وبلاگ

اختلالات اضطراب:

 

اضطراب را در واقع همه انسانها تجربه می‏کنند. اضطراب یک علامت هشدار دهنده است، خبر از خطری قریب‏الوقوع می‏دهد و شخص را برای مقابله آماده می‏سازد ترس، علامت هشدار دهنده مشابه، از اضطراب با خصوصیات زیر تفکیک می‏شود: ترس واکنش به تهدیدی معلوم، خارجی، و از نظر منشأ بدون تعارض است. اضطراب واکنش در مقابل خطری نامعلوم، درونی، مبهم، و از نظر منشأ همراه با تعارض است. (کاپلان و سادوک، ۲۰۰۷: ۱۶۵)

شروع اختلال هراس معمولاً در اواخر نوجوانی و اوان جوانی است، هر چند شروع در دوران کودکی، و اوایل نوجوانی، و میان‏سالی گزارش شده است (DSM-IV-TR، ۲۰۰۰: ۶۴۹).

 

اختلالات هراس و گذرهراس: حمله شدید و حاد اضطراب همراه با احساس فنای قریب‌الوقوع به اختلال هراس[۱] معروف است. اضطراب با دوره‌های مجزای ترس که دفعات آن از چند حمله در یک روز تا حملات محدود در یک سال متغیر است، مشخص می‌باشد (پورافکاری، ۱۳۹۱: ۱۷۵).

 

همه‌گیری‌شناسی: مطالعات همه‌گیری شناسی میزان شیوع اختلال هراس را در طول عمر ۱ تا ۴ درصد و میزان شیوع در ۶ ماه تقریباً ۵/۰ تا ۱ درصد و برای حملات هراس ۳ تا ۶/۵ درصد است (پورافکاری، ۱۳۹۱: ۱۷۸).

 

درمان:

با درمان، اکثر بیماران بهبود چشمگیر در علائم اختلال هراس پیدا می‏کنند. دو تا از مؤثرترین روش‌های درمانی عبارتند از: درمان دارویی و درمان‏شناختی رفتاری، گروه‏درمانی و روان‏درمانی خانواده ممکن است برای بیماران و خانواده آن‏ها در سازش به این موقعیت که اختلال وجود دارد و نیز تطابق با مشکلات روانی اجتماعی که ممکن است اختلال تسریع کرده باشد کمک کننده باشد. سایر درمانهای اختلالات اضطراب عبارتند از : شناخت درمانی، تن آرامی کار بردی، آموزش تنفسی، مواجهه زنده ( رضاعی، ۱۳۹۱: ۱۳۲).

 

فوبی خاص و فوبی اجتماعی :

اصطلاح فوبی[۲] به ترس شدید از یک شیء یا موقعیت یا وضعیت اطلاق می‏شود. فوبی خاص ترس شدید و پایدار از یک شی یا موقعیت است. در حالی که فوبی اجتماعی ترس شدید و مستمر از موقعیت‏هایی است که در آن حالت ممکن است شرمندگی روی دهد (Kaplan & Sadock’s, 2007: 189).

 

همه‏گیری‏شناسی

مطالعات همه‏گیری‏شناسی اخیر به این نتیجه رسیده‏اند که فوبی‏ها شایع‏ترین اختلالات روانی هستند. تخمیناً ۵ تا ۱۰ درصد جمعیت مبتلا به این اختلالات ناراحتی برانگیز و گاهی ناتوان کننده هستند. تخمین‏هایی که کمتر محتاطانه بوده‏اند، در حد ۲۵ درصد جمعیت ارائه شده‏اند. (پورافکاری، ۱۳۹۱: ۱۹۳)

فوبی خاص شایع‏تر از فوبی اجتماعی است. فوبی خاص شایع‏ترین اختلال روانی بین زن‏ها و دومین اختلال شایع روانی، پس از اختلالات وابسته به مواد، بین مردها است. (DSM-IV-TR، ۲۰۰۰: ۶۶۴)

 

درمان

رضاعی (۱۳۹۱) هیپنوتیزم، درمان حمایتی، و روان‏درمانی خانواده ممکن است در درمان اختلالات فوبیک مفید واقع گردند.

 

اختلال وسواسی- جبری

اختلال وسواسی جبری (OCD) با گروه متنوعی از علائم که شامل افکار مزاحم، تشریفات، اشتغال‏های ذهنی، و اعمال وسواسی است تظاهر می‏کند (DSM-IV-TR، ۲۰۰۰: ۶۷۰).

 

همه‏گیری‏شناسی

پورافکاری (۱۳۹۱) عنوان می‏کند که، شیوع اختلال وسواسی- جبری در طول عمر در جمعیت کلی ۲ تا ۳ درصد تخمین زده می‏شود.

 

درمان‏ها

رضاعی (۱۳۹۱) روان‏درمانی خانواده را غالباً در حمایت خانواده کمک به کاهش ناهماهنگی زناشوئی که از اختلال (وسواسی- جبری) ناشی شده است، و ساختن اتحاد درمانی با اعضاء سالم خانواده به نفع- بیمار، مفید می‏داند.

-  گروه‏درمانی به عنوان سیستم حمایتی برای بعضی از بیماران کمک کننده است.

- برای بیماران بسیار مقاوم، الکتروشوک درمانی و جراحی روانی را می‏توان در نظر گرفت. ECT به قدر جراحی روانی مؤثر نیست، اما حتماً باید قبل از آن آزمایش شود. رایج‏ترین عمل جراحی برای اختلال وسواسی- جبری سینگولاتومی است که در ۲۵ تا ۳۰ درصد بیماران مقاوم به سایر درمان‏ها مؤثر است.

- سایر روش‌های جراحی (نظیر تراکتوتومی زیر هسته دمدار، که به کپسولوتومی هم معروف است) نیز برای این منظور مورد استفاده قرار گرفته است. روش‌های غیر تهاجمی جراحی نظیر کاشتن الکترودها در نقاط مختلف هسته‏های قاعده‏ای (تحریک عمقی مغز) برای درمان OCD و اختلال توره تحت بررسی هستند. همه این روش‌ها به طور فزاینده با بهره گرفتن از روش‌های استرپاناکتیک هدایت شده با MRI انجام می‏گیرند.

شایع‏ترین عارضه جراحی روانی پیدایش تشنج است که تقریباٌ همیشه با فنی توئین[۳] کنترل می‏شود. بعضی از بیماران که به جراحی روانی به تنهایی پاسخ نمی‏دهند و قبل از عمل نیز به رفتار درمانی و دارودرمانی پاسخ نداده‏اند، پس از جراحی روانی به درمان دارویی یا رفتار درمانی پاسخ می‏دهند (رضاعی، ۱۳۹۱: ۱۹۱).

 

 

[۱] - panic disorder

[۲] - phobia

[۳] - Dilatin