14- اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل وحریق و همچنین رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومی و کوچه‌ها و اماکن عمومی و دالانهای عمومی و خصوصی و پرکردن و پوشاندن چاه‌ها و چاله‌های واقع در معابر و جلوگیری از گذاشتن هر نوع اشیاء در بالکن‌ها و ایوان‌های مشرف و مجاور به معابر عمومی که افتادن آنها موجب خطر برای عابرین است و جلوگیری از ناودان‌ها و دودکش‌های ساختمان‌ها که باعث زحمت و خسارت ساکنین شهرها باشد.
عنوان صفحه
چکیده ………………………………………………………………………………………………………………. 1
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………. 2
فصل اول: شرح حال عرفا
1- 1. شرح حال عبدالکریم قشیری…………………………………………………………………………7
1- 2. شرح حال ابوالحسن هجویری غزنوی…………………………………………………………… 8
1- 3. شرح حال ابوحامدمحمد غزالی طوسی………………………………………………………….10
1- 4 . شرح حال نجم الدین رازی……………………………………………………………………….. 12
1- 5. شرح حال شیخ محمودشبستری……………………………………………………………………13
فصل دوم : اصطلاحات عرفانی گلشن راز
2- 1. «آ»
آب حیات ……………………………………………………………………………………………………….. 17
آدم …………………………………………………………………………………………………………………. 18
آفاق …………………………………………………………………………………………………………………21
آفت ……………………………………………………………………………………………………………….. 22
آیات ………………………………………………………………………………………………………………..22
آیات کبری ……………………………………………………………………………………………………….23
آینه …………………………………………………………………………………………………………………24
آه …………………………………………………………………………………………………………………… 25
2- 2. اَ – اِ
ابد ………………………………………………………………………………………………………………….. 26
ابرو ……………………………………………………………………………………………………………….. 26
ابلیس ……………………………………………………………………………………………………………… 27
اتحاد ………………………………………………………………………………………………………………..30
احد ………………………………………………………………………………………………………………… 30
احسان ……………………………………………………………………………………………………………. 31
احوال …………………………………………………………………………………………………………….. 32
اخلاص ……………………………………………………………………………………………………………33
ارادت ………………………………………………………………………………………………………………36
ارباب ……………………………………………………………………………………………………………. 38
ارباب اشارت ………………………………………………………………………………………………….. 39
ارباب معنی ………………………………………………………………………………………………………39
ازل ……………………………………………………………………………………………………………….. 39
استدراج …………………………………………………………………………………………………………. 40
اسرا ………………………………………………………………………………………………………………. 40
اسقاط الاضافات ……………………………………………………………………………………………….42
اسم ………………………………………………………………………………………………………………..42
اشارت …………………………………………………………………………………………………………… 43
اصطفا ……………………………………………………………………………………………………………. 44
اعتدال ……………………………………………………………………………………………………………. 45
اعراف ……………………………………………………………………………………………………………. 46
الهام ………………………………………………………………………………………………………………..47
اناالحق ………………………………………………………………………………………………………….. 48
انانیّت ………………………………………………………………………………………………………………49
انبیا …………………………………………………………………………………………………………………..50
انسان ……………………………………………………………………………………………………………….53
انسان کامل ……………………………………………………………………………………………………….55
اولیاء ………………………………………………………………………………………………………………..56
اهل تحقیق ………………………………………………………………………………………………………..57
اهل دانش …………………………………………………………………………………………………………57
اهل دل …………………………………………………………………………………………………………… 58
ایمان ………………………………………………………………………………………………………………. 58
2- 3. «ب»
باطن ………………………………………………………………………………………………………………..61
بام ………………………………………………………………………………………………………………….. 61
بت ………………………………………………………………………………………………………………… 61
بت ترسابچه ……………………………………………………………………………………………………..63
بخل ………………………………………………………………………………………………………………..64
برق …………………………………………………………………………………………………………………64
بعد ………………………………………………………………………………………………………………… 65
بقا ………………………………………………………………………………………………………………….. 66
بوسه ………………………………………………………………………………………………………………..69
بهشت …………………………………………………………………………………………………………….. 69
2- 4. «پ»
پارسایی ……………………………………………………………………………………………………………71
پیاله …………………………………………………………………………………………………………………72
پیر …………………………………………………………………………………………………………………..72
پیرخرابات ………………………………………………………………………………………………………..73
پیمانه ……………………………………………………………………………………………………………….74
2- 5. «ت»
تجرید ……………………………………………………………………………………………………………. 75
تجلّی ……………………………………………………………………………………………………………… 77
تحیّر ………………………………………………………………………………………………………………..88.
تدبّر ………………………………………………………………………………………………………………. 89.
تذکر ………………………………………………………………………………………………………………. 89
ترسایی …………………………………………………………………………………………………………… 90
تسبیح …………………………………………………………………………………………………………….. 91
تشبیه ……………………………………………………………………………………………………………… 92
تعیّن ………………………………………………………………………………………………………………… 93
تفکّر ………………………………………………………………………………………………………………. 93
تقدیر ……………………………………………………………………………………………………………… 96
تقلید ………………………………………………………………………………………………………………. 97
تقوا ………………………………………………………………………………………………………………….97
تلبیس …………………………………………………………………………………………………………….. 99
تنزیه ………………………………………………………………………………………………………………. 100
توبه ………………………………………………………………………………………………………………..101
توحید …………………………………………………………………………………………………………… 105
توفیق ……………………………………………………………………………………………………………..107
توکّل …………………………………………………………………………………………………………….. 108
2- 6. «ج»
جابلقا و جابلسا ……………………………………………………………………………………………… 111
جام ………………………………………………………………………………………………………………..112
جان ……………………………………………………………………………………………………………….113
جانان ……………………………………………………………………………………………………………..114
جرعه ……………………………………………………………………………………………………………. 114
جذبه …………………………………………………………………………………………………………….. 115
جلال ……………………………………………………………………………………………………………..115
جمال ……………………………………………………………………………………………………………. 116
جمع ……………………………………………………………………………………………………………….116
2- 7. «چ»
چراغ دل ……………………………………………………………………………………………………….. 119
چشم …………………………………………………………………………………………………………….. 119
چشم شاهد ……………………………………………………………………………………………………. 119
چشمه ی حیوان………………………………………………………………………………………………..120
2- 8 . «ح»
حال ……………………………………………………………………………………………………………….120
حبّه ی دل ………………………………………………………………………………………………………122
حجاب ……………………………………………………………………………………………………………122
حضرت ………………………………………………………………………………………………………… 126
حقّ ………………………………………………………………………………………………………………..126
حقیقت …………………………………………………………………………………………………………. 127
حلول ……………………………………………………………………………………………………………..128
حیرت …………………………………………………………………………………………………………… 129
2- 9. «خ»
خاکیان ………………………………………………………………………………………………………….. 130
خال ……………………………………………………………………………………………………………… 130
خانقاه …………………………………………………………………………………………………………… 131
خانه ی دل ……………………………………………………………………………………………………..132
خرابات …………………………………………………………………………………………………………..133
خراباتی …………………………………………………………………………………………………………. 134
خرقه ………………………………………………………………………………………………………………135
خط ……………………………………………………………………………………………………………….137
خطوه ……………………………………………………………………………………………………………. 138
خلع ……………………………………………………………………………………………………………… 139
خلوت …………………………………………………………………………………………………………….139
خلوتخانه ………………………………………………………………………………………………………. 142
خم…………………………………………………………………………………………………………………142
خماری …………………………………………………………………………………………………………. 143
خمخانه …………………………………………………………………………………………………………. 143
خوف ……………………………………………………………………………………………………………..144
2-10.«د»
دام ……………………………………………………………………………………………………………….. 146
دجّال …………………………………………………………………………………………………………….147
درخت ………………………………………………………………………………………………………….. 147
درویش …………………………………………………………………………………………………………. 148
دریا ………………………………………………………………………………………………………………..149
دل ………………………………………………………………………………………………………………… 150
دلال ……………………………………………………………………………………………………………….153
دم ………………………………………………………………………………………………………………….153
دنیا ………………………………………………………………………………………………………………..154
دوزخ …………………………………………………………………………………………………………….157
دولت ……………………………………………………………………………………………………………..158
دیر …………………………………………………………………………………………………………………158
دیو ……………………………………………………………………………………………………………….. 159
2- 11. «ذ»
ذوق ……………………………………………………………………………………………………………… 159
2- 12. «ر»
رجا ………………………………………………………………………………………………………………. 161
رحمان ……………………………………………………………………………………………………………163
رخ ………………………………………………………………………………………………………………..164
رضا ……………………………………………………………………………………………………………….164
رند ………………………………………………………………………………………………………………. 170
روح …………………………………………………………………………………………………………….. 170
2- 13. «ز»
زجاجه…………………………………………………………………………………………………………….175
زلف …………………………………………………………………………………………………………….. 175
زنّار ………………………………………………………………………………………………………………. 177
زهد ………………………………………………………………………………………………………………. 178
2- 14. «س»
ساغر …………………………………………………………………………………………………………….. 180
ساقی …………………………………………………………………………………………………………….. 182
سالک ……………………………………………………………………………………………………………..182
سبحات جلال ………………………………………………………………………………………………… 183
سبع المثانی …………………………………………………………………………………………………….184
سرّ ……………………………………………………………………………………………………………….. 185
سرای امّ هانی ………………………………………………………………………………………………….186
سفر ………………………………………………………………………………………………………………..186
سکر ……………………………………………………………………………………………………………… 189
سگ ……………………………………………………………………………………………………………… 191
سلوک …………………………………………………………………………………………………………… 191
سماع ………………………………………………………………………………………………………………192
سمعه ……………………………………………………………………………………………………………… 198
سواداعظم ………………………………………………………………………………………………………..198
سوادالوجه فی الدارین ……………………………………………………………………………………….199
سیاهی …………………………………………………………………………………………………………….199
سیر ………………………………………………………………………………………………………………. 200
سیرزورق ………………………………………………………………………………………………………. 200
سیرکشفی ……………………………………………………………………………………………………… 200
سیمرغ ………………………………………………………………………………………………………….. 201
سیه رویی………………………………………………………………………………………………………. 202
2- 15. «ش»
شام ………………………………………………………………………………………………………………. 202
شاهد ……………………………………………………………………………………………………………. 203
شب …………………………………………………………………………………………………………….. 201
شراب ……………………………………………………………………………………………………………204
شریعت ………………………………………………………………………………………………………… 205
شطح …………………………………………………………………………………………………………….207
شکر ………………………………………………………………………………………………………………208
شمع ………………………………………………………………………………………………………………210
شوخی ……………………………………………………………………………………………………………211
شوق ……………………………………………………………………………………………………………. 211
شیخ …………………………………………………………………………………………………………….. 212
شهود ……………………………………………………………………………………………………………..216
2- 16. «ص»
صاف……………………………………………………………………………………………………………….217
صبح …………………………………………………………………………………………………………….. 217
صحبت …………………………………………………………………………………………………………..218
صحرا …………………………………………………………………………………………………………… 220
صدق ……………………………………………………………………………………………………………..221
صراحی ………………………………………………………………………………………………………… 222
صراط …………………………………………………………………………………………………………… 222
صفا ……………………………………………………………………………………………………………….223
صوفی ……………………………………………………………………………………………………………224
2- 17. «ط»
طاعت ………………………………………………………………………………………………………….. 225
طامات ………………………………………………………………………………………………………….. 225
طامه الکبری ………………………………………………………………………………………………….. 226
طریقت …………………………………………………………………………………………………………. 227
طلب ……………………………………………………………………………………………………………. 228
طمس ……………………………………………………………………………………………………………229
طهارت ………………………………………………………………………………………………………….230
2- 18. «ظ»
ظاهر ……………………………………………………………………………………………………………. 232
ظلّ ………………………………………………………………………………………………………………. 233
ظلمت ………………………………………………………………………………………………………….. 233
ظهور ……………………………………………………………………………………………………………. 234
2- 19. «ع»
عابد ……………………………………………………………………………………………………………… 234
عارف …………………………………………………………………………………………………………….235
عاشق ……………………………………………………………………………………………………………..235
عالَم ……………………………………………………………………………………………………………… 236
عالَم جان ………………………………………………………………………………………………………. 238
عالَم معنی ……………………………………………………………………………………………………… 238
عالِم ……………………………………………………………………………………………………………… 238
عجب …………………………………………………………………………………………………………… 239
عدالت ………………………………………………………………………………………………………….. 240
عرفان …………………………………………………………………………………………………………… 241
عشق ……………………………………………………………………………………………………………. 242
عشوه ……………………………………………………………………………………………………………. 244
عصا ……………………………………………………………………………………………………………… 244
عقل …………………………………………………………………………………………………………….. 245
عقل فضولی ……………………………………………………………………………………………………247
علم ……………………………………………………………………………………………………………… 247
علم ظاهر ……………………………………………………………………………………………………… 250
عنقا ……………………………………………………………………………………………………………… 250
2- 20. «غ»
غمزه ……………………………………………………………………………………………………………. 251
غوّاص …………………………………………………………………………………………………………. 251
غَیم ……………………………………………………………………………………………………………… 252
غَین ……………………………………………………………………………………………………………… 252
2- 21.«ف»
فسخ …………………………………………………………………………………………………………….. 253
فضل ……………………………………………………………………………………………………………. 253
فقر ………………………………………………………………………………………………………………. 254
فکر ……………………………………………………………………………………………………………… 257
فنا ……………………………………………………………………………………………………………….. 257
فیض ……………………………………………………………………………………………………………. 259
2- 22. «ق»
قاب قوسین …………………………………………………………………………………………………… 261
قاف ……………………………………………………………………………………………………………… 261
قدیم …………………………………………………………………………………………………………….. 262
قرب …………………………………………………………………………………………………………….. 263
قضا ……………………………………………………………………………………………………………… 264
قلب …………………………………………………………………………………………………………….. 265
قهر……………………………………………………………………………………………………………….. 266
2- 23. «ک»
کاف ونون …………………………………………………………………………………………………….. 267
کافر ……………………………………………………………………………………………………………… 268
کثرت …………………………………………………………………………………………………………… 268
کرامت ………………………………………………………………………………………………………….. 269
کعبه ……………………………………………………………………………………………………………… 271
کفر ………………………………………………………………………………………………………………. 271
کمال ………………………………………………………………………………………………………………274
کنشت ………………………………………………………………………………………………………….. 275
کوه هستی …………………………………………………………………………………………………….. 275
2- 24. «گ»
گلخن …………………………………………………………………………………………………………… 275
گنج مخفی …………………………………………………………………………………………………….. 276
2- 25. «ل»
لاابالی …………………………………………………………………………………………………………… 276
لامکان ………………………………………………………………………………………………………….. 277
لاهوت …………………………………………………………………………………………………………. 278
لب ………………………………………………………………………………………………………………. 279
لبس …………………………………………………………………………………………………………….. 279
لب لعل ………………………………………………………………………………………………………… 280
لطف ……………………………………………………………………………………………………………. 280
لعل ……………………………………………………………………………………………………………… 281
لوح عدم ………………………………………………………………………………………………………. 281
2- 26. «م»
مجرّد ……………………………………………………………………………………………………………. 282
محبوب ………………………………………………………………………………………………………… 282
محدث …………………………………………………………………………………………………………. 283
محقّق …………………………………………………………………………………………………………… 283
مروّق…………………………………………………………………………………………………………….. 283
مرید ……………………………………………………………………………………………………………. 284
مزابل ……………………………………………………………………………………………………………. 285
مسافر …………………………………………………………………………………………………………… 285
مستی …………………………………………………………………………………………………………… 285
مسجد ………………………………………………………………………………………………………….. 285
مسخ …………………………………………………………………………………………………………….. 286
مشرق …………………………………………………………………………………………………………… 286
مشکات(مشکوه) ……………………………………………………………………………………………. 287
مصباح ……………………………………………………………………………………………………………288
مطرب ………………………………………………………………………………………………………….. 288
معراج …………………………………………………………………………………………………………… 289
معرفت …………………………………………………………………………………………………………. 290
معروف ………………………………………………………………………………………………………… 294
مغرب ………………………………………………………………………………………………………….. 294
مغز ……………………………………………………………………………………………………………… 295
مقام …………………………………………………………………………………………………………….. 296
مقامات ………………………………………………………………………………………………………….297
مقام لی مع اللّه ……………………………………………………………………………………………… 298
مقت ……………………………………………………………………………………………………………. 298
مکر …………………………………………………………………………………………………………….. 299
ممکن……………………………………………………………………………………………………………..299
مناجات ……………………………………………………………………………………………………….. 300
منازل …………………………………………………………………………………………………………… 300
مو ………………………………………………………………………………………………………………. 300
مواجید ………………………………………………………………………………………………………… 300
مواقف……………………………………………………………………………………………………………301
می ……………………………………………………………………………………………………………… 301
میخانه …………………………………………………………………………………………………………. 302
میم احمد …………………………………………………………………………………………………….. 302
2- 27. «ن»
ناسوت ………………………………………………………………………………………………………… 303
ناقوس …………………………………………………………………………………………………………..304
ناموس …………………………………………………………………………………………………………..304
نبوت …………………………………………………………………………………………………………… 305
نبی ……………………………………………………………………………………………………………… 306
نرگس …………………………………………………………………………………………………………. 307
نفخ روح ……………………………………………………………………………………………………… 307
نفس ……………………………………………………………………………………………………………. 308
نفس گویا………………………………………………………………………………………………………..314
نقطه …………………………………………………………………………………………………………….. 314
نقطه ی آخر ………………………………………………………………………………………………….. 314
نقطه ی اسفل ………………………………………………………………………………………………… 315
نقطه ی حال …………………………………………………………………………………………………. 315
نقطه ی خال …………………………………………………………………………………………………. 315
نقطه ی وحدت …………………………………………………………………………………………….. 315
نقوش تخته ی هستی …………………………………………………………………………………….. 316
نماز …………………………………………………………………………………………………………….. 316
نمونه …………………………………………………………………………………………………………… 319
نور ………………………………………… ………………………………………………………………….. 319
نور اسرا ………………………………………………………………………………………………………. 322
نور جان ………………………………………………………………………………………………………. 323
نور خدا ……………………………………………………………………………………………………….. 323
نور ذات ………………………………………………………………………………………………………. 323
نور نبی ………………………………………………………………………………………………………… 324
نیستی ………………………………………………………………………………………………………….. 324
2- 28. «و»
واحد ……………………………………………………………………………………………………………. 324
وادی ایمن …………………………………………………………………………………………………… 325
وجد ……………………………………………………………………………………………………………. 326
وجود …………………………………………………………………………………………………………… 328
وجود کل ……………………………………………………………………………………………………… 329
وجه باقی ……………………………………………………………………………………………………… 330
وحدت ………………………………………………………………………………………………………… 330
ورع …………………………………………………………………………………………………………….. 331
وصال ………………………………………………………………………………………………………….. 332
وقت ……………………………………………………………………………………………………………. 332
ولایت ………………………………………………………………………………………………………….. 334
ولی ……………………………………………………………………………………………………………… 337
وهم …………………………………………………………………………………………………………….. 339
2-29. « هـ »
های هو ……………………………………………………………………………………………………….. 339
های هویت …………………………………………………………………………………………………… 339
هو ………………………………………………………………………………………………………………. 340
هویّت ………………………………………………………………………………………………………….. 340
2- 30. «ی»
یار ……………………………………………………………………………………………………………….. 341
یقین …………………………………………………………………………………………………………….. 341
فهرست آیات قرآن ………………………………………………………………………………………… 345
فهرست احادیث ……………………………………………………………………………………………. 352
فهرست اقوال عرفا و بزرگان …………………………………………………………………………… 355
منابع و مأخذ. ………………………………………………………………………………………………….357
مقدمه
به نام آن که جان را فکرت آموخت چراغ دل به نور جان بر افروخت
چون انسان موجودی اجتماعی است این نیاز را در خود احساس کرد که نمی تواند به تنهایی و بدون ارتباط برقرار کردن با دیگران به حیات خود ادامه دهد بنابراین برای انتقال مقاصد خود و درک مقاصد دیگران از زبان بهره گرفت و الفاظ و واژگان را به خدمت خود درآورد و از آن ها استفاده نمود.
هریک از این واژگان دارای معانی و تعابیر خاصی هستند که بعضی اثر کثرت استعمال جنبه ی اصطلاحی یافته اند. «آن چه در عرف اهل علوم و فنون، اصطلاح خوانده می شود، واژه ها و تعابیر خاصی است که برای افاده ی معنایی خاص وضع شده، یا در اثر کثرت استعمال در هر علم و فن، به تدریج معانی خاص از آن اراده شده و حالت اصطلاحی یافته است . مفاهیم اصطلاحی واژه ها نیز همانند مفاهیم لغوی آن ها، به دو حالت است: یا تعیینی است یعنی با قصد و اراده وضع می گردد و یا تعینی است یعنی واژه ای به تدریج معنای لغوی و مطابقی خود را از دست می دهد و در یک علم، جنبه ی اصطلاحی می یابد، که عموماً معنای اصطلاحی واژه، با معنای لغوی آن متناسب است».[1]
در مورد اصطلاحات صوفیه نیز چنین است برخی از اصطلاحاتی را که صوفیان در آثار خود به کار برده اند از قرآن کریم، کلمات بزرگان دین، روایات و احادیث گرفته اند.
رواج تصوف و پیدایش مکتب های صوفیه در طی چهار قرن در جهان اسلام، ظهور انبوهی از تعبیرات و اصطلاحات را در برداشت که در آثار یا سخنان نقل شده از عرفا، پراکنده بود. صوفیان یا شاعران صوفی را باید نخستین گرد آورندگان اصطلاحات تصوف، به حساب آورد.[2]
برای ادراک عمیق معانی متون متصوفه، ابتدا بایستی مفاهیم اصطلاحات مندرج در آن ها را فهمید. فرهنگ های مصطلحات عرفانی عرفا در فهم و تبیین این متون نقش اساسی و حیاتی دارند. این فرهنگ ها راه پر فراز و نشیبی را طی نموده اند تا این که به شکل امروزی در آمده اند.
از روزگاران گذشته کتب بسیاری باقی مانده است که عنوان فرهنگ را ندارند، ولی دارای فواید فراوانی همچون فرهنگ ها هستند. مانند: صد میدان، منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری و … ، برخی دیگر از کتب برای تبیین و تشریح اصطلاحات عرفانی تألیف شده اند که در این میان می توان به شرح اصطلاحات صوفیه عبدالرزاق کاشانی، اصطلاحات صوفیه ابن عربی، رشف الالحاظ و …اشاره کرد. در برخی دیگر از کتب صوفیه به بخش هایی برخورد می کنیم که به تشریح اصطلاحات عرفانی عارفان اختصاص یافته است اللمع فی التصوف از سراج طوسی، رساله ی قشیریه از ابوالقاسم قشیری، کشف المحجوب از هجویری غزنوی، کیمیای سعادت تألیف غزالی از این دسته کتاب هاست.
از قرن چهارم هجری تا هفتم هجری عارفانی چون قشیری، هجویری، غزالی، نجم رازی و شیخ محمود شبستری پا به عرصه ی هستی نهادند و سبب خلق آثار عرفانی بزرگ و ارزشمندی چون، رساله ی قشیریه، کشف المحجوب، کیمیای سعادت، مرصادالعباد و گلشن راز شدند که هر یک از این آثار به نوبه ی خود دارای ارزش و اعتبار والایی در قلمرو عرفان و همچنین حاوی اصطلاحات و مباحث عرفانی هستند و پس از قرن ها هنوز هم در نظر بزرگان علم و ادب حائز اهمیّت اند.
ابوالقاسم قشیری در باره ی اصطلاحات صوفیان می گوید: هر گروهی از عالمان را الفاظی خاص است که در میان آن ها استعمال می شود و در میان صوفیان نیز اصطلاحاتی وجود دارد که آنان برای بیان مقاصد خویش از این اصطلاحات استفاده می کنند. این اصطلاحات به گونه ای است که مفهوم آنها بر دیگر اشخاص پوشیده است و صوفیه بر این کار تعصب دارند و می کوشند که عقاید و افکارشان برای غیر اهل الله آشکار نشود و معتقدند که این اصطلاحات دارای مفاهیم و حقایقی است که خداوند در دل اولیاء و اهل الله نهاده و نامحرمان اجازه ندارند که از آن آگاه شوند. «من بر آن شدم که این الفاظ و اصطلاحات را به طوری که قابل فهم باشد شرح و تفسیر کنم». [3]
هجویری، در اثر گران سنگ خود، کشف المحجوب به شرح و تبیین اصطلاحات صوفیه شرح اهل بیت پیامبر، صحابه، تابعین و انصار و غیره و همچنین به بیان فرقه های متصوفه می پردازد و در این میان از دوازده فرقه نام می برد که از میان این فرق دو فرقه ی حلولیه و حلاجیه را مردود می شمارد.
غزالی، اثر خود کیمیای سعادت را که چکیده ای از احیاء علوم الدین است و به نظر دانشوران دایره المعارف اسلامی و عرفانی است به چهار رکن تقسیم کرده است که به ترتیب عبارتند از: عبادات، معاملات، مهلکات و منجیات. در ربع عبادات او به ظاهر عبادات نپرداخته بلکه فلسفه و معانی آن ها را بیان کرده است. و در ربع منجیات که اساس کار ما نیز آن قسمت است به شرح و تفسیر اصطلاحات عرفانی چون توکل، رضا، شوق، محبت، خوف، رجا و غیره پرداخته است.
نجم الدین رازی، مرصادالعباد را در عصر حمله ی مغول نگاشته است که از متون بسیار نفیس به شمار می آید و دارای نثری اصیل و روان است که یادگار روزگاری است که هنوز زبان فارسی بر اثر حمله ی مغول دستخوش حوادث نشده و به تنزل نگرائیده بود. وی در این کتاب اصطلاحات عرفانی را تشریح و تبیین نموده است که هم از نظر ادبی و هم از نظر عرفانی دارای اهمیّت فراوانی است.
شیخ محمود شبستری، صاحب منظومه ی عرفانی کوچکی به نام گلشن راز است که آن را در پاسخ سوالات امیر حسین هروی که یکی از عارفان معاصر او است به رشته ی تحریر در آورده حاوی
استاد مشاور:
جناب آقای دکتر امیربابک مرجانی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
چکیده ……………………. 1
مقدمه………………….. 2
فصل اول…………………… 4
بیان مسأله پژوهش………………….. 5
اهمّیت و ضرورت پژوهش………………….. 5
اهداف پژوهش………………….. 6
I. اهداف اصلی………………….. 6
II. اهداف فرعی………………….. 6
مدل ………………….. 7
فرضیه‌های تحقیق ………………….. 8
روش تحقیق………………….. 8
قلمرو تحقیق (موضوعی- زمانی – مکانی)………………….. 8
جامعه‌آماری …………………..8
روش محاسبه تعداد نمونه ………………….. 9
روش نمونه گیری………………….. 9
کتابخانه ای:………………….. 9
روش تحلیل داده‌ها………………….. 9
تعریف واژه‌ها و متغیّرها………………….. 9
فصل دوم………………….. 11
بخش اول………………….. 12
مقدمه…………………… 12
ساختار تأمین مالی جهت ا جرای طرح های نیروگاهی برق‌آبی درجهان………… 13
طرح‌های توسعه ای………………….. 15
طرح‌های ملی………………….. 15
طرح‌های تجاری………………….. 16
ساختار تأمین مالی جهت اجرای طرح های نیروگاهی برق‌آبی درشرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران ………17
منابع‌عمومی…………………..17
سایر منابع………………….. 18
درآمد اختصاصی………………….. 18
مشارکت ………………….. 19
اوراق‌مشارکت………………….. 19
فاینانس(تسهیلات بلند مدت مالی- تأمین منابع مالی ارزی- خطوط اعتباری خارجی) ……..21
2-1-2) مطالعات مالی طرح…………………… 27
3-1-2) اهداف کلی و اصولی مطالعات مالی طرح…………………… 29
4-1-2 ) هدف‌های خاص مطالعات مالی طرح…………………… 31
2-2) بخش دوم : فرایندهای اصلی مطالعات……………………. 32
1-2-2)اطلاعات ویژه و تحلیل‌های پایه ………………….. 32
2-2-2) ارزیابی منابع مالی طرح ………………….. 33
3-2-2) ارزیابی ظرفیت وام‌گیری…………………..33
4-2-2 ) تخصیص سرمایه‌گذاری‌ها………………….. 34
5-2-2) باز پرداخت سرمایه‌گذاری‌ها………………….. 34
3-2 ) تأمین منابع مالی ………………….. 35
1-3-2)معرفی روش‌های مناسب جهت تأمین منابع مالی برای اجرای طرح های تملّک دارائی‌های سرمایه‌ای:(قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) – مدیریت طرح‌های عمرانی)………………….. 35
قراردادهای نوین مهندسی…………………… 35
الف- قرارداد احداث ، بهره‌برداری ، انتقال (ساخت– بهره برداری– واگذاری)…………36
ب) قرارداد احداث ، تملّک ، بهره‌برداری (ساخت – تملک – بهره برداری)…………38
ج) قرارداد احداث ،( تملّک ، بهره‌برداری ،انتقال)…………………..38
چ) قرارداد( احداث،انتقال،بهره‌برداری)………………….. 38
د) قرارداد( احداث،اجاره،انتقال)………………….. 38
ه) قرارداد ساخت و انتقال………………….. 39
و) قرارداد بیع متقابل………………….. 39
نقاط قوّت………………….. 41
نقاط ضعف…………………..42
استفاده از ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)………………….. 43
اصول و مبانی ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)………………….. 43
کارکرد های ابزارهای مالی اسلامی…………………… 43
ویژگی های اوراق بهادار اسلامی (صکوک………………….. 45
أ. مالکیت صاحبان اوراق…………………… 45
ب. کیفیت توزیع سود………………….. 45
ج. تضمین اصل سرمایه…………………… 47
تفاوت صکوک با اوراق قرضه (اوراق ربوی با درآمد ثابت)……… 49
مزایای شش‌گانه صکوک……………………. 50
2-3-2) سابقه تاریخی………………….. 51
فصل سوم………………….. 53
1-3 ) مقدمه ………………….. 54
2-3) جامعه‌آماری و نمونه …………………..54
3-3) روش جمع‌آوری داده‌ها………………….. 55
4-3) متغیّرهای تحقیق………………….. 56
5-3) نحوه انجام فعا لیت در این پایان‌نامه………………….. 56
6-3)روش اجرای تحقیق………………….. 56
1-6-3: طرح های تملّک دارائی‌های‌سرمایه‌ای که انتخاب شده‌اند……57
الف ) معرفی طرح های خاتمه یافته………………….. 57
1- نیروگاه برق‌آبی کارون3 ………………….. 57
2- نیروگاه برق‌آبی کرخه………………….. 58
3- نیروگاه برق‌آبی مسجدسلیمان ………………….. 58
4- نیروگاه برق‌آبی کارون4…………………..59
ب) معرفی طرح های نیمه تمام و در حال اجراء………………….. 60
1- نیروگاه آبی گتوند علیا :………………….. 60
2- نیروگاه برق‌آبی سیمره :………………….. 61
3- نیروگاه برق‌آبی رودبار لرستان ………………….. 62
4- طرح سد و نیروگاه داریان…………………… 63
2-6-3- معرفی چند طرح در خارج از کشور…………………… 63
سد و نیروگاه”هووردام”در کشور آمریکا …………………..63
سد و نیروگاه نم تئون 2 در کشور لائوس……………………. 64
3-6-3- استفاده از روش‌های تأمین منابع مالی موجود در بخش‌های نیروگاه های برق‌آبی‌خارجی….. 65
فصل چهارم………………….. 67
1-4 ارائه اطلاعات و ارقام و بررسی آنها………………….. 68
1-1-4 )طرح تملّک دارائی‌های‌سرمایه‌ای نیروگاه کرخه…………………… 68
2-1-4 ) طرح تملّک دارائی سرمایه‌ای سد و نیروگاه مسجد سلیمان ………………….. 69
3-1-4) طرح سد و نیروگاه کارون3 ………………….. 70
4-1-4) طرح سد و نیروگاه کارون4 ………………….. 71
1- 2-4) طرح های تملّک دارائی‌های‌سرمایه نیمه تمام ………….. 72
2-2-4) طرح سد و نیروگاه گتوند علیا………………….. 72
3-2-4) طرح سد و نیروگاه سیمره …………………..73
4-2-4) طرح سد و نیروگاه رودبار لرستان………………….. 74
طرح سد و نیروگاه داریان…………………..75
تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………..76
فصل پنجم………………….. 90
1- 5- خلاصه………………….. 91
2-5-نتایج مبتنی برفرضیه اصلی تحقیق………………….. 91
3-5-نتایج مبتنی برفرضیه‌های فرعی تحقیق………………….. 91
4-5-پیشنهادهای مبتنی برفرضیه‌ها………………….. 92
5-5- محدودیت‌های پژوهش………………….. 96
منابع و مآخذ………………….. 98
چکیده:
در سال‌های گذشته روند مصرف انرژی برق به‌دلیل رشد و توسعه ملی روبه فزونی نهاده تا جایی که در سال 1390 میزان سوخت‌های فسیلی مصرفی گاز طبیعی و فرآورده‌های نفتی معادل 385.5 بشکه نفت خام بوده است. از این میزان معادل 306.1 بشکه نفت خام مستهلک شده است که معادل 79.4 درصد میباشد. این میزان سوخت فسیلی به هدر رفته و تبدیل به گازهای آلاینده زیست محیطی گردیده است. با ساخت نیروگاه‌های برق‌آبی میشود از این امر جلوگیری کرد زیرا انرژی برق‌آبی نیازی به سوزاندن سوخت‌های فسیلی ندارد.
توسعه سدها و نیروگاه‌های برق‌آبی در این راستا میباشد؛ اما یکی از چالش‌های مهم پیش‌رو تأمین مالی به‌هنگام جهت اتمام به‌موقع و بهره‌برداری از نیروگاه‌ها میباشد. در این تحقیق با بررسی مدل‌های به‌کار رفته در جهان برای تأمین مالی این‌گونه طرح‌ها در پی شناسایی روش‌های بهتر تأمین مالی ممکن میباشد و از طرفی با محاسبه هزینه فرصت از دست‌رفته اثر دیرکرد در به‌کارگیری این‌گونه طرح‌ها را نشان میدهد. روش تحقیق به‌کارگرفته شده توصیفی-پیمایشی میباشد.از نتایج به‌دست آمده استنباط میشود همان‌گونه که در جهان با آزادسازی نرخ برق تمایل سرمایه‌گذاری و مشارکت تأمین کنندگان مالی افزایش یافته.
در ایران نیز با واقعی شدن نرخ برق میتوان منابع مالی لازم را در جهت ساخت نیروگاه‌های برق‌آبی هدایت کرد.
مقدمه:
یکی از نگرانی های کشورهای جهان دراین دوران، عقب افتادگی ازحرکت سریع وپر شتاب توسعه است. یکی از شاخص های توسعه یافتگی کشور ها توسعه اقتصادی و به تبع آن توسعه صنایع است، برای دستیابی به آن نیاز به تأمین انرژی الکتریکی موردنیاز صنایع میباشد، کشورهای درحال توسعه جهان در پی افزایش تولید برق از راه احداث نیروگاه‌های جدید هستند.
کشور ایران که قرار است مسیر رشد وتوسعه را در قالب سند چشم انداز وبرنامه های توسعه بپیماید،احداث وتوسعه نیروگاه‌های جدید برای پاسخ‌گویی به تقاضای روزافزون انرژی برق (نرخ رشدآن در حال حاضر بین 7 تا 8 درصد درسال میباشد) را در دستور کار خویش قرار داده است.
اما زمان دسترسی به منابع مالی بدون هیچ کم وکاستی برای احداث نیروگاه های جدید گذشته است واکنون باید برای غلبه براین چالش راهکار دیگری پیدا کند اکنون باید باتکیه برعلم ودانش و به‌کارگیری فن‌آوری‌های جدید به دنبال حل مشکل‌ها ورفع چالش‌ها بود. درجهان امروزتأمین منابع مالی برای اجرای پروژه‌های عمرانی و زیربنایی از مهم‌ترین مسائل در زمینه مدیریت مالی است که همگام با سایر علوم با سرعت زیادی در حال پیشرفت و گسترش میباشد ، به نحوی که تقریبا هیچ پروژه‌ای بدون کمک گرفتن از ابزارهای این دانش به نتیجه نمی‌رسد. با این دانش میتوان از منابع موجود مالی استفاده بهینه نمود و جهت اجرای بهتر پروژه‌ها برنامه‌ریزی نمود .
افزایش سرمایه گذاری پیش شرط قطعی توسعه اقتصادی است وشیوه‌هایی که جوامع مختلف برای تأمین مالی پروژه های سرمایه‌گذاری ابداع یا انتخاب میکنند ، نقش مهمی‌در تسهیل سرمایه‌گذاری ، ودرنتیجه ، تسریع توسعه اقتصادی آن جوامع ایفا میکند.
امروزه جوامع بشری با سرعت بسیار زیادی به سوی توسعه در حال حرکت هستند . توسعه‌ای که در سایه آن امکان بهبود کیفیت و رشد بلندمدت اقتصادی و رفاه اجتماعی وجود داشته باشد . از این‌رو یکی از معیارهای اندازه‌گیری و ارزش‌گذاری کشورها ، سرعت توسعه میباشد .
بی‌شک یکی از کلیدهای دستیابی به رشد بلندمدت اقتصادی،توسعه مالی است . مطمئناً کشورهایی در مسیرتوسعه قرارخواهند گرفت که با بررسی و مطالعه نیاز جوامع خود ، پروژه‌ها و طرح‌های بزرگ و کوچکی را تعریف نموده و نسبت به اجرای آنها اقدام نمایند. امروزه نیز شاهد آن هستیم که پروژه‌های بسیار بزرگ عمرانی، صنعتی، تحقیقاتی و… در گوشه و کنار جهان در حال اجراء میباشد و حجم زیادی از منابع مالی را به خود جذب نموده‌اند .
این پروژه‌ها نیز تنها درصورتی با موفقیت به تحقق خواهند پیوست که بتوان ابعاد مختلف آن را با ابزارها و روش‌های نوین علمی‌مدیریت نمود. یکی از این روش‌های نوین علمی، علم مدیریت مالی است که همگام با سایر علوم با سرعت زیادی در حال پیشرفت و گسترش میباشد ، به نحوی که تقریبا هیچ پروژه‌ای بدون کمک گرفتن از ابزارهای این دانش به نتیجه نمی‌رسد. با این علم میتوان از منابع موجود مالی استفاده بهینه نمود و جهت اجرای بهتر پروژه‌ها برنامه‌ریزی نمود .
تأمین منابع مالی اولویت اصلی پیشرفت هرپروژه‌ای محسوب می‌گردد ، با توجه به اینکه در سال‌های اخیراز راه‌های مختلف مانند فروش اوراق‌مشارکت با افزایش جذب نقدینگی بازار پول کشور روبهرو بوده‌است، طراحی و انتشار اوراق مشارکت، ابزاری مالی و شیوه‌ای جدید را در تأمین مالی طرح‌های عمرانی- انتفاعی دولت و طرح‌های سودآور شرکت‌ها و سایر مؤسسه‌های انتفاعی پدید آورد که در عین حال زمینه مشارکت عمومی‌را در سرمایه‌گذاری در این گونه طرح‌ها فراهم کرد. اما در عمل این روش‌ها هم نتوانسته‌اند به‌طور کامل نیازهای مالی پروژه‌ها را مرتفع سازند.
اندیشیدن راهکاری برای تأمین منابع مالی مورد نیاز پروژه از مراحل اولیه اطمینان از به انجام رسیدن پروژه است. در این بین مسأله جذب منابع مالی خارجی راهکاری مورد توجه برای تأمین مالی پروژه‌ها با حجم مالی بالا میباشد. هر چه نیاز مالی، حجم مالی و حساسیت پروژه بالاتر باشد توجه طرفین معامله برای مهیا کردن شرایط بهتر و دقیق‌تر بیشتر میشود.
در کشور ما که براساس دسته‌بندی بانک جهانی کشوری درحال توسعه محسوب میشود و نیاز به ساختارهای زیربنایی دارد، مسأله جذب منابع خارجی مهم و موردتوجه است. نکته مهم در این زمینه اهمّیت نقش کشور میزبان پروژه در برقراری ثبات و امنیت در زمینه‌های اقتصادی ، سیاسی، قوانین و مقررات و عوامل و زمینه‌های مورد توجه هر صنعت و کشور برای جذب منابع خارجی میباشد. مسأله ریسک‌‌ها و مدیریت صحیح آنها نیز مسأله‌ای است که میتواند در مورد تأمین مالی پروژه بسیار تأثیرگذار و مورد توجه باشد. این تأمین مالی میتواند در حالت کلی به شکل استقراض از بانک‌های خارجی یا مؤسسه‌های مالی بینالمللی یعنی همان شکل وام که در اصطلاح به آن فاینانس می‌گویند باشد یا به شکل سرمایه‌گذاری خارجی باشد. استفاده از منابع مالی و خطوط اعتباری خارجی که در ایران به نام فاینانس متداول گردیده برای اجرای پروژه‌ها و خرید تجهیزها و کالاهای سرمایه‌ای طرح‌های تولیدی و همچنین خدمات فنی و مهندسی پروژه‌ها، براساس قراردادهای مالی منعقده با اعتبار‌دهندگان خارجی صورت می‌پذیرد.
اکثر سرمایه‌گذاران دردنیا و اقتصادهای پیشرفته کمتر از 30 درصد منابع مالی پروژه‌ها را خود تأمین میکنند و 70 درصد مابقی آن را از طریق روش‌های مختلف تأمین منابع مالی تجهیز میکنند .
اما در ایران و پروژه‌های عمرانی که توسط دولت انجام می‌پذیرد ، تنها منابع موجود ، منابع‌عمومی‌و یا فروش اوراق‌مشارکت و فاینانس با اخذ سودهای کلان میباشد ، که این مسئله سبب روبرو شدن با محدودیت منابع روبهرو است.
فصل اول: کلیات تحقیق
بیان مسئله پژوهش:
درکشور ما اجرای پروژه های عمرانی عمدتاً ازمحل منابع عمومی‌توسط دولت تأمین میشود،از سوی دیگر به نظر می‌رسد مدیریت مالی طرح‌ها درخصوص تأمین مالی به هنگام ، به صورت کارا عمل نمی‌کند. مشکلاتی که گریبان‌گیر این طرح‌ها میباشد به طور مثال عبارت است از:
a) طولانی شدن دوره اجراء ونهایتاً تاخیردر بهره برداری
b) افزایش هزینه های کارفرمایی
c) هزینه های تعدیل‌های پیمانکاران
با رشد 7 تا 8 درصدی مصرف برق درکشور نیاز سالانه حدود 5 هزار مگاوات ظرفیت جدید شبکه برق کشور میباشد. زمان دسترسی به منابع مالی بدون هیچ کم وکاستی برای احداث نیروگاه‌های جدید گذشته است واکنون باید برای غلبه براین چالش راهکار دیگری پیدا کرد. اکنون می‌طلبد که باتکیه برعلم ودانش وبکارگیری فن‌آوری‌های جدید به دنبال حل مشکل‌ها ورفع چالش‌ها بود.باتوجه به لزوم استفاده از انرژی های تجدید‌پذیر میتوان گفت که به جای سوخت های فسیلی،برق ازطریق انرژی های تجدید شونده مانند نیروگاه‌های برق‌آبی تولید می‌گردد.
به گفته منابع ذی‌صلاح حوزه انرژی تولید هرکیلووات برق توسط منابع انرژی تجدید‌پذیر مثل باد،آب،خورشید،زمین گرمایی،امواج دریا، جزر و مد از تولید2 تن گاز منواکسید کربن که یکی از عوامل گرم شدن زمین است جلوگیری میکند ویا تولید هرکیلووات برق توسط منابع انرژی تجدید‌پذیر معادل کاشت80 درخت برای تصفیه هوا عمل میکند. این عوامل منافع مادی قابل محاسبه ای دارد که این تحقیق سعی در محاسبه ونشان دادن آن دارد. به جز منافع مادی ذکر شده منافع فراوان غیر مادی نیز وجود دارد که درصورت لزوم قابلیت معادل سازی به واحد پولی رادارد. تمامی‌موارد ذکر شده دال براهمّیت تأمین مالی به هنگام،جهت اجرای طرح های نیروگاهی برق آبی میباشد. [i] [ii]
به عبارتی دیگر هزینه فرصت از دست رفته حاصل از دیرشدن بهره برداری ازنیروگاه‌های برق‌آبی باتوجه به تولید انرژی بدون استفاده از سوخت های فسیلی چقدر میباشد؟
میتوان راهی ویا روشی برای تسریع درتأمین مالی این گونه طرح‌ها پیشنهاد داد تا این هزینه فرصت از دست رفته به حداقل کاهش وبه تبع آن بازده سرمایه‌گذاری افزایش یابد ؟
باتوجه به این که طرح های نیروگاه‌های برق‌آبی ازجمله طرح های بزرگ وزیربنایی می‌باشند وجهت اجراء آنها نیاز به سرمایه‌گذاری‌های فراوانی است وتاخیر در تأمین منابع مالی موردنیاز باعث به درازا کشیده شدن دوران ساخت شده که آن نیز باعث افزایش قیمت تمام شده میشود این تحقیق درپی آنست که میزان همبستگی زمان دریافت اعتبارها وعملکرد فیزیکی طرح را اندازه گیری وسنجش نماید .
اهمّیت و ضرورت پژوهش:
یکی ازچالش های کلیدی آینده درتوسعه پایدار، تأمین مالی سدهای بزرگ به شمارمی‌رود به گونه‌ای که کارگاه‌های تخصصی و بین المللی به این عنوان درکشورهای چون انگلستان[1] سوئیس[2] برگزار گردیده وبه ارزیابی نمونه‌های از این گونه سدها می‌پردازند.از میان 37 نمونه 17 سد بزرگ در سراسر جهان برای یافتن مؤسسه‌های مالی درگیر درتأمین مالی آنها انتخاب گردید که نام برخی از آنها عبارتند از:
1- سد”بیرسیک”[3] درترکیه1996-1999میزان تولیدبرق 2.5گیگاوات درسال
2- سد”نم2″[4] درلائوس2003-2006 میزان تولیدبرق1.07گیگاوات درسال
3- سد “سردارسروار”[5] درهند میزان تولیدبرق 14.5گیگاوات درسال
4- سد”سه دره”[6] درچین1994-2009 میزان تولیدبرق 18.2گیگاوات درسال
5- سد”هوور”[7]درآمریکا1931-1936 میزان تولیدبرق4000گیگاوات درسال
این سدها باوجود اختلاف از نظرشیوه‌های تأمین مالی همگی از نظرزمان دوره ساخت بین3تا5 سال به خودتخصیص داده‌اند که برابر زمان پیش‌بینی شده آن‌هاست.
ولی یکی از سدهای موفق دنیا که توانست با تأمین مالی به‌هنگام عملکرد فیزیکی طرح را بهبود بخشد سد “هوور” در ایالات متحده آمریکا میباشد که توانست با اتمام طرح در2سال زودتر از زمان
یاتا و ایکائو:پایان نامه درمورد حقوق هوایی
یاتا و ایکائو
در اواخر جنگ دوم جهانی، در زمانی که ترافیک هوایی در سطح بینالمللی به سرعت گسترش پیدا میکرد، در کنفرانس شیکاگو 1944 تصمیم گرفته شد سازمان بینالملل موقت هواپیمایی کشوری تشکیل شود که متعاقباً جای خود را به ایکائو داد. این سازمان نقش اصلی را در مسائل مختلف هوانوردی از جمله حل و فصل اختلافات هوایی دارد.ایکائو بلافاصله پس از شکلگیری در سال 1947 به یکی از سازمانهای تخصصی سازمان ملل متحد تبدیل شد. ایکائو سازمان مهمی است که تقریباً همه کشورهای جهان در آن عضویت دارند. امور روزانه آن به وسیله شورای ایکائو اداره میشود. شورای ایکائو وظایف متعددی دارد که جنبههای حقوقی، فنی و اقتصادی دارند. این شورا که 33 عضو دارد، تحت نظارت مجمع عمومی سازمان، انجام وظیفه میکند. ایکائو یک کمیته حقوقی دارد که وظیفه آن آماده سازی و تهیه پیش نویس معاهدههای حقوق هوایی و تسلیم آنها به کنفرانس دیپلماتیک برای تصویب نهایی است. کمیته حقوقی وظایف خود را از کمیسیون بینالمللی ناوبری هوایی و کمیته بینالمللی متخصصان حقوق هوایی پیشین گرفته است.
کنفرانس متصدیان حمل و نقل بینالمللی که در سال 1945 با حضور مجموعهای از شرکتهای
هواپیمایی جهان در هاوانا (کوبا) تشکیل شده بود به ایجاد اتحادیه حمل و نقل هوایی بینالمللی (یاتا) منجر شد. مقر اصلی آن در مونترال کانادا میباشد. یاتا جایگزین اتحادیه دیگری به نام اتحادیه ترافیک هوایی بینالمللی (که آن هم به اختصار یاتا نامیده میشد) شد که در سال 1919 بوسیله شش کشور اروپایی در لاهه تشکیل شده بود. فرق یاتای جدید با یاتای قدیمی این است که یاتای جدید یک اتحادیه جهانی است و کار اصلی آن، تعیین تعرفه هواپیمایی است در حالی که اتحادیه قبلی به وسیله کشورهای اروپایی ایجاد شده بود و به امور مختلف هواپیمایی میپرداخت. یاتا موجب همبستگی و اتحاد شرکتهای بزرگی شده است که در پروازهای منظم بینالمللی فعالیت میکنند. هدف اصلی یاتا، گسترش حمل و نقل هوایی سالم، منظم و اقتصادی است و با دولت ارتباط نزدیک و قوی داشته، در مسایل هواپیمایی، مثلاً در تعیین تعرفه حمل بار و مسافر نقش اساسی ایفا میکند.بنابراین حقوق هوایی را میتوان به این صورت تعریف کرد: حقوق هوایی مجموعه استانداردها، اصول و مقررات حاکم بر استفاده از فضای هوایی است که در جهت رفع نیازهای مردم جهان و رعایت حقوق کشورها و توسعه متصدیان حمل و نقل هوایی به کار برده میشوند.[2]
مسائل مختلف حقوق بینالملل عمومی، خصوصی و جزایی هر کدام به نوعی در حقوق هوایی مطرح میشوند. از طرفی، حقوق هوایی تنظیم کننده روابط میان دول است و مسائلی از قبیل اینکه کشورها نسبت به قلمرو هوایی خود چه حقوق و تکالیفی دارند؟ هواپیمای کشوری به هنگام پرواز در فضای کشوری دیگر چه مقرراتی را باید رعایت کند؟ آیا کشورها حق تعیین دالانهای هوایی را در فضای کشور خود، برای تردد هواپیماهای بیگانه دارند؟ آیا هواپیماهای کشوری به هنگام پرواز بر فراز کشورهای دیگر آزادند هر نوع کالایی با خود حمل نمایند؟
هواپیماها به هنگام پرواز در دالان های بینالمللی چه مقرراتی را باید رعایت کنند؟ حقوقی (عمومی) هوایی به این سوالات که در روابط بین دولتها مطرح می شوند، پاسخ میدهد. حقوق هوایی روابط میان اشخاص (حقیقی و حقوقی) را هم تنظیم میکند. از آن جمله میتوان به حقوق بین مسافر و متصدی حمل و نقلی که موارد مقرر در معاهدات را رعایت نکند چه مجازاتی در نظر گرفته شده است ؟ در صورت وارد آمدن خسارت به وسایل شخصی مسافر، او تا چه زمانی میتواند علیه متصدی حمل و نقل شکایت نماید؟ بیشترین میزان غرامتی که ممکن است به فرد خسارت دیده پرداخت شود. چقدر است این مسایل که در حقوق (خصوصی) هوایی مطرح میشوند موضوع کتاب «حقوق حمل و نقل بینالمللی هوایی» است که مؤلف در کتاب مزبور آنها را مورد بررسی قرارداده
پایان نامه عدم تقارن اطلاعاتی،مخاطبان افشای اطلاعات
فرضیه پاداش برای سهام:
مدیران بر اساس طیف متنوعی از طرح‌های پاداش مبتنی بر سهام مورد قدر دانی قرار می‌گیرند. این طرح‌های جبران خدمات، مدیران را به چند دلیل تشویق به افشای داوطلبانه اطلاعات می‌نمایند. اول، مدیران برای معامله سهام شان، انگیزه کافی برای اطلاعات خصوصی دارند تا از این طریق موانع ایجاد شده بوسیله سفته بازان رفع و نقدشوندگی سهام افزایش پیدا کند. دوم به طرح‌های پاداش مبتنی بر سهام برای کارکنان جدید مربوط میشود. در این حالت مدیر هنگام با منافع سهامداران از طریق افشای داوطلبانه اطلاعات هزینه‌های عقد قرارداد را کاهش میدهد.
2-2-3-1) هدف افشای اطلاعات مالی
غالبا از سه هدف برای افشا در گزارشگری مالی نام برده میشود: ارزیابی عملکرد واحد اقتصادی، ارزیابی در مورد نحوه بهره برداری از منابع و پیش بینی روند سود آوری برای سال‌های آتی.
2-2-3-2) حجم اطلاعات
در رابطه با میزان اطلاعاتی که باید افشا شود، حسابرسان از واژه هایی نظیر کافی، مناسب و کامل
استفاده میکنند. با وجود برخی اختلاف نظر ها، این توافق عمومی وجود دارد که گزارش‌های مالی باید بطور کامل ارائه شود. اما در عین حال نباید حاوی اطلاعاتی بیش از حد کم اهمیت باشد. بطور کلی میتوان گفت اگر حذف اطلاعات معینی باعث شود که گزارش‌های مالی گمرا کننده باشد، افشای آن اطلاعات ضروری است به هر حال قضاوت در این مورد به شناخت مدل‌های تصمیم گیری سرمایه گذاران بستگی دارد.
تجربه و تحقیق ها نشان داده که در کشورهای مختلف واحد‌های تجاری غالبا بدون فشار‌های قانونی یا الزامات حرفه ای تمایلی به افزایش میزان افشای اطلاعات مالی ندارند. به همین دلیل در بسیاری از کشور ها، نهادهای نظارتی بر معاملات بورس اوراق بهادار با اعمال مقررات خاص شرکت‌ها را ملزم به بهبود کیفیت و افزایش کمیت در افشای اطلاعات مالی نموده اند.
2-2-3-3) مخاطبان افشای اطلاعات
بحث در مورد مخاطبان افشای اطلاعات مالی، یعنی اینکه اطلاعات مالی برای چه اشخاصی باید افشا شود، به طور سنتی برای آن سوال به این ترتیب پاسخ داده شده است که گزارش‌های مالی اساسا برای سرمایه گذاران واعتباردهندگان تهیه و ارائه میشود.
نظر هیات تدوین استاندارد‌های حسابداری مالی ایران این است که:
