمپ…………………………………………………………………………………………………………………………..98 4-5-11: روایی سازه رختکن……………………………………………………………………………………………………………………………….99 4-5-12: روایی سازه سرویس بهداشتی…………………………………………………………………………………………………………….100 4-5-13: روایی سازه امکانات ارتباطی……………………………………………………………………………………………………………….101 4-6: آزمون سوالهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….115 فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری………………………………………………………………………………………………124 5-1: مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………125 5-2: خلاصه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………125 5-3: بحث و نتیجهگیری…………………………………………………………………………………………………………………………………….126 5-4: پیشنهادات بر مبنای یافتههای تحقیق……………………………………………………………………………………………………..131 5-5: پیشنهادات برای تحقیقات آتی………………………………………………………………………………………………………………….144 منابع: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….145
فهرست اشکال
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه شکل(2-1): مناسبسازی پارکینگ…………………………………………………………………………………………………………………….19 شکل(2-2): مناسبسازی پله و رمپ……………………………………………………………………………………………………………………20 شکل(2-3): مناسبسازی نردهها………………………………………………………………………………………………………………………….22 شکل(2-4): مناسبسازی درها، محل و موقعیت درها………………………………………………………………………………………..23 شکل(2-5): مناسبسازی رختکن………………………………………………………………………………………………………………………..24
فهرست جداول
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه جدول(4-1): آمار توصیفی سالن پارالمپیک تبریز……………………………………………………………………………………………..41 جدول(4-2): آمار توصیفی سالن ستارخان…………………………………………………………………………………………………………42 جدول(4-3): آمار توصیفی سالن میلاد شهرداری………………………………………………………………………………………………..43 جدول(4-4): آمار توصیفی سالن بدنسازی دانشگاه تبریز……………………………………………………………………………………44 جدول(4-5): آمار توصیفی سالن هندبال دانشگاه تبریز………………………………………………………………………………………45 جدول(4-6): آمار توصیفی سالن علوم پزشکی تبریز…………………………………………………………………………………………..46 جدول(4-7): آمار توصیفی سالن نیکمهر علوم پزشکی تبریز…………………………………………………………………………….47 جدول(4-8): آمار توصیفی مجتمع فرهنگی، ورزشی کوثر…………………………………………………………………………………48 جدول(4-9): آمار توصیفی سالن شمیم پایداری تبریز………………………………………………………………………………………..49 جدول(4-10): آمار توصیفی سالن هتل دریا……………………………………………………………………………………………………….50 جدول(4-11): آمار توصیفی سالن طوبی شهرداری…………………………………………………………………………………………….51 جدول(4-12): آمار توصیفی سالن استاد شهریار دانشگاه علوم پزشکی…………………………………………………………….52 جدول(4-13): آمار توصیفی سالن 29 بهمن علوم پزشکی تبریز………………………………………………………………………..53 جدول(4-14): آمار توصیفی سالن خطیب شهرداری………………………………………………………………………………………….54 جدول(4-15): آمار توصیفی سالن توانا شهرداری………………………………………………………………………………………………..55 جدول(4-16): آمار توصیفی سالن شهید بادامچی……………………………………………………………………………………………….56 جدول(4-17): آمار توصیفی سالن هلال احمر…………………………………………………………………………………………………….57 جدول(4-18): آمار توصیفی سالن استقلال آموزش و پرورش…………………………………………………………………………….58 جدول(4-19): آمار توصیفی سالن امید شهرداری……………………………………………………………………………………………….59 جدول(4-20): آمار توصیفی سالن مشروطه شهرداری………………………………………………………………………………………..60 جدول(4-21): آمار توصیفی سالن آنا شهرداری…………………………………………………………………………………………………..61 جدول(4-22): آمار توصیفی سالن آسیا……………………………………………………………………………………………………………….62 جدول(4-23): آمار توصیفی سالن کوی لاله………………………………………………………………………………………………………..63 جدول(4-24): آمار توصیفی سالن ژیمناستیک دلیر اکبری……………………………………………………………………………….64 جدول(4-25): آمار توصیفی سالن نور لاله…………………………………………………………………………………………………………..65 جدول(4-26): آمار توصیفی سالن تکواندو ورزش و جوانان………………………………………………………………………………..66 جدول(4-27): آمار توصیفی سالن شهید زوّار اداره کار………………………………………………………………………………………67 جدول(4-28): آمار توصیفی سالن بوکس گنجویان…………………………………………………………………………………………….68 جدول(4-29): آمار توصیفی سالن تیراندازی شهید جدیری………………………………………………………………………………69 جدول(4-30): آمار توصیفی سالن جودو گنجویان………………………………………………………………………………………………70 جدول(4-31): آمار توصیفی خانه کشتی تبریز……………………………………………………………………………………………………71 جدول(4-32): آمار توصیفی سالن کوثر آموزش و پرورش…………………………………………………………………………………72 جدول(4-33): آمار توصیفی سالن افق لاله…………………………………………………………………………………………………………73 جدول(4-34): آمار توصیفی فرزانه آموزش و پرورش…………………………………………………………………………………………74 جدول(4-35): آمار توصیفی سالن کمانگیر………………………………………………………………………………………………………….75 جدول(4-36): آمار توصیفی سالن تکواندو گنجویان……………………………………………………………………………………………76 جدول(4-37): آمار توصیفی سالن ژیمناستیک گنجویان……………………………………………………………………………………77 جدول(4-38): آمار توصیفی سالن بهار شهرداری………………………………………………………………………………………………..78 جدول(4-39): آمار توصیفی سالن تنیس کوثر…………………………………………………………………………………………………….79 جدول(4-40): رتبهبندی کلیه سالنهای مورد مطالعه………………………………………………………………………………………..80 جدول(4-41): توزیع فراوانی مرتبط با«سن» مدیران سالنها……………………………………………………………………………82 جدول(4-42): توزیع فراوانی مرتبط با«تحصیلات» مدیران سالنها…………………………………………………………………..83 جدول(4-43): توزیع فراوانی مرتبط با«تجربه کاری» مدیران سالنها……………………………………………………………….84 جدول(4-44): توزیع فراوانی مرتبط با«جنسیت» مدیران سالنها……………………………………………………………………..85 جدول(4-45): توزیع فراوانی مرتبط با«رشته تحصیلی» مدیران سالنها…………………………………………………………..86 جدول(4-46): شاخص پراکندگی، شاخص مرکزی و توزیع متغیرهای تحقیق…………………………………………………..87 جدول(4-47): توزیع نرمال بودن دادهها………………………………………………………………………………………………………………88 جدول(4-48): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال یک…………………………………………………………………………………..115 جدول(4-49): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال دوم…………………………………………………………………………………..116 جدول(4-50): نتایج آزمون تی استیودنت برای سوال سوم……………………………………………………………………………..117 جدول(4-51): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال چهارم………………………………………………………………………………118 جدول(4-52): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال پنجم……………………………………………………………………………….118 جدول(4-53): نتایج آزمون تی استیودنت برای سوال ششم……………………………………………………………………………119 جدول(4-54): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال ششم……………………………………………………………………………….119 جدول(4-55): نتایج آزمون تی استیودنت برای سوال هفتم……………………………………………………………………………120 جدول(4-56): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال هفتم……………………………………………………………………………….120 جدول(4-57): نتایج آزمون تی استیودنت برای سوال هشتم………………………………………………………………………….121 جدول(4-58): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال نهم…………………………………………………………………………………..121 جدول(4-59): نتایج آزمون دو جملهای برای سوال دهم………………………………………………………………………………..122 جدول(4-60): نتایج آزمون تی استیودنت برای سوال یازدهم………………………………………………………………………….123
فهرست نمودارها
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه 4-3-1: نمودار مرتبط با«سن» مدیران سالنها……………………………………………………………………………………………………82 4-3-2: نمودار «میزان تحصیلات» مدیران اماکن ورزشی…………………………………………………………………………………..83 4-3-3: نمودار «تجربه کاری» مدیران اماکن ورزشی…………………………………………………………………………………………84 4-3-4: نمودار مرتبط با«جنسیت» مدیران سالنهای ورزشی……………………………………………………………………………85 4-3-5: نمودار «رشته تحصیلی» مدیران سالنها………………………………………………………………………………………………..86 4-5-1: نمودار روایی سازه تابلوها و علائم راهنما………………………………………………………………………………………………..89 4-5-2: نمودار روایی سازه درب ورودی و خروجی……………………………………………………………………………………………..90 4-5-3: نمودار روایی سازه دوشها………………………………………………………………………………………………………………………91 4-5-4: نمودار روایی سازه تجهیزات اطفای حریق……………………………………………………………………………………………..92 4-5-5: نمودار روایی سازه جایگاه تماشاگران………………………………………………………………………………………………………93 4-5-6: نمودار روایی سازه کمدها………………………………………………………………………………………………………………………..94 4-5-7: نمودار روایی سازه محل پذیرش و کریدور……………………………………………………………………………………………..95 4-5-8: نمودار روایی سازه مسیرهای منتهی به اماکن ورزشی………………………………………………………………………….96 4-5-9: نمودار روایی سازه پارکینگ…………………………………………………………………………………………………………………….97 4-5-10: نمودار روایی سازه پلهها………………………………………………………………………………………………………………………..98 4-5-11: نمودار روایی سازه رختکن……………………………………………………………………………………………………………………99 4-5-12: نمودار روایی سازه سرویسهای بهداشتی………………………………………………………………………………………….100 4-5-13: نمودار روایی سازه امکانات ارتباطی…………………………………………………………………………………………………..101 4-5-14: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر تابلوها و علائم راهنما…………………………………………………………..102 4-5-15: نمودار تحلیل عاملی مربوط به درب ورودی و خروجی……………………………………………………………………..103 4-5-16: نمودار تحلیل عاملی مربوط به دوشها………………………………………………………………………………………………104 4-5-17: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر کمدها…………………………………………………………………………………….105 4-5-18: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر محل پذیرش و کریدور…………………………………………………………106 4-5-19: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر مسیرهای منتهی به اماکن ورزشی……………………………………..107 4-5-20: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر پارکینگ…………………………………………………………………………………108 4-5-21: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر جایگاه تماشاگران………………………………………………………………….109 4-5-22: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر پله و رمپ………………………………………………………………………………110 4-5-23: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر رختکن………………………………………………………………………………….111 4-5-24: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر سرویس بهداشتی………………………………………………………………….112 4-5-25: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر امکانات ارتباطی……………………………………………………………………113 4-5-26: نمودار تحلیل عاملی مربوط به متغیر تجهیزات اطفای حریق…………………………………………………………..114
فصل اول
طرح تحقیق
فصل اول: طرح تحقی
1-1 : مقدمه
تربیت بدنی فرآیندی آموزشی است که در آن از فعالیت جسمانی به عنوان راهی برای کمک به آحاد جامعه به منظور کسب مهارت، آمادگی، دانش و نگرش مثبت در راستای رشد مطلوب، کسب سلامت عمومی و به حداکثر رساندن فرصتها برای اجرای فعالیتهای بدنی استفاده میشود(Wuest,2003 ).
بدون شک بهبود کمی و کیفی تربیت بدنی و مدیریت مطلوب آن میتواند پشتوانه ورزشی کشور را غنیتر نموده و استحکام بیشتری ببخشد. در صورت برنامهریزی صحیح، امکانات ورزشی مناسب و برخورداری از کادر آگاه، تربیتبدنی میتواند نقش مؤثری در رشد و تکامل افراد جامعه داشته باشد. اجرای مطلوب برنامههای تربیت بدنی مستلزم فراهم آوردن مجموعهای از شرایط و امکانات است که از مهمترین این شرایط، استفاده از فضاها و وسایلی است که باید بر اساس نرمهای استاندارد تهیه شود تا نیازمندیهای استفاده کنندگان را رفع نماید و هم چنین متناسب با تعداد آنها باشد تا از بروز خطر و آسیب دیدگی پیشگیری و جلوگیری نماید (خلیلی جم، 1385 و نظام، 1387).
اماکن ورزشی، فرصتهای مناسبی را برای رشد عاطفی، شناختی، ادراکی و اجتماعی گروههای مختلف جامعه ایجاد میکنند. ایجاد مکانی امن برای کاربران اماکن ورزشی، یکی از مهمترین وظایف مدیران این اماکن میباشد (www.playground safety.org).
در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سال 1981 به عنوان سال جهانی برای معلولین اعلام شد؛ و در خصوص موضوع مشارکت و برابری کامل حقوق معلولین تصمیم گرفته شد؛ تا توانبخشی حدود 450 میلیون نفر از جمعیت جهان که به نوعی اختلال جسمی- حرکتی و روانی دارند تقویت شود و همچنین در پیوست شماره 5 آن آمده است که تمامی کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه باید جنبههای مختلف محیط بدون مانع را برای افراد دارای معلولیت بررسی و فراهم آورند و یا در قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورخ سوم دسامبر 1982 در برنامه اقدام جهانی برای معلولین در بند 12، چنین آمده است: برابری فرصتها در کشورهای در حال توسعه « به فرایندی اطلاق می شود که از طریق آن نظام کلی جامعه، نظیر محیط فیزیکی و فرهنگی، مسکن، حمل و نقل، خدمات اجتماعی و بهداشتی، فرصتهای شغلی و آموزشی، زندگی اجتماعی و فرهنگی، از جمله تسهیلات ورزشی و تفریحی در دسترس همه افراد جامعه خصوصاً افراد کم توان قرار گیرد»(برجیان، جغتایی، 1385).
1ـ2 : بیان مسأله
براساس تعریف انجمن بینالمللی توانبخشی، معلولیت عبارت است از: عارضهای که در نتیجه یک نقص به وجود میآید و انجام فعالیتهای طبیعی فرد را به طریقی محدود مینماید، یا با مانع مواجه میسازد(رجالی، 1385، ص2). طبق آمار سازمان بهداشت جهانی 10درصد افراد جوامع مختلف به نحوی دچار معلولیت هستند (جلالی فراهانی،1390،ص90). این افراد با وسایل کمکی مانند: ویلچر، عصا، واکر، کراچ، عینکهای ذرهبینی، سمک و… یا بدون علایم ظاهری در جامعه زندگی میکنند، که به آنها معلول گفته میشود. نام دیگر آنان افراد با نیازهای ویژه است. زیرا نیازهای آنان متفاوت با نیازهای افراد دیگر میباشد. بدین لحاظ این افراد سختتر از افراد عادی جایگاه خود را در جامعه مییابند. معلولیت آنان ناشی از عواملی مانند: جنگ، سالمندی، کار، مسائل اجتماعی و مسائل ژنتیکی والدین میباشد(قربانی، 1389،ص1). جدا از این عوامل، به دنبال جنگ تحمیلی، کشور ما نیز با گروه عظیمی از معلولان جنگی مواجه شد. گروهی که تا پیش از جنگ فعالانه در جریان روزمره زندگی شرکت داشته، ولی امروزه دیگر قادر به انجام بسیاری از فعالیتهای گذشته خویش نمیباشند(نقی زاده طاهریان، 1385،ص1). جامعه شناسان ثابت کردهاند که مشکلات روانی یک فرد معلول که زائیده عدم آمیختگی او با محیط اطراف میباشد سبب انزواطلبی و گوشه گیری آن فرد میشود که میتواند اثرات جبران ناپذیری بر جامعه و مناسبات حاکم بر آن داشته باشد(حمیدی، 1385،ص3). بی تردید ورزش عاملی است که معلولان را به سطح جامعه میکشاند و آنان را در انجام فعالیتها مستقل میسازد(فخرپور،1385ص2). به همین دلیل در کشورهای مختلف دنیا از دهه1970 میلادی به بعد مناسبسازی اماکن عمومی و انطباق آن با نیازهای افراد دارای معلولیت، خصوصاً معلولین جسمی- حرکتی در دستور کار قرار گرفت و تجارب کسب شده در این مورد سبب گردیده است تا پرداختن به این مسأله به گونهای بین المللی مطرح و در دستور کار سازمان ملل متحد قرار گیرد. بطوریکه در قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره حقوق افراد دارای معلولیت در مورخ 9دسامبر1975 چنین آمده است: «معلولین حق دارند از امکاناتی برخوردار باشند که بتوانند به طور مستقل در جامعه حضور و زندگی کنند» (برجیان و جغتایی،1385).
تحقیقات و مقالات مختلفی در زمینه وضعیت امکانات و تاسیسات ورزشی جانبازان و معلولین انجام گرفته است. همچنین اکثر تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته است؛ به بررسی میزان مناسبسازی فضاهای مختلف ورزشی و شهری برای استفاده جانبازان و معلولین به عنوان قشر مهم و خاصی از جامعه پرداخته است. نتایج پژوهشها نشان دادهاند، که معیار طراحی اماکن و مجموعههای ورزشی برای جانبازان و معلولین ضعیفتر از استانداردها میباشد(جوادی پور، 1391). در طراحی اماکن و مجموعههای ورزشی استانداردهای جانبازان و معلولین رعایت نشده است(سهرابی و دیگران،1390). اماکن و فضاهای ورزشی شهر تهران به نسبت زیادی برای استفاده افراد معلول مناسب نبوده و از دسترسی خوبی بویژه برای افراد معلول برخوردار نیستند (محمودی،2010). در شرایط کنونی بحث برابری فرصتها، مشارکت و قادرسازی در ابتدای راه خود است(رجالی، 1385). توجه و برنامهریزیهای اصولی از سوی کلیه مسئولینی که به نوعی با سازمانهای ورزشی و شهرسازی در ارتباط میباشند، به سیستمهای جدید شهرسازی و امکانات و تجهیزات ترددی برای افراد با معلولیت پراهمیت میباشد(لیموچی، 1385). همچنین نتایج پژوهشها نشان داد که معلولانی که درجه معلولیت آنان ملایم بوده است و ارتباط با آنان بیشتر بوده، افراد بطور معناداری از رفتار آنان رضایت داشتهاند، بطوریکه با آنان رابطه دوستانه و مناسبی برقرار کرده بودند(میلر، 2009). ابزارهای برنامهریزی، راهکاری برای بهبود دسترسی مناسب معلولین به فضاهای شهری میباشد که معلولین بتوانند به درستی در مسائل جامعه مشارکت داشته باشند(ساندرسون،2006). مهمترین عامل بازدارنده معلولین از دستیابی به حقوق برابر با دیگران، ناسازگاری محیط ساخته شده با گستره توان جسمی انسان است(نقی زاده طاهریان، 1385).
نیاز به ورزش و تاثیر آن بر سلامتی افراد معلول بسیار بیشتر از افراد سالم احساس میشود، از این رو فراهم کردن بستر مناسب در زمینه ورزش جهت استفاده معلولین بهترین عامل جذب معلولین در جوامع میباشد. مسئولین سازمانهای ذیربط در شهرها لازم است با تدوین ضوابط و معیارهای ساختمانی و فنی موجبات شرکت افراد دارای معلولیتهای جسمانی را در فعالیتهای اجتماعی و ورزشی سهلتر نمایند(رجالی،1385،ص2). یکی از مهمترین مشکلات فضاهای شهری کشور، نامناسب بودن فضاهای آنها در ارتباط با اشخاص دارای معلولیت میباشد که این مهم در هر دو مورد کالبدی و رفتاری قابل ملاحظه میباشد. اولی ناشی از نتایج برنامهریزی شهری غیرصحیح و اقدامات عملی شهرسازانه و دومی پیامد اجتماعی ـ فرهنگی ناشی از آن است(اقبالی، 1385،ص1). ایجاد شرایط و امکانات مورد نیاز معلولین و تسهیل و روانسازی فعالیتهای آنان در جامعه؛ به طوری که نسبت به افراد عادی سهم برابر و مساوی در مشارکت اجتماعی داشته باشند، امکان سهیم بودن آنها در تحولات جامعه را فراهم میکند(حمیدی،1385،ص3). پس با طراحی مناسب فضاهای شهری و مناسبسازی آن، میتوان با معلولان در تعامل اجتماعی بود. رفع موانع در شهر، میتواند از اقدامات مهمی باشد که مشارکت هر چه بیشتر معلولان در فعالیتهای اجتماعی و حضور در فضاهای شهری را برای آنان تضمین میکند (سعید نیا، 1383). با توجه به مباحث فوق میتوان گفت: مناسبسازی قدم اول برای حضور معلولان در جامعه به خصوص در اماکن ورزشی است. لذا به دلیل نقش بسیار کلیدی و مهم ورزش برای حفظ سلامتی و تحرک و نشاط این قشر از جامعه، تحقیق حاضر برآن است، تا با در نظر داشتن این اقشار خاص جامعه، به بررسی وضعیت مناسبسازی اماکن و تاسیسات ورزشی شهر تبریز متناسب با شرایط خاصِ جسمانی جانبازان و معلولین بپردازد: 1)آیا نحوه ساختوساز سالنها و اماکن ورزشی شهر تبریز، مناسب برای استفاده جانبازان و معلولین است؟ 2)آیا سالنهای ورزشی شهر تبریز برای استفاده معلولین و جانبازان امکانات مناسبی دارند؟ پاسخ به سوالات فوق هدف اصلی تحقیق حاضر است و انتظار میرود، نتایج حاصل در برنامهریزیهای آتی درباره ورزش جانبازان و معلولین و نیازهای ضروری آنان به فعالیت بدنی و ورزش مورد توجه قرار گیرد.
1-3 : ضرورت و اهمیت پژوهش
اگر ورزش برای همگان به طور جنبی در زندگی روزانه مطرح است به طوری که عدم انجام فعالیتهای ورزشی اختلال چندانی در زندگی روزمره ایجاد نمیکند، برای معلولین جزئی ضروری و حیاتی از فعالیتهای روزانه تلقی میشود و در صورت نپرداختن بدان، وقفه و اختلالی در مسیر بهبودی یا حفظ شرایط کنونی بوجود خواهد آمد (نقی زاده طاهریان،1385،ص4). در تحقیقاتی که برای سلامتی افراد انجام شد، مشخص گردید که ورزش یکی از بهترین درمانهای معلولیت است. در پی بروز جنگ تحمیلی و حضور جانبازان سر افراز میهن اسلامی در جامعه، ضرورت ورود این عزیزان به صحنههای ورزشی جهت حفظ سلامتی و روحیه نشاط در میان آنان احساس گردید (فخرپور،1385،ص3). با توجه به نقش و اهمیت ورزش در توسعه و تقویت قوای جسمانی و روحیـ روانی به صورت عام برای کلیه افراد، چه با معلولیت و چه بی معلولیت و نیز اهمیت و ضرورت ورزش به صورت خاص برای افراد با معلولیت در کمک به بهبود وضعیت جسمانی و پیشگیری از وخامت و پیشرفت مشکلات فیزیکی و حرکتی، عارضهها و بیماریهای آنها، همچنین ایجاد انگیزه و تشویق و امید به زندگی از طریق جذب و حضور آنها در میادین ورزشی به عنوان یک امر حیاتی از اهمیت ویژه برخوردار است.(لیموچی، 1385،ص4). از طرف دیگر، نیاز مبرم به توسعه بیش از پیش فعالیتهای ورزشی در سطح کشور و بخصوص اهمیتی که در پیشبرد و تداوم سالم سازی فکر و روان معلولین و جانبازان وجود دارد، لذا برای دستیابی به بهبود عملکرد فضاهای ورزشی، ایجاد ضوابط طراحی جدید برای اماکن ورزشی ضروری است. امروزه متاسفانه بسیاری از ورزشگاهها و مراکز ورزشی کشورمان از نظر ساختمان سازی و معماری برای استفاده معلولین در نظر گرفته نشده است و این روشنگر ناسازگاری و نداشتن تطبیق اصولی آنها با وضعیت جسمی معلولان میباشد (حمیدی،1385،ص3). لذا در ایجاد ورزشگاههای جدیدالتأسیس مدیریت شهری باید نقشههای این ساختمانها را با معیارهای استاندارد مناسبسازی محیطی برای معلولین تطبیق دهند و در زمینه ورزشگاههای قدیمی نیز باید آنها را تا جایی که امکان دارد برای استفاده جانبازان و معلولین بهبود و اصلاح کنند و نهایتاً اینکه بازگشت جانبازان و معلولین به عرصه فعالیت و زندگی اجتماعی، نیازمند مناسبسازی محیط اجتماعی و شهری به ویژه مناسبسازی ورزشگاهها و میادین ورزشی بوده تا از این طریق بتوان شرایط لازم جهت بازگشت جانبازان و معلولین را به جامعه و مشارکت فعال آنها را در زندگی اجتماعی فراهم کرد (حمیدی،1385،ص3). با توجه به شمار جمعیت معلول در جهان و کشور ما و اهمیت ایجاد امکانات ورزشی و مناسبسازی آن برای جانبازان و معلولین ضرورت دارد، تا مطالعات و پژوهشهای زیادی در این خصوص انجام شود؛ تا اطلاعات جامع و مفیدی در اختیار مخاطبان ورزش جانبازان و معلولین قرار گیرد. اثر حاضر فرصت مناسبی است، تا وارد مبحث مناسبسازی اماکن ورزشی شده و وضعیت مناسبسازی اماکن ورزشی شهر تبریز را برای استفاده جانبازان و معلولین مورد بررسی قرار دهیم.
1-4 : اهداف پژوهش
1-4-1 : هدف کلی
مطالعه وضعیت مناسبسازی اماکن ورزشی سرپوشیده شهر تبریز برای استفاده جانبازان و معلولین
1-4-2 : اهداف اختصاصی
ـ تعیین وضعیت مناسبسازی پارکینگ اماکن و تاسیسات ورزشی شهر تبریز برای جانبازان و معلولین