فصل دوم: مروری بر پژوهش ها
1-2 منشا و تاریخچه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8
2-2 گسترش جغرافیایی نخود شیرین در جهان ……………………………………………………………………………………………………………………..9
3-2 وضعیت نخود شیرین در ایران ……………………………………………………………………………………………………………………………………….10
4-2 اهمیت گونه های جنس نخود شیرین …………………………………………………………………………………………………………………………..10
5-2 گیاه شناسی نخود شیرین ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..11
6-2 خصوصیات ریخت شناسی نخود شیرین ……………………………………………………………………………………………………………………….11
7-2 آفات، بیماری ها و قارچ ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………….13
8-2 روش های تکثیر …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….13
1-8-2 تکثیر از طریق بذر …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….13
2-8-2 تکثیر نخود شیرین از طریق کشت بافت ………………………………………………………………………………………………………………….14
1-2-8-2 تعریف کشت بافت گیاهی …………………………………………………………………………………………………………………………………….14
2-2-8-2 تاریخچه کشت بافت گیاهی …………………………………………………………………………………………………………………………………15
3-2-8-2 تاریخچه کشت بافت نخود شیرین ……………………………………………………………………………………………………………………….16
3-8-2 مراحل ریز افزائی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….16
1-3-8-2 گندزدائی سطحی بذر …………………………………………………………………………………………………………………………………………..16
2-3-8-2 قارچ کش ها و آنتی بیوتیک ها ……………………………………………………………………………………………………………………………17
3-3-8-2 الکل اتیلیک (اتانول) …………………………………………………………………………………………………………………………………………….17
4-3-8-2 ترکیبات زداینده ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………18
5-3-8-2 محیط کشت ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….18
6-3-8-2 آب …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………19
7-3-8-2 نمک های معدنی، عناصر پر مصرف و کم مصرف ………………………………………………………………………………………………..20
8-3-8-2 کربوهیدرات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..20
9-3-8-2 ویتامین ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….20
10-3-8-2 تنظیم کننده های رشد گیاهی ………………………………………………………………………………………………………………………….21
1-10-3-8-2 اثرات اکسین ها بر کشت بافت ……………………………………………………………………………………………………………………..21
2-10-3-8-2 اثرات سیتوکنین ها بر کشت بافت ………………………………………………………………………………………………………………..22
3-10-3-8-2 اثرات اسید جیبرلیک بر کشت بافت ……………………………………………………………………………………………………………..22
4-8-2 آگار …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….23
5-8-2 کشت ریزنمونه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23
1-5-8-2 پرآوری شاخساره …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23
2-5-8-2 اندام زایی مستقیم ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..24
3-5-8-2 تشکیل کالوس ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………25
4-5-8-2 باززائی از کالوس ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………27
5-5-8-2 ریشه زایی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..28
6-5-8-2 سازگاری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..30
فصل سوم: مواد و روش ها
1-3 زمان و محل انجام آزمایش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………33
2-3 تجهیزات آزمایشگاهی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………33
1-2-3 آزمایشگاه تهیه ترکیبات مختلف، محلول های پایه و محیط های کشت ………………………………………………………………..33
2-2-3 اتاق انتقال ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….35
3-2-3 اتاق رشد …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….35
3-3 تهیه مواد گیاهی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….36
4-3 ریزنمونه های مورد استفاده …………………………………………………………………………………………………………………………………………..36
5-3 تهیه محیط کشت ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….36
1-5-3 تهیه محلول های پایه و نگهداری آنها ………………………………………………………………………………………………………………………36
2-5-3 تهیه محلول های پایه تنظیم کننده های رشد …………………………………………………………………………………………………………37
3-5-3 نحوه آماده کردن محیط کشت …………………………………………………………………………………………………………………………………37
6-3 گندزدایی و سترون سازی وسایل ………………………………………………………………………………………………………………………………….40
7-3 آزمایش اول: گندزدایی سطحی بذر ………………………………………………………………………………………………………………………………40
8-3 آزمایش دوم: جوانه زنی بذر در محیط کشت ……………………………………………………………………………………………………………….41
9-3 زیر کشت کردن ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..41
10-3 آزمایش سوم: پرآوری شاخساره از ریزنمونه جوانه های جانبی و انتهایی ………………………………………………………………….42
11-3 آزمایش چهارم: القاء تولید کالوس ………………………………………………………………………………………………………………………………42
12-3 آزمایش پنجم: آزمایش اندام زائی از کالوس ……………………………………………………………………………………………………………….44
13-3 آزمایش ششم: اندام زائی مستقیم ………………………………………………………………………………………………………………………………45
14-3 آزمایش هفتم: ریشه زایی شاخساره های تشکیل شده از کشت غیرمستقیم و کشت مستقیم ………………………………..45
15-3 آزمایش هشتم: سازگاری و انتقال به خاک …………………………………………………………………………………………………………………46
1-15-3 تهیه بستر کشت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..46
2-15-3 سازگاری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….46
3-15-3 انتقال به گلخانه
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………47
16-3 تجزیه و تحلیل آماری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..47
فصل چهارم: نتایج
1-4 اثر نوع تیمار گندزدایی بر درصد آلودگی بذرهای کشت شده در شرایط کشت درون شیشه ای محیط کشت…………..49
1-1-4 درصد آلودگی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….50
2-4 بررسی اثر نوع محیط کشت و شرایط روشنایی بر درصد جوانه زنی بذرهای نخود شیرین………………………………………….50
1-2-4 اثر محیط کشت بر درصد جوانه زنی بذرهای نخود شیرین ……………………………………………………………………………………..51
2-2-4 اثر روشنایی بر درصد جوانه زنی بذرهای نخود شیرین ……………………………………………………………………………………………52
3-2-4 برهمکنش اثر محیط کشت و شرایط روشنایی بر درصد جوانه زنی بذرهای نخود شیرین …………………………………….52
3-4 بررسی اثر نوع محیط کشت و نوع ریزنمونه بر پرآوری شاخساره …………………………………………………………………………………53
1-3-4 تعداد شاخساره ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….54
2-3-4 طول بلندترین شاخساره ……………………………………………………………………………………………………………………………………………56
4-4 تشکیل کالوس ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….58
1-4-4 اثر محیطهای کشت MS و B5 بر وزن کالوس ……………………………………………………………………………………………………..59
2-4-4 اثر ریزنمونه بر وزن کالوس ……………………………………………………………………………………………………………………………………….60
3-4-4 اثر نوع هورمون های بکار رفته بر وزن کالوس ………………………………………………………………………………………………………….60
4-4-4 اثر برهمکنش نوع محیطهای کشت MS و B5 و ریزنمونه بر وزن کالوس …………………………………………………………..61
5-4-4 اثر برهمکنش محیطهای کشت MS و B5 و هورمون بر وزن کالوس …………………………………………………………………..62
6-4-4 اثر برهمکنش نوع ریزنمونه و هورمون بر وزن کالوس ………………………………………………………………………………………………63
7-4-4 اثر برهمکنش محیطهای کشت MS و B5، ریزنمونه و هورمون بر وزن کالوس …………………………………………………..63
5-4 اندام زایی از کالوس ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..66
1-5-4 تعداد شاخساره …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..67
1-1-5-4 اثر ریزنمونه بر تعداد شاخساره ……………………………………………………………………………………………………………………………..67
2-1-5-4 اثر محیط کشت کالوس زا بر تعداد شاخساره ………………………………………………………………………………………………………67
3-1-5-4 اثر محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره ………………………………………………………………………………………………………….68
4-1-5-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت کالوس زا بر تعداد شاخساره ………………………………………………………………….69
5-1-5-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره ……………………………………………………………………. 70
6-1-5-4 اثر برهمکنش محیط کشت کالوس زا و محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره ………………………………………………71
7-1-5-4 اثر برهمکنش نوع ریزنمونه، محیط کشت کالوس زا و محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره…………………………72
2-5-4 طول شاخساره …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..75
1-2-5-4 اثر ریزنمونه بر طول شاخساره ………………………………………………………………………………………………………………………………75
2-2-5-4 اثر محیط کشت کالوس زا بر طول شاخساره ……………………………………………………………………………………………………….75
3-2-5-4 اثر محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره …………………………………………………………………………………………………………..76
4-2-5-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت کالوس زا بر طول شاخساره …………………………………………………………………..77
5-2-5-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زایی بر طول شاخساره ………………………………………………………………….77
6-2-5-4 اثر برهمکنش محیط کشت کالوس زا و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره ……………………………………………….78
7-2-5-4 اثر برهمکنش ریزنمونه، محیط کشت کالوس زا و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره ……………………………….79
6-4 اندام زایی مستقیم ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….82
1-6-4 تعداد شاخساره …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..82
1-1-6-4 اثر ریزنمونه بر تعداد شاخساره ……………………………………………………………………………………………………………………………..82
2-1-6-4 اثر محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره ………………………………………………………………………………………………………….83
3-1-6-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره ………………………………………………………………………84
2-6-4 طول شاخساره ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………84
1-2-6-4 اثر ریزنمونه بر طول شاخساره ………………………………………………………………………………………………………………………………84
2-2-6-4 اثر محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره …………………………………………………………………………………………………………..85
3-2-6-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره ……………………………………………………………………….86
7-4 ریشه زایی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………88
1-7-4 تعداد ریشه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………88
1-1-7-4 اثر غلظت محیط کشت بر تعداد ریشه …………………………………………………………………………………………………………………88
2-1-7-4 اثر غلظت هورمون بر تعداد ریشه …………………………………………………………………………………………………………………………89
3-1-7-4 اثر برهمکنش غلظت محیط کشت و غلظت هورمون بر تعداد ریشه …………………………………………………………………..90
2-7-4 طول ریشه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….90
1-2-7-4 اثر غلظت محیط کشت بر طول ریشه ………………………………………………………………………………………………………………….90
2-2-7-4 اثر غلظت هورمون بر طول ریشه ………………………………………………………………………………………………………………………….91
3-2-7-4 اثر برهمکنش غلظت محیط کشت پایه و غلظت هورمون بر طول ریشه …………………………………………………………….92
8-4 سازگاری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………94
1-8-4 اثر بستر کشت سازگاری بر درصد زنده مانی ……………………………………………………………………………………………………………94
2-8-4 اثر بستر کشت سازگاری بر طول شاخساره ………………………………………………………………………………………………………………95
3-8-4 اثر بستر کشت سازگاری بر طول ریشه …………………………………………………………………………………………………………………….97
فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات
1-5 بررسی گندزدایی بذرهای کشت شده در شرایط درون شیشه ای ……………………………………………………………………………..100
2-5 جوانه زنی بذر کشت شده نخود شیرین در محیط کشت …………………………………………………………………………………………..102
3-5 پرآوری شاخساره …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………102
4-5 تولید کالوس ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..104
5-5 اندام زایی غیرمستقیم (باززایی از کالوس) ………………………………………………………………………………………………………………….106
6-5 اندام زایی مستقیم ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….108
7-5 ریشه زایی شاخساره های تولید شده ………………………………………………………………………………………………………………………….109
8-5 سازگاری و انتقال …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………111
9-5 نتیجه گیری کلی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………113
10-5 پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………114
فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….115
((فهرست جداول و شکل ها))
عنوان صفحه
جدول 1-3 اجزاء تشکیل دهنده محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) ………………………………………………………………………..38
جدول 2-3 اجزاء تشکیل دهنده محیط کشت گامبورگ، 1968 (B5) ………………………………………………………………………………39
جدول 3-3 تیمارهای گندزدایی جهت ضدعفونی بذر ………………………………………………………………………………………………………….40
جدول 4-3 تیمارهای جوانه زنی بذر نخود شیرین در شرایط درون شیشه ای ……………………………………………………………………41
جدول 5-3 تیمارهای مختلف آزمایش پرآوری ……………………………………………………………………………………………………………………..42
جدول 6-3 تیمارهای مختلف آزمایش تولید کالوس در محیط کشت MS ………………………………………………………………………..43
جدول 7-3 تیمارهای مختلف آزمایش تولید کالوس در محیط کشت B5 …………………………………………………………………………43
جدول 8-3 تیمارهای مختلف باززایی غیرمستقیم ………………………………………………………………………………………………………………..44
جدول 9-3 تیمارهای مختلف باززایی مستقیم ……………………………………………………………………………………………………………………..45
جدول 10-3 تیمارهای مختلف ریشه زایی در محیط کشت MS ……………………………………………………………………………………….46
جدول 11-3 تیمارهای مختلف ریشه زایی در محیط کشت MSنیم قدرت ……………………………………………………………………..46
جدول 1-4 تجزیه واریانس اثرات تیمارهای گندزدایی بر درصد آلودگی بذرهای نخود شیرین ………………………………………….49
جدول 2-4 تجزیه واریانس درصد جوانه زنی بذرهای نخود شیرین تحت تاثیر محیط کشت و شرایط روشنایی ………………51
جدول 3-4 تجزیه واریانس برخی صفات اندازه گیری شده تحت تاثیر نوع محیط کشت پرآوری شاخساره و نوع ریزنمونه54
جدول 4-4 تجزیه واریانس شاخص وزن کالوس در آزمایش کالوس زایی …………………………………………………………………………..59
جدول 5-4 اثر برهمکنش نوع محیط کشت پایه، ریزنمونه و هورمون بر وزن کالوس …………………………………………………………64
جدول 6-4 تجزیه واریانس خصوصیات شاخساره نخود شیرین در اندام زایی غیرمستقیم ………………………………………………….66
جدول 7-4 اثر برهمکنش نوع ریزنمونه، محیط کشت کالوس زا و محیط کشت باززایی بر تعداد شاخساره ……………………..73
جدول 8-4 اثر برهمکنش ریزنمونه، محیط کشت کالوس زا و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره ……………………………..80
جدول 9-4 تجزیه واریانس شاخص های تعداد شاخساره و طول شاخساره تحت تاثیر تیمارهای مختلف اندام زایی مستقیم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….82
جدول 10-4 تجزیه واریانس تعداد ریشه و طول ریشه در آزمایش ریشه زایی از شاخساره ……………………………………………….88
جدول 11-4 تجزیه واریانس درصد زنده مانی، طول شاخساره و طول ریشه در آزمایش سازگاری ……………………………………94
((فهرست تصاویر و نمودارها))
عنوان صفحه
شکل 1-4 جوانه زنی بذر نخود شیرین در شرایط کشت درون شیشهای …………………………………………………………………………….53
شکل 2-4 مراحل تشکیل کالوس (الف: مرحله اولیه تولید کالوس از ریزنمونه میان گره ساقه در محیط کشت MS همراه با 2 میلی گرم در لیتر NAA + 5/0 میلی گرم در لیتر BAP، ب: تولید کالوس از ریزنمونه ریشه در محیط کشت MS همراه با 3 میلی گرم در لیتر NAA + 5/0 میلی گرم در لیتر BAP، ج: تولید کالوس از ریزنمونه میان گره در محیط کشت B5 حاوی 2 میلی گرم در لیتر NAA + 5/0 میلی گرم در لیتر BAP، د: تولید کالوس در محیط کشت MS حاوی 2 میلی گرم در لیتر NAA + 5/0 میلی گرم در لیتر BAP) …………………………………………………………………………………65
شکل 3-4 الف و ب: مراحل اولیه تشکیل شاخساره از کالوس، ج: تشکیل شاخساره کامل در محیط کشت اندام زایی MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر TDZ…………………………………………………………………………………………………………………………………………..74
شکل 4-4 تشکیل شاخساره از کالوس(الف: در محیط کشت MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر TDZ، ب: در محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر TDZ، ج: در محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر BAP + 1/0 میلی گرم در لیتر NAA، د: در محیط کشت 1 میلی گرم در لیتر BAP +1/0 میلی گرم در لیتر NAA) ………………………………….81
شکل 5-4 تشکیل شاخساره در آزمایش اندام زایی مستقیم از ریزنمونه میان گره ساقه در محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر TDZ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….87
شکل 6-4 اندام زایی مستقیم در محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی گرم در لیترBAP + 5/0 میلی گرم در لیتر KIN ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………87
شکل 7-4 ریشه زایی در محیط کشت MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر IBA ………………………………………………………………….93
شکل 8-4 ریشه زایی در محیط کشت ½ MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر IBA ……………………………………………………………93
شکل 9-4 کشت گیاهک های تولید شده در بسترهای سازگاری و ایجاد پوشش پلاستیک (الف: بستر کوکوپیت، ب: بستر پرلیت) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….96
شکل 10-4 روند باز کردن تدریجی پوشش پلاستیک (الف: پس از گذشت 2 هفته، ب: پس از گذشت 3 هفته) …………….96
شکل 11-4 انتقال گیاهک ها به گلدان و نگهداری در شرایط آب و هوایی گلخانه …………………………………………………………….98
نمودار 1-4 اثر نوع تیمار گندزدایی بر شاخص درصد آلودگی بذور نخود شیرین کشت شده در محیط کشت …………………50
نمودار 2-4 اثر محیط کشت بر درصد جوانه زنی بذرها ………………………………………………………………………………………………………..51
نمودار 3-4 اثر شرایط روشنایی بر درصد جوانه زنی بذرها …………………………………………………………………………………………………..52
نمودار 4-4 برهمکنش اثر محیط کشت و شرایط روشنایی بر درصد جوانه زنی بذرها ……………………………………………………….53
نمودار 5-4 اثر نوع ریزنمونه بر تعداد شاخساره در محیط کشت پرآوری …………………………………………………………………………….54
نمودار 6-4 اثر محیط کشت پرآوری بر تعداد شاخساره ……………………………………………………………………………………………………….55
نمودار7-4 اثر برهمکنش نوع ریزنمونه و نوع محیط کشت پرآوری بر شاخص تعداد شاخساره ………………………………………….56
نمودار 8-4 اثر نوع ریزنمونه بر طول شاخساره در محیط کشت پرآوری شاخساره ……………………………………………………………..57
نمودار 9-4 اثر نوع محیط کشت پرآوری بر طول شاخساره در پرآوری شاخساره ……………………………………………………………….57
نمودار 10-4 اثر برهمکنش نوع ریزنمونه و نوع محیط کشت پرآوری بر طول شاخساره ……………………………………………………58
نمودار 11-4 اثر محیطهای کشت MS و B5 بر وزن کالوس …………………………………………………………………………………………….60
نمودار 12-4 اثر نوع ریزنمونه بر وزن کالوس ………………………………………………………………………………………………………………………..60
نمودار 13-4 اثر غلظت تنظیم کننده های رشد بر وزن کالوس …………………………………………………………………………………………..61
نمودار 14-4 اثر برهمکنش نوع محیطهای کشت MS و B5 و ریزنمونه بر وزن کالوس ………………………………………………….62
نمودار 15-4 اثر برهمکنش نوع محیطهای کشت MS و B5 و هورمون بر وزن کالوس …………………………………………………..62
نمودار 16-4 اثر برهمکنش نوع ریزنمونه و هورمون بر وزن کالوس …………………………………………………………………………………….63
نمودار 17-4 اثر ریزنمونه کالوس بر تعداد شاخساره …………………………………………………………………………………………………………….67
نمودار 18-4 اثر محیط کشت کالوس زا بر تعداد شاخساره ………………………………………………………………………………………………….68
نمودار 19-4 اثر محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره ……………………………………………………………………………………………………..69
نمودار 20-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت کالوس زا بر تعداد شاخساره ……………………………………………………………..70
نمودار 21-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت باززایی بر تعداد شاخساره …………………………………………………………………71
نمودار 22-4 اثر برهمکنش محیط کشت کالوس زا و محیط کشت باززایی بر تعداد شاخساره ………………………………………….72
نمودار 23-4 اثر ریزنمونه بر طول شاخساره ………………………………………………………………………………………………………………………….75
نمودار 24-4 اثر محیط کشت کالوس زا بر طول شاخساره ………………………………………………………………………………………………….76
نمودار 25-4 اثر محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره ……………………………………………………………………………………………………..76
نمودار 26-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت کالوس زا بر طول شاخساره ………………………………………………………………77
نمودار 27-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره ………………………………………………………………….78
نمودار 28-4 اثر محیط کشت کالوس زا و اندام زا بر طول شاخساره …………………………………………………………………………………..79
نمودار 29-4 اثر ریزنمونه بر تعداد شاخساره در باززایی مستقیم …………………………………………………………………………………………83
نمودار 30-4 اثر محیط کشت باززایی بر تعداد شاخساره در باززایی مستقیم ……………………………………………………………………..83
نمودار 31-4 برهمکنش اثر ریزنمونه و محیط کشت باززایی بر تعداد شاخساره در باززایی مستقیم ………………………………….84
نمودار32-4 اثر ریزنمونه بر طول شاخساره در باززایی مستقیم …………………………………………………………………………………………..85
نمودار 33-4 اثر محیط کشت باززایی بر طول شاخساره در باززایی مستقیم ………………………………………………………………………85
نمودار 34-4 اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره در باززایی مستقیم ………………………………….86
نمودار35-4 اثر غلظت محیط کشت بر تعداد ریشه ……………………………………………………………………………………………………………..89
نمودار 36-4 اثر غلظت هورمون بر تعداد ریشه …………………………………………………………………………………………………………………….89
نمودار 37-4 اثر برهمکنش غلظت محیط کشت پایه و غلظت هورمون بر تعداد ریشه ………………………………………………………90
نمودار 38-4 اثر غلظت محیط کشت بر طول ریشه ……………………………………………………………………………………………………………..91
نمودار 39-4 اثر غلظت هورمون بر طول ریشه ……………………………………………………………………………………………………………………..91
نمودار 40-4 اثر برهمکنش غلظت محیط کشت MS و غلظت هورمون بر طول ریشه ……………………………………………………..92
نمودار 41-4 اثر بستر کشت سازگاری بر درصد زنده مانی …………………………………………………………………………………………………..95
نمودار 42-4 اثر بستر کشت سازگاری بر طول شاخساره ……………………………………………………………………………………………………..95
نمودار 43-4 اثر بستر کشت سازگاری بر طول ریشه ……………………………………………………………………………………………………………97
فصل اول
مقدمه و اهداف
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب:
فصل اول: كلیات تحقیق……………………….. 2
1-1 کلیات…………………………. 2
1-2 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………… 4
1-3 اهداف تحقیق………………………… 5
1-4 قلمرو تحقیق………………………… 5
1-5 محدودیتهای تحقیق………………………… 5
1-6 کاربردهای تحقیق………………………… 6
1-7 روش تحقیق………………………… 6
1-8 مراحل تحقیق………………………… 7
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق………………………… 10
2-1 مقدمه……………………….. 10
2-2 مبانی نظری مدیریت ارتباط با مشتریان……………………….. 11
2-2-1 مفهوم مدیریت ارتباط با مشتریان…………………………………..11
2-2-2 اهمیت و ضرورت مدیریت ارتباط با مشتریان…………………………..12
2-2-3 تعاریف مدیریت ارتباط با مشتریان……………………….13
2-2-4 مزایای استفاده از سیستم مدیریت ارتباط با مشتری………………….16
2-2-5 ویژگیهای کاربردی مدیریت ارتباط با مشتریان……………………..17
2-2-6 اهداف مدیریت ارتباط با مشتری………………………………….18
2-2-7 ابعاد و عناصر مدیریت ارتباط با مشتریان…………………………19
2-2-8 انواع سیستمهای مدیریت ارتباط با مشتریان………………………20
2-2-9 مولفههای مرتبط با مدیریت ارتباط با مشتریان……………………21
2-2-9-1 فرآیندها……………………………………………………21
2-2-9-2 عامل انسانی…………………………………………………….23
2-2-9-3 تکنولوژی……………………………………………………………….24
2-2-10 فرآیند کلی مدیریت امور مشتریان………………………………….27
2-2-11 مراحل ارائه خدمات در مدیریت ارتباط با مشتری……………..28
2-2-12 عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی استراتژی CRM………………….
2-2-13 شرح فاکتورهای ریسک…………………………………….36
2-2-14 فرآیند پیادهسازی سیستم مدیریت ارتباط با مشتریان………………44
2-2-14-1 مدل نظری پیادهسازی مدیریت ارتباط با مشتریان………………….44
2-2-15 مدیریت ارتباط با مشتری الكترونیك (eCRM)………………………
2-3 مبنای نظری مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه………………………. 56
2-3-1 مفهوم مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه…………………..56
2-3-2 تعاریف مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه…………………….57
2-3-3 اهداف مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه…………………..58
2-3-4 مزایای کاربرد تلفن همراه در مدیریت ارتباط با مشتریان………………59
2-3-5 مولفههای موثر بر پذیرش خدمات مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه……61
2-3-6 کاربرد مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه در صنایع مختلف…….63
2-4 عوامل کلیدی موفقیت جهت پیادهسازی اثربخش مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه….66
2-4-1 مدلهای نظری مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه………………66
2-5 مبانی نظری دادهکاوی………………………… 71
2-5-1 مفهوم دادهکاوی…………………………………………………71
2-5-2 تعاریف دادهکاوی…………………………………………………71
2-5-3 الگوریتمهای داده کاوی……………………………………..72
2-5-4 تکنیکهای دادهکاوی……………………………………..73
2-5-5 گامهای اجرایی کشف دانش در دادهکاوی………………….74
2-5-6 فرآیند دادهکاوی………………………………………………75
2-5-7 کاربردهای دادهکاوی…………………………………………..77
2-5-8 نقش دادهکاوی در مدیریت ارتباط با مشتریان……………..79
2-6 پیشینه تحقیق………………………… 83
2-7 مزایای بکارگیری دادهکاوی در مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه….87
2-8 محدودیتهای بکارگیری دادهکاوی در مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه…89
فصل سوم: روش شناسی و بیان یافتههای تحقیق………………………… 92
3-1 مقدمه……………………….. 92
3-2 فلسفه تحقیق………………………… 92
3-3 رویکرد تحقیق………………………… 93
3-4 روشهای تحقیق…………………93
3-5 استراتژی تحقیق………………………… 94
3-6 طرح تحقیق………………………… 95
3-7 جامعه آماری تحقیق………………………… 95
3-8 راهکارهای نمونهبرداری………………………… 97
3-9 گردآوری دادههای تحقیق………………………… 100
3-10 پایایی و روایی تحقیق………………………… 101
3-11 بیان یافتههای تحقیق………………………… 103
3-12 تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق از طریق آزمونهای آماری…….. 103
3-13 تجزیه و تحلیل دادهها از طریق بکارگیری ابزار دادهکاوی……….. 105
3-13-1 پیکرهبندی افزونه SQL Server 2008_Data Mining Add in…………………….
3-14 فازهای مختلف انجام دادهکاوی بر روی دادههای تحقیق………………………… 108
3-14-1 فاز نخست: انجام دادهکاوی بر روی دادههای تحقیق……………….108
3-14-2 فاز دوم: تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق………………………………….118
3-14-3 فاز سوم: بیان الگوهای پنهان مابین دادهها و ارائه نتایج کاربردی…….122
فصل چهارم: نتیجهگیری و ارائه پیشنهادات………………………… 126
4-1 مقدمه……………………….. 126
4-2 نتایج مربوط به زمینههای کلیدی جهت پذیرش و پیادهسازی سیستم مدیریت ارتباط با مشتریان مبتنی بر تلفن همراه از منظر دپارتمانهای مختلف سازمانی………………………… 126
4-3 پیشنهادات برای تحقیقات آتی……………………………………………129
فهرست منابع………………………… 131
منابع فارسی………………………… 131
منابع لاتین………………………… 133
پیوستها………………………. 135
پیوست اول: پرسشنامه تحقیق………………………… 135
پیوست دوم: نتایج آزمون آماری فریدمن………………………… 138
پیوست سوم: نتایج آزمون آماری اسپیرمن………………………… 139
پیوست چهارم: گامهای نصب افزونه (SQL Server 2008 Data Mining Add-in)………..
چکیده:
امروزه، مدیریت ارتباط با مشتریان (Customer Relationship Management) به سودآوری بیشتر شرکتها منجر میگردد. شرکتها عموماً مدیریت ارتباط با مشتری را جهت شناخت مشتریان و فراهم آوردن محصولات و خدماتی سفارشی شده به منظور افزایش رضایت مشتریان و تحقق ارتباطات مستمر، پایدار و بلندمدت مورد استفاده قرار میدهند. بطور کلی ضرورت مدیریت ارتباط با مشتریان برای یک شرکت، حصول ارتباطات ارزشآفرین و پایدار با مشتریان میباشد. از اینرو این امر در بسیاری از صنایع و کسب و کارهای مختلف با استقبال چشمگیری روبرو گردیده است. بواسطه فعالیتها و اقدامات مرتبط با مدیریت ارتباط با مشتریان، مشتریان تمایلات دوچندانی جهت برقراری ارتباط با شرکتها خواهند داشت. مدیریت ارتباط با مشتریان در حقیقت استراتژیای یکپارچه و فرآیندی است که سازمان را قادر میسازد تا به شناسایی، انتخاب و حفظ مشتریان بپردازد و با ایجاد و حفظ روابط بلندمدت با مشتریان، بهصورت سودآور به آنها خدماترسانی کند.
از طرفی در سالهای اخیر، شبکه موبایل به یکی از اثربخشترین و کارآمدترین ابزارهای دسترسی به مشتریان در هر زمان و مکان بدل گشته و لذا از جانب بسیاری از سازمانها نوآور جهت مدیریت ارتباط با مشتریان بکار گرفته شده است. این امر تحت عنوان مدیریت ارتباط با مشتریان تحت موبایل (M-CRM) نامیده میشود. بهعبارتی، M-CRM ارتباطات یکطرفه یا تعاملی دوطرفه است که در ارتباط با فروش، بازاریابی و فعالیتهای خدمت به مشتری از طریق رسانه موبایل برقرار میشود و هدف آن ایجاد و حفظ ارتباط با مشتری است. در حقیقت M-CRM پشتیبانی و اجرای فعالیتها و فرآیندهای CRM از طریق مسیر موبایل است و این پدیده، هر گونه فعالیت و فرآیندی است که یک سوی آن شرکت و سوی دیگر آن مشتری و رسانه ارتباطی میان آنها تلفن همراه میباشد.
پژوهش حاضر از منظر اهداف، تحقیقی کاربردی و از منظر گردآوری دادهها، تحقیقی تبیینی میباشد. جامعه آماری مورد نظر در این تحقیق، شرکتهای دارویی و نمونه آماری بکار گرفته شده جهت گردآوری، تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق و حصول نتایج، شرکتهای گروه دارویی داروپخش میباشد. در این تحقیق، دو گام مشخص مورد نظر قرار گرفته است: نخست شناسایی و تبیین زمینههای کلیدی تاثیرگذار جهت پیادهسازی و بکارگیری کارآمد و اثربخش مدیریت ارتباط با مشتریان تحت موبایل (M-CRM)، که بدین منظور پرسشنامهای طراحی تبیین گردیده و در اختیار خبرگان و صاحبنظران سازمانی قرار داده شده است. از اینرو، ابزار گردآوری دادههای تحقیق پرسشنامه میباشد. در این تحقیق، جهت سنجش روایی پرسشنامه از رویکرد روایی محتوایی، و جهت سنجش پایایی پرسشنامه از رویکرد ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شده است. بهمنظور گردآوری دادههای تحقیق، 8 شرکت بهعنوان شرکتهای منتخب برگزیده و پرسشنامه تحقیق در اختیار مدیریت ارشد، مدیران سازمانی و برخی کارشناسان سازمانی آنها قرار داده شده است. بهمنظور حصول نتایج قابل اتکا سعی شده است از افراد توانمند و مجرب جهت گردآوری دادههای تحقیق بهره گرفته شود لذا رویکرد نمونهبرداری، غیرتصادفی و هدفمند میباشد.
در گام دوم تحقیق، پس از گردآوری دادههای تحقیق از واحدهای مختلف سازمانی سعی شده است تا بواسطه بکارگیری ابزار دادهکاوی در راستای دستهبندی دادهها اقدام گردد. بهعبارتی بکارگیری این ابزار در جهت بهبود تجزیه و تحلیل دادههای گردآوری شده و حصول نتایج کاربردی و نامشهود میباشد. چراکه بهطور کلی دادهکاوی درصدد کشف الگوهای پنهان در انبارهای از دادههای عظیم و بزرگ میباشد و به سازمانها کمک میکند که بر مهمترین اطلاعات از مخزن دادههای خود تمرکز نمایند. در این گام از تحقیق برآنیم تا با دستهبندی دادههای بدست آمده از نمونه آماری نسبت به شناسایی و تبیین عمده اهداف مورد نظر از پیادهسازی و بکارگیری مدیریت ارتباط با مشتریان تحت موبایل در سازمانهای مورد بررسی اقدام گردد. تبیین این اهداف به مدیریت ارشد سازمان کمک خواهد کرد تا استراتژیهای کلان بازاریابی و مدیریت مشتریان خود را با محوریت اهداف شناسایی گردیده شکل دهد و بتواند با ایجاد همسویی و همراستایی میان کلیه فعالیتها و اقدامات مرتبط با این مقوله، حداکثر بهره و استفاده را از آن بجوید.
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- کلیات
امروزه، مدیریت ارتباط با مشتریان (CRM[1]) به سودآوری بیشتر شرکتها منجر میگردد. شرکتها عموماً مدیریت ارتباط با مشتری را جهت شناخت مشتریان و فراهم آوردن محصولات و خدماتی سفارشی شده بهمنظور افزایش رضایت مشتریان و تحقق ارتباطات مستمر، پایدار و بلندمدت مورد استفاده قرار میدهند. بطور کلی ضرورت مدیریت ارتباط با مشتریان برای یک شرکت، حصول ارتباطات ارزشآفرین و پایدار با مشتریان میباشد. از اینرو این امر در بسیاری از صنایع و کسب و کارهای مختلف با استقبال چشمگیری روبرو گردیده است. بواسطه فعالیتها و اقدامات مرتبط با مدیریت ارتباط با مشتریان، مشتریان تمایلات دوچندانی جهت برقراری ارتباط با شرکتها خواهند داشت.
از طرفی، پیادهسازی کارآمد و اثربخش مدیریت ارتباط با مشتریان، امری دشوار و پیچیده میباشد. این پیچیدگی و دشواری سبب گردیده است تا شرکتهای خواهان بکارگیری این ابزار کلیدی مدیریتی، بدنبال راهکارهایی جهت تسهیل و تسریع پیادهسازی آن باشند. امروزه مشتریان نسبت به دهه 80 و 90 از سطح تحصیلات بالاتر، فشار و استرسهای بیشتر، مهارتها و تخصصهای بالاتر، طول عمر بیشتر، و تاثیرپذیری بیشتر از فرهنگ جهانی برخوردار میباشند. بنابراین، درک مشتریان امروزه امری دشوارتر و پیچیدهتر نسبت به گذشته میباشد. لذا فناوریهای جدید و نوآوری میبایست جهت غلبه بر این چالشها بکار گرفته شود. از جمله عمدهترین تحولات بنیادین در حوزه ارتباط با مشتریان طی سالهای اخیر میتوان به موارد ذیل اشاره داشت:
– زمان چرخه بازاریابی: حیطه توجه مشتریان بشدت کاهش یافته و وفاداری امری منسوخ شده میباشد. یک شرکت موفق نیازمند تقویت و ارتقاء ارزش عرضه شده به مشتریان بصورت مستمر و پایدار میباشد. ضمناً، فاصله مابین شکلگیری یک علاقه یا نیاز جدید و زمانی که شرکت میباید آن نیاز را برطرف سازد، کاهش چشمگیری داشته است. چنانچه شرکتها عکسالعمل هوشمندانه و بموقعی از خود نشان ندهند، مشتریان جذب جایی میشوند که نیازهای آنها را برطرف نمایند.
– افزایش هزینههای بازاریابی: امروزه هزینههای بسیاری از امور مرتبط با بازاریابی و برقراری ارتباط با مشتریان افزایش یافته است. لذا چنانچه نتوان پیشنهادات قابل قبولی ارائه نمود، رقبا این کار را خواهند کرد.
– جریان ارائه محصولات جدید: مشتریان خواهان محصولاتی هستند که نیازها و خواستههای آنها را به نحو احسن برطرف سازند. این امر بدان معناست که تعداد محصولات و طرق ارائه آنها به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
– رقبای خاص: بهترین مشتریان شما برای رقبای شما نیز جذاب میباشند. رقبای خاص بر روی بخشهای سودآور و کوچک بازار تمرکز نموده و سعی در ارائه بهترینها برای مشتریان در آن بخشها دارند.
با توجه به تحولات بنیادین فوق الذکر، مدیریت ارتباط با مشتریان در حقیقت استراتژیای یکپارچه و فرآیندی است که سازمان را قادر میسازد تا به شناسایی، انتخاب و حفظ مشتریان بپردازد و با ایجاد و حفظ روابط بلندمدت با مشتریان، بهصورت سودآور به آنها خدماترسانی کند. یکی از چالشهای کلیدی شرکتها، جلب توجه مشتریان از طریق مسیر مناسب است. از اینرو یافتن یک رسانه و استراتژی مناسب برای برقراری ارتباط با مشتریان برای سازمانها بسیار حائز اهمیت میباشد. علیرغم قابلیتهای بسیار بالا و مطلوب مدیریت ارتباط با مشتریان، برخی محدودیتها سبب گردیده تا این رویکرد کارایی لازم را برای سازمانهای بکار گیرنده آن به همراه نداشته باشد. برخی از اساسیترین محدودیتهای مدیریت ارتباط با مشتریان عبارتند از:
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات
1-1- مقدمه. 2
1-2- بیان مسأله. 4
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش…. 7
1-4- هدف پژوهش…. 8
1-5- سؤالهای پژوهش…. 9
فصل دوم: پیشینهی تحقیق
2-1- مقدمه. 10
2-2- تحقیقات داخلی.. 10
2-3- تحقیقات خارجی.. 15
2-4- نقد و بررسی تحقیقات پیشین.. 19
فصل سوم: مبانی نظری پژوهش
3-1- مقدمه. 21
3-2- رویکرد رسانهای.. 21
3-2-1- نظریهی کاشت… 21
3-2-2- نظریهی برجستهسازی.. 22
3-2-3- نظریهی مارپیچ سکوت.. 22
3-2-4- نظریهی قالببندی رسانهها 23
3-2-5- نظریهی جامعهی تودهای.. 23
3-2-6- نظریهی بازنمایی.. 24
3-3- رویکرد فمینیستی.. 25
3-3-1- نظریهی تفاوت جنسی.. 25
3-3-2- نظریهی ستمگری جنسی.. 25
3-3-3- نظریهی نابرابری جنسی.. 26
3-4- نظریههای کمکی در تعیین مفاهیم و مقولهها 26
3-4-1- نظریهی نقش جنسیتی.. 26
3-4-2- نظریهی سرمایه پیر بوردیو. 27
3-4-3- نظریهی فمینیستی خشونت… 28
3-4-4- نظریهی ادبیات گفتاری زنانه. 28
3-4-5- نظریهی سبک پوشش…. 29
3-4-6- نظریهی باورهای اعتقادی زنان.. 30
3-4-7- نظریهی فنای نمادین زنان در رسانه. 30
3-4-8- نظریهی تحقیق فمینیستی.. 31
فصل چهارم: روش تحقیق
4-1- مقدمه. 33
4-2- پارادایمها 33
4-3- پژوهش کیفی.. 35
4-4- تحلیل محتوا 37
4-5- تحلیل محتوای کیفی.. 37
4-6- تکنیک تحقیق.. 39
4-7- واحد تحلیل.. 39
4-8- جامعهی آماری.. 40
4-9- حجم نمونه. 40
4-10- ابزار گردآوری اطلاعات.. 40
4-11- روش جمعآوری دادهها و اطلاعات.. 41
4-12- روایی و پایایی.. 42
فصل پنجم: تجزیه و تحلیل دادهها
5-1- مقدمه. 44
5-2- سطح ساختاری.. 46
5-2-1- مقولهی نقش…. 47
5-2-2- مقولهی فعالیت… 50
5-2-3- مقولهی فضای کنش…. 54
5-2-4- مقولهی سرمایه. 56
5-2-6- مقولهی خشونت… 62
5-3- سطح فردی.. 71
5-3-1- مقولهی نوع پوشش…. 72
5-3-2- مقولهی نوع باور 77
5-3-4- ادبیات گفتاری زنان.. 80
5-4- سطح داستانی.. 88
5-4-1- مقولهی نوع شخصیتپردازی زنان.. 88
5-4-2- نوع رویکرد داستان به زن.. 94
5-4-3- تعیین فیلم فمینیستی.. 101
فصل ششم: نتیجهگیری
6-1- مقدمه. 104
6-2- بخش اول: مؤلفههای ساختاری.. 104
6-3- بخش دوم: مؤلفههای فردی.. 107
6-4- بخش سوم: مؤلفههای داستانی.. 110
6-5- پیشنهادهای پژوهش…. 113
6-6- محدودیتهای پژوهش…. 114
منابع و مآخذ
منابع فارسی.. 115
منابع انگلیسی.. 121
فهرست جدولها
جدول 5-1- طبقهبندی فیلمها 45
جدول 5-2- مقولهبندی سطح ساختاری.. 46
جدول 5-3- نقش جنسیتی زنان نقش اول فیلمها 48
جدول 5-4 – نقش شغلی زنان نقش اول فیلمها 49
جدول 5-5- فعالیت خانهداری زنان نقش اول فیلمها 51
جدول 5-6- فعالیت مراقبت زنان نقش اول فیلمها 52
جدول 5-7– فضای کنش زنان نقش اول فیلمها 55
جدول 5-8- سرمایهیاقتصادی زنان نقش اول فیلمها 58
جدول 5-9- سرمایهی فرهنگی زنان نقش اول فیلمها 60
جدول 5-10- اعمال خشونت فیزیکی علیه زنان نقش اول فیلمها 63
جدول 5-11- اعمال خشونت فیزیکی توسط زنان نقش اول فیلمها 65
جدول 5-12- اعمال خشونت اجتماعی علیه زنان نقش اول فیلمها 66
جدول 5-13- اعمال خشونت روانی علیه زنان نقش اول فیلمها 67
جدول 5-14- اعمال خشونت روانی توسط زنان نقش اول فیلمها 69
جدول 5-15- مقولهبندی سطح فردی.. 71
جدول 5-16- نوع پوشش زنان نقش اول فیلمها 75
جدول 5-17- نوع باور زنان نقش اول فیلمها 77
جدول 5-18-کاربرد واژگان همدردی توسط زنان نقش اول فیلمها 81
جدول 5-19- کاربرد واژگان تحسینآمیز توسط زنان نقش اول فیلمها 82
جدول 5-20- کاربرد اصطلاحات خاص توسط زنان نقش اول فیلمها 83
جدول 5-21- نوع مضامین گفتگوی زنان نقش اول فیلمها 84
جدول 5-22- مقولهبندی سطح داستانی.. 88
جدول 5-23- نوع شخصیتپردازی زنان نقش اول فیلمها 90
فهرست شکلها
شکل 4-1- مدل استقرایی تحلیل محتوای کیفی میرینگ… 3
چکیده
جایگاه و موقعیت زنان در رسانهها تحت عنوان مفهوم بازنمایی می تواند تبیین گردد. به لحاظ تاریخی، محتوای رسانهها با تصاویری از زنان پر شده که به تقویت هنجارهای اجتماعی و فرهنگی از زنانگی و نقشهای سنتی زنان پرداختهاند. از این رو، بررسیهای جامعهشناختی سینما، بستری را برای درك چگونگی بازتولید و بازتعریف الگوهای جنسیتی فراهم میآورند. مهرجویی کارگردان، نویسنده و مترجم ایرانی است که در شکلدهی به جریان موج نوی سینمای ایران تأثیرگذار بوده است. او از پیشگامان طرح مسائل زنان در سینمای ایران می باشد. هدف این پژوهش، توجه به چگونگی بازنمایی زن در فیلم های سینمایی مهرجویی است. در این تحقیق، روش تحلیل محتوای کیفی و تکنیک مقولهیابی استقرایی مورد استفاده قرار گرفته است. شخصیتهای زن نقش اول 17 فیلم از آغاز تا پایان دههی هشتاد مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج حاصل از تصاویر و دیالوگهای فیلم ها در سه سطح ساختاری، فردی و داستانی مقولهبندی شده اند. نتایج نشان میدهند که زنان در مؤلفههای ساختاری و در تمام دورهها، کلیشهها و طرحوارههای جنسیتی خود را بازتولید کردهاند. در مؤلفههای فردی، تغییرات و دگرگونیهای آشکاری در بازتعریف هویت زنان با گذشت زمان وجود داشته است. در مؤلفههای داستانی همراه با افزایش آگاهی کارگردان و موضوعیت یافتن مسألهی زنان، پایان دههی شصت و نیمهی اول دههی هفتاد دورهای طلایی در حضور پررنگ زنان و هم چنین بازتعریف موقعیت آنها بوده است
1-1- مقدمه
درک هنر به عنوان تولید اجتماعی، نیازمند روشن کردن برخی از شیوههایی است که در آن سبکها و دیگر وجوه گوناگون ادبی دارای ارزشی شوند که گروههای معین در زمینههای خاص به آنها نسبت میدهند (ولف[1]، 1376: 9). مطابق دیدگاه جامعهشناسی هنر، فعالیتهای خلاق یا نوآورانهی هنری، برخاسته از پیوند پیچیدهای از تعیینکنندههای ساختی و شرایط گوناگون است (همان: 12). بخشی از موضوع هنر، به تجسم حقیقت و توصیف واقعیت میپردازد؛ پردازشی که هدف آن رهیافت به مقولهی انسان، تاریخ و جامعهی انسانی است. از آنجا که موضوع هنر و اندیشه، با ماهیت انسان و آرمانهای انسانی در ارتباط است و مخاطب آن نیز جوامع انسانی است، ذاتاً نیازمند آن است که تراوشات ذوقی و فکری و آثار تولیدیاش را هم در صورت و هم در معنا، همقاعده با انسان و طبیعت انسانی او عرضه گرداند (حمیدیشریف، 1378).
در میان انواع هنرها، مجموعهی هنرهای نمایشی سطح تماس بیشتری با مخاطب خود دارند و طبیعتاً تأثیر بیشتری هم بر او میگذارند، زیرا به طور همزمان قوای دیداری و شنیداری مخاطب را متصرف میگردند. هنرهای نمایشی با ایجاد كنش، مخاطب خود را بیش از سایر هنرها با خود درگیر میسازند. در این میان، سینما در نشان دادن واقعیت و فرصت دادن به تودهها برای درک آنچه به آنها نشان داده شده است هنری برتر است (استریناتی[2]، 1380: 121). آنچنان که سینما را بالاترین حد تکامل واقعگرایی تجسمی تا به امروز میدانند )بازن[3]، 1376: 10).
هنر سینما از ابعاد و زوایای گوناگون، تحت تأثیر جامعه است و این تأثیر در برخی ابعاد آشکار و در برخی دیگر پنهان است. اما پنهان بودن آن نافی ضرورت شناخت و تبیین آن نیست (راودراد، 1379). بهطور کلی، جنسیت، ملیت، قومیت، سیاست و دیانت بر معنای هنر تأثیر دارند. به اعتقاد دیویی[4]، هنر بهترین راه فهمیدن فرهنگ است. بنابراین، هنر بخشی از معنای خود را از بستر یا مضمون اجتماعی آن اتخاذ میکند (فریلند[5]، 1391: 160). این نظر که هنر در وهلهی نخست نیرویی اجتماعی است و هنرمند مسئولیت اجتماعی دارد، نخست در نزد جامعهشناسان سوسیالیست فرانسوی چون سنسیمون[6] و کنت[7] بهطور کامل پرورده شده است. راسکین[8] نیز در مقالهای در باب «ماهیت هنر گوتیک[9]» بر شرایط اجتماعی و تأثیرات هنر تأکید گذاشته است (بیردزلی[10] و هاسپرس[11]، 1387: 52).
سینما در چارچوبی بسیار گسترده یک رسانه است و به عنوان یک رسانه عمل میکند و در برخورد با اجتماع قادر است برخی از نابسامانیهای اجتماعی را علاج کند و نیز در برخی موارد بدان بیفزاید. این کارکرد دوسویهی سینما، خصیصهی جداییناپذیر آن است (اکبرلو، 1388). در واقع، سینما در میان رسانههای ارتباطی جدید که در قرن بیستم به شکل یک هنر به کمال رسیدهاند، مقام نخست را داشته است. به عبارتی دیگر، سینما شکل هنری کمال یافتهای است که هنرمند آن را به عنوان یک رسانه آگاهانه انتخاب میکند تا دیدگاه خود را در آن ارائه دهد (جاروی[12]، 1379).
در حقیقت، سینما به عنوان یک ابزار ارتباطی، خود فرآوردهای اجتماعی است (آریانپور، 1354: 18) و جزئی از یک بافت عینی، روانشناختی، اجتماعی و فرهنگی بهحساب میآید. سینما یکی از ابزارهای مهم اجتماعیسازی در دنیای مدرن است که با بازنمایی الگوها و هنجارهای حاکم بر زندگی اجتماعی در قالب اجراهای نمایشگونه، عملاً نقش برسازنده و بازتولیدکنندهی این هنجارها را در زندگی اجتماعی امروزی برعهده دارد (سلطانیگردفرامرزی، 1385). در این انگارهی ارتباطی از سینما، آثار سینمایی را میتوان وجه و سطحی از فرهنگ و هنر عمومی و یا شکلی از فرهنگ رایج در بین مردم دانست. ریل[13] مفهوم فرهنگ در میان مردم را «بیانهایی از فرهنگ که از رسانههای همگانی دریافت میشود و ممکن است از نخبگان، توده، مردم عادی یا روستاییان ناشی شده باشد» تعریف کرده است. بر اساس این تعریف، مسائل فرهنگی زمانی که از طریق رسانههای همگانی انتقال یابند، به فرهنگ عمومی بدل میشوند. بهعلاوه، آثار سینمایی پیامهایی خلق شده در درون یک نظام ارتباطی سینمایی است و برای فهم کامل ماهیت، کارکرد و تأثیرات آنها به رهیافتی نیاز است که در آن بر آثار سینمایی به عنوان فرایند «ارتباط» تأکید شود (جووت[14] و لینتون[15]، 1373).
بنابراین، انواع مختلف رسانه میتواند اشکال مختلف تأثیر را بر تباهی، دوام، شکوفایی هویت و تجربهی فرهنگی داشته باشد. در واقع رسانههای جمعی را باید تا حد زیادی عامل پدید آمدن فرهنگ تودهای یا فرهنگ عامه دانست. بیمعناست اگر تصور شود که میتوان جلوی این حرکت سیلآسا را گرفت و یا آن را صرفاً نتیجهی دنیای تجارت دانست. مطالعهی رسانه با رویکرد مبتنی بر جنسیت، این سؤال را بهوجود میآورد که آیا انتخاب و تفسیر متون رسانهای در نهایت میتواند به بروز تغییرات اجتماعی و مقاومت بیشتر جامعهی زنان در مقابل وضع نابرابر جنسی در جامعه منجر شود؟. رویهمرفته میتوان گفت که فرهنگ تمایز جنسی حاکم بر رسانهها، قادر است دریافتها و پاسخهای متفاوتی را توسط مخاطبان و بهویژه زنان بهوجود آورد (مککوئیل[16]، 1385).
سینما در مقام پدیدهای همهگیر و به علت تصویری بودن و بهرهگیری از هنرهای پیشین، یکی از قویترین رسانهها به شمار میآید و به سبب داشتن این ویژگیها و جذابیتها از مخاطبان بیشتری برخوردار است و تأثیر آن بر ابعاد مختلف اجتماعی- فرهنگی بر کسی پوشیده نیست (حدادپورخیابان، 1388). بنیامین[17] جایگاه ویژهای برای سینما قائل میشود و معتقد است، برای انسان معاصر بازنمایی واقعیت بهوسیلهی فیلم به طور غیرقابل مقایسهای اهمیت بیشتری نسبت به نقاشی دارد؛ چرا که این ابزار تکنولوژیک بهطور بسیار دقیقی در واقعیت نفوذ میکند و وجوهی از آن را برملا میسازد که هیچ ابزار دیگری چنین توانایی را ندارد (قاسمی و همکاران، 1378).
عنوان صفحه
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 1
11– بیان مسئله……………………………………………………………………………………………… 2
2 –اهمیت موضوع وعلت آن……………………………………………………………………………. 3
3 – پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………… 4
4 – سؤالات تحقیق………………………………………………………………………………………… 5
5 – فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………. 5
6 – اهدفها و کاربردهای تحقیق………………………………………………………………………. 5
7 – روش انجام پژوهش وشیوه جمع آوری داده ها……………………………………………….. 6
8- مشکلات تحقیق……………………………………………………………………………………………………….6
9 – سازماندهی پژوهش………………………………………………………………………………….. 6
فصل اول – مفهوم قتل وانواع آن
بخش اول – مفهوم قتل……………………………………………………………………………………. 9
گفتار اول – مفاهیم لغوی اصطلاحی وقانونی…………………………………………………………. 10
1 – مفهوم لغوی……………………………………………………………………………………………. 10
2 ـ مفهوم اصطلاحی……………………………………………………………………………………….. 11
3- مفهوم قانونی…………………………………………………………………………………………….. 11
بخش دوم – انواع قتل……………………………………………………………………………………… 13
گفتار اول – قتل عمد………………………………………………………………………………………. 13
گفتار دوم – قتل شبه عمد………………………………………………………………………………… 14
1– تغییرات قتل شبه عمددرقانون مجازات اسلامی1392 ……………………………………… 15
گفتار سوم – قتل خطای محض………………………………………………………………………….. 16
گفتار چهارم ـ قتل درحکم خطای محض……………………………………………………………… 19
1 – قتل ارتکابی توسط صغیر ومجنون………………………………………………………………… 20
2 – قتل ناشی ازحرکت شحص در حالت خواب…………………………………………………… 20
3 – تغییرات قتل خطای درقانون مجازات اسلامی 1392 ………………………………….. 22
بخش سوم – ملاک تمایز میان انواع قتل ……………………………………………………………… 23
فصل دوم – تبیین جایگاه جرم قتل عمدی فقه
بخش اول – قتل درآیات و روایات و روایات……………………………………………………………………26
گفتار اول – قتل درقرآن کریم …………………………………………………………………………… 26
1-احکام قتل درقرآن ……………………………………………………………………………………………………26
الف – قتل انسان از روی خطا ………………………………………………………………………….. 26
ب– قتل عمد ……………………………………………………………………………………………….. 27
گفتار دوم – قتل در روایات واحادیث ………………………………………………………………… 28
بخش دوم- تعریف قتل عمد……………………………………………………………………………… 29
گفتار اول- تعریف قتل عمداز دیدگاه فقها…………………………………………………………….. 30
گفتار دوم- مفهوم عمدوقصد درشرع مقدس اسلام………………………………………………….. 32
گفتار سوم- دسته بندی جنایات درفقه اسلامی………………………………………………………… 34
بخش سوم – عناصر قتل عمد……………………………………………………………………………. 37
گفتاراول – عنصر قانونی …………………………………………………………………………………. 41
گفتار دوم- عنصرمعنوی……………………………………………………………………………………. 42
الف- شبه عمد……………………………………………………………………………………………….. 42
ب – خطای محض…………………………………………………………………………………………. 42
2 – عمد………………………………………………………………………………………………………. 42
الف – قصد شخص معین…………………………………………………………………………………. 48
ب– دکترین انتقال قصد…………………………………………………………………………………… 52
گفتارسوم- عنصر مادی قتل عمد…………………………………………………………………………………….53
1 –ضمان درتعدد اسباب…………………………………………………………………………………. 54
2- اجتماع سبب ومباشر…………………………………………………………………………………… 55
3- طریان علت بر علت…………………………………………………………………………………… 55
4- معافیت پدر وجد پدری ازقصاص …………………………………………………………………. 56
الف-ادعای پدر بودن قاتل نسبت به مقتول……………………………………………………………. 57
فصل سوم- جایگاه قتل عمددر قانون موضوعه ایران
بخش اول – ارکان تشکیل دهنده قتل عمد درحقوق کیفری ایران………………………………… 59
گفتار اول-رکن قانونی……………………………………………………………………………………… 61
گفتار دوم-رکن مادی………………………………………………………………………………………. 62
گفتار سوم-رکن معنوی…………………………………………………………………………………….. 62
1 – عمد درفعل…………………………………………………………………………………………….. 63
2- قصد نتیجه……………………………………………………………………………………………….. 63
بخش دوم-عنصر روانی قتل عمدی درقانون مجازات مصوب 1370و قانون مجازات اسلامی
مصوب 1392……………………………………………………………………………………………… 63
بخش سوم – ظرفیت های ایجاد شده پیرامون پرونده های قتل عمد در قانون جدید مجازات
اسلامی…………………………………………………………………………………………………………. 70
گفتار اول – تغییرات به نفع متهم……………………………………………………………………….. .71
گفتار دوم- تغییرات به ضرر متهم……………………………………………………………………….. 75
نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………… 77
پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………. 80
منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………………………… 81
چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………… 84
یکی از ابتدایی ترین حقوقی که برای هر انسان ثابت است حق حیات است. از این رو افرادی که این حق را از دیگران سلب می کنند، از طرف نهادهای قانونی با سخت ترین مجازاتها رو به رو می شوند. در این بین افرادی به صورت اتفاقی مرتکب جرم قتل می شوند در حالی که قصد چنین امری را نداشته اند. قانون باید به نحوی نوشته شود که بین این افراد و اشخاصی که از روی عمد و قصد قبلی مرتکب قتل می شوند، تفاوت قایل شود.
مولفه های مختلفی در تشخیص عمدی بودن یا نبودن قتل تاثیر دارند که مهمترین آنها قصد قاتل است. در این پژوهش برآنیم تا به بررسی این امر بپردازیم. در واقع این کار پژوهشی به بررسی نگرش قانون جدید به عنصر معنوی یا همان ملاک عمد برای جرم مهم و حساس قتل عمد می باشد. با توجه به اینکه قانون جدید ملاک های نوینی را برای قتل عمد ارایه نموده است نیاز به بررسی این ملاک ها از منظر حقوقی و فقهی می باشد.قطعا این ملاک ها در داخل محاکم و نیز میان حقوقدانان جای خود را باز نکرده است و نیاز به بررسی این ملاک ها و ارائه تحلیل حقوقی مبتنی بر حمایت از حق متهم می باشد. بارها اشاره شده است که بیشتر قتل های صورت گرفته در ایران از نوع قتل های هیجانی و آنی می باشد و دور از انصاف است که چنین قتل هایی را با قتل های از پیش برنامه ریزی در یک ردیف قرار داد. در قانون جدید این امکان را برای حقوقدانان و قضات و وکلا فراهم آورده است که تفسیر مضیق از قانون ارایه نمایند. با توجه به تصویب قانون جدید در میان پژوهشهای انجام شده تا کنون در مورد نحوه بیان عنصر عمدی یا روانی در جرم قتل بحثی به میان نیامده است و از این لحاظ در این نوشتار به دنبال بررسی عنصر روانی قتل عمد در دیدگاه قانونگذار سال 1392 نیز هستیم.
بررسی قتل عمد از آن حیث شایسته توجه است که در این جرم مهم ترین حق انسان یعنی حق حیات که زیربنای حقوق دیگر است مورد تجاوز قرار گرفته است. از حیث مباحث نظری نیز جرم قتل، خاستگاه مباحث مهم حقوقی همچون رابطه علیت، جرم محال، قصد احتمالی و فعل ناشی از ترک فعل است. بنابراین بررسی این جرم تفکر و مداقه بسیار را می طلبد. چرا که با حق اساسی حیات سروکار دارد.
شاید بتوان گفت قتل عمد مهمترین جرم تعریف شده در قوانین مجازات کشورهای مختلف است. به تبع قانون مجازات ایران نیز که با نگاه شرعی و با استفاده از فقه امامیه نگارشته شده است، ، از این قاعده مستثنی نیست و مسئله قتل عمد در قانون مجازات اسلامی مبتنی بر فتاوی مشهور فقهای شیعه اثنی عشری می باشد. قتل عمد در درجه اول مانند هر جرم دیگری دارای سه رکن می باشد. رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی. در این سه عنصر، عنصر معنوی یا روانی از اهمیت شایانی برخوردار است. زیرا فصل ممیز مسئولیت مدنی و مسئولیت کیفری ، عنصر معنوی می باشد. از آنجا که وجود عنصر معنوی شرط تحقق جرم است، بدون آن نمی توان کسی را مجرم پنداشت و گاه از آن به عنصر اخلاقی نیز تعبیر کرده اند، زیرا اخلاقاً کسی را می توان مجازات کرد که دارای علم و عمد در رفتار باشد که با اجماع شرایط دیگر، آن شخص سزاوار کیفر خواهد بود. علی هذا، کار حقوقدان یا قاضی کیفری یا وکیل در دعاوی جزایی بسیار مشکلتراز دعوای مدنی است زیرا ما در حقوق جزا با عالم ذهن و فکر اشخاص سروکار داریم و برای تعیین مجازات، این مهم یعنی عنصر معنوی باید احراز شود.
نگارش قوانین جزایی از حساسیتهای اساسی برخوردار می باشد چون در ارتباط مستقیم با حقوق شهروندی است و نیازمند توجه خاص قانونگذار می باشد. اما این نگاه در قانون مجازات سال های 1361 و 1370 مورد توجه قرار نگرفت. با تصویب قانون مجازات اسلامی در سال 1392، نگاه وسیع تر و علمی تر به مقوله جرم در قانون جدید شکل گرفت. قاعدتا جرم قتل عمد به عنوان حساس ترین جرم تعریف شده در قانون مجازات اسلامی نیز نیازمند باز تعریف مجدد بود. لذا لازم بود در عین اینکه حقوق متهم رعایت گردد،انطباق آن با شرع نیز حفظ شود.
اما ملاک هر جرمی مانند قتل عمد، عنصر معنوی می باشد که مهمترین ملاک برای تشخیص عامدانه یا غیر عامدانه بودن فعل است در این عنصر جای می گیرد و ملاک برای تعیین مجازات اشخاص در قتل عمد همین تشخیص عنصر معنوی می باشد. لذا باید در تعیین حدود مسئولیت کیفر به سراغ این عنصر رفت و در نهایت مسئولیت کیفری این جرم را از دل این عنصر بیرون کشید. قانون مجازات اسلامی سال 1370 با اقتباس از فقه اثنی عشری، تفسیری موسع برای ملاک قتل های عمد ارائه کرده بود و با توجه به اینکه بیش از 70درصد از قتل های عمدی در ایران، قتلهای هیجانی و آنی میباشند، مشکلاتی را برای محاکم و جامعه ایجاد کرده بود. لذا قانونگذار در قانون جدید به دنبال حل این موضوع و ارایه ملاک نوین برای قتل های عمدی بود که در نگاه شرعی نیز دارای جایگاه فقهی باشد و مخالف اصول مسلم فقهی نباشد. قانون مجازات اسلامی سال 1392 در ماده290 به ارایه تعریفی از ملاک تشخیص عنصر معنوی یا همان عمدی بودن جرایم، پرداخت که در مقایسه با قانون قدیم دارای پیشرفت های چشمگیری است. به عنوان مثال در قانون 1370 اگر فاعل قصد صدمه زدن و جراحت به دیگری را دارد اما قصد کشتن او را ندارد، ولی موجب مرگ دیگری میشود قتل عمدی تلقی میشد در حالی که قانونگذار فعلی میگوید هرگاه مرتکب عملی انجام دهد که نوعا موجب جنایت یا مشابه آن شود، مرتکب قتل عمدی شده است. در همین باره در تبصره 1 ماده 290 قانونگذار برای روشن شدن این مطلب توضیحات بیشتری را مقرر داشته است. لذا لازم است در بررسی قانون جدید این ملاک مورد واکاوی قرار بگیرد. گرچه در این قانون در بسیاری از موارد به همان ملاک های اصلی در جرایم پایبند مانده است.
اینگونه مسایل موجب شده است تا در این پژوهش ضمن تعریف ملاک عمد از نظر قانونگذار سال 1392 به بررسی عناصر تشکیل دهنده عمدی بودن قتل نیز بپردازیم. همچنین باید این مساله مورد بررسی قرار گیرد که بار اثبات عمدی بودن قتل به عهده چه کسی است؟ و اینکه چه چیزی باعث می شود رفتاری از حالت عمدی خارج و در قالب شبه عمد تعریف گردد. همچنین باید تفاوت های میان قتل عمد در قانون جدید و قانون قدیم مورد مقایسه قرار گیرد و در پایان، نگاه فقه امامیه به عنوان منبع قانون مجازات به ملاک های جدید چگونه است؟
با توجه به تصویب قانون جدید و اینکه در این قانون بسیاری از مفاهیم حقوقی دستخوش تغییر شد نیاز به واکاوی و مداقه در مواد جدید قانون، احساس می شود. در زمینه قتل عمد با توجه به جایگاه به خصوص این جرم در نگاه قانون و تغییرات قانون جدید لازم است در این زمینه پژوهش های بیشتری صورت بگیرد و حدود و ثغور قانون جدید و نیز تغییرات آن مورد بررسی قرار گیرد.
1- کدامیک از دو ملاک مطرح شده در قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 و 1392 تطابق کاملتری با روایات و مبانی فقهی درخصوص قتل عمد دارد؟
2- نگاه فقه امامیه به ملاک عمد در قتل به چه صورت می باشد؟
3- رویکرد قانونگذار در تعیین ملاک عمد در قانون 1392نسبت به قانون سابق چگونه است؟
1- ملاک بیان شده در قانون مجازات اسلامی مصوب 92 دقیقتر بوده و با مدلول روایات و فتاوا در فقه امامیه تطابق بیشتری دارد.
2- در فقه امامیه قصد و اختیار در فعل ملاک اصلی عمدی بودن عمل به حساب می آید و قید کشنده بودن عمل نزد عرف نیز بر اساس روایات معتبر دانسته شده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
فصل یکم: مقدمه پژوهش
1-1 مقدمه. 3
1-2 بیان مسأله. 6
1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش… 8
1-4 اهداف پژوهش… 11
1-4-1 هدف اصلی.. 11
1-4-2 اهداف فرعی.. 11
1-5 سؤالات پژوهش… 11
1-6 تعاریف اصطلاحات ومفاهیم. 12
1-6-1 تعاریف نظری.. 12
1-6-2 تعاریف عملیاتی.. 13
فصل دوم: پیشینه تحقیق
2-1 پیش درآمد. 15
2-2 اضطراب.. 15
2-2-1 ماهیت اختلال های اضطرابی.. 16
2-2-2 اختلال وحشتزدگی.. 17
2-2-3 آگورافوبی.. 17
2-2-3-1 فوبی خاص… 18
2-2-3-2 فوبی اجتماعی.. 18
2-2-4 اختلال اضطراب فراگیر. 18
2-2-5 اختلال وسواس فکری-عملی.. 19
2-2-6 اختلال استرس حاد و استرس پس از آسیب.. 20
2-2-7 نظریه های روانشناختی در مورد اضطراب.. 21
2-2-7-1 نظریه های روان پویایی.. 21
2-2-7-2 نظریه رفتاری.. 22
2-2-7-3 نظریه فیزیولوژیک… 22
2-2-7-4 نظریه پدیدار شناختی و وجودی.. 23
2-3 افسردگی.. 23
2-3-1 افسردگی چیست.. 26
2-3-2 حالات افسردگی.. 27
2-3-3 تاریخچه افسردگی.. 28
2-3-4 طبقه بندی افسردگی.. 28
2-3-4-1 اختلال های خلقی یک قطبی.. 28
2-3-4-2 اختلال افسردگی اساسی.. 29
2-3-4-3 اختلال افسرده خویی(دیس تایمی) 29
2-3-4-4 اختلال خلق ادواری.. 29
2-3-4-5 اختلال دوقطبی.. 30
2-3-5 شیوع افسردگی.. 32
2-3-6 افسردگی درون زاد در مقابل افسردگی واکنشی.. 33
2-3-7 افسردگی فصلی.. 33
2-3-8 تشخیص افتراقی برای افسردگی.. 34
2-3-9 منظور از افسردگی حاد یا گذرا چیست.. 35
2-3-10 حملات افسردگی.. 36
2-3-11 ملاک های تشخیص برای انواع افسردگی.. 37
2-3-12 دیدگاههای موجود در مورد افسردگی.. 41
2-3-12-1 دیدگاه زیست شناختی.. 41
2-3-12-2 دیدگاه روان پویشی.. 41
2-3-12-3 دیدگاه رفتاری.. 42
2-3-12-4 دیدگاه شناختی.. 43
2-4 تعارضات زناشویی.. 45
2-4-1 ابعاد تعارض… 49
2-4-2 تعارضات خانوادگی چرا؟. 50
2-4-3 مفهوم تعارض… 51
2-4-4 تعاریف تخصصی متعددی از تعارض… 52
2-4-5 تعارض زناشویی از نظر وایل. 52
2-4-6 دیدگاههای تعارض… 52
2-4-6-1 دیدگاه سنتی.. 53
2-4-6-2 دیدگاه روابط انسانی.. 53
2-4-6-3 دیدگاه تعاملی.. 53
2-4-7 عقاید مثبت ومنفی نسبت به تعارض ازنظر ویلموت وهاکر. 53
2-4-8 هشت کارکرد مثبت تعارض از نظر ترنر. 54
2-4-9 عوامل تعارض… 54
2-4-10 زمینه های تعارضات زناشویی.. 55
2-4-11 مراحل تشدید تعارض زناشویی.. 56
2-5 الگوهای ارتباطی.. 57
2-6تجزیه وتحلیل تعارض… 58
2-7 روش های حل تعارض 58
2-8 سبک ها و استراتژی های حل تعارض… 59
2-9 چهار سوال اساسی در حل تعارضات.. 60
2-10تأثیر اضطراب بر روابط و تعارضات زناشویی.. 62
2-11 پیشینه تحقیق. 65
2-11-1 پژوهش های داخلی.. 65
2-11-2 پژوهش های خارجی.. 71
فصل سوم: روش پژوهش
3-1 پیش درآمد. 76
3-2 روش پژوهش… 76
3-3 معرفی متغیرها 76
3-4 جامعه آماری.. 76
3-5 جامعه نمونه و روش نمونه گیری.. 76
3- 6 ابزار پژوهش… 77
3-7 شیوه اجرا 79
3-8 روش تجزیه وتحلیل داده ها 79
فصل چهارم: یافته های پژوهش
4-1 پیش درآمد. 81
4-2 آمار توصیفی.. 81
4-3 جداول ونمودارها 82
4-3-1 جداول ونمودارهای فراوانی جمعیت شناختی پاسخ دهندگان به پرسشنامه. 82
4-4 آماراستنباطی.. 86
4-5 روش آزمون سؤالات پژوهش … 86
4-6 تجزیه وتحلیل سؤالات پژوهش… 87
4-7 خلاصه تجزیه وتحلیل ها و آزمون، به تفکیک هر سؤال. 87
4-7-1 آزمون سؤال اول. 87
4-7-2 آزمون سؤال دوم. 89
4-7-3 آزمون سؤال سوم. 91
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1 پیش درآمد. 93
5-2 بررسی سؤال ها 93
5-3 مقایسه نتایج سؤالات باپژوهش های قبلی.. 95
5-4 نتیجه گیری از نظر نگارنده 96
5-5 محدودیتهای پژوهش… 96
5-6 پیشنهادهای پژوهشی.. 97
5-6 پیشنهادهای كاربردی.. 97
منابع و ماخذ . 98
پیوستها 104
چکیده
خانواده ، کانون مهر ، محبت و تربیت ومبنای شکل گیری زندگی اجتماعی است. وبنیادی ترین و اصلی ترین شکل و جزء اجتماعی است. جامعه سالم در گرو سلامت خانواده و تحقق سلامت آن مشروط به برخورداری اعضای آن از سلامت روانی است و هر جامعه ای برای تداوم و بقای خود نیاز به حفظ و بسط ارزش های خود در قالب خانواده دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه بین اضطراب و افسردگی با تعارضات زناشویی در مراجعین به مراکز مشاوره و مددكاری ناجا در شهر کرمانشاه می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افرادیست که در سال 1393 برای بررسی و رفع تعارضات زناشویی واختلافات خانوادگی خود به دوایر مشاوره ومددکاری نیروی انتظامی درسطح شهر کرمانشاه مراجعه کرده بودند. از میان آنها تعداد 100 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ودر دسترس انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه اضطراب کتل، مقیاس افسردگی بک و پرسشنامه تعارضات زناشویی(MCQ) استفاده گردیده است . طرح پژوهش از نوع همبستگی است و برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آماری ضریب همبستگی پیرسون ، تحلیل رگرسیون وآزمون T استفاده شده است. نتایج تجزیه وتحلیل یافته ها نشان داد که بین اضطراب وافسردگی با تعارضات زناشویی همبستگی مثبت معنا داری وجود دارد(P≤0/01). و افسردگی واضطراب ،تعارضات زناشویی را پیش بینی می کنند. ازنتایج پژوهش می توان نتیجه گرفت که تعارضات زناشویی عامل افزایش افسردگی واضطراب در بین زوجین است.