دکتر ولی الله دبیدی روشن
دکتر شادمهر میردار
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
فصل اول: طرح پژوهش
1-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 2
1-2. بیان مسئله پژوهش…………………………………………………………………………….. 2
1-3. ضرورت و اهمیت پژوهش……………………………………………………………………. 4
1-4. اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………….. 5
1-4-1. هدف کلی………………………………………………………………………………………… 5
1-4-2. اهداف ویژه………………………………………………………………………………………. 5
1-5. فرضیه‌های پژوهش…………………………………………………………………………. 5
1-6. محدودیتهای پژوهش…………………………………………………………………………. 6
1-7. تعریف واژه‌های عملیاتی و اصطلاحات پژوهش……………………………………. 6
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1. مقدمه…………………………………………………………………………… 9
2-2. مبانی نظری پژوهش…………………………………………………………………………….. 9
2-2-1. تیراندازی…………………………………………………………………………… 9
2-2-1-1. دقت هدف گیری در تیراندازی………………………………………………………… 12
2-2-1-2. فرم‌های وضعیتی در تیراندازی…………………………………………………… 14
2-2-2. ایستادن طولانی مدت……………………………………………………………………. 15
2-2-3. خستگی عضلانی………………………………………………………………………….. 19
2-3. پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………….. 23
2-4. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری……………………………………………………………………… 26
فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش
3-1. مقدمه………………………………………………………………………………………….. 28
3-2. طرح پژوهش…………………………………………………………………………………… 28
3-3. جامعه آماری…………………………………………………………………………………. 28
| zusa.ir |
3-4. مشخصات آزمودنی‌ها……………………………………………………………………….. 29
3-5. ابزارهای اندازهگیری…………………………………………………………………………. 29
3-5-1. ابزار اندازهگیری قد و وزن آزمودنی‌ها……………………………………………………. 29
3-5-2. ابزار ثبت فعالیت عضلانی………………………………………………………………. 29
3-6. روش اجرای آزمون……………………………………………………………………………. 30
3-6-1. نحوه نصب الکترودها………………………………………………………………………. 31
3-6-2. نحوه ثبت امتیاز هر شلیک………………………………………………………………. 32
3-6-3. نحوه ثبت فعالیت الکترومیوگرافی…………………………………………………….. 33
3-7. متغیرهای پژوهش…………………………………………………………………………… 34
3-7-1. متغیر مستقل…………………………………………………………………………….. 34
3-7-2. متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………… 34
3-8. تجزیه و تحلیل دادهها………………………………………………………………… 34
3-8-1. تجزیه وتحلیل دادههای دقت……………………………………………………….. 34
3-8-2. تحلیل دادههای EMG…………………………………………………………………….
3-9. روش آماری……………………………………………………………………………………. 38
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش
4-1. مقدمه………………………………………………………………………………………. 40
4-2. تجزیه و تحلیل توصیفی یافته‌ها…………………………………………………….. 40
4-2-1. اطلاعات مربوط به دقت……………………………………………………………. 40
4-2-2. فعالیت عضلانی………………………………………………………………………… 43
4-3. تجزیه و تحلیل استنباطی یافته‌ها…………………………………………………….. 44
4-3-1. آزمون فرضیه اول……………………………………………………………………… 45
4-3-2. آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………… 46
4-3-3. آزمون فرضیه سوم………………………………………………………………………… 47
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5-1. مقدمه………………………………………………………………………………………. 51
5-2. خلاصه‌ای از نحوه انجام پژوهش و یافته‌ها………………………………………… 52
5-3. بحث و نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………. 53
5-3-1. بحث در مورد شرایط اجرای آزمون………………………………………………. 53
5-3-2. بحث در مورد نتایج به دست آمده…………………………………………….. 53
5-3-2-1. بحث در مورد نتایج دقت………………………………………………………… 54
5-3-2-2. بحث در مورد نتایج فعالیت عضلانی…………………………………………… 55
5-3-2-3. بحث در مورد نتایج فعالیت عضلانی و ارتباط آن با دقت هدف‌گیری………. 58
5-4. نتیجه‌گیری نهایی…………………………………………………………………………. 60
5-5. پیشنهادات پژوهشی……………………………………………………………………. 60
منابع و مأخذ…………………………………………………………………………………….. 62
پیوستها……………………………………………………………………………………………… 66
پیوست الف: رضایت‌نامه……………………………………………………………………. 66
پیوست ب: پرسشنامه ورود به آزمون……………………………………………………….. 67
پیوست ج: اطلاعات آماری مربوط به اجرای آزمون ویلکاکسون برای آزمون فرضیه اول.. 68
چکیده:
زمینه و هدف: در ورزش تیراندازی، ایستادن برای مدت طولانی با حفظ وضعیت مناسب ضروری است. در ایستادن طولانی مدت، واحدهای حرکتی عضلات کنترل کننده پاسچر، به صورت مداوم فعال هستند، که ممکن است موجب وقوع خستگی عضلانی شود. خستگی عضلانی یکی از فاکتورهای تأثیرگذار بر کنترل پاسچر در وضعیت ایستاده است. افزایش نوسانات قامتی می‌تواند باعث کاهش کنترل پاسچر و در نتیجه کاهش دقت در تیراندازی شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه دقت هدف گیری و خستگی عضلات مچ پا دردو فرم وضعیتی تیراندازی با تپانچه بادی طراحی گردید. روش: تعداد 6 نفر تیرانداز حرفه ای تپانچه بادی 10 متر که در لیگ تیراندازی کشور حضور داشتند، به صورت در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی‌ها در دو روز به صورت تصادفی دو فرم وضعیتی تیراندازی را اجرا کردند. در فرم ایستادن ممتد آزمودنی‌ها بدون استراحت و در فرم نشستن‌های متناوب آزمودنی‌ها همراه با استراحت شلیک‌های خود را انجام دادند. در هر دو فرم نحوه فعالیت عضلانی توسط دستگاه EMG از سه عضله ساقی قدامی، دوقلو داخلی و نعلی ثبت شد و همچنین امتیاز هر شلیک توسط داور ثبت گردید. برای تجزیه تحلیل دادهها از روش آماری ویلکاکسون و آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد. سطح اطمینان برابر 95 % فرض شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که با وجود اینکه درصد خطای آزمودنی‌ها در فرم نشستن‌های متناوب نسبت به فرم ایستادن ممتد در بازه زمانی0-75 دقیقه کمتر بود اما این تفاوت معنادار نبود. مقایسه نتایج شیب تغییرات فعالیت عضلانی در هر دو فرم نشان داد که تفاوت معناداری بین خستگی عضلات مورد مطالعه در دو فرم وجود ندارد. همچنین مشخص شد که بین خستگی عضلات مورد مطالعه و شیب تغییرات امتیاز در دو فرم ایستادن ممتد و نشستن متناوب همبستگی معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده میتوان بیان کرد استراحت حین یک مسابقه تیراندازی تا حدودی می‌تواند باعث بهبود عملکرد شود اما روی خستگی عضلانی تفاوت چندانی ندارد. مربیان در طراحی برنامههای تمرینی می‌توانند این مسئله را مد نظر قرار دهند.
فصل اول: طرح پژوهش
1-1- مقدمه
ایستادن طولانی مدت[1] یکی از رایج‌ترین فعالیتهای انسان است. کیفت عملکرد در بسیاری از فعالیتهای روزمره انسان تحت تأثیر توانایی کنترل پاسچر در وضعیت ایستاده است. همچنین در برخی از رشته‌های ورزشی مانند تیراندازی عملکرد ورزشکاران وابستگی فراوانی به کنترل پاسچر در حالت ایستاده دارد. ایستادن طولانی مدت سیستم‌های حسی-حرکتی فرد را با خستگی روبرو میکند که می‌تواند بر عملکرد افراد اثرگذار باشد. در تیراندازی دقت شاخص اصلی برای بررسی مهارت یک تیرانداز میباشد. در طول یک مسابقه تیراندازی، دقت ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد، که خستگی عضلانی می‌تواند یکی از مهمترین این عوامل باشد. یافتن روش‌هایی در جهت کاهش خستگی عضلانی می‌تواند بر عملکرد ورزشی طی ایستادن طولانی‌مدت اثرات مثبت داشته باشد. یکی از این روش‌ها می‌تواند تغییر فرم ایستادن و استراحت بین هر شلیک باشد. از اینرو مطالعه حاضر با هدف مقایسه دقت هدف‌گیری و خستگی عضلات مچ‌پا در دو فرم وضعیتی تیراندازی با تپانچه بادی انجام شد.
2-1- بیان مسئله پژوهش
در بسیاری از فعالیتهای روزمره و در برخی ورزش‌ها مانند گلف و تیراندازی[1]، ایستادن برای مدت طولانی با حفظ وضعیت مناسب ضروری است(S.J. Janice Tan, 2011). تیراندازان برای دستیابی به رکوردهای مناسب، به مدت طولانی نیازمند ثبات در وضعیت ذهنی و بدنی خود هستند. طول زمان برگزاری مسابقات تیراندازی با اسلحه‌ی بادی در بخش مردان، 105 دقیقه برای شلیک 60 تیر و در بخش زنان 75 دقیقه برای شلیک 40 تیر میباشد(اجتهد، 1387). قوانین مسابقات تیراندازی به افراد اجازه شلیک در وضعیت نشسته را نمی‌دهد، بنابراین برای یک تیرانداز، بیشتر زمان یک مسابقه تیراندازی در وضعیت ایستاده سپری میشود. تیراندازی با تپانچه بادی 10 متر[2] یکی از مواد رشته تیراندازی با اسلحه است که در آن فرد باید به مدت طولانی بایستد.
برخی از مهمترین عضلاتی که در کنترل پاسچر در ایستادن طولانی، شرکت دارند، عبارتند از: ساقی قدامی، نعلی و دوقلو که حول مفصل مچ قرار دارند. (Di Giulio, Maganaris, Vasilios, &
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فصل اول: مقدمه و کلیات پژوهش
1-1. مقدمه.. 2
1-2. بیان مسأله.. 4
1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش.. 8
1-4. اهداف پژوهش.. 9
1-4-1. هدف اصلی.. 9
1-4-2. اهداف ویژه.. 9
1-5. پرسشهای پژوهش.. 9
1-6. تعاریف عملیاتی پژوهش.. 10
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینهی پژوهش
2-1. مقدمه.. 12
2-2. مبانی نظری.. 13
2-2-1. آموزش عالی.. 13
2-2-1-1. تعریف آموزش عالی.. 13
2-2-1-2. رسالت آموزش عالی .. 15
2-2-2. دورههای تحصیلی .. 16
2-2-3. برنامهریزی، برنامه ریزی آموزشی و برنامهریزی درسی 16
2-2-4. برنامهی درسی.. 18
2-2-5. شایستگی کانونی .. 20
2-2-5 -1. مفهوم شناسی شایستگی .. 20
2-2-5-2. تاریخچهی آموزش مبتنی برشایستگی.. 25
2-2-5-3. انواع شایستگیها.. 28
2-2-5-4. آموزش مبتنی بر شایستگی.. 32
2-2-5-5. سطوح شایستگیها در تدوین برنامهی درسی مبتنی بر شایستگی 36
2-2-5-6. شایستگیهای مورد تأکید در برنامههای درسی آموزش عالی 38
2-2-5-7. اهمیت شایستگیهای کانونی .. 39
2-2-6. اهمیت و جایگاه آموزش در رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی 40
2-3. پیشینه پژوهش در خارج و ایران.. 47
| zusa.ir |
2-3-1. پیشینهی پژوهشهای شایستگیهای مورد نیاز کتابداران در خارج 48
2-3-2. پیشینهی پژوهش وضعیت آموزش شایستگیهای کانونی تخصصی کتابداران در خارج.. 54
2-3-3. پیشینهی پژوهشهای شایستگیهای مورد نیاز کتابداران در ایران 58
2-3-4. پیشینهی پژوهش وضعیت آموزش شایستگیهای کانونی تخصصی کتابداران در ایران.. 66
2-3-5. جمع‌بندی پیشینه‌ها.. 72
فصل سوم: روش‌شناسی پژوهشD:\Users\fareh\Desktop\پایان نامه.docx – _Toc379612829
3-1. مقدمه.. 75
3-2. نوع پژوهش.. 75
3-3. روش پژوهش.. 76
3-4. جامعهی پژوهش.. 77
3-5. ابزار گردآوری دادههای پژوهش.. 78
3-6. روایی پرسشنامه.. 79
3-7. پایایی پرسشنامه.. 81
3-8. روشهای آماری به کار رفته برای تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش 84
3-9. روش تجزیه و تحلیل دادهها.. 84
3-10. محدودیتهای پژوهش.. 85
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش
4-1. مقدمه.. 87
4-2. بررسی توصیفی جامعهی پژوهش.. 87
4-3. پاسخ به پرسشهای پژوهش.. 90
4-4. یافتههای جانبی پژوهش.. 118
فصل پنجم: نتیجه‌گیری
5-1. مقدمه.. 122
5-2. بحث و نتیجه گیری در پرسشهای پژوهش.. 123
5-4. پیشنهادهای پژوهش.. 142
5-5. پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی.. 144
فهرست منابع.. 146
پیوست 161
چکیده: هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین الگوی شایستگی کانونی در سطح تخصصی و سنجش آن در میان دانشجویان علم اطلاعات و دانششناسی بوده که به روش پیمایشی، و سندی – تحلیلی انجام شده است. جامعهی آماری این پژوهش کلیهی دانشجویان علم اطلاعات و دانششناسی در ترمهای 7،6،5 و 8 دانشگاههای تهران، شهید چمران، شیراز و فردوسی مشهد در سال 1392-1393 میباشد. بعد از مرور گسترده متون، الگوی شایستگی کانونی تخصصی دانشجویان، در این پژوهش شامل 11 شایستگی میباشد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهای محقق ساخته بوده که روایی آن از طریق روایی صوری و همچنین از طریق محاسبهی ضریب همبستگی هر یک از عاملها با نمرهی کل پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن به 4 روش آلفای کرونباخ (82/0)، تنصیف اسپیرمن براون (77/0)، تنصیف گاتمن (67/0) و بازآزمایی (82/0) محاسبه شده است. علت استفاده از 4 روش برای تأیید پایایی محقق ساخته بودن پرسشنامهی پژوهش میباشد. در نهایت تجزیه و تحلیل دادهها روی 143 پرسشنامهی برگشتی انجام شد. در این پژوهش برای تحلیل دادهها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و کمترین و بیشترین داده) و برای تعیین معنی داری تفاوتها از آمار استنباطی ( آزمون تی، آزمون تحلیل واریانس یک راهه و چند راهه) استفاده شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن بود که در تمامی موارد دانشجویان نیم سال هشتم نسبت به دانشجویان نیم سال پنجم وضعیت بهتری دارند و اختلاف نین آنها معنی دار است. همچنین نتایج آزمون تی اهمیت این تفاوت را تأیید میکند. بنابراین آموزش بر ارتقا سطح شایستگیهای کانونی تخصصی طی نیم سالهای مختلف تحصیلی اثر گذار بوده است. بررسی میانگین شایستگیها، در دانشجویان دانشگاههای مورد پژوهش نشان میدهد که دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در خدمات اطلاعاتی و الکترونیکی، کاربران و کاربردهای اطلاعات، فراهم آوری و مدیریت مجموعه، فناوری اطلاعات، سواد اطلاعاتی، نیازها و رفتارهای اطلاعاتی و ابعاد شناختی و نظری رشتهعلم اطلاعات و دانششناسی از سایر دانشگاهها بهتر بودهاند و میانگین دانشجویان دانشگاه شیراز در سازماندهی و بازیابی اطلاعات، اقتصاد اطلاعات، مدیریت دانش و علمسنجی و اطلاعسنجی از سه دانشگاه دیگر بیشتر است. نتایج حاصل از بررسی شایستگیهای کانونی تخصصی دانشگاههای مختلف نشان میدهد که از لحاظ حداقل یکی از خرده مقیاسهای شایستگی تخصصی تفاوت معنی داری وجود دارد اما بین سطح شایستگی کانونی تخصصی دانشجویان و معدلشان اختلاف معنی داری وجود ندارد. در نهایت طرح برنامهی درسی بر اساس مدل مارپیچ مضاعف و با در نظر گرفتن شایستگیها در دو سطح عمومی و تخصصی، به عنوان مبنایی برای برنامه درسی در دورهی کارشناسی علم اطلاعات و دانششناسی پیشنهاد شده است.
1-1. مقدمه
دوران حاضر برای کسانی که با خدمات علم اطلاعات و دانششناسی درگیر هستند، دوران آرامی نیست. ما کتابداران در این زمان که تغییرات اجتماعی بر استفادهکنندگان و سازمانهای مرتبط با علم اطلاعات و دانششناسی تأثیرگذار است و در حقیقت رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی را دگرگون میکند، دچار هیجان و دلهره هستیم. مجبوریم با خلاقیت، تطبیقپذیری و انعطافپذیری مصممانه به این تغییرات واکنش نشان دهیم.
امروزه دیوارهای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی برداشته شده، مرزهای اطلاعاتی آنها از میان رفته و یا در حال کم رنگ شدن است. محیط اطلاعاتی به مدد فناوریهای نوین گسترش یافته و دسترسی بالقوهی انسان به اطلاعات فارغ از محدودیتهای مکانی و زمانی به راحتی امکان پذیر شده است. بنابراین کتابخانههای کنونی باید محل تلاقی نیازهای استفادهکنندگان و انبوه اطلاعات پایگاهها باشند و کتابداران باید خود را برای رویارویی با حجم عظیمی از اطلاعات و طیف وسیعی از نیازها و خواستهها آماده و با به خدمت گرفتن ابزارهای مناسب و بهبود سازوکارهای اطلاع یابی و اطلاعرسانی، خود به رشد جوامع انسانی کمک کنند (جمالی، 1385، ص 4). برای رسیدن به این منظور و خدماترسانی باید نیروی انسانی شاغل در کتابخانهها از لحاظ کمی و کیفی پاسخگوی نیازهای مراجعان باشد و این در شرایط کنونی تنها زمانی به صورت مؤثر اتفاق میافتد که نظام آموزشی، کتابدارانی متخصص و ماهر برای بهرهرسانی به جامعهی اطلاعات محور تربیت کند.
با توجه به شرایط جدید و با پذیرفتن این نکته که هنوز هم تولید دانش تخصصی از وظایف دانشگاه است، و به این دلیل که کتابداران باید بتوانند در دنیای رقابتی امروز حضوری مستمر و حرفهای داشته باشند ضروری است که نظام آموزشی به آموزش مبتنی بر شایستگی[1] دانشجویان علم اطلاعات و دانششناسی اهتمام ورزد. یکی از ابعاد آموزش مبتنی بر شایستگی این است که کتابداران با داشتن شایستگیهای تخصصی[2] اثر بخش، قادر باشند تا نقش حرفهای خود را در جامعه و همچنین سازمانهای خود بهتر ایفا نمایند.
با نگاهی به ادبیات رایج در توسعه منابع انسانی اصطلاح مدل یا الگوی شایستگی برای مشاغل و حرف مختلف به کرات دیده میشود. برای مثال، الگوی شایستگی مدیران، الگوی شایستگی پزشکان، الگوی شایستگی مهندسان و در نهایت الگوی شایستگی کتابداران.
ارزیابی مبتنی بر شایستگیها برای انتخاب، انتصاب و ارتقا منابع انسانی و همچنین توسعه و برنامهریزی آموزشی نتایج قابل ملاحظهای دارد و از آنجا که نقطهی آغاز ارزیابی، شایستگی است؛ دقت و جامعیت در تعریف شایستگیها و طراحی مدل شایستگی از مهمترین عوامل اعتبار ارزیابی میباشد. بنابراین برای کسب اعتبار در الگوی شایستگی مورد نظر برای کتابداران، پژوهش حاضر سعی دارد که از نظریه کوانتومی اطلاعات [3]که نظریهای بر گرفته از نظریه فیزیک کوانتوم است برای تدوین الگوی شایستگیهای تخصصی مورد نیاز کارشناسان علم اطلاعات و دانششناسی استفاده و در نهایت، الگوی تدوین شده در جامعه مورد نظر سنجش شود.
یکی از اصول فیزیک کوانتوم، اصل دوگانگی موجی/ ذرهای است که با استفاده از آن میتوان چنین برداشتی را برای ذرات اطلاعاتی ارائه نمود. اطلاعات همانند موج/ ذره پدیدهای دو نقشی است که هم دارای نقش موجی (اطلاعات بالقوه) و هم نقش ذرهای (اطلاعات بالفعل یا فعال) است. که این اطلاعات هرگاه مورد مشاهده، خواندن و یا اندازهگیری قرار نگیرد حالت موج گونه دارد که نه قابل اندازهگیری است نه دریافت. هنگامی که اقدام به سنجش، خواندن یا مشاهدهی آن کنیم به حالت ایستا و قابل شناخت و دریافت در میآید (حری، 1385، ص 116).
1-2. بیان مسئله
کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی که جلوهگاه عملکرد نیروی انسانی رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی است با نیروی انسانی شایسته قوام مییابد و فقدان چنین نیرویی به فروکاهی چنین جلوهگاهی میانجامد. منابع و متون خفته را نیروی انسانی، پویایی و حیات میبخشد و کتابخانه را به کانون برخورد با تعامل اندیشههای خاموش و به ظاهر منفعل تبدیل میکند محل تربیت و پرورش چنین نیروهایی مراکز آموزشی ذیربط است (حری، 1388، ص 5).
همه فلسفههای آموزش عالی [4]اتفاق نظر دارند که دانشگاهها در کنار دروسی که به دانشجو ارائه میکنند و با برگزاری آزمونهای متعدد و ارائه نمرات، او را تحصیل کرده محسوب میکنند و این هرگز کفایت نیاز جامعه و حتی بنگاههای صنعتی تجاری را نمیکند (آراسته، 1383، ص 91). به نظر میرسد که این موضوع در آموزش علم اطلاعات و دانششناسی نیز به عنوان یک مسأله مورد توجه بوده است به گونه که کوچک و سمیرمی زاده (1383، ص 201) معتقدند که میان انتظارات جامعه و سازمانها از کتابداران و تواناییهای عملی آنها در انجام وظایف یک متخصص اطلاعرسانی فاصله قابل توجهی ایجاد شده است.
آموزش رسمی علم اطلاعات و دانششناسی از آغاز شکلگیری آن در ایران از سال 1345 ه.ش تاکنون با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو بوده است. ایستایی برنامهی درسی رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی، همخوان نبودن شیوههای کنونی بامحیط کار، نبودن رابطهی علمی سازمان یافته بین گروههای آموزشی از یک طرف و با بازار کار از طرف دیگر، تخصصی نبودن و رویکرد سنتی و غیر روزآمد برنامهی درسی از جمله مشکلات نظام آموزشی رشته علم اطلاعات و دانششناسی است که حاصل آن، فارغ التحصیلان بیانگیزه، بیمهارت و فاقد نوآوری در حرفه میباشد (بیگدلی و آبام، 1382، ص 60)
همه مشکلات فوق و البته میل به توسعه علمی و ورود به عرصههای جدید علم و دانش از یک سو و هماهنگی با تحولات فناوری از سوی دیگر، سبب شده که در چند دهه اخیر تلاشهای بسیاری درباره آموزش علم اطلاعات و دانششناسی و ضرورت بازنگری و هماهنگسازی محتوای رشته با نیازهای در حال تغییر جامعهی اطلاعاتی در کشور انجام گیرد، و هریک از پژوهشگران از زوایای گوناگونی به اظهار نظر درباره تغییر نام و محتوای رشته و لزوم حذف یا افزودن برخی از درسها به برنامهی آموزشی پرداختهاند (فتاحی، 1379؛ حیدری، 1389، 1390؛ غیوری، 1388).
پیشنهادهای ارائه شده، نشان دهندهی لزوم نگاهی جدید به آموزش و محتوای آموزشی رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی است و همانطور که فرجپهلو (1390، ص 32) اشاره میکند قضاوت در مورد چشمانداز آیندهی رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی بدون شناخت عناصر آن و عوامل مؤثر بر آن امکان پذیر نیست. البته خلاءهای موجود در برنامه درسی حوزهی علم اطلاعات و دانششناسی به ارائهی راهکارهایی برای بخشهای مغفول مانده در این برنامه ارائه میدهد، امّا مبتنی بر اصول بنیادین و چارچوب نظاممند و پویا نیستند.
آنچه به عنوان مسئله اساسی این پژوهش مطرح است، نبود چارچوب جامعی از معیارها و شاخصهای مورد نیاز برای ارزیابی دانشآموختگان رشته علم اطلاعات و دانششناسی است. اما برای حصول به چنین چارچوبی همانطور که فتاحی (1379) نیز بر این باور است، مهمترین اقدامی که باید پیش از هر نوع برنامهریزی و تصمیمگیری در مورد نظام آموزشی صورت گیرد، روشن ساختن زیر بنای نظری و فلسفی آموزش، تدوین اصول و چارچوب فعالیتهای آموزشی بر اساس همین زیر بنای نظری است. از این رو، برنامهریزیهای کلان و خرد آموزشی هم باید بر مبنای اصول نظری انجام گیرد. به طور کلی، هدف از استوار ساختن آموزش بر پایه یک زیر بنای نظری معتبر آن است که نظام آموزشی مدرسان و دانشآموختگان را قادر میسازد تا در واکنش به مسائل محیط و جامعه بتوانند مناسبترین رویکردها و راهحلها را ارائه دهند و در نهایت به پیشرفت معقولانه جامعه مدد رسانند. با توجه به همهی این مسائل و مشکلات، چگونه میتوان الگویی نظاممند که بر مبنای اصول نظری باشد برای کتابداران طراحی کرد؟
نظریه شایستگی کانونی از جمله نظریههای مطرح در زمینه آموزش و آینده نظام آموزشی است که با کمک آن میتوان مبانی و الگوهای نظری آموزشی را که متناسب با حوزههای علم اطلاعات و دانششناسی است شناسایی و پیادهسازی کرد (حیدری1390، ص 73).
الگوی شایستگی مفهوم نسبتاً جدیدی است که بسیاری از انتظارات مورد توجه صاحبنظران را در خود جای میدهد. در الگوی شایستگی، شایستگی به دو مقولهی عمومی وتخصصی تقسیم
میشوند. شایستگیهای عمومی به صورت پایهای برای تمام افراد جامعه و به خصوص جامعهی اطلاعاتی و معرفتی لازم و ضروری است و شایستگیهای تخصصی مربوط به یک حوزهی تخصصی خاص میباشد. شایستگیهای تخصصی مواردی است که از درون شرح شغلهای مرسوم سازمانها قابل استخراج و با دورههای آموزشی قابل بهبود میباشد. در تکمیل الگوی شایستگی کتابداران ناگزیر به شناسایی شایستگیهای تخصصی کتابداران میباشیم زیرا شایستگیهای عمومی این الگو توسط گرایی تکمیل شده است (گرایی، 1390).
از آنجایی که برای شناسایی شایستگیهای کانونی تخصصی در هر رشته و حوزهی تخصصی شناخت ابعاد و چارچوبهای اصلی و فرعی شکل دهنده آن رشته الزامی است. بنابراین در رشته علم اطلاعات و دانششناسی نیز بدون شناخت عناصر رشته و عوامل مؤثر برآن امکان تدوین الگوی مورد نظر محقق نخواهد شد. لاجرم در این پژوهش به رشته علم اطلاعات و دانششناسی بر اساس اصل موج / ذره که یکی از اصول نظریه کوانتومی اطلاعات است نگریسته میشود که حاصل آن ایجاد دو نگاه فرایندی و ذرهای به علم اطلاعات و دانششناسی است.
با نگاهی فرایندی (موجی) به فرایند اطلاعات میتوان چنین تفسیر کرد که اطلاعات از تولید تا استفاده چرخهای را طی میکند که این چرخه همانند ذرات اتمی در حالت موجی قابل سنجش و اندازهگیری نمیباشد. و از آنجایی که برای ارزیابی شایستگیهای تخصصی کتابداران باید معیاری را در نظر گرفت که قابل اندازهگیری باشد میتوان به اطلاعات و چرخهای که طی میکند با نگاه ذرهای نگریست بدین گونه که با شناسایی مؤلفههای مهم رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی که به نوبهی خود چیزی جز اجزاء تشکیل دهندۀ چرخهی فوقالذکر نمیباشند، قادر به شناسایی چارچوب رشته
(مطالعه موردی جوانان شهر خلخال)
استاد راهنما:
دکتر اقباله عزیزخانی
استاد مشاور:
دكتر رحمت‌الله دادور
زمستان 92
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چكیده 1
فصل اول: مقدمات و کلیات
1ـ1ـ مقدمه. 3
1ـ2ـ بیان مسأله. 4
1ـ3ـ اهمیت و ضرورت پژوهش…. 8
1ـ4ـ اهداف پژوهش 10
1ـ4ـ1ـ هدف کلی (اصلی) 10
1ـ4ـ2ـ اهداف اختصاصی (جزئی) 10
1ـ5ـ ساماندهی رساله 11
فصل دوم: بررسی پیشینه تحقیق و چهارچوب نظری پژوهش
2ـ1ـ مقدمه. 13
2ـ2ـ شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 13
2ـ3ـ تاریخچه شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و انواع آن.. 16
2ـ4ـ ویژگیهای شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و تفاوت آن با سایر رسانه‌های ارتباط جمعی 26
2ـ5ـ کارکردهای فرهنگی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 29
2ـ6 ـ دلایل جذب و عضویت کاربران در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 30
2ـ7 ـ انواع کاربران و استفادهکنندگان از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 33
2ـ8ـ بررسی پیشینهی تحقیق.. 37
2ـ8ـ1ـ پژوهشهای خارجی.. 37
| zusa.ir |
2ـ8ـ2ـ پژوهشهای داخلی.. 42
2ـ 9 ـ دیدگاه‌های مربوط به آثار اینترنت و شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 52
2ـ9ـ1ـ دیدگاه طرفداران مطلق.. 53
2ـ9ـ2ـ دیدگاه مخالفان اینترنت… 53
2ـ9ـ3ـ دیدگاه طرفداران کاربرد منطقی اینترنت… 55
2ـ10ـ مبانی نظری پژوهش…. 56
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
2ـ10ـ1ـ رویکرد روان‌شناسی اجتماعی.. 57
2ـ10ـ1ـ1ـ نظریه یادگیری اجتماعی یا مشاهده‌ای.. 57
2ـ10ـ1ـ2ـ نظریه ناهماهنگی شناختی فستینگر. 58
2ـ10ـ2ـ رویکرد جامعه‌شناسی.. 59
2ـ10ـ2ـ1ـ جامعه شبکه‌ای کاستلز. 59
2ـ10ـ2ـ2ـ تئوری منطقه‌زدایی تاملینسون.. 63
2ـ10ـ2ـ3ـ تئوری جهانی‌شدن رابرتسون.. 65
2ـ10ـ2ـ4ـ جامعه اطلاعاتی مارتین.. 67
2ـ10ـ2ـ5ـ الگوی رمزگذاری و رمزگشایی پیام‌های رسانه‌ای استوارت هال.. 68
2ـ10ـ2ـ6ـ فرهنگ بسته‌بندی شده مارکوزه 71
2ـ10ـ2ـ7ـ جامعه سرشار از نشانه‌های ژان بودریلار 72
2ـ10ـ2ـ8ـ ذهن بی‌خانمان پیتر برگر. 73
2ـ10ـ2ـ9ـ قدرت گفتمان فوکو. 75
2ـ10ـ2ـ10ـ حوزه عمومی یورگن هابرماس…. 76
2ـ10ـ2ـ11ـ تعامل رسانه‌ای تامپسون.. 78
2ـ10ـ2ـ12ـ مخاطبان فعال و مقاومت نشانه‌شناختی فیسک…. 80
2ـ10ـ3ـ رویکرد رسانه‌ای.. 82
2ـ10ـ3ـ1ـ تئوری تأثیر مستقیم.. 82
2ـ10ـ3ـ2ـ جبرگرایی رسانه‌ای مک لوهان.. 83
2ـ10ـ3ـ3ـ فرّار بودن محتوای ارتباطی والدهال.. 86
2ـ10ـ3ـ4ـ دوران دگرراهبر دیوید رایزمن.. 86
2ـ10ـ3ـ5ـ امپریالیزم فرهنگی هربرت شیلر. 87
2ـ10ـ3ـ6ـ تئوری پرورش یا کشت… 88
2ـ10ـ3ـ7ـ تئوری استفاده و لذت کاتز. 89
2ـ10ـ3ـ8ـ نظریه وابستگی به رسانه‌ها 91
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
2ـ10ـ3ـ9ـ نظریه تأثیرات غیرمستقیم و تأثیرات محدود. 93
2ـ10ـ3ـ10ـ نظریه دوجهانی شدن عاملی.. 95
2ـ11ـ جمع‌بندی و تدوین چهارچوب نظری.. 97
2ـ12ـ مدل نظری تحقیق.. 101
فصل سوم: روش پژوهش
3ـ1ـ روش پژوهش…. 103
3ـ2ـ فرضیه‌های پژوهش…. 104
3ـ2ـ1ـ فرضیه کلی.. 104
3ـ2ـ2ـ فرضیه‌های جزئی.. 104
3ـ3ـ تعریف نظری و عملیاتی متغیرها 104
3ـ4ـ جامعه و نمونه آماری.. 110
3ـ5ـ روش نمونه‌گیری.. 110
3ـ6 ـ ابزار گردآوری دادهها 111
3ـ7ـ اعتبار و قابلیت اعتماد. 112
3ـ8ـ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 114
فصل چهارم: یافتههای تحقیق
4ـ1ـ مقدمه. 116
4ـ2ـ یافتههای توصیفی.. 117
4ـ2ـ1ـ میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 117
4ـ2ـ2ـ سابقه عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 118
4ـ2ـ3ـ هدف از عضویت و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 119
4ـ2ـ4ـ بیشترین دسترسی رسانه‌ای.. 120
4ـ2ـ5ـ سن.. 121
4ـ2ـ6ـ جنسیت… 122
4ـ2ـ7ـ تفکیک نمونه بر حسب میزان تحصیلات پاسخگو. 123
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
4ـ2ـ8ـ تفكیك نمونه بر حسب متغیر میزان تحصیلات پدر پاسخگو. 124
4ـ2ـ9ـ تفكیك نمونه بر حسب متغیر میزان تحصیلات مادر پاسخگو. 125
4ـ2ـ10ـ تفكیك نمونه بر حسب اشتغال پدر 126
4ـ2ـ11ـ تفكیك نمونه بر حسب اشتغال مادر 127
4ـ2ـ12ـ تفكیك نمونه بر حسب وضعیت درآمد خانواده 128
4ـ2ـ13ـ تفكیك نمونه بر حسب میانگین ابعاد متغیر وابسته. 129
4ـ3ـ یافتههای استنباطی.. 130
4ـ3ـ1ـ فرضیه اول.. 130
4ـ3ـ2ـ فرضیه دوم. 132
4ـ3ـ3ـ فرضیه سوم. 134
4ـ3ـ4ـ فرضیه چهارم. 137
4ـ3ـ5ـ فرضیه پنجم.. 139
4ـ3ـ6ـ فرضیه ششم.. 142
4ـ3ـ7ـ فرضیه هفتم.. 145
4ـ3ـ8ـ فرضیه هشتم.. 148
4ـ4ـ بررسی رابطه بین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل با كمك رگرسیون.. 151
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5ـ1ـ بحث و نتیجه‌گیری.. 154
5ـ2ـ پیشنهادها و ارائه راهکارها 159
5ـ2ـ1ـ پیشنهادهای حاصل از پژوهش…. 159
5ـ2ـ2ـ پیشنهادهایی به پژوهشگران بعدی.. 164
پیوست
منابع.. 166
پرسشنامه. 173
فهرست جدول‌ها
عنوان صفحه
جدول شماره (4ـ1): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 117
جدول شماره (4ـ2): توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 118
جدول شماره (4ـ3): توزیع پاسخگویان بر حسب هدف از عضویت در شبکه‌های اجتماعی.. 119
جدول شماره (4ـ4): توزیع پاسخگویان بر حسب بیشترین دسترسی رسانه‌ای.. 120
جدول شماره (4ـ5): توزیع پاسخگویان بر حسب سن.. 121
جدول شماره (4ـ6): توزیع پاسخگویان بر حسب جنس…. 122
جدول شماره (4ـ 7): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات… 123
جدول شماره (4ـ 8): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات پدر 124
جدول شماره (4ـ9): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات مادر 125
جدول شماره (4ـ10): توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال پدر 126
جدول شماره (4ـ11): توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال مادر 127
جدول شماره (4ـ12): توزیع پاسخگویان بر حسب درآمد خانواده 128
جدول شماره (4ـ13): آماره‌های توصیفی.. 129
جدول شماره (4ـ14): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 130
جدول شماره (4ـ15): آزمون (LSD) 131
جدول شماره (4ـ16): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 132
جدول شماره (4ـ17): آزمون (LSD) 133
جدول شماره (4ـ18): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 135
جدول شماره (4ـ19): آزمون (LSD) 136
جدول شماره (4ـ20): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 137
جدول شماره (4ـ21): آزمون (LSD) 138
جدول شماره (4ـ22): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 139
جدول شماره (4ـ23): آزمون (LSD) 140
جدول شماره (4ـ24): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 142
جدول شماره (4ـ25): آزمون (LSD) 143
ادامه فهرست جدول‌ها
عنوان صفحه
جدول شماره (4ـ26): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 145
جدول شماره (4ـ27): آزمون (LSD) 146
جدول شماره (4ـ28): جدول آماره‌های توصیفی و تحلیل واریانس (ANOVA) 148
جدول شماره (4ـ29): آزمون (LSD) 149
جدول شماره (4ـ30): خلاصه مدل.. 151
جدول شماره (4ـ31): آنالیز واریانس (Anova) 151
جدول شماره (4ـ32): ضریب رگرسیون.. 152
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار شماره (4ـ1): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی.. 117
نمودار شماره (4ـ2): توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی… 118
نمودار شماره (4ـ3): توزیع پاسخگویان بر حسب هدف از عضویت و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی 119
نمودار شماره (4ـ4): توزیع پاسخگویان بر حسب بیشترین دسترسی رسانه‌ای.. 120
نمودار شماره (4ـ5): توزیع پاسخگویان بر حسب سن.. 121
نمودار شماره (4ـ6): توزیع پاسخگویان بر حسب جنس…. 122
نمودار شماره (4ـ7): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات… 123
نمودار شماره (4ـ 8): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات پدر 124
نمودار شماره (4ـ 9): توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات مادر 125
نمودار شماره (4ـ10): توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال پدر 126
نمودار شماره (4ـ11): توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال مادر 127
نمودار شماره (4ـ12): توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت درآمد خانواده 128
چكیده
پژوهش جاری به بررسی جامعه‌شناختی گرایش به ارزش‌های غربی با تکیه بر میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی توسط جوانان شهر خلخال می‌‌پردازد. نظریه وابستگی بال روکیچ و دی‌فلور، جامعه شبکه‌ای کاستلز و الگوی رمزگذاری و رمزگشایی استیوارت هال بهعنوان پایه نظری این پژوهش انتخاب شده و فرضیات پژوهش بر همین مبنا طرح شده است. فرضیات پژوهش شامل تأثیر میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی بر گرایش به فردگرایی، مادی‌گرایی، سست شدن ارزش‌های مذهبی و گرایش به سبک زندگی غربی میباشد. روش تحقیق پیمایشی، و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری این پژوهش، عبارت است از اعضای ایرانی شبکه اجتماعی اینترنتی و نمونه آماری، 300 نفر از اعضای فعال و آن‌لاین شبکه اجتماعی فیس بوک میباشد. که از طریق نمونه‌گیری غیر احتمالی در دسترس انتخاب شده‌اند. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهند که میان میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و گرایش به فردگرایی، مادی‌گرایی، سست‌شدن ارزش‌های مذهبی و سبک زندگی غربی رابطه معناداری وجود دارند.
مفاهیم کلیدی: شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، ارزش‌های غربی، فردگرایی، مادی‌گرایی، ارزش‌های مذهبی، سبک زندگی غربی.
1ـ1ـ مقدمه
امروزه تحولی گسترده در عرصه ارتباطات و اطلاعرسانی در حال وقوع است که چشمانداز کاملاً متفاوتی از مفهوم و عملکرد تأثیر رسانه‌ها در برابر پژوهشگران قرار داده است. این تحول که بسیاری آنرا تحولی انقلابی در عرصه ارتباطات و شروع پارادایمی جدید در زندگی جوامع امروزی می‌خوانند، ظهور و توسعه حیرت‌آور رسانه‌های نوین در جهان امروز است که در طول زمانی کوتاه در سراسر جهان گسترش یافته و مهمترین و آشکارترین محصول آن اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی است (یزدخواستی و دیگران، 1392: 82).
شبکه‌های اجتماعی مجازی، در عصر حاضر نقش عمده و مهمی را در عرصه تغییر و تحولات اجتماعی برعهده دارند و این وسایل منشأ بسیاری از تحولات معاصر، راهنما و کنترل‌کننده جریان‌ها و تحولات در جهان محسوب میشوند (رحمانزاده، 1389: 4). شبکه‌های اجتماعی مجازی از زمان ظهور در اواخر دهه 90، در روند تکاملی خود تا سال 2003 و تاکنون به‌واسطه ایجاد امکان برقراری ارتباط سریع همزمان و غیرهمزمان، دسترسی به حجم زیادی از اطلاعات و انتشار گسترده آن کاربردهای اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی بسیاری را در این زیست جهان جدید رقم زده و توجه میلیون‌ها کاربر را از سراسر دنیا به خود جلب نموده‌اند. به‌دلیل رشد روزافزون تعداد اعضا و بعد تأثیرگذاری بر فضای واقعی، این شبکه‌ها اهمیت زیادی یافته و در طی یک دهه از پدیده‌های موقتی به جهانی تبدیل شده‌اند. چنان‌که نتایج یک نظرسنجی در 24 کشور جهان (2010) نشان میدهد در سراسر جهان به‌طور متوسط از هر 10 نفر کاربر اینترنت، شش نفر از شبکه اجتماعی بازدید میکنند. در این راستا استقبال کاربران ایرانی نیز از سایت‌های مذکور روند قابل توجه و تأملی را در پیش داشته است. مطابق آمار الکسا[1]، فیس بوک یکی از 10 سایت برتر مورد استفاده ایرانیان در فضای وب است (شهابی و بیات، 1391: 62).
با وجود کارکردهای مثبت این رسانه نمی‌توان از تأثیر این ابزارها بر فرهنگ و آینده فرهنگی جوامع چشم‌پوشی کرد. امپریالیزم فرهنگی به‌وجود آمده در فضای مجازی توسط صهیونیزم و کشورهای وابسته به آن و تهاجم به انواع فرهنگ‌های موجود بشری با شگردهای خاص و متنوع جهت سلطه همه‌جانبه و جهت‌دهی به افکار عمومی به سمت اهداف و ارزش‌های خود؛ از جمله کارکردهای منفی به‌شمار می‌روند. بایستی در برابر این نوع کارکردها؛ آگاهی، شناخت صحیح از نقش و عملکرد آنها و همچنین برنامهریزی منسجم داشت (www.gerdab.ir).
بنابراین آثار و پیامدهای فرهنگی شبکه‌های اجتماعی مجازی نیز اهمیت و موضوعیت یافته است. پژوهشگران علاقه‌مند و فعال این حوزه پژوهشی می‌کوشند به پرسشهای مختلفی درباره تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر فرهنگ و ارزش‌های اجتماعی، جنسیت، قومیت، هویت و دیگر نهادها پاسخ دهند. این پژوهش بر آن است تا تأثیر میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی بر گرایش به ارزش‌های غربی را مورد بحث و بررسی قرار دهد.
1ـ2ـ بیان مسأله[2]
ارزش به مثابه یک پدیده اجتماعی، از زمان تشکیل اجتماعات اولیه تاکنون در زندگی انسان نقشی مهم داشته است. به زعم ماکس وبر، زندگی بشر از یک رشته انتخاب‌ها تشکیل شده است. که افراد از طریق آنها نظامی از ارزشها را برپا میکنند. ارزشها پایه و اساس بینش و کنش انسان را تشکیل می‌دهند و در انتخاب گزینش و انجام کنش اجتماعی و رفتار نقش دارند از نظر کوئن، ارزشها در واقع انعکاسی از نیازهای مادی و روانی انسان و تبلوری از وضعیت ارتباط متقابل و روابط اجتماعی هستند که به تعابیر گوناگون، از جمله احساسات عمیق و تعیین بخش رفتار، از نظر روشه، نگرش بنیادی ناظر بر اهداف، و از نظر گیدنز، آرمانهای انتزاعی، محسوب میشوند (قنبری و دیگران، 1390: 24).
ارزشها عمیق‌ترین عنصر فرهنگی هستند که از سنت‌ها، مبانی اخلاقی و به‌ویژه از ایدئولوژی حاکم بر جامعه نشأت می‌گیرند (علاقه‌بند، 1380: 45). فیلسوفان علوم اجتماعی، قوام فرهنگ را به ارزشها می‌دانند؛ چون جامعه که در حقیقت چیزی جز تجسم ارتباطات افراد و کنش‌های آنان با یکدیگر نیست، تنها با تکیه بر فرهنگ شکل می‌گیرد و آنچه شکل‌دهنده پایه‌های نظام رفتاری افراد و یا به تعبیر جامعه‌شناسان، تعیین‌کننده حدود رفتار و افعال فرد است، همان ارزش‌هاست. از این رو بنیان فرهنگ بر همان جنبه شناختی‌اش یعنی ارزشها نهاده شده است و ارزش نه‌تنها هویت فرهنگ، بلکه هویت هر جامعه‌ای را شکل بخشیده و سمت و سو میدهد؛ چون جامعه، همان جمع جبری افراد است و ارزشها نیز درونی‌ترین لایه‌های شخصیت درونی انسان هستند. ارزشها بهعنوان شکل‌دهنده پایه‌های نظام رفتاری افراد، دارای بیشترین تأثیر در کنش آنان بوده، در بعد روانی و فردی، مهمترین منبع را برای جهت‌گیری و درک و شناخت از خود و در بعد اجتماعی مجموعه‌ای از عقاید و نگرش‌ها هستند که فرد، طی فرایند جامعه‌پذیری آنها را به‌دست می‌آورد و خود را با قواعد و هنجارهای جامعه هماهنگ میسازد (مریجی، 1387: 26ـ23).
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده.. 1
فصل اول:کلیات پژوهش
1-1- مقدمه.. 3
1-2- بیان مسأله اساسی پژوهش.. 4
1-3- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش.. 6
1-4- اهداف مشخص پژوهش (شامل اهداف کلی، ویژه و کاربردی) 7
1-5- فرضیه های پژوهش.. 8
1-6- تعریف مفهومی و عملیاتی متغییر های پژوهش.. 10
1-6-1- تعاریف مفهومی. 10
1-6-2- تعاریف عملیاتی. 15
1-7- قلمرو پژوهش.. 17
1-7-1- قلمرو موضوعی: بررسی رابطه بین سرمایه فکری وتنگدستی مالی 17
1-7-2- قلمرو مکانی: شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 17
1-7-3- قلمرو زمانی: از سال 1384 تا 1390.. 17
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1- مقدمه.. 19
2-2-مبانی نظری پژوهش.. 19
2-2-1- تاریخچه پیدایش سرمایه فکری. 19
2-2-2- تعاریف و مفاهیم سرمایه فکری. 21
2-2-3- اجزای سرمایه فکری. 22
2-2-3-1- طبقه بندی ادوینسون و مالون. 22
2-2-3-2- طبقه بندی بروکینگ. 22
2-2-3-3-طبقه بندی روس و روس. 23
| zusa.ir |
2-2-3-4- طبقه بندی استوارت. 23
2-2-3-5-طبقه بندی سولیوان. 23
2-2-3-6- طبقه بندی بونتیس. 24
2-2-3-7- طبقه بندی سویبی. 25
2-2-3-8- طبقه بندی ایوستیس و همکاران. 26
2-2-3-9- طبقه بندی چن و همکاران. 26
2-2-3-10- طبقه بندی هانس و لوندال. 27
2-2-3-11- طبقه بندی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی. 27
2-2-3-12- طبقه بندی لیم و دالیمور. 28
2-2-3-13- طبقه بندی کاپلان و نورتن. 28
2-2-4- تشریح عناصر اصلی سرمایه های فکری. 29
2-2-4-1- سرمایه های انسانی. 29
2-2-4-2- سرمایه های رابطهای. 30
2-2-4-3- سرمایه های ساختاری. 31
2-2-5- اندازه گیری سرمایه های فکری. 32
2-2-5-1- روش های پولی. 33
2-2-5-2- ارزش افزوده اقتصادی. 34
2-2-5-3- مدل سنجش عملکرد اثربخش(کیو توبین). 35
2-2-5-4- روش تکنولوژی بروکر. 36
2-2-5-5- روش های غیرپولی. 36
2-2-5-6- مدل اسکاندیا نویگیتور. 37
2-2-6- چارچوب ناظر دارایی های نامشهود 37
2-2-6-1- ضریب ارزش افزوده فکری(روش پالیک). 38
2-2-7- تنگدستی مالی. 40
2-2-8- شبکه عصبی. 43
2-2-8-1- اجزای تحلیلی شبکه عصبی. 45
2-2-8-2- سبک های معماری شبکه های عصبی. 47
2-2-8-3-قابلیت ها و ویژگی های خاص شبکه عصبی. 48
2-2-9-حقوق صاحبان سهام 49
2-2-10- بازده دارایی. 49
2-2-11-بهره وری. 50
2-2-12- ارزش دفتری و بازاری سهام 50
2-3- پیشینه و سوابق پژوهش.. 51
2-3-1- پژوهش های انجام شده در داخل کشور. 51
2-3-2-پژوهش های انجام شده در خارج کشور. 54
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
3-1-مقدمه.. 61
3-2-روش پژوهش.. 62
3-3- فرایند اجرای پژوهش.. 62
3-4- روش گردآوری داده های پژوهش.. 64
3-5- قلمرو پژوهش.. 65
قلمرو موضوعی: بررسی رابطه بین سرمایه فکری وتنگدستی مالی 65
قلمرو مکانی: شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 65
3-6- جامعه آماری پژوهش.. 65
3-7- حجم نمونه و روش نمونه گیری. 65
3-8- متغیرهای پژوهش.. 67
3-9- روش های آماری مورد استفاده 67
3-10-روش آماری مورد استفاده در این پژوهش عبارت است از: 68
3-10-1-آمار استنباطی. 68
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1-مقدمه.. 71
4-2-آمار توصیفی. 72
4-2- شرکت ها، اطلاعات مالی، بازه زمانی. 73
4-3- فرضیه های پژوهش.. 75
4-4- ارائه مدل شبکه عصبی برای پیش بینی پریشانی مالی شرکت ها 86
4-5-روند ورشکستگی اقتصادی شرکت های بازار بورس در دوره 1393-1384 88
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه.. 90
5-2- خلاصه پژوهش.. 90
5-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها.. 92
5-4- مقایسه نتایج با پژوهش های مشابه و پیشینه پژوهش 94
5-5- پیشنهادهای پژوهش.. 95
5-5-1- پیشنهادهای کاربردی حاصل از نتایج پژوهش.. 95
5-5-2-پیشنهادهایی به پژوهشگران برای پژوهش آتی. 96
منابع و مأخذ.. 97
منابع فارسی. 97
منابع لاتین.. 98
ضمائم.. 102
چکیده
امروزه سرمایه های فکری مانند دانش،مهارت و روابط بیش از پیش به منبعی حیاتی برای رقابت میان سازمانها تبدیل شده است. در اقتصاد دانش محور امروز ، شرکت ها فقط محصول یا خدمت تولید نمی کنند بلکه برای باقی ماندن در اقتصاد جدید باید ارزش افزوده خلق نمایند. بنابراین با توجه به تاثیر بسزای سرمایه های فکری بر عملکرد بهتر و همچنین تاکید بر خلق ارزش افزوده به عنوان لازمه ی بقا درعصرحاضرو نیز ارتباط مستقیم بین ارزش افزوده و مفهوم پریشانی مالی بررسی رابطه بین سرمایه های فکری و متغیرهای مالی موثر اهمیت بسزایی برخوردارمی باشد. هدف این پژوهش در برجسته سازی نقش سرمایه فکری درجلوگیری از پریشانی مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران می باشد تا بدینوسیله بتوانند ازسرمایه فکری خود بیشترین بهره برداری را داشته باشند. در این پژوهش از مدل ضریب ارزش افزوده فکری پالیک برای اندازه گیری سرمایه فکری استفاده شده است . باتوجه به ماهیت پژوهش حاضرکه دوبعد( مقطع و زمان) را توامان در نظر دارد ، از الگوی پانل بهره گرفته شده است وسپس با استفاده از برآوردگر حداقل مربعات تعمیم یافته به بررسی ارتباط بین سازه های سرمایه فکری (کارایی سرمایه انسانی ، کارایی سرمایه ساختاری و کارایی سرمایه بکار گرفته شده) با متغیرهای پژوهش پرداخته شده است. برای بکارگیری مدل مفهومی پژوهش، جامعه آماری کلیه شرکت های می باشد که در بورس اوراق بهادار تهران فعالیت می کنند نمونه گیری بر اساس غربال صورت پذیرفت و 55 شرکتی که حاض شرایط بودند انتخاب شد که اطلاعات در بازه زمانی 1390-1384 مورد بررسی قرار گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد سرمایه فکری با بازده حقوق صاحبان سهام، بازده دارایی‌ها ، بهرهوری کارکنان، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هرسهم و سود هرسهم رابطه دارد. درمجموع نتایج این مطالعه علاوه برتاکید بر اهمیت سرمایه فکری در پریشانی مالی صنایع و شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار، مبنای مناسبی برای تعیین چگونگی جهت گیری سیاست های این حوزه فراهم می آورد.
کلید واژه : سرمایه فکری ، بازده حقوق صاحبان سهم، ورشکستگی(تنگدستی مالی)، بازده دارایی ، بهره وری
1-1- مقدمه
امروزه دانش به عنوان مهمترین سرمایه، جایگزین سرمایه‌های مادی به ویژه در محیط رقابتی و فناوری شده است. لذا مفهوم سرمایه فکری کاربردی مهم و گسترده یافته است. مسئله اصلی این پژوهش بررسی نقش و اهمیت سرمایه فکری در ارزش واقعی شرکت‌ها و کارکرد مالی آنهاست مسئله‌ای که اهمیت و جایگاه تعیین‌کننده‌ای در موفقیت یا شکست شرکت‌ها دارد.این پژوهش به بررسی میزان تاثیر سرمایه فکری در عملکرد شرکت‌های ورشکسته پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار پرداخته و با بهره برداری از شبکه عصبی به عنوان یک سیستم هوشمند امکان اداره حجم انبوه اطلاعات و استفاده موثر از آنها در بهبود تصمیم گیری را فراهم آورده است. به این منظور ابتدا پنج شاخص کلیدی عملکرد شرکت‌ها و شاخص کارایی سرمایه فکری با استفاده از مدل “پالیک[1]” در جامعه آماری شرکت‌های پذیرفته‌‌شده در بورس اوراق بهادار طی سالهای 1384 تا 1388، اندازهگیری شده،و سپس از الگوی پانل بهره گرفته شده و با استفاده از برآوردگر حداقل مربعات تعمیم یافته به بررسی ارتباط بین سازه های سرمایه فکری (کارایی سرمایه انسانی ، کارایی سرمایه ساختاری و کارایی سرمایه بکار گرفته شده) با متغیرهای پژوهش پرداخته شده است.
1-2-بیان مسأله اساسی پژوهش
بسیاری از سیستم‌های حسابداری فعلی از نقش و اهمیت فزاینده حق مالکیت معنوی و دانش در سازمانهای عصر نوین غافل بوده و از توان سنجش ارزش واقعی دارایی‌ها در محاسباتشان ناتوانند. به عبارت دیگر، صورت‌های مالی در تشریح ارزش واقعی شرکت‌ها از محدودیتهای بسیاری برخوردار هستند. در جوامع دانش‌محور کنونی، بازده سرمایه فکری بکار گرفته شده بسیار بیشتر از بازده سرمایه‌های مالی به کار گرفته شده، اهمیت یافته است (بونیتس [2]1999) . این به آن معناست که در آینده در مقایسه با سرمایه‌های فکری، نقش و اهمیت سرمایه‌های مالی در تعیین قابلیت سودآوری پایدار، کاهش چشم‌گیری خواهد یافت. این موضوع موجب ایجاد فاصله بین ارزش واقعی شرکت‌ها و سازمانها با آنچه که در محاسبات حسابداری سنتی اعمال می‌گردد، شده است.
در این راستا و با توجه به تاریخچه موجود در زمینه سرمایه های فکری، می توان شیوه های اندازه گیری سرمایه فکری را در چهار مقوله اصلی زیر قرار داد:
1- مستقیم (DIC)
2- شیوه های کارت امتیازدهی (SCM)
3- سرمایه گذاری بازار (MCM)
4- نرخ بازگشت دارایی ها (ROA)
این شیوه ها با یکدیگر در اندازه گیری پولی و یا غیرپولی سرمایه های فکری و نیز مورد استفاده آنها در سطح کلان یا خرد سازمانی تفاوت دارند.
شیوه های مستقیم ارزش پولی دارایی های نامشهود را از طریق تعریف سازه های خرد هر یک از دارایی ها مشخص می کنند. زمانی که این اجزاء معرفی می گردند می توان ارزش آنها را به صورت انفرادی و یا به شکل گروهی همراه با اجزای دیگر محاسبه کرد.
شیوه های کارت امتیازی نیز همانند روش های مستقیم عمل می کنند با این تفاوت که در این شیوه ها ارزش پولی سرمایه فکری مشخص نخواهد شد. در این روش از شاخص هایی برای گزارش دهی عملکرد در قالب نمودارها یا جداول استفاده می شود.
دو شیوه سرمایه گذاری بازار و نرخ بازگشت دارایی ها منجر به اندازه گیری تجمیعی برای کل سازمان در سطح کلان می شود. شیوه های سرمایه گذاری بازار، مقادیر پولی برای سرمایه فکری را از طریق کسر بین مجموع سرمایه گذاری شرکت در بازار از مقدار ارزش دفتری سهام سهامدارانش در ترازنامه محاسبه می کنند.
شیوه نرخ بازگشت دارایی ها از متوسط درآمدهای قبل از مالیات استفاده کرده و آن را به متوسط دارایی های مشهود تقسیم می کند تا ROA شرکت بدست آید. سپس تفاوت بین ROA صنعت و ROA شرکت در متوسط دارایی های مشهود شرکت ضرب گردیده و از این طریق متوسط درآمدهای حاصل از نامشهودها بدست می آید. در نهایت با تقسیم متوسط درآمدهای نامشهود بر متوسط هزینه سرمایه های شرکت، نرخ بهره، برآوردی از میزان سرمایه فکری شرکت بدست می آید(پتی، 2000).
بهره برداری از سیستم های هوشمند به منظور بهینه سازی و پیش بینی در حال حاضر به عنوان یکی از ابزارهای پیشرفته امروز در حوزه های مختلف علوم کاربرد فرآوانی دارد. این دستاوردهای تکاملی در تکنولوژی اطلاعات توانایی پردازش انبوهی از اطلاعات را به صورت موازی امکان پذیر ساخته است (شباهنگ، 1379).
چگونگی اداره حجم انبوه اطلاعات و استفاده موثر از آنها در بهبود تصمیم گیری از موضوعاتی بحث برانگیز در عصر حاضر است یکی ازمسائل مهم تحقیقاتی در زمینه علوم کامپیوتر، پیاده سازی مدلی شبیه به سیستم داخلی مغز انسان برای تجزیه تحلیل سیستم های مختلف بر اساس تجربه است در این راستا شبکه عصبی یکی از پویاترین حوزه های پژوهش در دوران معاصر هستند که افراد متعددی از رشته های گوناگون علمی را به خود جلب کرده است استفاده از شبکه عصبی و الگوریتم ژنتیک در حل مسائل پیچیده کاربردی این روزها بیش از بیش رواج یافته است.( جعفریه و همکاران، 1389).
ما در این پژوهش در پی این سئوال هستیم که آیا سرمایه فکری درجلوگیری از پریشانی مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران تاثیر بسزای دارد؟ هدف این پژوهش، یافتن رابطه سرمایه فکری و عملکرد شرکت ها است تا برای سازمان هایی که می خواهند از ارزش عملکردشان به خوبی آگاهی داشته باشند رهنمود لازم را ارائه نماید. در واقع با ارائه این پژوهش کمک بسزای در عمق بخشیدن به بازار سرمایه ایران و ایجاد کارآیی در این بازار خواهیم کرد زیرا که نقش اطلاعات در تصیم گیری های مالی از اهمیت بسزای برخوردار است و همچنین جستجو برای یافتن روش های نوین و پویای تجزیه وتحلیل اطلاعات و پردازش صحیح آنها برای رسیدن به تصمیم گیری مطلوب می تواند از دیگر مزایای دیگر این پژوهش بشمار آید. که به کلیه کسانی که می خواهند در بورس اوراق بهادار تهران سرمایه گذاری کنند و همچنین به تمامی کارگزاران و سهامداران بورس اورق بهادار ایران در تجزیه وتحلیل اطلاعات کمک رسانی کرده و آنها را در تصیم گیری مطلوب راهنمایی خواهد کرد.
1-3- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش
افزایش شکاف بین ارزش واقعی و دفتری شرکت‌ها، توجه پژوهشگران را برای توضیح ارزش نامرئی که در این بین از صورت‌های مالی حذف شده، جلب کرده است. ارزشی که ما از آن تحت عنوان سرمایه فکری نام می‌بریم و در تمامی ابعاد سازمان همچون یک پیکره دانش حضور دارد، اما نادیده گرفته میشود. بر اساس پژوهش های صورت‌گرفته بین 500 شرکت تایوانی، نسبت ارزش بازار (واقعی) شرکت‌ها به ارزش دفتری آنها به تدریج از 1 تا بیش از 5 برابر بین سالهای 1997 تا 2001 افزایش یافته است. پژوهش ها نشان داده‌اند که در حدود 80 درصد ارزش بازار شرکت‌ها در گزارش‌های مالی آنها منعکس نشده است (مدهوشی و همکاران 1388). اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر ناشی از اهمیت فزاینده‌ای است که این سرمایه کمتر شناخته شده (سرمایه فکری) در ارزش واقعی شرکت‌ها و عملکرد مالی آنها و به تبع آن موفقیت و شکست آنها در محیط رقابتی و پیچیده امروزی دارد با توجه به کارهای که پژوهشگران مختلف،انجام داده اند به نظر می رسد که سرمایه فکری ارزش های مخفی باشد، که صورت های مالی را مخدوش می کند و چیزی است که سازمان ها را در دستیابی به مزیت های رقابتی سوق می دهد. به علاوه اعتقاد برآن است که محدودیت های صورت های مالی توضیح دقیق ارزش شرکت را با مشکل مواجه می سازد.و این واقعیت را آشکار می کند که این روزها ،منابع ارزش اقتصادی، محصول سرمایه فکری است نه تولیدات کالاهای مادی(چن :2005). همچنین یکی از مهمترین ویژگی های این پژوهش استفاده از شبکه عصبی (برای پیش بینی قیمت) است که همبستگی ناشناخته بین ویژگیهای مطلوب و ارزش متغییرهای مسائل تصمیم گیری (جای که راه حل مسئله ناشناخته است )،مسائلی که دارای راه حل الگوریتم نیستند، و جای که داده های ناقص وجود دارد از کاربرد های این شبکه محسوب می شود و مزیت اصلی این شبکه قابلیت فوق العاده آنها در یادگیری و نیز پایداری شان در مقابل اغتشاشات ناچیز ورودی است (فاوست 1994) .که با بهره گیری از شبکه عصبی در این پژوهش میتوان با ضریب اطمینان بیشتری در خصوص آینده سهام یک شرکت تصمیم گیری کرد.
1-4- اهداف مشخص پژوهش (شامل اهداف کلی، ویژه و کاربردی)
هدف کلی: کاربرد سرمایه فکری بر مدل تنگدستی مالی با استفاده از شبکه عصبی
اهدف ویژه
تعیین میزان تاثیر سرمایه فکری با بازده حقوق صاحبان سهام در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار
تعیین میزان تاثیر سرمایه فکری بر بازده داراییهای در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار
تعیین میزان تاثیر سرمایه فکری بر بهرهوری کارکنان در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار
تعیین میزان تاثیر سرمایه بر نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار
تعیین میزان تاثیر ضریب ارزش افزوده فکری بر سود هر سهم در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار
اهداف کاربردی
هدف کاربردی این پژوهش شناسایی رفتار غیر خطی سهام در واکنش به متغییر های مختلف است تا با طراحی مدل های مناسب توانایی و قدرت پیش بینی مدل افزایش و ارتقاء می یابد. هدف دیگر از ارائه این پژوهش کمک به عمق بخشیدن به بازار سرمایه ایران و ایجاد کارآیی در این بازار است زیرا که نقش اطلاعات در تصیم گیری های مالی از اهمیت بسزای برخوردار است .هدف سوم جستجو برای یافتن روش های نوین و پویای تجزیه وتحلیل اطلاعات و پردازش صحیح آنها برای رسیدن به تصمیم گیری مطلوب خواهد بود .
بهره وران و ذینفعان : تمامی کسانی که اقدام به سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران می کنند و همچنین تمامی کارگزاران و سهامداران بورس اورق بهادار ایران و کلیه افراد ذینفع و ذی علاقه .
1-5- فرضیه های پژوهش
به دو دسته فرضیه اصلی و فرعی تقسیم می شود:
فرضیه اصلی:
سرمایه فکری با بازده حقوق صاحبان سهام در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار رابطه معنی دار دارد.
فرضیه فرعی
کارایی سرمایه ساختاری با بازده حقوق صاحبان سهام رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه انسانی با بازده حقوق صاحبان سهام رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه به کارگرفته شده با بازده حقوق صاحبان سهام رابطه معنی داری دارد.
فرضیه اصلی
سرمایه فکری با بازده داراییهای در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار رابطه معنی دار دارد.
فرضیه فرعی
کارایی سرمایه ساختاری با بازده دارایی ها رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه انسانی با بازده دارایی ها رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه به کارگرفته شده با بازده دارایی ها رابطه معنی داری دارد.
فرضیه اصلی
سرمایه فکری با بهرهوری کارکنان در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار رابطه معنی دار دارد.
فرضیه فرعی
کارایی سرمایه ساختاری با بهرهوری کارکنان رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه انسانی با بهرهوری کارکنان رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه به کارگرفته شده با بهرهوری کارکنان رابطه معنی داری دارد.
فرضیه اصلی
سرمایه با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار رابطه معنی دار دارد.
فرضیه فرعی
کارایی سرمایه ساختاری با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه انسانی با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه بکارگرفته شده با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم رابطه معنی داری دارد.
فرضیه اصلی
ضریب ارزش افزوده فکری با سود هر سهم در شرکت‌های ورشکسته بورس اوراق بهادار رابطه معنی داری دارد.
فرضیه فرعی
کارایی سرمایه ساختاری با سود هر سهم رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه انسانی با سود هر سهم رابطه معنی داری دارد.
کارایی سرمایه بکارگرفته شده با سود هر سهم رابطه معنی داری دارد.
1-6- تعریف مفهومی و عملیاتی متغییر های پژوهش
1-6-1- تعاریف مفهومی
سرمایه فکری
استوارت اعتقاد دارد سرمایه فکری مجموعه از دانش ، اطلاعات ، داراییهای فکری تجربه رقابت و یادگیری سازمان است که می تواند برای ایجاد ثروت به کار گرفته شود در واقع سرمایه فکری تمامی کارکنان ، دانش سازمانی و توانایی های آن را برای ایجاد ارزش افزوده در بر می گیرد و باعث منافع رقابتی مستمر می شود (قلیچ لی و مشبکی،1385). بنتیس سرمایه فکری را به عنوان مجموعه ای از دارایی های نا مشهود (منابع، توانایی ها ،رقابت) تعریف می کند که از عملکرد سازمانی و ایجاد ارزش به دست می آیند(بنتیس،1998). ادینسون ومالون سرمایه فکری را اطلاعات و دانش به کار برده شده برای کار کردن، جهت ایجاد ارزش تعریف می کنند(واسیلی 2008). بنتیس و هالند در مقاله خود در سال 2002 سرمایه فکری را این طور تعریف می کنند: سرمایه فکری ذخیره ای از دانش را که در نقطه خاصی از زمان که در یک سازمان وجود دارد نشان می دهد در این تعریف ارتباط بین سرمایه فکری و یادگیری سازمانی مورد توجه قرار گرفته است (واسیلی 2008).
ضریب ارزش افزوده فکری
به گفته پالیک(2004) سرمایه فکری نمی تواند به تنهایی ایجاد ارزش کند و لاز م است که سرمایه فیزیکی شرکت برای بررسی ارزش افزوده ایجاد شده توسط منابع شرکت به حساب گرفته شود. در نتیجه با توجه به نقش سرمایه فکری در ایجاد ارزش، پالیک(1998) یک روش جدید برای اندازه گیری سرمایه فکری شرکت ها ایجاد کرد که ضریب ارزش افزوده فکری نام دارد. این روش از این جهت اهمیت دارد که سهم هر منبع (انسانی، ساختاری و فیزیکی) را درایجاد ارزش افزوده برای شرکت را انداز ه گیری می کند.
در این پژوهش بر اساس روش پالیک ، از ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) برای اندازه گیری سرمایه فکری شرکت ها استفاده می شود. محاسبه ضریب ارزش افزوده فکری مراحل مختلفی دارد. اولین مرحله محاسبه قدرت شرکت برای ایجاد ارزش افزوده است. بر اساس تئوری ذینفعان، ارزش افزوده (VA) را می توان با اضافه کردن هزینه های حقوق و هزینه های بهره به سود قبل از مالیات محاسبه کرد (ریاحی- بلکویی،2003).
کارایی سرمایه بکارگرفته شده
این ضریب نشان دهنده ارزش افزوده ایجاد شده ناشی از بکارگیری دارایی های فیزیکی مشهود است. یعنی به ازای یک ریال دارایی فیزیکی مشهود چند ریال ارزش افزوده حاصل می شود(عباسی ، 1389).
کارایی سرمایه انسانی
این ضریب نشان دهنده ارزش افزوده ایجاد شده توسط کارکنان است و به آن معنی است که به ازاء یک ریال هزینه حقوق و دستمزد پرداختی چند ریال ارزش افزوده حاصل شده است. (عباسی ، 1389).
کارایی سرمایه ساختاری
این ضریب نشان دهنده ارزش افزوده ایجاد شده ناشی از فرآیندها و ساختارهای موجود در شرکت است.این به آن معنی است که چند درصد ازارزش افزوده شرکت ناشی ازسرمایه ساختاری است(عباسی ، 1389).
حقوق صاحبان سهام
حقوق صاحبان سهام معرف علایق صاحبان اصلی موسسه نسبت به خالص دارائی های موسسه است. حقوق صاحبان سهام باقیمانده منافع صاحبان اصلی موسسه را از دارائی های موسسه که پس از کسر بدهی های ان موسسه بدست آمده است نشان می دهد. در یک موسسه تجاری حقوق صاحبان سهام دراصل منافع صاحبان اصلی موسسه را نشان می دهد. درحسابداری حقوق صاحبان سهام اهداف اصلی زیر دنبال می شود(ایستوود و همکاران، 2008) .
تعیین منابع سرمایه موسسه
تعیین سرمایه قانونی و ثبت شده
تعیین سود سهامی که می تواند بین صاحبان سهام توزیع شود.
ورشکستگی
در این پژوهش منظور از ورشکستگی همان تنگدستسی مالی می باشد لذا توضیحات پیرامون این مبحث در بر گیرنده این واژه می باشد.در متون علمی، از ورشکستگی تعاریف مختلفی شده است. در ادامه به چند تعریف از دیدگاه های تجاری و حقوقی اشاره خواهد شد.
ورشکستگی، اقدامی قانونی که به موجب آن بطور کلی یک بدهکار عاجز از پرداخت بدهی خود به سود طلبکاران ضبط میشود (منوچهر فرهنگ، ۱۳۷۴ .(ورشکستگی هنگامی رخ میدهد که بدهی های یک شرکت از ارزش دارائی های موجود در شرکت تجاوز کند(جیت من، 1996). از نظر حقوقی، ورشکستگی عبارت است از این که بدهکار از کل دارایی خود به نفع طلبکار صرف‌نظر کند. ولی هرگاه از ورشکستگی برائت حاصل کند. می‌تواند مجدداً کار خود را آغاز کند ( قائم مقام فراهانی، ۱۳۶۸.(
در بورس اوراق بهادار تهران، ملاک ورشکستگی و خروج شرکت ها از بورس، ماده ۱۴۱ قانون تجارت اصلاحی است. در این ماده آمده است: اگر بر اثر زیان های وارده، حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را دعوت کند تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت، مورد شور و راءی واقع شود. هرگاه مجمع مزبور راءی به انحلال شرکت ندهد، باید درهمان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون، سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد (منصور، ۱۳۷۷).
بازده دارایی
بازده دارایی ها یک شاخص از چگونگی سودآوری شرکت وابسته به کل دارایی های آن شرکت می باشد .
بازده دارایی یک ایده درباره مدیریت کارآمد در رابطه با استفاده از دارایی ها در جهت تولید سود (دارایی های مولد) به ما می دهد، که از طریق تقسیم سود سالیانه به کل دارایی شرکت محاسبه می شود.
بازده دارایی به شما می گوید چه مقدار سود از دارایی های سرمایه گذاری شده بدست آمده است . بازده دارایی به شدت وابسته به صنعت می باشد و به این دلیل هنگامی که از بازده دارایی به عنوان مقیاسی برای مقایسه استفاده می شود بهتر است در برابر مقدار بازده دارایی های گذشته شرکت یا بازده دارایی شرکت مشابه، مقایسه ای صورت پذیرد(شارما و همکاران، 2007).
بهره وری
به نظر می رسد اصطلاح بهره وری، برای اولین بار در نوشته ها و عقاید اندیشمندان اقتصادی مکتب مرکانت یلیسم (سوداگری) مطرح شده باشد، اما در اینکه ابتدا این واژه چگونه وارد ادبیات
پایان نامه عملکرد شغلی کارکنان:ابعاد توانمندسازی
ابعاد توانمندسازی روانشناختی :
معناداری : معناداری بیانگر ارزش اهداف یا مقاصد کاری است که در رابطه با معیارها و آرمانهای شخصی فرد مورد قضاوت قرار می‌گیرد (توماس و ولتهوس، 1990). معناداری مستلزم تطابق بین نیازمندی های نقش شغلی و اعتقادات باورها، ارزشها و رفتارها میباشد (اسپریتزر،1995). هاکمن والدهام(1980) بیان می‌دارند که شخص هنگامی احساس معناداری میکند که با توجه به نظام ارزشی خود فعالیت ارزشمند و مهمی را انجام دهد. به عبارتی ، معناداری نوعی احساس تعهد در مورد انجام وظایف است. کانگر و کانگونگو(1988) استدلال نمودند که اطلاعات عملکرد احتمالا باورهای هدفمندی و معناداری افراد را استحکام می بخشد. یک نظام اندازهگیری عملکردی جامع قوی می‌تواند در مدیران واحدهای تجاری این باور را ایجاد نماید که مشاغل آنها معناداری بیشتری دارد و بدین ترتیب به آنها کمک می نماید که تعیین کنند چگونه کارشان در حوزه های گسترده تر سازمانی مناسب و شایسته است. بدون وجود اطلاعات جامعی دربارۀ عملکرد مدیران واحدهای تجاری برای کارشان در سازمان ارزش کمتری قائل شده و بنابراین سطوح پائین تری از معناداری را تجربه
| zusa.ir |
خواهند نمود(اسپریتزر، 2008) .
شایستگی: شایستگی یا خودکارآمدی عقیده یا باور فرد در مورد توانائی اش برای انجام ماهرانۀ فعالیتهایش میباشد (گیست، 1987). شایستگی مشابه باورهای کارآیی، تسلط شخصی یا انتظار تلاش و کوشش و عملکرد میباشد (بندورا، 1989). این بعد از طرف توماس و ولتهوس (1990) به این علت که کارآیی تخصصی برای نقش کاری در کانون توجه این پژوهشگران بوده است نه کارآیی کلی، به جای خودکارآمدی، شایستگی نامیده شده است و میشل(1992) استدلال نمودند که باورهای شایستگی از طریق فراهم شدن اطلاعات عملکردی برای افراد در سازمانها استحکام می‌یابند. این امر به خاطر این است که اطلاعات عملکردی توانائی افراد برای ارزیابی ظرفیت های عملکردی شان را بهبود می بخشد.
نظام اندازهگیری عملکردی جامع قوی تر به واسطه فراهم ساختن اطلاعات دربارۀ اعمال واحد تجاری و روابط آنها با راهبردها و مجموعه ارزشها، آگاهی بهتری از نتایج فراهم می سازد و بدین ترتیب به صورت بنیادی احساس شایستگی را تقویت میکند (ایلگن، فیشر و تیلور، 1979). در مقابل یک نظام اندازهگیری عملکردی ضعیف، اطلاعات ناکافی در مورد نتایج فراهم می‌آورد و بنابراین باور مدیران واحدهای تجاری را مورد توانائی شان برای انجام وظایف، کاهش میدهد (کانگر و کانونگو، 1988؛ توماس و ولتهوس 1990؛ به نقل از نواصر، 1387) .
خودمختاری: خودمختاری احساس فرد از داشتن اختیار برای شروع و تنظیم فعالیتهای کاری میباشد(دسی و ریان، 1989). خودمختاری به معنای داشتن اختیار برای آغاز و ادامه رفتارها و فرآیندهای کاری مانند تصمیم گیری در مورد روش های کار، خط مشی ها و تلاش و کوشش ها میباشد (بل و استاو، 1989؛ به نقل از اسپریتزر، 1995؛ اسپکتور، 2000). برای اینکه مدیران بتوانند عملکرد خودشان را هدایت نمایند باید اطلاعات کافی و آگاهی کافی از نتایج عملکردی داشته باشند(لاولر، 1992) .
