تابستان 1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
چکیده:. 1
فصل یکم
کلیات پژوهش
مقدمه:. 3
بیان مساله:. 5
ضرورت واهمیت پژوهش :. 7
اهداف تحقیق:. 10
فرضیه های تحقیق:. 11
متغیرها :. 11
تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی :. 11
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
پیش درآمد:. 16
ادبیات تحقیق :. 16
تعریف رسانه های آموزشی :. 16
تاریخچه رسانه هاوچندرسانه ای در ایران:. 17
ویژگی های یک رسانه آموزشی مناسب :. 18
کاربرد چند رسانه ای ها در آموزش :. 19
تعریف یادگیری :. 21
تفاوت یادگیری وآموزش :. 22
اصول یادگیری :. 23
شرایط یادگیری :. 24
یادداری :. 25
نقش حواس در یادگیری ویادداری :. 26
چند رسانه ای های آموزشی :. 29
پیشینه پژوهش :. 30
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
پیش درآمد فصل سوم:. 36
روش پژوهش :. 36
ویژگی های ساختار نرم افزار :. 38
متغیر ها :. 39
جامعه آماری :. 39
نمونه وروش نمونه گیری :. 39
روش اجرا :. 40
روش جمع آوری اطلاعات :. 40
روایی وپایایی :. 40
محتوای آزمون :. 41
ابزار گردآوری دادهها:. 41
روش ها وابزار تجزیه وتحلیل داده ها :. 42
فصل چهارم
تجزیه وتحلیل یافته ها
پیش درآمد فصل چهارم:. 44
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
پیش درآمد فصل پنجم:. 65
خلاصه پژوهش:. 65
بحث و نتیجه گیری :. 66
پیشنهادات:. 69
محدودیت های پژوهش :. 71
منابع:. 72
چکیده:
هدف اصلی پژوهش حاضر، تاثیربه کارگیری نرم افزار آموزشی بر یادگیری ویادداری مفاهیم درس علوم تجربی پایه ششم و مقایسه آن با روش سنتی درمدارس دخترانه مقطع ابتدایی شهر کرمانشاه می باشد. پژوهش حاضراز نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر ابتدایی پایه ششم شهر کرمانشاه است، که درابتدا از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین سه ناحیه یک ناحیه انتخاب و به شیوه نمونه گیری در دسترس تعداد 60 نفر از دانش آموزان پایه ششم انتخاب وبه طرز تصادفی در دو گروه آزمایش وگواه انتصاب شدند. برای تدریس در گروه آزمایش از نرم افزارآموزشی محقق ساخته وبرای گروه گواه از روش تدریس مرسوم استفاده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پیش آزمون وپس آزمون و آزمون یادداری محقق ساخته می باشد. برای تجزیه وتحلیل داده های حاصل از نمرات پیش آزمون وپس آزمون دو گروه از آزمون t گروه های مستقل وآزمون تحلیل کوواریانس استفاده.به منظور تحلیل اطلاعات آزمون یادداری میانگین نمرات دو گروه از آزمون تی گروه های مستقل استفاده شد.نتایج نشان داد که عملکرد دانش آموزانی که به وسیله نرم افزار آموزشی،آموزش دیده اند در مقایسه با دانش آموزانی که به شیوه سنتی آموزش دیده اند ، در یادگیری به طور معناداری بهتر بود وهمچنین عملکرد گروه آزمایش در مرحله پی گیری به طرز معناداری از گروه گواه بهتر بود
کلیدواژه: درس افزار،یادگیری،یادداری،آموزش سنتی
فصل یکم
کلیات پژوهش
مقدمه:
دنیای کنونی روز به روز در حال تحول وپیشرفت است .تکنولوژی همه ابعاد زندگی بشر را تحت تاثیر قرارداده ، و آموزش وپرورش نیز از این مقوله مستثنی نیست . تحولات اخیر و پیشرفت جهان امروز را به جرات می توان به تعلیم وتربیت نسبت داد . تعلیم وتربیت همواره در جستجوی پاسخ به این پرسش بوده است که چگونه می توان اقشار مختلف یک جامعه را آگاه کرد و آنها رادر این پهنه عظیم پیش برد.آموزش از اساسی ترین نیازهای بشر است، بدون آموزش، هیچ جامعه ای نمی تواند به بقای خود ادامه دهد. آموزش نمی تواند با کوشش وخطا شکل گیرد ، آموزش سودمند نیازمند طرح وبرنامه است( نوروزی ، رضوی، 1390، 9)فن آوری اطلاعات وارتباطات در مدت زمان کوتاهی که از پیدایش آن می گذرد ، توانسته است تغییرات فراوانی را در شیوه زندگی بشر به وجود آورد.یکی از زمینه هایی که سهم عمده ای از این تغیرات را به خوداختصاص داده است ، یادگیری است .استفاده از فن آوری اطلاعات وارتباطات در زمینه یادگیری منجر به ظهور حیطه نوینی تحت عنوان ،آموزش الکترونیکی یا یادگیری الکترونیکی شده است.در این شیوه محتوای دروس در چارچوب یک برنامه آموزشی و با استفاده از عناصر متنی ،تصویری وگرافیکی به صورت جذاب تهیه می شود.در سال های اخیر شواهد تجربی زیادی نشان داده که ارائه چند رسانه ای ها در آموزش به عنوان یک میانجی آموزشی بر اساس نظریه شناختی که آن را پشتیبانی می کند وطراحی آموزشی هدایت شده می تواند تاثیر بیشتری در فرایند یادگیری داشته باشد(سیادتی،تقی یار،1385). امروزه طراحی
آموزشی به عنوان یک رشته مهم وبسیار مورد استفاده در تکنولوژی آموزشی مطرح است . تکنولوژی آموزشی با به کار گیری پایه های نظری روان شناسی یادگیری در روان شناسی تربیتی، از روش های موجود در حوزه طراحی آموزشی استفاده می کند. نتیجه این تعامل ایجاد یک برنامه آموزش است .دنیای آموزش وپرورش امروز، نقطه توجه خود را از تدریس به یادگیری معطوف کرده است این رویکرد، یادگیری را محور وپایه همه برنامه ها، سیاست هاوخط مشی های آموزشی قرار می دهد. لازمه تحقق هدف های چنین رویکردی با توجه به دانش گسترده فن آوری اطلاعاتی، بهره وری از تمام امکانات و فن آوری های غنی در دسترس است(رئیس دانا، 1381). همپای پیشرفت روز افزون فناوری اطلاعات وارتباطات، کاربرد آن نیز در جامعه توسعه یافته است. استفاده از فناوری آموزشی وچند رسانه ای ها در فرایند یاددهی- یادگیری، به سبب دارا بودن قابلیت هایی به عنوان ابزاری کارآمد در فرایند آموزش ویادگیری کلاس های درس مرسوم است. این قابلیت ها عبارتند از: استفاده از حواس چند گانه برای ایجاد یادگیری، تمرین بیشتر برای رسیدن به حد تسلط، تسهیل مشارکت بین یادگیرندگان، ایجاد تعامل بین کاربر و موضوع در آموزش.از این جهت است که توجه به طراحی محیط های یادگیری چند رسانه ای اهمیت فزاینده ای یافته است. (لیند ستروم[1]،1994، به نقل از غمین،نوروزی،1390). در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات، نظام های آموزشی از یک سو به باز اندیشی وبازسازی برنامه درسی برای تسلط بر سواد رایانه ای واز سوی دیگر ،به تجدید حیات وغنی سازی محیط یادگیری برای برقراری تعامل میان یادگیرنده ومنابع یادگیری الزام دارند. از این رو باز نگری در شیوه های سنتی تدریس وجایگزینی آنها با شیوه های نو برای تجهیز یادگیرنده به مهارت های شناختی ضرورت دارد. این مهارت ها لازمه استفاده از منابع عرضه شده در محیط های رایانه ای ودستیابی به کیفیت در یادگیری مداومند(شیخ زاده، مهرمحمدی، 1384)
بیان مساله:
امروزه نیاز به روش های نوین تدریس با توجه به پیشرفت روز افزون علم وفن آوری احساس می شود، باید به دنبال روش های تدریسی بود تا بتوان دانش آموزان را از حفظ طوطی وار به سوی یادگیری سوق داد. استفاده از روش های فعال تدریس کمک شایانی به دانش آموزان ومعلمان می کند.روش های فعال تدریس ، روش هایی هستند که فعالیت ذهنی دانش آموز را در زمینه های نیاز های عمومی بر می انگیزد. در این روش ها علاوه برفراهم نمودن شرایط گوناگون باید یادگیری را ازطریق ترغیب وتحریک دانش آموزان در آنان ایجاد نمود و تمام پیام های تربیتی و آموزشی را متناسب با کانون رغبت وعلاقه کودکان منتقل نمود چرا که اصولا هیچ تغییری در رفتار یادگیرنده رخ نمی دهد مگر اینکه از میل درونی و رغبت طبیعی آنان سرچشمه گرفته باشد (کریمی،60،1383).در دهه های اخیر، جهان شاهد پیشرفت سریع فناوری به ویژه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بوده است. یکی از کاربرد های این فناوری، بهره گیری از آن در آموزش و
چکیده
توجه به ورزش و فعالیت بدنی به عنوان راهکار اصلی پیشگیری و نیز درمان بسیاری از بیماریها محسوب شده و عامل ایجاد سلامت عمومی و کاهش سطح ناتوانی در جمعیت بیمار میگردد. از این رو باشگاههای ورزشی میتوانند کسب و کارهای سوددهی برای کارآفرینان بوده و یک کارآفرینی اجتماعی با هدف کمک به ارتقا سلامت جامعه و کاهش بیماریها محسوب شوند و در این راستا تهیهی یک مدل کسب و کار مناسب به پیشرفت هرچه بیشتر این باشگاهها کمک خواهد کرد و نوآوری مستمر در این مدل به حفظ مزیت رقابتی باشگاه خواهد انجامید. به همین منظور هدف اصلی این تحقیق استخراج مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی بوده است. جامعهی آماری تحقیق حاضر را مدیران کلیهی باشگاههای ورزشی بانوان مستقر در شرق و شمال تهران تشکیل میدهند. روش جمع آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و شبکه جهانی اینترنت و روش مصاحبه بوده است. دادههای این تحقیق از نوع کیفی بوده و در این پژوهش از تحلیل موضوعی یا تماتیک برای تحلیل دادههای کیفی استفاده شد.یافته های این پژوهش دستههای مفهومی اصلی مدل کسب و کار باشگاه ها هستند که با توجه به تمهای استخراج شده از مدل کسب و کار استروالدر استخراج گردید وشامل: سلامتی و تندرستی، تناسب اندام، کاربردی بودن، شادابی، اوقات فراغت، کسب اعتماد به نفس، ارائه ی خدمات با کیفیت، تبلیغات در رسانهها، تبلیغات در سازمان های خاص، روابط صادقانه، نطرخواهی، تجهیزات مدرن، سیستم های تهویه مناسب، سویس های ایاب و ذهاب که به تفصیل در فصل پنجم به این موضوع پرداختیم. در پایان پیشنهادات اجرایی به جامعهی محققین، کارآفرینان و مدیران ارشد و متخصص ورزشی ارائه گردید.
کلمات کلیدی: مدل کسب و کار، مشتری، زیر ساختار، مالی، محصول، باشگاه ورزشی
فهرست عناوین
فهرست عناوین خ
فهرست شکلها ر
فهرست جداول. ز
فصل 1- …………………… 1
1-1- مقدمه………. 2
1-2- بیان مسأله. 4
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 5
1-3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری.. 5
1-3-2- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی.. 5
1-4- اهداف تحقیق.. 5
1-5- فرضیههای تحقیق.. 6
1-6- تعریف عملیاتی واژگان کلیدی.. 6
فصل 2- …………………. 8
2-1- مقدمه……. 9
2-2- مفهوم ورزش… 9
2-3- تاریخچه ورزش در جهان. 10
2-4- تاریخچه ورزش در ایران. 11
2-5- صنعت ورزش و باشگاههای ورزشی.. 12
2-6- ورزش بانوان. 17
2-7- تعریف کسب و کار. 17
2-8- تعاریف مدل کسب و کار. 18
2-9- مدل کسب و کار. 20
2-10- اجزای مدل کسب و کار. 22
2-11- بخش سوم: پیشینه تحقیق.. 30
2-11-1- پیشینه تحقیقات خارجی انجام شده 30
2-11-2- پیشینه تحقیقات داخلی انجام شده 33
فصل 3- …………………… 41
3-1- مقدمه…….. 42
3-2- فرضیهها یا سؤالهای تحقیق.. 42
3-3- جامعهی آماری.. 43
3-4- نمونه آماری تحقیق.. 43
3-5- ابزارهای گردآوری اطلاعات (دادهها) 44
3-6- روش تحقیق.. 44
3-6-1- روش تحقیق کمی و ویژگیهای آن. 44
3-6-2- روش تحقیق کیفی و ویژگیهای آن. 45
3-7- ویژگیهای رویکرد کمی و کیفی تحقیق.. 47
3-8- انواع دادههای کیفی.. 48
3-8-1- مصاحبه………… 49
3-9- تجزیه و تحلیل دادههای کیفی.. 51
3-10- تحلیل تماتیک یا موضوعی.. 51
فصل 4- ………………….. 54
4-1- مقدمه…….. 55
4-2- معرفی تمهای استخراجی از مدل کسب و کار استروالدر. 55
4-3- دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تمهای استخراج شده از مدل کسب و کار استروالدر. 58
4-3-1- ارزش قابل ارائه. 58
4-3-2- مشتریان هدف.. 66
4-3-3- کانالهای ارتباطی.. 68
4-3-4- روابط با مشتریان. 72
4-3-5- فعالیتهای کلیدی.. 76
4-3-6- منابع کلیدی.. 81
4-3-7- شرکای کلیدی.. 85
4-3-8- ساختار هزینهای.. 87
4-3-9- جریان درآمدی.. 89
فصل 5- ……………… 92
5-1- مقدمه……….. 93
5-2- پاسخ به سوال اصلی تحقیق.. 93
5-3- استخراج مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی.. 94
5-4- یافتههای پژوهشی مربوط به سوالات اصلی و فرعی تحقیق.. 95
5-5- پیشنهادات کاربردی تحقیق.. 98
5-6- محدودیتهای تحقیق.. 101
5-7- پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی.. 102
فهرست مراجع 103
فهرست شکلها
شکل 2‑1: سیر تکامل مدل کسب و کار. 20
شکل 2‑2: مدل کسب و کار. 35
شکل 2‑3: اجزای یک مدل کسب و کار از دیدگاه آلن آفوا 36
شکل 2‑4: چارچوبی برای تحلیل منابع سودآوری و مزایای رقابتی، در یک مدل کسب و کار. 37
شکل 3‑1: مراحل تفسیر دادههای کیفی.. 52
شکل 3‑2: طرح عمومی تحلیل تماتیک…. 53
شکل 4‑1: دیدگاه اولیه از هستی شناسی مدل کسب و کار. 56
شکل 4‑2: فرآیند یک مدل کسب و کار را از دیدگاه 57
شکل 5‑1: مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی.. 94
فهرست جداول
جدول 2‑1: تعاریف مختلف مدل کسب و کار. 18
جدول 2‑2: مؤلفههای مدل کسب و کار. 22
جدول 2‑3: اجزای مدل کسب و کار از دیدگاه 25
جدول 2‑4: اجزای مدل کسب و کار از دیدگاه 26
جدول 2‑5: چارچوبها و اجزای ارائه شده برای تعریف مدل کسب و کار. 27
جدول 2‑6: مؤلفههای مدل کسب و کار. 31
جدول 3‑1: ویژگیهای دو روش کیفی و کمی.. 47
جدول 3‑2: انواع دادههای کیفی.. 48
جدول 4‑1: چهار رکن اصلی و نه بلوک مدل کسب و کار. 56
جدول 4‑2: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم. 58
جدول 4‑3: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم کانالهای ارتباطی.. 68
جدول 4‑4: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم روابط با مشتریان. 72
جدول 4‑5: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم فعالیتهای کلیدی.. 76
جدول 4‑6: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم منابع کلیدی.. 81
جدول 4‑7: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم شرکای کلیدی.. 85
جدول 4‑8: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم ساختار هزینهای.. 87
جدول 4‑9: دستههای مفهومی تشکیل دهندهی تم جریان درآمدی.. 89
جدول 5‑1: یافتههای پژوهشی مربوط به سوالات اصلی و فرعی تحقیق.. 95
فصل 1- فصل اول
کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
دنیای متغیر امروز ایجاب میکند که سازمانها برای بقا و رشد خود دست به تلاش مداوم و روزافزون زده و از ابزارهای نوینی که سرعت توسعه و پیشرفتشان را فزونی میبخشند استفاده نمایند. از جمله این ابزارها میتوان به طراحی مدل کسب و کار برای یک سازمان اشاره نمود که این ابزار نه تنها مسیر پیشرفت را برای سازمانها نمایان میسازد بلکه سرعت آنها را در رسیدن به اهدافشان، با مشخص بودن مراحلِ در پیش رو، افزایش میبخشند. یک مدل کسب و کار مجموعه ایست که نشان میدهد یک شرکت چه فعالیتهایی را به چه صورت و در چه زمانی انجام دهد تا با استفاده از منابع خود بتواند ارزش مازاد مشتری خلق کرده و موقعیت مناسبی برای خود کسب کند(آفواه و توسی[1]،2003). مدل کسب و کار یک شرکت در واقع نمایندهی مختصر و ساده شدهی منطق آن کسب و کار است که توصیف می کند یک شرکت چه چیزهایی را به مشتریانش پیشنهاد میدهد، چگونه به مشتریان دست پیدا میکند و چطور با آنها رابطه برقرار میکند؟ از طریق چه منابع، فعالیتها و شراکتهایی به این اهداف میرسد و نهایتاً چگونه درآمد کسب میکند؟(اوستروالدر[2]، 2006).
چگونه طراحی کردن مدل کسب و کار به موضوع مهمی تبدیل گردیده است. اگر افراد دانشگاهی بتوانند روش شناسی اصول طراحی مدلهای کسب و کار را پیشنهاد کنند، کارآفرینان و مدیران قادر خواهند بود بدون هدر دادن مقدار زیادی پول برای تلاشهایی که منجر به شکست میشود، کسب و کار خود را راه اندازی نمایند(سای[3] و همکاران،2011). بررسی نقاط قوت و ضعف مدل کسب و کار، کشف گزینههایی برای نوآوری مدل کسب و کار و پی بردن به راههای تقویت نوآوری مدل کسب و کار از منابع کلیدی مزیت رقابتی در اقتصاد امروز میباشد. یک سازمان موفق باید مدام به بررسی و نوآور نمودن مدل کسب و کار خود از طرق مختلف بپردازد، ازجمله ی این موارد پاسخ به پرسشهای زیر میباشد:
چه مدلهای کسب و کار جدیدی در صنعت شما در حال ظهورند؟
آیا پایه و اساس رقابت در حال تغییر است؟
مدلهای کسب و کار جدید و نفاق افکن از کجا پدیدار میشوند؟ از درون صنعت شما یا از جانب رقبای جدید و صنایع دیگر؟
درجهی تغییر و نوآوری در صنعت شما چه میزان است؟
چه نکاتی را میتوانیم از نوآوریهای موفقِ مدلهای کسب و کار چه در صنعت خودمان و چه در سایر صنایع بیاموزیم؟
آیا شما باعث تغییر در صنعت خود میشوید و یا تغییر بر شما تحمیل میشود؟
آیا یک راه سیستماتیک برای به تصویر کشیدن سناریوهای آیندهی صنعت و نتایج آنها برای استراتژی نوآوری خود دارید؟(گیسن[4] و همکاران،2007).
نگاهی به وضعیت جوامع انسانی در کل جهان نشان میدهد که زندگی نسبت به قرنهای گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. در مقابل این پیشرفتها، یک تغییر مهم در زندگی بشر، کاهش بهکارگیری بدن به دلیل افزایش امکانات و تسهیلات زندگی میباشد. دلیل این مدعا، افزایش شیوع انواع بیماریهای قلبی _ عروقی، اسکلتی، عضلانی و سایر بیماریهای بدون درمان به خصوص در جوامع صنعتی و پیشرفته میباشد. تحقیقات مختلف نشان دادهاند که هر ساله مالیات دهندگان، سنگینی را بابت برخورداری از زندگی بیتحرک پرداخت میکنند، هزینههای درمانی افزایش حق بیمه سلامتی، حق بیمه عمر، بیمه مربوط به بیماری و از کارافتادگی از این جملهاند. مشکلات مادی و افزایش هزینههای زندگی، انسانها را به تلاش واداشته است و در این میان زنان را نیز بکار گرفته و تا آنجا پیش رفته که گروهی از زنان، برخلاف ماهیت بدنی خود به کارهای سنگین مردانه میپردازند (ملدی, 1389). زنان باید در جهت افزایش بهرهوری شغلی و نیز بازده کاری به فعالیت جسمانی منظم پرداخته و تلاش کنند تا بهترین شرایط جسمی و روانی در محل کار و خارج از آن بدست آورند. صاحبنظران بر این عقیدهاند که تمرینات حرکتی و ورزشی برای اکثریت مردم اعم زن و مرد دارای ارزش بسیار است. فعالیت بدنی منظم و متعادل میتواند اثرات مطلوبی بر بدن و روان افراد ایجاد کند(ترابینژاد،1386).
بدین منظور تحقیق در پیش رو با توجه به اهمیت مدلهای کسب و کار در پیشرفت سازمانهای امروزی و ارزش سلامتی روحی و جسمانی افراد در پیش برد اهداف سازمانها، به استخراج مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی به عنوان یک بنگاه اقتصادی در صنعت حیاتی و رو به رشد ورزش، میپردازد.
در این فصل به کلیات پژوهش اعم از بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف پژوهش، فرضیههای پژوهش، تعریف متغیرها و اصطلاحات مورد استفاده در پژوهش میپردازیم.
1-2- بیان مسأله
با توجه به ارزش روزافزون ورزش به عنوان ابزاری برای سلامت جسم، شاداب کنندهی روح و پر کردن اوقات فراغت، اهمیت تمرکز علمی و پژوهشی بر روی ورزش که امروزه به یک صنعت بزرگ تبدیل گردیده است، هر چه بیشتر بارز میگردد(آزموده،1389). به منظور افزایش تمایل این گروه هدف به ورزش و ماندن در این راه و قرار دادن ورزش در برنامهی زندگی روزمره خود، مهمترین امر ارتقا سطح خدمت رسانی باشگاههای ورزشی و نوآورانه ساختن هر چه بیشتر این بنگاههای اقتصادی از راههای مختلف میباشد که میتوان به کارآفرینی در این عرصه به عنوان مهمترین راه اشاره نمود که طراحی یک مدل کسب و کار نو آ ورا نه و هم راستا ساختن آن با تغییرات روزافزون بازارهای اقتصادی امروز، میتواند به کارآفرینانه نمودن هرچه بیشتر این بنگاهها یاری رساند. در این راستا این تحقیق سعی در طراحی یک مدل کسب و کار جامع برای بنگاههای ورزشی استان تهران با الگو قرار دادن مدلهای ارائه شده تا به امروز دارد، باشد که کلید موفقیت بنگاههای ورزشی در این راه پیدا شود؛ بنابراین در این تحقیق ما به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که مدل کسب و کار برای باشگاههای ورزشی دربرگیرندهی چه حوزههایی میباشد؟
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
1-3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری
از آنجایی که معضلاتی همچون چاقی و افسردگی به مقدار زیادی در میان بانوان رو به افزایش میباشد این امر ورزش را به عنوان راه درمانی برای نجات از این معضلات پیش روی بانوان جامعه قرار میدهد(ملدی،1389). این راهِ درمان نه تنها سلامت روحی و جسمی بانوان را ارتقا میدهد بلکه راه حلی مناسب برای ارتقا سطح زندگی ایشان در کنار خانواده و تشویق فرزندان به ورزش از دوران کودکی میباشد.
با مروری بر پروژههای انجام گرفته در کشورمان به ناکافی بودن تحقیقات در این زمینه پی برده میشود و با توجه به لزوم گسترش امر ورزش و ارتقا سطح ارزش آفرینیِ باشگاههای ورزشی، تحقیق در این زمینه امری مهم در کشورمان قلمداد میشود.
1-3-2- اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی
توجه به ورزش و فعالیت بدنی به عنوان راهکار اصلی پیشگیری و نیز درمان بسیاری از بیماریها محسوب شده و عامل ایجاد سلامت عمومی و کاهش سطح ناتوانی در جمعیت بیمار میگردد. از این رو باشگاههای ورزشی میتوانند کسب و کارهای سوددهی برای کارآفرینان بوده و یک کارآفرینی اجتماعی با هدف کمک به ارتقا سلامت جامعه و کاهش بیماریها محسوب شوند و در این راستا تهیهی یک مدل کسب و کار مناسب به پیشرفت هرچه بیشتر این باشگاهها کمک خواهد کرد و نوآوری مستمر در این مدل به حفظ مزیت رقابتی باشگاه خواهد انجامید(اسماعیلی،1380).
1-4- اهداف تحقیق
هدف اصلی
استخراج مدل کسب و کار برای باشگاههای ورزشی بانوان در استان تهران
اهداف فرعی
استخراج حوزهی محصول مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
استخراج حوزهی مالی مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
استخراج حوزهی زیر ساختار مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
استخراج حوزهی مشتری مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
1-5- فرضیههای تحقیق
سمینار برای درجه کارشناسی ارشد
مهندسی شیمی – طراحی فرایند های صنعت نفت
عنوان :
نانوتکنولوژی و کاربرد آن در فرایند های شیمی و الکتروشیمی
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب:
فصل اول (کلیات تحقیق)……………………………………………………………. 1
1-1- مقدمه…………………………………………………………………………… 2
1-2- مسأله اول………………………………………………………………………. 5
1-3- مسأله دوم……………………………………………………………………… 6
1-4- ضرورت تحقیق……………………………………………………………………8
1-5- اهداف تحقیق………………………………………………………………….. 9
1-6- محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………… 9
فصل دوم (مروری بر ادبیات موضوع)………………………………………………. 10
2-1- مقدمه………………………………………………………………………….. 11
2-2- کاربرد تئوری مجموعه های فازی در زنجیره تأمین………………………… 11
2-3- استفاده از استراتژیهای فرابارانداز و ارسال مستقیم در زنجیره تأمین……15
2-4- یکپارچه کردن مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه و استراتژی فرابارانداز..19
2-5-جمع بندی: خلاء در تحقیقات پیشین………………………………………. 21
فصل سوم (مدلسازی و ارائه راه حل) …………………………………………….23
3-1- مقدمه…………………………………………………………………………. 24
3-2- تئوری مجموعه های فازی…………………………………………………… 24
3-4- تعریف مسأله اول…………………………………………………………….. 26
3-4-1- مفروضات مسأله اول……………………………………………………… 27
3-4-2- مدل ریاضی مساله اول…………………………………………………… 28
3-5- رویکرد حل مسأله اول………………………………………………………. 34
3-5-1- پرداختن به محدودیتهای فازی…………………………………………… 34
3-5-2- پرداختن به توابع هدف…………………………………………………… 40
3-6- ضرورت یکپارچه کردن مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه و استراتژی فرابارانداز…42
3-7- تعریف مسأله دوم…………………………………………………………… 43
3-7-1- مفروضات مسأله دوم……………………………………………………. 45
3-7-2- مدل ریاضی مسأله دوم………………………………………………….. 46
3-8- رویکرد حل مسأله دوم………………………………………………………. 53
3-8-1- نحوه نمایش جواب و تولید جمعیت اولیه……………………………….. 54
3-8-2- ارزیابی میزان برازندگی کروموزومها……………………………………… 58
3-8-3- عملگر انتخاب………………………………………………………………. 60
3-7-4- عملگر همگذری……………………………………………………………. 61
3-7-5- عملگر جهش……………………………………………………………….. 62
3-7-6- نحوه اصلاح کروموزومهای نامعتبر………………………………………… 63
3-7-7- روش جستجوی محلی…………………………………………………… 65
فصل چهارم (نتایج محاسباتی و تحلیل)………………………………………… 66
4-1- نتایج محاسباتی مسأله اول………………………………………………… 67
4-2- نتایج محاسباتی مسأله دوم……………………………………………….. 72
4-2-1- تولید مسائل نمونه و تنظیم پارامترهای الگوریتم………………………..73
4-2-2- تحلیل نتایج………………………………………………………………….. 75
فصل پنجم (جمع بندی و تحقیقات آتی)………………………………………….. 82
4-1- جمع بندی……………………………………………………………………… 83
5-2- تحقیقات آتی………………………………………………………………….. 85
منابع…………………………………………………………………………………. 86
چکیده:
در این تحقیق فرآیند مدیریت زنجیره تأمین پنج سطحی، چند محصولی و چند دورهای با تأکید بر نقش استراتژی فرابارانداز و با فرض وجود عدم قطعیت مورد بررسی قرار میگیرد. از این رو، به منظور یکپارچه کردن طرحهای تهیه مواد اولیه، تولید و توزیع در یک افق زمانی میان مدت با در نظر گرفتن عرضه، تولید و تقاضای فازی با هدف حداقل کردن هزینهها و طراحی یک سیستم توزیع به موقع یک مدل ریاضی توسعه داده میشود. در زنجیره تأمین مورد بررسی از استراتژیهای فرابارانداز و ارسال مستقیم برای توزیع محصولات استفاده میشود. همچنین از اعداد فازی مثلثی برای بیان عدم قطعیت موجود در زنجیره و از برنامهریزی محدودیت فازی مبتنی بر شانس و رویکرد حداکثر-حداقل برای تبدیل مدل دو هدفه فازی به یک مدل یک هدفه قطعی
استفاده میشود. مدل یک هدفه قطعی حاصله به وسیله یک نرم افزار تجاری قابل حل میباشد.
علاوه بر این، مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه ورودی و خروجی به منظور بهینه کردن عملیات استراتژی فرابارانداز امری ضروری است. اما از آنجایی که یکپارچه کردن مسیریابی و زمانبندی وسائل نقلیه و استراتژی فرابارانداز در مسئله مذکور باعث افزایش پیچیدگی خواهد شد، لذا به منظور کاهش پیچیدگی مسئله، زنجیرهای با سه سطح مورد بررسی قرار میگیرد. در مدلی که به این منظور ارائه میشود، مسیر و زمان حرکت وسایل نقلیه ورودی از تأمینکنندگان به باراندازهای میانی و همچنین وسایل نقلیه خروجی از باراندازهای میانی به خرده فروشها مشخص میشود. هدف، تخصیص محصولات به تأمینکنندگان و باراندازهای میانی به منظور بهینه کردن مسیر و زمان حرکت وسایل نقلیه ورودی و خروجی و عملیات دستهبندی کردن محصولات در باراندازهای میانی بوده به طوریکه کل هزینه های خرید محصولات، حمل و نقل و نگهداری حداقل شود. همچنین به منظور حل مدل ارائه شده، یک الگوریتم ژنتیک ترکیبی توسعه داده میشود.
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
رقابتی بودن بازارها، معرفی و وجود محصولاتی با عمر کوتاه و بالا بودن انتظارات مشتریان در ارتباط با کیفیت و زمان تحویل محصولات، ایجاب میکنند که محصولات در مقدار، مکان، زمان و قیمت مناسب عرضه شوند که این خود ضرورت ایجاد هماهنگی تولیدکنندگان با تأمینکنندگان مواد اولیه و توزیعکنندگان محصولات را ایجاب میکند.
زنجیره تأمین به عنوان یک ساختار یکپارچه شامل تعدادی از فعالیتها به طور مثال فعالیت خرید، تولید، نگهداری و توزیع میشود. این فعالیتها به منظور تهیه مواد اولیه، تبدیل مواد اولیه به محصولات نهایی و تحویل محصولات به مشتریان انجام میشوند. مدیریت صحیح این فعالیتها موجب بهبود عملکرد زنجیره خواهد شد از این رو مدیریت زنجیره تأمین را میتوان به عنوان مدیریت جریان اطلاعات، محصولات و منابع مالی در زنجیره تعریف کرد [1]. فرآیند برنامهریزی زنجیره تأمین به عنوان یکی از مهمترین فرآیندهای مدیریت زنجیره تأمین به منظور یکپارچه و هماهنگ کردن فعالیتهای مذکور در بین اعضای مختلف زنجیره انجام میشود [2]. برنامهریزی زنجیره تأمین بسته به افق برنامهریزی به سه دسته تقسیمبندی میشود:
– برنامه ریزی استراتژیک: این فاز از برنامهریزی به طراحی ساختار زنجیره تأمین مربوط بوده و افق زمانی مورد بررسی در این فاز بین پنج تا ده سال میباشد.
– برنامه ریزی تاکتیکی (افق زمانی میان مدت): در این سطح از برنامهریزی در ارتباط با استفاده بهینه از ظرفیت منابع مختلف از جمله تأمین کنندگان، تولیدکنندگان و مراکز توزیع تصمیم گیری میشود. افق زمانی مورد بررسی در برنامهریزی تاکتیکی یک تا دو سال است.
– برنامه ریزی عملیاتی: افق زمانی مربوط به این سطح از برنامهریزی هفتگی بوده و در ارتباط با مسائلی از قبیل مسیریابی وسایل نقلیه، برنامه ریزی تولید و توزیع روزانه تصمیم گیری میشود [1].
هدف هر زنجیره تأمین افزایش سودآوری زنجیره از طریق کاهش هزینهها و افزایش سطح
خدمتدهی است. طرح توزیع به عنوان یکی از عوامل ایجاد هزینه در زنجیره تأمین، عملکرد زنجیره را تحت تأثیر قرار داده و تقریبا 30 درصد از قیمت محصول نهایی را شامل میشود [3]. بنابراین استفاده از استراتژیهای مناسب توزیع به منظور کاهش هزینههای حمل و نقل و افزایش سطح
خدمتدهی میتواند باعث افزایش سودآوری زنجیره شود. در میان استراتژیهای مختلف توزیع استراتژی فرابارانداز[1] به عنوان یک تکنیک لجستیک موثر محصولات ارسال شده از تأمینکنندگان مختلف را دریافت کرده و بدون نگهداری موجودی آنها را مطابق با مقصدهایشان به گروههای مشخصی دستهبندی و ارسال میکند. این استراتژی با دستهبندی کردن محصولات و در نتیجه تکمیل ظرفیت وسایل نقلیه باعث کاهش هزینههای حمل و نقل میشود.
از آنجاییکه قرار دادن محصولات مختلف در یک گروه مشخص مستلزم ورود همزمان آنها به بارانداز میانی و منتج به ملاقات مشتریهای مختلف (سفارش دهندگان محصولات) میشود، لذا مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه ورودی و خروجی به منظور بهینه کردن عملیات استراتژی فرابارانداز ضروری است.
از طرفی دیگر، در نظر گرفتن شرایط دنیای واقعی از جمله غیر قابل پیشبینی بودن انتظارات مشتریان و همچنین وجود روابط پیچیده بین اعضای زنجیره، باعث ایجاد یک درجه مهمی از عدم قطعیت در زنجیره تأمین میشود. نادیده گرفتن عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین باعث ضعف در عملکرد زنجیره خواهد شد. بنابراین شناخت منابع ایجاد عدم قطعیت و استفاده از رویکردهای مناسب برای برطرف کردن این عدم قطعیت به منظور افزایش سودآوری زنجیره ضروری است. سه منبع ایجاد عدم قطعیت در زنجیره تامین عبارتند از:
– عدم قطعیت در عرضه: این عدم قطعیت در اثر تغییر در عملکرد تأمینکنندگان به علت تأخیر در تحویلها به وجود میآید.
– عدم قطعیت در فرآیند: این عدم قطعیت از غیر قابل اعتماد بودن فرآیند تولید به دلیل خرابی ناگهانی ماشین آلات، تغییر در عملکرد نیروی انسانی و غیره ناشی میشود.
– عدم قطعیت در تقاضا: این عدم قطعیت مهمترین عامل ایجاد عدم قطعیت در زنجیره تأمین بوده و از نوسانات موجود در تقاضا و پیشبینی نادرست ناشی میشود [4].
رویکردهای تحلیلی (احتمالی)، رویکردهای شبیهسازی و رویکردهای پیوندی بر اساس ترکیبی از مدلهای تحلیلی و شبیهسازی، از جمله رویکردهای مورد استفاده برای برطرف کردن عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین میباشند. مدلهای تعیین شده در این رویکردها، عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین را به وسیله توزیعهای احتمالی به دست آمده از دادههای آماری نمایش میدهند. از آنجایی که استفاده از این رویکردها با مشکلاتی نظیر عدم دسترسی به دادههای آماری قابل اعتماد همراه است استفاده از رویکردهای دیگر ضروری به نظر میرسد. یکی دیگر از رویکردهای مورد استفاده برای برطرف کردن عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین، استفاده از تئوری
مجموعههای فازی است [5]. قابل ذکر است که تئوری مجموعههای فازی علاوه بر برطرف کردن مشکل فوق، دارای تطابق بیشتری با مسائل دنیای واقعی است.
با توجه به توضیحات بالا، واضح است که یکپارچه و هماهنگ کردن طرحهای تهیه مواد اولیه، تولید و توزیع، بررسی منابع ایجاد عدم قطعیت در زنجیره تأمین و استفاده از یک رویکرد مناسب برای برطرف کردن این منابع و همچنین انتخاب استراتژیهای مناسب برای توزیع محصولات از عوامل مهم بقای زنجیره تأمین در بازارهای امروزی هستند.
از این رو در این تحقیق ، یکپارچه کردن طرحهای تهیه مواد اولیه، تولید و توزیع در یک افق زمانی میان مدت در یک زنجیره تأمین پنج سطحی، چند محصولی و چند دورهای با در نظر گرفتن عرضه، تولید و تقاضای فازی با هدف حداقل کردن هزینهها و طراحی یک سیستم توزیع به موقع مورد بررسی قرار میگیرد. در زنجیره تأمین مورد بررسی از استراتژیهای فرابارانداز و ارسال مستقیم برای توزیع محصولات استفاده میشود. استفاده از استراتژی فرابارانداز مستلزم بررسی همزمان مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه ورودی و خروجی میباشد. اما از آنجایی که یکپارچه کردن مسیریابی و زمانبندی وسائل نقلیه و استراتژی فرابارانداز در مسئله مذکور باعث افزایش پیچیدگی خواهد شد، لذا به منظور کاهش پیچیدگی مسئله، زنجیرهای با سطوح کمتر مورد بررسی قرار میگیرد. بنابراین، در این تحقیق دو مسأله مذکور یعنی یکپارچه کردن طرحهای تهیه مواد اولیه، تولید و توزیع و یکپارچه کردن مسیریابی و زمانبندی وسائل نقلیه و استراتژی فرابارانداز به ترتیب تحت عنوانهای مسأله اول و مسأله دوم مورد بررسی قرار میگیرند.
2-1- مسأله اول
مسأله اول عبارت از یکپارچه کردن طرحهای تامین مواد اولیه، تولید و توزیع محصولات در یک افق زمانی میان مدت در یک زنجیره تأمین پنج سطحی (شامل تأمینکنندگان، تولیدکنندگان، مراکز توزیع، باراندازهای میانی[1] و خرده فروشها)، چند محصولی و چند دورهای با در نظر گرفتن پارامترهای فازی (شامل ظرفیت تأمین مواد اولیه، سطح نیروی انسانی در دسترس و ظرفیت ماشین آلات تولیدکنندگان و نیز تقاضای خرده فروشها) و با هدف حداقل کردن هزینهها و طراحی یک سیستم توزیع به موقع[2] است. در این زنجیره برای توزیع محصولات از استراتژیهای فربارانداز و
چکیده
قانون مجازات اسلامی به عنوان یکی از مهم ترین قوانین کیفری در جمهوری اسلامی ایران طی سه دهه سپری شده از انقلاب اسلامی، تغییرات فراوانی را پشت سر نهاده وسالیان متعدد به صورت آزمایشی مورد اجرا قرار میگرفت. طی این مدت همواره حقوقدانان انتقاداتی را بر این قانون داشته اند و از جمله اینکه این قانون باید به قانون دائمی تبدیل شود. بالاخره در سال 1386 لایحه قانون مجازات اسلامی جهت تصویب به عنوان یک قانون دائمی به مجلس شورای اسلامی ارائه گردید . لایحه مجازات اسلامی مشتمل بر چهار بخش کلیات، حدود و قصاص و دیات است. مجازاتهای حدی کاملاً شرعی می باشند و براساس منابع شرعی و فقهی تعیین می شوند مراجعه به منابع فقهی در دو مرحله انجام می شود یکی در مرحله تصویب قوانین که به عهده مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان است و دیگری در مرحله قضا و دادرسی است که به دلیل اهمیت آن اصل 167 قانون اساسی به آن اختصاص یافته است. لایحه مجازات اسلامی در کتاب حدود دارای محاسن زیادی چه از لحاظ شکلی و چه از لحاظ ماهوی در مقایسه با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 می باشد. این لایحه با شرایط و مصالح اجتماعی کنونی، سازگارتر می باشد و به بسیاری از ابهامات موجود درباب حدود پاسخ داده است. در این تحقیق سعی شده تغییرات باب حدود از لایحه مورد بررسی قرار گیرد .
واژگان کلیدی : حد ، لایحه جدید مجازات اسلامی ، محاسن ماهوی ، محاسن شکلی .
مقدمه
از مهم ترین قوانینی که پس از انقلاب اسلامی ، تدوین و به تصویب رسیده قانون مجازات اسلامی است . قانون مجازات اسلامی با وجود این که از قوانین داخلی محسوب می شود اما از جهات بین المللی ، داخلی ، سیاسی و اجتماعی انعکاس وسیعی داشته است . آنچه که اهمیت این قانون را دو چندان می نماید این است که با وصف «اسلامی» توصیف می شود . احتمالاً به دلیل بهره برداری ناپخته و ناقص از منابع فقهی و به دلیل عدم تجربه قانون نویسی در طی سه دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی نتوانسته است قانون نسبتاً دائمی محکم و یا با حداقل تغییرات را به تصویب برساند . تمدید مکرر قانون به طور آزمایشی دلیل این مدعا است ، عده ای این قانون را آئینه تمام نمای جمهوری اسلامی می دانند و معتقدند نارسائی ها ی آن جنجال های سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی مهمی به دنبال دارد ، بنابراین باید با دقت، تامل وتحقیقات بیشتر آن را دنبال نمود . اصلاحات جدید در قانون مجازات اسلامی در بخش های مختلف کشور اعم از دانشگاهها ، مجلس و مراکز پژوهشی مورد بحث قرار گرفته و پیگیری می شود .
الف : ضرورت تحقیق
قانون مجازات اسلامی قانون مادر در حقوق جزا محسوب شده و منبعی پایه ای برای قضات در برخورد و رسیدگی به جرایم در محاکم قضایی است . قضات مراجع رسیدگی کیفری در برخورد با مجرمین به این قانون اصلی استناد می کنند . قانون مجازات اسلامی نقش مهمی در اتخاذ سیاست جنایی تقنینی و قضایی و روش صحیح مقابله و ریشه کنی با جرایم دارد و اگر قانونی کارآمد در کشور اجرا شود ، می توان گفت در طول زمان بسیاری از مشکلات رفع می شود . اکنون در آستانه تغییر قانون مجازات اسلامی قرار داریم و چند صباحی از عمر قانون مجازات اسلامی کنونی نمانده است و در آینده نزدیک قانون جدید لازم الاجرا خواهد شد .
مهم ترین علت تدوین قانون جدید نیاز جامعه است ، زیرا جوامع از لحاظ فرهنگی و اجتماعی و غیره در حال گذار هستند و با مسایل جدید مواجه می شوند که نیاز به تدوین مقررات جدید است و قوانین قدیم یا نسبت به مسائل جدید مقرراتی ندارد یا پاسخگوی مسائل نو نیست .
ب : اهداف تحقیق
هدف از نگارش این تحقیق بیان جنبه های مثبت لایحه در قسمت حدود می باشد . تا کمکی هرچند ناچیز به تصویب قانونی کارآمدتر و به دور از ابهام باشد .
ج : پرسش های تحقیق
1 . نوآوری های شکلی لایحه جدید قانون مجازات کدام است ؟
2 . نوآوری های ماهوی لایحه جدید مجازات اسلامی کدام است ؟
3 . لایحه جدید قانون مجازات اسلامی تا چه میزان در رفع ابهامات تقنینی نسبت به قانون مجازات فعلی موفق عمل کرده است ؟
د : فرضیه های تحقیق
1 . لایحه جدید قانون مجازات اسلامی از نظر شکلی دارای نوآوری هایی از قبیل تفکیک قواعد عام و خاص ، تفکیک مقررات ماهوی و شکلی و انطباق عناوین با مواد ذیل می باشد .
2 . نوآوری های ماهوی لایحه جدید قانون مجازات شامل رفع خلاء های تقنینی ، طرح مقررات ضروری ، انطباق بیشتر مقررات ناظر بر محاربه با موازین فقهی و صیانت از مصالح عمومی جامعه و اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها می باشد .
3 . لایحه جدید قانون مجازات اسلامی تا حدود زیادی در رفع ابهام از مسائل مهمی چون سرقت از مال مشاع ، حد نصاب هر یک از شرکا در سرقت و پذیرش علم قاضی موفق عمل کرده است .
ه : سازماندهی تحقیق
این تحقیق از دو فصل تشکیل شده است. فصل اول دو مبحث دارد که در مبحث اول آن به مفاهیم و تحولات تاریخی در زمینه جرایم مستوجب حد پرداخته شده است. در مبحث دوم این فصل محاسن شکلی لایحه بیان شده و با قانون فعلی مقایسه ای شده است. این محاسن شامل تفکیک قواعد عام و خاص ، تفکیک مقررات ماهوی از مقررات شکلی و انطباق عناوین فصول با مواد مربوطه ذیل آن می باشد . در فصل دوم نوآوری های ماهوی ناظر بر جرایم حدی
در لایحه بررسی شده است . مبحث نخست رفع خلاء های تقنینی گذشته در خصوص علم قاضی در تمامی جرایم حدی ، سرقت از مال مشاع و حد نصاب در مشارکت در سرقت حدی می باشد که بدواً ابهامات موجود در هر مورد بیان شده و دیدگاه لایحه جدید در آن خصوص ذکر شده است .مبحث دوم نوآوری های ناظر بر طرح مقررات ضروری می باشد و مسائل مربوط به مشارکت و معاونت و شروع به جرم در جرایم حدی و مقررات ناظر بر احصان و مقررات مربوط به توبه بررسی شده است . مبحث سوم اصلاحات لایحه در زمینه محاربه و جرایم مرتبط می باشد . در مبحث چهارم نیز نوآوری های ناظر بر صیانت از مصالح عمومی جامعه و صیانت از اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها بیان شده است .
فصل نخست : مفاهیم ، تحولات و درآمدی بر نوآوری های شکلی لایحه جدید در جرایم حدی
این فصل شامل سه مبحث می باشد . مبحث نخست واژه شناسی است . در این مبحث به مفهوم حدود و مفهوم محاسن شکلی و محاسن ماهوی پرداخته شده است .
مبحث دوم تحولات ناریخی می باشد که از دو منظر قابل بررسی می باشد . اول ، با تاکید بر حضور یا عدم حضور معصوم (ع) و دوم تحولات حقوق کیفری ایران در زمینه جرایم حدی .
در مبحث سوم به محاسن شکلی ناظر بر جرایم حدی در لایحه می پردازیم. این محاسن شامل اعمال تفکیک قواعد عام حدود از قواعد خاص آن ، اعمال تفکیک قواعد ماهوی ازمقررات شکلی، انطباق عناوین فصول با مواد مربوط ذیل آن است که در هر قسمت ابتدا ایرادات شکلی قانون مجازات فعلی بررسی شده و سپس نوآوری های لایحه در هر مورد بیان شده است .
مبحث نخست : واژه شناسی
در این مبحث واژه های حدود ، محاسن شکلی و محاسن ماهوی تعریف شده است . «حدود» معانی مختلفی را در نظر لغت شناسان و فقها دارا می باشد . که در جای خود آنرا بیان می نماییم . تعابیر «محاسن شکلی» و «محاسن ماهوی » بسیار در این تحقیق به کار برده شده است و لازم است که ابتدا مفهوم هر یک از این واژگان مشخص گردد .
گفتار نخست : مفاهیم لغوی و اصطلاحی حدود
«حدود» جمع «حد» می باشد و در لغت و اصطلاح دارای معانی متعددی می باشد . حد در لغت به معنای فاصله دو شی ، منتهای چیزی ، منع و تیزی و تندی به کار رفته است . در آیات الهی نیز این واژه به معانی متعددی به کار رفته است . حد در اصطلاح فقهی مجازات خاصی است که در مقابل جرایم خاصی از سوی شارع وضع شده است و میزان آن مقدر و معلوم است . فقها در بیان اصطلاحی حد تعابیر مختلفی ارائه کرده اند که در ادامه این نظرات بیان می گردد .
الف : مفهوم لغوی
حد در لغت معانی متعددی دارد :
1 . فاصله بین دو شئ است تا اینکه با هم مخلوط نشوند برای جلوگیری از اختلاط . « حدّ » مفرد « حدود »است و در لغت به معنای مرز است .(الحد : حاجز بین الشیئتین )
راغب می گوید:« واسطة میان دو چیزی كه مانع از اختلاط و آمیختگی آنها به یكدیگر میشود .[1]
بنابر این می توان گفت : حد در اصل به معنای چیزی است که بین دو چیز حائل شده است و آنها را از هم جدا می سازد و از آنجا که ، منع از لوازم آن است در منع استعمال شده است .
2 . منتهای هر چیزی است ، مانند حدود زمین و حدود حرم .[2]
3 . حد در معنای منع به كار رفته است و به همین خاطر به نگهبان ( حداد ) گویند . (.آهن را حدید گویند ، چون قابل نفوذ نبوده و سخت است . به دربان جلوی در حداد می گویند ، چون مانع نفوذ افراد است . تازیانه زدن را نیز حد گویند چون باعث منع مجرم از ارتکاب دوباره جرم می شود و دیگران را هم باز می دارد . حد سارق و غیر سارق چیزی است که او را از بازگشت و تکرار آن کار ، و دیگران را به انجام آن منع می کند.
« علت نامیدن حد برای مجازات از این جهت است كه حد، مانعی است برای تكرار كردن آن عمل ونیز مانعی است برای این كه نمی گذارد دیگری راه او را برود و آن كار را انجام دهد »[3]
4 . حد به معنای تیزی و تندی است . مانند تیزی و تندی شمشیر و زبان . [4] واژه حد در قرآن کریم فقط به صیغه جمع استعمال شده است . این کلمه در قرآن کریم چهارده بار استعمال شده است اما در هیچ یک از این مواضع به معنی مجازات معین یا غیر معین نیامده است ، بلکه به معنی احکام خدا و اوامر و نواهی او استعمال شده است .
خداوند در قرآن دربارة حدود الله می فرماید : « … تلك حدود الله فلاتعتد وهاو من یتعد حدود الله فاولئك هم الظالمون »(سوره بقره آیه 229 ).
اینها حدود و مرزهای الهی است ؛ از آن تجاوز نكنید ؛ و هر كس از آن تجاوز كند ستمگر است .
در تفسیر نمونه آمده است :
«در این آیه و آیات فراوان دیگری از قران مجید تعبیر لطیفی درباره مجازات الهی به چشم میخورد و آن تعبیر به حد و مرز است و به این ترتیب معصیت و مخالفت با قوانین الهی تجاوز از مرز محسوب می شود . در حقیقت در میان كارهایی كه انسان انجام می دهد یك سلسله مناطق ممنوعه وجود دارد كه ورود به آن مناطق فوق العاده خطرناك است و قوانین و احكام الهی این مناطق را مشخص می كنند و مانند علامت هایی هستند كه در این گونه مناطق قرار دارند »[5]
خداوند در آیه دیگری می فرماید :«… و من تلك حدود الله فلاتقربوها »( سوره بقره ، آیه 187 .)….و این مرزهای الهی است به آنها نزدیك نشوید . در تفسیر نمونه ذیل آیة شریفه آمده است :
« خداوند در این آیه ، ابتدا قسمت هایی از احكام و روزه و اعتكاف را بیان می فرماید و از آنها به عنوان « مرزهای الهی » تعبیر می نماید ؛ مرز میان ممنوع و مجاز و جالب این كه نمی گوید از مرزها نگذرید بلكه می گوید به آنها نزدیك نشوید . چرا كه نزدیك شدن به مرز وسوسه انگیز است و گاه سبب می شود كه بر اثر طغیان شهوات یا گرفتار شدن به اشتباه انسان از آن بگذرد . [6]
در متون دینی دیگر ، حد دارای سه اطلاق و استعمال می باشد :
1 . تمامی احکام خدای سبحان . به همین معنی است فرمایش الهی در قرآن کریم که می فرماید : تلک حدودالله « اینها حدود الهی هستند » این اطلاق بدین جهت است که احکام الهی مردم را از ارتکاب چیزی که به ضرر دین و دنیای آنهاست منع می کند .
2 . احکامی که به خاطر ترس از رنج و درد حاصل ، به سبب زدن ، کشتن ، تبعید کردن و نظایر آنها ، مردم را از ارتکاب معصیت منع می کنند ، چه معین و مقدر باشند یا اینکه به نظر حاکم شرع موکول شوند .
3 . استعمال دوم، منتها مقیدبه صورتی که شرعاً معین ومقدرباشد،درمقابل تعزیر که غیر مقدر است [7]
ب : مفهوم اصطلاحی
حد در اصطلاح فقهی عبارت است از مجازاتهای خاصی که در مقابل جرایم خاصی از سوی شارع وضع شده اند و میزان آنها مقدر و معلوم است . مجازاتهای حدی در مقابل مجازاتهای تعزیری ، قصاص و دیات به کار می رود ، فقها در بیان اصطلاحی حد تعاریف مختلفی ارائه کرده اند که برخی از آنها را مورد توجه قرار می دهیم .
دهخدا درمعنای حد آورده است : « حد در اصطلاح حقوق جزای اسلام در کتب فقه ، مقابل قصاص است و آن اجرای مجازات بدنی می باشد در اثر ارتکاب اموری چند ، و مقدار آن معین است . حد و تعزیر هر دو از اقسام مجازات بدنیست لکن در حد ، مقدار مجازات ثابت و معین است . و در تعزیر مقدار آن منوط به نظر حاکم است . اختلاف جرایم موجب شده که برای هر یک حد دیگری مقرر شود . چنانکه حد زنا 80 تازیانه است و حد محارب کشتن است . »[8]
صاحب جواهر الكلام در تعریف اصطلاحی حد می گوید : « هر آنچه كیفرش مشخص باشد ، حد نامیده می شود . » [9]
ایرادی که به این تعریف وارد است اینست که : حد عبارت است از خود کیفر و مجازات نه چیزی که برایش کیفر وضع شده است .
برخی از فقهای امامیه از جمله شهید ثانی[10] و فاضل مقداد[11] در تعریف حد گفته اند : «حد از نظر شرعی عبارت است از مجازاتی که بدن را به درد می آورد و سبب آن ، ارتکاب گناه خاصی است و شارع مقدار آن را مشخص کرده است . »
این تعریف بی اشکال نیست چرا که بعضی از مجازاتهای حدی مانند حبس و تبعید بدن را به درد نمی آورند بلکه ایجاد محدودیت می نمایند که از نظر حقوق عرفی در زمره مجازاتهای سالب آزادی و محدودکننده آزادی هستند . بنابراین ، این تعریف جامع افراد نیست و از طرفی مانع اغیار نیز نمی باشد زیرا قائلین به این تعریف خود معترف به مقدر بودن بعضی از تعزیرات از سوی شارع هستند ، مگر اینکه این موارد را حد محسوب دارند .
در كتاب فقه امام جعفر صادق (ع) آمده :
« حد ، مجازاتی است كه شارع به صورت نص ، بر آن اشاره نموده است . و واجب است گناهكار به وسیله این عقوبت ، مجازات شود وچون شارع ، میزان و مقدار این مجازات را معین نموده است ، آن را
حد می نامند »[12]
به عبارت دیگر می توان گفت :
« حد به معنی عقوبتی است كه از جانب شرع تعیین شده و بدون كم و زیاد جاری می شود . و حاكم شرع حق دخل و تصرف در آن را ندارد . »[13]
در میان فقهای اهل تسنن نیز دو تعریف از حد مشهور است :
1 . حد عبارت است از مجازاتی که شارع مقدار آن را معین کرده است .[14] این تعریف نیز مانع اغیار نیست ، زیرا شامل همه مجازاتهایی که شارع آن را مشخص کرده است ، اعم از حق الله و حق الناس مثل قصاص و امثال آن می شود .
2 . حد مجازات معین شده از سوی شارع در رابطه با حق الله است .
این تعریف با قید حق الله ، مجازات قصاص و دیات را از تعریف حد خارج می کند . اما با مبنای شیعه که بعضی از حدود را حق الناس می دانند ، تعریف از جامعیت می افتد حد قذف در این تعریف جایی ندارد .
از آنجا که جرایم مستوجب حد ، تجاوز و تعدی به ارکان بنیادین جامعه به حساب می آیند و هرکدام با هتک مصالح اساسی به پیکره جامعه لطمه وارد می سازند ، اقامه حد بر مرتکبین این جرایم مورد اهتمام شارع مقدس قرار گرفته است که در روایات متعددی هم بر اهمیت آن تاکید شده است .
پیامبر گرامی اسلام فرمود : « اقامه حد بهتر از باران چهل صبح است . »
امام باقر(ع) فرمود :« حدی که در زمین اقامه می گردد با برکت تر از باران چهل شبانه روز است . »[15]
امام موسی بن جعفر (ع) در تفسیر آیه شریفه « یحیی الارض بعد موتها » (آیه 19 سوره روم ) فرمود : خداوند زمین را بوسیله باران زنده نمی کند ، بلکه مردانی را بر می انگیزاند که عدالت را زنده کنند ، سپس زمین به خاطر احیای عدالت زنده می شود . بعد فرمود : یقیناً اجرای عدالت سودمند تر از جهل شبانه روز باران است .
این نفع بردن برای آن است که سلامت و امنیت یک جامعه اساس همه چیزهاست . امنیت اجتماعی بدون اجرای حدود و احقاق حقوق تامین نمی گردد . اهمیت اجرای حدود تا آنجاست که امام حسین (ع) یکی از علل قیام در مقابل حکومت اموی را تعطیل حدود الهی می شمارد . [16] از آنجا که اجرای حدود در سایه حکومت اسلامی امکان پذیر است ، یکی از فلسفه های تشکیل حکومت اسلامی اجرای حدود و به طور کلی احکام الهی می باشد .
قانون مجازات اسلامی نیز در ماده 13 به تعریف حد پرداخته و مقرر می دارد : ” حد به مجازاتی گفته می شود که نوع و میزان و کیفیت آن در شرع تعیین شده است . ” این تعریف نیز خالی از اشکال نیست ، زیرا به عنوان مثال دیه براساس همین قانون ، نوعی مجازات است که نوع آن مشخص است و میزان آن نیز از سوی شارع تعیین شده و کیفیت اجرای آن نیز معلوم است . بنابر این تعریف فوق ، دیه را نیز شامل می شود و حال آنکه نه قانونگذار نه فقها ملتزم به این معنی نیستند ، مگر اینکه گفته شود دیه مجازات نیست و ماهیت جزایی ندارد .
ماده 12 قانون مجازات اسلامی کنونی ، مجازاتها را به پنج دسته تقسیم کرده و ماده 13 حد را تعریف می کند . کتاب دوم این قانون به حدود اختصاص دارد و مشتمل بر هشت باب است که هر یک به تشریح و بیان یک حد پرداخته است . بنابراین مجموع حدود در این قانون عبارتند از : حد زنا ، حد لواط ، حد مساحقه ، حد قوادی ، حد قذف ، حدمسکر ، حد محاربه و افساد فی الارض و حد سرقت .
علما و فقهای اسلامی اعم از شیعه و سنی در خصوص مصادیق حد اتفاق نظر ندارند و از حداقل 6 تا حداکثر 16 مصداق را ، از اسباب حد برشمرده اند . محقق (ره ) موارد حد را 6 مورد شامل زنا و توابع آن ، لواط ، قذف ، شرب مسکر ، سرقت و محاربه می داند . بغی و ارتداد را جزء تعزیرات می داند . [17] و حضرت امام خمینی (ره) در کتاب تحریرالوسیله موجبات حدود را نه مورد شامل زنا ، لواط ، سحق ، قیادت ، قذف ، مسکر ، سرقت ، محاربه و ارتداد برشمرده اند . [18] صاحب کتاب مبانی تکمله المنهاج اسباب حدود را در 16 مورد شامل زنا ، لواط ، تفخیذ ، ازدواج با زن ذمی بدون کسب اجازه از همسر مسلمان خود ، تقبیل ، سحق ، قیادت ، قذف ، سب رسول اکرم (ص) ادعای نبوت ، سحر ، مسکر ، سرقت ، خرید و فروش انسان حر ، محاربه ، ارتداد احصاء فرموند .[19] مرحوم ابوالصلاح حلبی ، تعداد حدود را به ده عدد رسانیده و کفر ، قتل و شرب آب جو را نیز جزء حدود قرار داده است . [20] مرحوم جزیری نقل می کند که شافعیه ، حدود را هفت قسم قرار داده اند و حنفیه ، پنج عدد و مالکیه نیز تعداد حدود را به هشت عدد رسانیده اند. [21] تقسیم بندی های دیگری هم درکتابهای فقهی دیده می شود . مرحوم محقق نجفی ، اثر تقسیم بندی جرایم به حدی و غیر حدی ، اجرای قواعدی همچون قاعده «درأ » می داند . [22]
تدوین کنندگان لایحه مجازات اسلامی در پیش نویس این لایحه چهار جرم دیگر را به این جرایم افزوده و در ماده 3 – 211 آورده اند : جرایمی که در شرع مقدس برای آنها مجاز است حدی تعیین شود عبارتند از : زنا و ملحقات آن (لواط ، تفخیذ ، مساحقه ) قوادی ، قذف ، سب النبی ، ارتداد و بدعت گذاری و سحر ، خوردن مسکر ، سرقت ، محاربه و فساد فی الارض .
این تقسیم بندی به ندرت در کتابهای فقهی دیده می شود و نظر مشهور فقها نیز همان است که در قانون فعلی بیان شده و هشت جرم را به عنوان جرم حدی در نظر گرفته است . نمایندگان مجلس شورای اسلامی و فقهای شورای نگهبان این نظریه را نپذیرفته و فصل مربوط به ارتداد و بدعت گذاری و سحر از لایحه حذف گردیده است . و در پی آن دو فصل با عناوین « ساب النبی » و « بغی و افساد فی الارض » در لایحه مجازات اسلامی افزوده گردیده است .
در ماده 15 لایحه جدید حد اینگونه تعریف شده است : « حد مجازاتی است که موجب ، نوع ، میزان و کیفیت اجراء آن در شرع مقدس ، تعیین شده است . »
نوآوری و تغییری که در این ماده به چشم می خورد افزودن واژه «موجب» به تعریف حد است که نشان می دهد در اعمال مجازات حدی ، باید رفتاری که موجب حد است براساس شرع معین بوده و در حکم نیز ذکر شود .
ج : تفاوت حد و تعزیر
حد در لغت به معنای منع است و انتخاب این اسم برای بخشی از مجازاتهای شرعی به این جهت است که سبب منع مردم از کارهای خلاف می شود و اما در اصطلاح شرع و در عبارات فقها به معنی مجازات مخصوصی است که به خاطر ارتکاب بعضی گناهان در مورد مکلفین اجرا می شود .
تعزیر در لغت به معنای تعظیم ، تادیب ، منع و نصرت آمده ، ریشه اصلی آن همان منع و ردّ است نصرت نیز به این معناست که انسان دشمن را از کسی رد می کند و مانع اذیت او توسط دشمن می شود و به تادیب هم تعزیر اطلاق می شود . چون جانی از تکرار گناه باز می دارد . [23]
در اصطلاح تعزیر عقوبتی است که مقدار آن در شرع معین نشده و این عدم مقدر بودن رکن اصلی تعزیر است که بر آن ادعای اجماع شده است .
فقیهان اهل سنت نیز همانند فقیهان امامیه معتقدند که قاضی می تواند با در نظر گرفتن میزان جرم و مقدار تحمل مجرم کیفر تعزیر را معین و اجرا کند .[24]
براساس تعریف مزبور تفاوت حد و تعزیر در یک نگاه کلی مشخص می شود و آن اینکه حد مجازات ثابت و معینی است ولی تعزیر غالباً نامعین است و اینکه می گوییم «غالباً» به خاطر آن است که در موارد معدودی ، تعزیرات معینی در روایات اسلامی وارد شده است . اما در منابع فقهی این تفاوت ها به صورت جزئی تر مورد توجه قرار گرفته که به آنها اشاره می کنیم :
1 . تعزیراتکیفرهایینامعین هستند، اماحدودمجازات معین ومنصوص براساسکتاب وسنت میباشند.
2 . ملاک اصلی تعزیر کم بودن آن نسبت به حد است .
3 . مقدار و کیفیت تعزیر در صلاحدید حاکم شرع است ، به خلاف حد .
4 . در تعزیر شخصیت مجرم ، وضع روحی و جسمی و زمان و مکان دخالت دارد ، در صورتی که حد تابع صدق عنوان است .
5 . در تعزیر ، امید به اصلاح و تادیب مجرم شرط است ، اما فلسفه اجرای حد دفاع از مصالح بنیادین جامعه است .
6 . تعزیر با توبه ساقط می شود ، در حدود اختلاف نظر است ، ظاهر سقوط آن است در اثر توبه قبل از رسیدن در نزد حاکم و قیام بینه .