اسفند 93
چکیده
دشت کبودرآهنگ در شمال استان همدان و یکی از چهار دشت اصلی استان همدان است. در دو دهه اخیر به دلیل حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق سطح آب زیرزمینی دچار افت شدید شد این امر تحریک سطح زمین را به دنبال داشته است که در سطح زمین گودال هایی ایجاد شد که در اصطلاح علمی به سینک هول معروف هستند. با توجه به بررسی های زمین شناسی که توسط مهندسین مشاور «زمیران» و سازمان زمین شناسی انجام شد، مشخص گردید که بستر دشت کبودرآهنگ سنگ آهک است و همچنین یک گسل مدفون منطبق بر کانال های احتمالی دوران چهارم با حرکات تکتونیکی سنگ بستر آهکی منطقه را دچار درزو شکاف کرده و با وجود سفره آبخوان کارستی این درزو شکاف ها با عمل انحلال دچار گستردگی وایجاد حفره های داخلی شده است و به مرور افت سطح آب زیرزمینی در آبخوان آبرفتی و گسترده شدن حفرات زیرین و کم ضخامت شدن سقف حفرات باعث گردید که تحمل وزن رسوبات بالایی را نداشته باشند و فروچاله هایی ایجاد شوند.با توجه به این امر نقشه افت سطح آب زیرزمینی با استفاده از نرم افزار10ArcGIS از روش میانیابی کریجینگ رسم شد و مقدار افت در سطح دشت به طور متوسط حدود5/30متر بوده است که این امر به عنوان عامل ثانویه برای ایجاد فروچاله شناخته شده است.با توجه به اینکه فروچاله ها در اطراف گسل مدفون قرار دارند تاثیر این گسل مشخص می شود و عامل اصلی ایجاد فروچاله در این دشت می باشد.
کلمات کلیدی: همدان، کبودرآهنگ، فروچاله ، سطح ایستابی
فهرست مطالب
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………….1
1-1بیان مسئله…………………………………………………………………………………..2
1-2فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………….4
1-3پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………….4
1-4اهداف تحقیق……………………………………………………………………………..13
1-5روش جمع آوری داده ها…………………………………………………………………..14
1-6 روش تجزیه وتحلیل………………………………………………………………………14
فصل دوم
مقدمه…………………………………………………………………………………………..15
2-1اشکال کارستی…………………………………………………………………………….15
2-1-1کارن…………………………………………………………………………………..15
2-1-2 دره های خشک………………………………………………………………………16
2-1-3چاه های کارستی………………………………………………………………………16
2-1-4غارها………………………………………………………………………………….17
2-1-5 پولیه یا پولژه…………………………………………………………………………..17
2-1-6دشت کارستی………………………………………………………………………….17
2-1-7 طاق کارستی………………………………………………………………………….18
2-1-8پنجره کارستی………………………………………………………………………..18
2-1-9 پونور یا چاه های مکنده…………………………………………………………….18
فروچاله ها……………………………………………………………………………………..18
2-2طبقه بندی فروچاله ها……………………………………………………………………19
1)فروچاله آنترپوژنیک………………………………………………………………………….21
2)پدیده های کارستی…………………………………………………………………………..21
3)فروچاله سنسواستریکو یا فروچاله تونلی عمیق………………………………………………22
2-2-1فروچاله انحلالی و دولین انحلالی……………………………………………………..24
2-2-2فروچاله پوش سنگی و نشستی…………………………………………………………25
2-2-3فروچاله پر شونده و سقوط کننده و فرونشستی…………………………………………26
2-2-4فروچاله مدفون…………………………………………………………………………27
2-3زمین شناسی مهندسی پی های کارستی…………………………………………………….27
1-تراکم متفاوت و نشست……………………………………………………………………..28
2-فرسایش زیرسطحی یا رگاب……………………………………………………………….28
3-2ایجاد فروچاله…………………………………………………………………………….29
2-4مخاطرات مناطق کارستی…………………………………………………………………29
2-4-1خطر ریزش……………………………………………………………………………30
2-4-2خطر فروچاله فرونشستی……………………………………………………………..30
2-4-3مشکلات ناشی از ایجاد فروچاله ها……………………………………………….31
فصل سوم
3-1موقعیت جغرافیایی منطقه……………………………………………………………….33
3-2زمین شناسی……………………………………………………………………………..34
3-3-1زمین شناسی دشت کبودرآهنگ……………………………………………………….35
3-3اقلیم………………………………………………………………………………………..38
3-4هیدرولوژی…………………………………………………………………………………40
3-5هیدروژئولوژی دشت کبودرآهنگ………………………………………………………….41
3-5-1تاثیر ساختمان زمین شناسی در تشکیل منابع آب………………………………………41
3-5-2تشکیلات آبرفتی………………………………………………………………………..41
3-5-3تشکیلات آهکی…………………………………………………………………………41
3-5-4سایرتشکیلات………………………………………………………………………….42
3-6ژئومورفولوژی………………………………………………………………………………43
فصل چهارم
مقدمه……………………………………………………………………………………………49
4-1مرور بر شرایط هیدروژئولوژی دشت کبودرآهنگ………………………………………….49
4-2ارزیابی شرایط زیرسطحی دشت کبودرآهنگ بر پایه بررسی چاه های اکتشافی……………51
1)چاه اکتشافی خنجر آباد………………………………………………………………………51
2)چاه اکتشافی عین آباد………………………………………………………………………..51
3)چاه اکتشافی ایده لو………………………………………………………………………….52
4)چاه اکتشافی طاسران…………………………………………………………………………52
5)چاه اکتشافی کوریجان………………………………………………………………………..52
6)چاه اکتشافی اورقین………………………………………………………………………….53
7)چاه اکتشافی داق داق آباد……………………………………………………………………53
8)چاه اکتشافی قاپاق تپه………………………………………………………………………..53
9)چاه اکتشافی تپه دبی…………………………………………………………………………53
11)چاه پیزومتری بیوک آباد…………………………………………………………………….53
12)چاه پیزومتری یسترلو……………………………………………………………………….54
4-2-1ساختار زیرین دشت کبودرآهنگ……………………………………………………….55
4-3ارزیابی چگونگی افت سطح آب و ظرفیت بهره برداری آب های زیرزمینی ………………59
4-3-1ارزیابی ظرفیت دشت…………………………………………………………………..59
4-3-2ارزیابی وضعیت افت سطح آب در دشت کبودرآهنگ…………………………………62
4-3-3تاثیر افت سطح آب زیرزمینی در توسعه و نشست زمین و فروچاله ها…………………67
4-4بررسی فرایند تشکیل و توسعه فروچاله ها در منطقه………………………………………70
4-4-1تشکیل حفرات توده سنگ بستر………………………………………………………..71
4-4-2توسعه حفرات در داخل توده آبرفتی……………………………………………………72
4-4-3فروچاله های دشت کبودرآهنگ………………………………………………………..73
4-4-3-1پدیده فروچاله……………………………………………………………………….73
4-4-3-1نحوه کاربری اراضی در محل فروچاله ها…………………………………………..76
4-4-4مخاطرات نوع فروچاله های دشت کبودرآهنگ………………………………………..79
فصل پنجم
5-1نتایج و پیشنهادات…………………………………………………………………………80
5-2اثبات فرضیات…………………………………………………………………………….82
5-3پیشنهادات………………………………………………………………………………….82
5-3-1پیشنهاداتی در رابطه با چگونگی بهسازی و ترمیم محل فروچاله……………………….83
منابع…………………………………………………………………………………………….84
فهرست جداول
جدول 2-1 شش نوع فروچاله با نیمرخ عرضی و پارامترهایی برای هرنوع…………………..19
جدول 2-2 طبقه بندی نایسیو وهمکاران ……………………………………………………..23
جدول 1 مشخصات فروچاله های دشت کبودرآهنگ………………………………………….74
فهرست اشکال
شکل شماره3- 1 موقعیت جغرافیایی دشت کبودرآهنگ در استان همدان…………………….33
شکل شماره3- 2موقعیت فروچاله ها در نقشه زمین شناسی…………………………………..38
شکل شماره3- 4 نقشه ایستگاه های باران سنجی و آبراهه سطحی دشت کبودرآهنگ…………40
شکل شماره3- 5 نقشه ناهمواری دشت کبودرآهنگ…………………………………………..44
شکل شماره3- 6 نقشه طبقات ارتفاعی دشت کبودرآهنگ…………………………………….46
شکل شماره3- 7 نقشه طبقات شیب دشت کبودرآهنگ……………………………………….47
شکل شماره 3-8 نقشه ژئوموفولوژی دشت کبودرآهنگ……………………………………….48
شکل شماره4- 1 لوگ های زمین شناسی دشت کبودرآهنگ………………………………….54
شکل شماره 4-2نقشه موقعیت چاه های اکتشافی در دشت کبودرآهنگ………………………55
شکل شماره 4-3 نقشه گسل مدفون احتمالی در دشت کبودرآهنگ……………………………57
شکل شماره4- 4نقشه گسل های دشت کبودرآهنگ و فروچاله ها…………………………….58
شکل شماره4- 5 نقشه پهنه بندی تخلیه سالانه در حوضه کبودرآهنگ………………………..60
شکل شماره 4-6 نقشه پراکندگی چاه های عمیق………………………………………………61
شکل شماره4- 7 نقشه پراکندگی چاه های نیمه عمیق…………………………………………61
شکل شماره4- 8 نقشه انطباق فروچاله ها بر محل چاه های عمیق……………………………62
شکل شماره4- 9 نقشه هم تراز سطح آب زیرزمینی در سال 1380…………………………..64
شکل شماره 4-10 نقشه هم تراز سطح آب زیرزمینی در سال 1390………………………….65
شکل شماره4- 11 نقشه ترکیب خطوط تراز سال های 1380 و 1390………………………66
شکل شماره4-12 نمایی از نحوه شکل گیری فروچاله ریزشی………………………………..77
شکل شماره4-13 نمایی از فروچاله مدفون…………………………………………………..78
شکل5- 1 نمایی از عملیات ترمیم فروچاله……………………………………………………84
فصل اول
کلیات طرح تحقیق
مقدمه
لندفرمهایی که با انحلال سنگهایی مثل سنگ آهک، دولومیت، مرمر، ژیپس، و نمک ایجاد میشوند به عنوان کارست شناخته میشوند. اشکال کارستی چشماندازهایی شامل فروچالهها، غارها، چشمههای بزرگ، درههای خشک هستند که با انحلال سنگ بستر به وجود میآیند. این مناطق غنی از آب ، سنگ آهک، کانیها، نفت، و گاز طبیعی هستند. بیشتر مناطق کارستی چشماندازهای زیبایی دارند که مناطق شهری در این سایتها گسترش یافته است. این مناطق زهکشی سطحی ضعیفی دارند و ریزشهای ناگهانی و اشکال فرونشینی در این مناطق اغلب دیده میشود. حدود 25% از سطح زمین را مناطق کارستی تشکیل میدهد که البته مناطق کارستی در سطح زمین توزیع ناهمگونی دارند[1]
اصطلاح دولین[1] از واژه اسلووانیایی[2] دولینا[3] گرفته شده که یک لندفرم معکوس است، در کارستهای آهکی اسلووانی درههای غیرواقعی به صورت چالههای بسته در آنجا وجود دارد که همان دولینا میباشند.این اصطلاح اولین بار در نوشتههای سیویچ[4] (1893)به علم وارد شد و در حال حاضر در میان ژئومورفولوژیستهای جهان پذیرفته شده است. اصطلاح سینکهول[5] از فرایندهای انحلالی گرفته شده است. چالابی در سطح زمین که به صورت بسته میباشد(مانع از دریاچه شدن) ،رسوبات این چالهها به وسیله آب شسته شده و در زمین فرو میروند، درنتیجه سطح زمین به صورت ناگهانی نشست میکند و فروریزش اتفاق میافتد[2]
فروچالهها که به آبفروچالهها نیز موسوم هستند و در بعضی موارد، دولین هم نامیده میشوند، در نتیجه فعالیتهای شیمیایی آب تشکیل میشود. در سنگهای آهکی، در محلهایی که دویا بیشتر از دو گسل وجود دارد بیشترین امکان برای کارستی شدن و ایجاد فروچالهها فراهم میگردد. به همین دلیل فروچالهها در زونهای گسله فراوان هستند.این پدیده کارستی از ریزش سقف غارها نیز نتیجه میشود که ناشی از دست دادن مقاومت سقف غار در اثر اعمال بار حاصل از وزن مواد بالایی و بالاخره جریان یافتن آب به درون آنهاست. تعداد فروچالهها باتوجه به شرایط توپوگرافی، زمینشناسی و نیز میزان کارستی شدن متغیر است. برای مثال اگر دشتها را با نواحی تپه ماهوری مقایسه کنیم، خواهیم دید که تعداد آنها در دشتها زیاد است ولی ابعاد کوچک دارند؛ در حالی که در نواحی تپه ماهوری تعدادشان کم بوده و ابعاد بزرگتری دارند معمولا در شیبهای تند فروچاله مشاهده نمیشود و اگرهم موجود باشد، نتیجه فروریختن سقف غار است. فروچالهها به اشکال گوناگون از جمله قیفی شکل، به صورت چاه عمودی و نیز گودیهای دراز دیده میشوند. عمق آنها ممکن است زیاد باشد و به چند صدمتر برسد. کف فروچالهها اغلب با یک لایه ضخیم خاکی- گلی پوشیده شده است وبندرت فاقد پوشش است. کف آنها از رسهای ماسهای پوشیده شده است، در مواقع خالی بودن ازآب به عنوان زمین کشاورزی میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند[3].
1بیان مسئله
رکن اصلی هر تحقیقی را انتخاب تعریف وبیان مسئله تشکیل میدهد ؛ زیرا محقق کلیهی فعالیتهای تحقیقاتی خود را بر پایهی آن شکل میدهد. در این مرحله ، مسئله تحقیق مشخص میشود و محقق متوجه میشود که ناشناخته و مجهول چیست و چه چیزی باید معلوم شود[4].
تقریبا کمی کمتر از یک پنجم سطح زمین را سنگهای کربناتی با خصوصیات فیزیکی پیچیده پوشیده است .مسائل مربوط به کارست و فرونشینی ها و ریزش ها در سطح زمین به عنوان مسائلی تلقی می شوند که نیاز به تکنیک بسیار پیچیده دارد.با توجه به افزایش تعداد فروچاله ها و فرونشست ها در سطح جهان و بروز خسارات و مشکلات فراوان نیاز به بررسی هر چه بیشتر پیدا کرده است . با توجه به اینکه حدود یک پنجم سطح زمین را سنگ های کربناته در بر گرفته اند ،بروز مشکلات فروچاله و فرونشست در مناطقی مانند ایالت فلوریدا ،آفریقای جنوبی، منطقه پرم در روسیه نمود پیدا کرده است. یکی از مسائل مهم در بحث کارست، خطرات ناشی از دستکاری محیط یا تحمیل بار اضافی و تغییررفتار هیدرودینامیکی یا خود ماهیت تغییر پذیری کارست است که به صورتهای مختلفی از جمله فروچالهها خود را نشان میدهد. سرزمینهای کارستی باویژگیهای شناختهشده زمینشناسی، زمینریختشناسی و هیدروژئولوژی از مستعدترین مناطق برای تاثیرپذیری از تغییرات وآسیبهاییاند که توسط انسان برآن تحمیل میشوند [5].
اجرای سازههای زمینشناسی مهندسی گسترده مانند احداث شهرها و شهرکهای متمرکز ، ساخت ساختمانهای مرتفع، نیروگاهها پالایشگاهها، سدها و یا ایجاد سازههای خطی مانند تونلها، آزادراهها و مسیرهای راهآهن در مناطق کارستی به مطالعات تفصیلی نیاز دارد. در پروژههای مهندسی اجرا شده در نواحی کارستی، نشست زمین و ایجاد پدیدههای ژئومورفولوژیکی کارست مانند تشکیل
استاد راهنما
دکتر رضا نورزوز زاده
استاد مشاور
دکتر محمد جوادیپور
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
عنوان
فصل اول
مقدمه
بیان مساله
ضرورت و اهمیت تحقیق
اهداف تحقیق
سوالهای تحقیق
تعاریف عملیاتی
فصل دوم
مقدمه
نیازسنجی آموزشی
تعریف و مفهوم نیاز
انواع نیازهای آموزشی
مفهوم نیاز
منابع نیازهای آموزشی
راهبردهای نیازسنجی آموزشی
روشهای تعیین نیازهای آموزشی
اهداف نیازسنجی آموزشی
تکنیکهای نیازسنجی آموزشی
اصول نیازسنجی آموزشی
انواع نیازهای آموزشی
رویکرد زیربنایی نیازهای آموزشی
الگوهای نیازسنجی آموزشی
موانع انجام نیازسنجی آموزشی
آشنائی با ساختار و وظایف کتابخانه ملی
مقدمه
تاریخچه کتابخانه ملی
ارکان کتابخانه ملی
معاونت کتابخانه ملی
پیشینه تحقیق
جمع بندی و ارائه چارچوب نظری
چارچوب نظری تحقیق
فصل سوم
مقدمه
روش اجرای تحقیق
جامعه و نمونه آماری
ابزار و گردآوری اطلاعات
روایی پرسشنامه
پایایی پرسشنامه
شیوه جمع آوری اطلاعات
شیوه های آماری تحلیل اطلاعات
فصل چهارم
فصل پنجم
چکیده:
هدف پژوهش حاضرتعیین نیازهای آموزشی کارشناسان شاغل در معاونت کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سال ۱۳۸۷ می باشد.
اهداف و یژه تحقیق شامل بررسی نیازهای آموزشی کارشناسان معاونت کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ،اولویتهای آموزشی آنان و ارائه برنامه آموزشی آنان می باشد.روش تحقیق از نوع توصیفی و پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شاغل معاونت کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی که مجموعا ۳۰۹ نفر می باشند.ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی آن و پایا یی آن با استفاده ضریب آلفای گرونباخ ٪۸۱محاسبه گردید.و همچنین از طریق محاسبه اکتشافی جهت استخراج نیازهای آموزشی استفاده گردید.
داده های حاصل در پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS در سطح توصیفی و استنباطی تحلیل قرار گرفت و نتایج تحقیق بدست آمده به شرح ذیل می باشد:
نیازهای آموزشی کارکنان شامل ۲۴ نیاز است که اولویت های آموزشی کارشناسان در سطح معاونت کتابخانه به شرح ذیل می باشد:۱- آشنائی با روش تحقیق با میانگین(۴/۲۲)۲- مصاحبه مرجع با میانگین ۴/۲۲.۳- سرعنوان موضوعی با میانگین(۴/۱۶) ۴- ارتباط شناسی با میانگین ۴/۰۷.۵- نمایه سازی با میانگین ۳/۸۴می باشد.
در مدیریتهای مختلف این معاونت نیز اولویتهای آموزشی به شرح ذیل می باشد
الف: اداره کل کتابهای خطی و نادر
اولویتهای آموزشی آن به شرح ذیل می باشد:
۱- نظامهای ذخیره و بازیابی اطلاعات با میانگین (۴/۷۲)۲- سرعنوان موضوعی با میانگین (۴/۵۴).۳- اینترنت با میانگین (۴/۵۰).۴- آشنائی با روش تحقیق در کتابداری با میانگین(۴/۴۰).۵- ارتباط شناسی با میانگین(۴/۰۴).
ب:اداره کل اطلاع رسانی
اولویتهای آموزشی آن به شرح ذیل می باشد :
۱- مرجع شناسی علوم اسلامی با میانگین(۴/۹۰).۲- سر عنوان مو ضوعی با میانگین (۴/۸۷).۳- نظامها ذخیره و بازیابی اطلاعات با میانگین (۴/۷۸).۴- چکیده نویسی با میانگین (۴/۳۰).۵- نمایه سازی با میانگین(۴/۲۱).
ج:اداره کل پردازش و سازماندهی
اولویتهای آموزشی آن به شرح ذیل می باشد:۱- مصاحبه مرجع با میانگین(۴/۵۱) .۲- رده بندی دیویی با میانگین(۴/۴۹).۳- سرعنوان موضوعی با میانگین (۴/۴۷).۴- چکیده نویسی با میانگین (۴/۱۳).۵- ارتباط شناسی با میانگین ۴ .
د:اداره کل فراهم آوری
اولویتهای آموزشی آن به شرح ذیل می باشد:۱- آشنائی با روش تحقیق در کتابداری با میانگین (۴/۵۸).۲- نمایه سازی با میانگین (۴/۳۲).۳- اصطلاحنامه و ساختار آن با میانگین (۴/۱۲).۴- ارتباط شناسی با میانگین (۴/۰۴).۵- سواد اطلاعاتی با میانگین ۴/۰۱.
مقدمه
نیروی انسانی امروزه به عنوان اولین عامل توسعه جوامع شناخته شده است .کشورهای زیادی وجود دارند که با توجه به ثروت و منابع سرشار طبیعی و زیرزمینی در فقر و عدم توسعه به سر می برند در مقابل کشورهای که با فقر منابع در بهترین وضعیت توسعه یافتگی قرار گرفته اند.این هنرمدیریت منابع انسانی است که با فرایند بررسی و ایجاد زمینه های مساعد جذب ،تربیت ،بکارگماری ،نگهداشت ،بهداشت و بالندگی منابع انسانی ، و ایجاد رضایت و انگیزش در افراد به اهداف فردی و گروهی و سازمانی دست می یابد .
با توجه به مطالب فوق می توان دریافت که یکی از وظایف اصلی مدیر منابع انسانی توانمند سازی نیروی انسانی است.مراد از توانمندسازی منابع انسانی یعنی ایجاد مجموعه ظرفیتهای لازم در كاركنان برای قادر ساختن آنان به ایجاد ارزش افزوده در سازمان و ایفای نقش و مسئولیتی كه در سازمان به عهده دارند توأم با كارایی و اثربخشی است. به بیان دیگر، تواناسازی به معنی قدرت بخشیدن است. بدین معنی كه به افراد كمك كنیم تا احساس اعتماد به نفس خود را بهبود بخشند و نیز بر احساس ناتوانی یا درماندگی خود چیره شوند ، همچنین بدین معنی است كه در افراد شور و شوق كار و فعالیت ایجاد كنیم و نیز بدین معنی است كه انگیزه درونی را برای ایجاد یك وظیفه بسیج كنیم (دیوید وتن و كیم كمرون ،۱۳۸۱). بدین مفهوم، هدف از تواناسازی نیروی انسانی استفاده از ظرفیتهای بالقوه انسانها به منظور توسعه ارزش افزوده سازمانی ، تقویت احساس اعتماد به نفس و چیرگی بر ناتوانیها و درماندگیهای خود به عبارت دیگر، هدف از تواناسازی ، ارائه بهترین منابع فكری مربوط به هر زمینه از عملكرد سازمان است(مهدی ایران نژاد پاریزی ، ۱۳۸۱)
به منظور تحقق اهداف پیش گفته و ایجاد محیطی ، مؤثر و كارآمد كه در آن كاركنان به عنوان نیروی محركه اصلی و سرمایه های هوشمند به حساب آیند و همچنین ماندن در دنیای پویا ، پیچیده ، متلاطم و پر از رقابت امروزی ، استفاده از سه كلید توان افزایی(سهیم كردن افراد در اطلاعات ، تعیین محدوده خود مختاری و تیم سازی به جای سلسله مراتب ) ، كارساز و معجزه آفرین است.
نخستین ركن تواناسازی مشاركت اطلاعاتی است و یكی از نقشهای رهبران سازمانی ، دادن اطلاعات موثر ، به موقع و كافی به كاركنان است . آن دسته از رهبرانی كه تمایل ندارند افراد را در اطلاعات سهیم كنند . هرگز كاركنانشان را در اداره موفقیت آمیز سازمانشان شریك نخواهند كرد و هرگز سازمان توانمندی نخواهند داشت. سهیم شدن در اطلاعات برای تواناسازی سازمان یك ضرورت حتمی است از یك سو ، و از سوی دیگر اعتماد برای یك سازمان توانمند ضروری است. مشاركت و سهیم شدن كاركنان در اطلاعات موجب برقراری جو اعتماد و صمیمیت و مسئولیت پذیری می شود . چنانچه به افراد اطلاعات لازم و ضروری كار داده نشود جو بی اعتمادی ایجاد شده و دیگر نمی توان از آنان رفتار مسئولانه را انتظار داشت . جو بی اعتمادی موجب اختلال در امر تصمیم گیری می شود. آدمها بدون اطلاعات قادر نیستند خود را اداره كنند یا تصمیمات مناسب را بگیرند. بنابراین، افراد با داشتن اطلاعات ناگزیرند مسئولانه عمل كنند (كنث بلانچارد و همكارانش ، ۱۳۷۹ ، ص ۵۸) .
كانتر (۱۹۸۳) اطلاعات را یكی از حیاتی ترین «ابزارقدرت» مدیریتی شناسایی كرد .كسب اطلاعات به ویژه اطلاعاتی كه به نظر می رسند نقش محوری یا راهبردی در سازمان داشته باشد ، می تواند برای ساختن یك پایگاه قدرت و نیز برای متنفذ كردن یك شخص در سازمان به كار رود. از طرف دیگر، وقتی مدیران افراد خود را با اطلاعات بیشتر تجهیز می كنند ، آن افراد احساس توانمندی و به احتمال بیشتر با بهره وری ، كامیابی و در هماهنگی با خواسته های مدیریت كار می كنند (دیوید ای. وتن و كیم اس .كمرون ،۱۳۸۱،ص۵۱).
بنابراین، داشتن اطلاعات از سازمان موجب می شود:
۱- نسبت به سازمان شناخت بیشتری ایجاد می كند
۲- قدرت تحلیل شرایط و موقعیت فعلی و آتی سازمان را افزایش می دهد.
۳- برای پذیرش مسئولیتهای بالاتر آمادگی بیشتری را ایجاد می كند.
۴- روابط بین مدیران ، سرپرستان و كاركنان تسهیل می بخشد.
۵- جو اعتماد و صمیمیت را توسعه و تقویت می كند.
به زعم بلانچارد و همكارانش(۱۹۹۶) ، اطلاعات در سرزمین تواناسازی به مثابه پول رایجی است برای خرید مسئولیت و اعتماد(۱۳۷۹ ، ص ۵۹). هر رهبری به پیروان مسئول و قابل اعتماد در
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
فردی کردن مجازات ها که ما در این پژوهش به دنبال تبیین و بررسی آن از زوایای مختلف هستیم ؛ یکی از ابزارهای اجرای عدالت کیفری است که در قرون اخیر توجه عدالت خواهان را به خود مشغول کرده است پدیده ای است که مجازات در طول حیات تکاملی خود به آن رسیده است وهدفی را دنبال می کند که آزادی خواهان، در مقابل ظلم و خفت ها، بی حد و حصری که به مجرمان روا داشته می شد؛ در پاسخ به ندای خود آن را دنبال می کرده اند.فردی کردن مجازات ها یعنی : اتخاذ تدبیر کیفری مناسب با شخصیت واقعی مجرم که لازمه آن شناخت شخصیت واقعی مرتکب جرم از طرف قاضی کیفری می باشد و برای شناخت حاصل نمی شود جز با تشکیل پرونده شخصیت که قاضی کیفری آن راهمراه با پرونده کیفری تشکیل می دهد پرونده کیفری به توصیف کیفیت و نحوه عمل مجرمانه می پردازد و پرونده شخصیت ، حاوی اطلاعات کاملی از خصوصیات بدنی و روانی و زیست شناسی و اجتماعی بزهکار می باشد .شناخت دقیق شخصیت بزهکار که قاضی با تشکیل پرونده شخصیت و اخذ نظریات کارشناسی متخصصان علم مختلف و لحاظ آن در پرونده شخصیت به آن دست پیدا می کند که به وی کمک می کند تا باشناخت عوامل مختلف تاثیر گذار در پدیده مجرمانه و تعیین سهم هر یک از این عوامل و میزان سهم اراده آزاد مرتکب انگیزه های ارتکاب جرم، بهترین تدبیر را در برخورد با مجرم اتخاذ نماید؛ به طوری که بتواند باعث اصلاح و بازپروری مجرم شده و او را به آغوش جامعه و خانواده بازگرداند.این تحقیق با پرداختن به زوایای مختلف پدیده فردی کردن مجازات ها و تبیین و تحلیل مسائل مربوط به آن ، این موضوع را از آرا و نظریات اندیشمندان بیرون کشیده و با ارائه راه حل های عملی پیش گذاشتن مدرن ترین روش های برخورد با مجرمین و ارائه بهترین روش برخورد با مجرمین نموده است امید است توانسته باشیم سهمی هرچند بسیار اندک در راستای تحقق عدالت کیفری ایفا نموده باشیم .
کلید واژگان
(مجازات – فردی کردن – عدالت – شخصیت )
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه. 1
1-بیان مساله ……………………………………………………………………………………. …………………3
2-سابقه تحقیق …………………………………………………………………………. ………………………….3
3-ضرورت انجام تحقیق ………………………………………………………….. ……………………………….3
4-سوالات تحقیق ………………………………………………………………. ………………………………….4
5-فرضیه های تحقیق.. 4
6-اهداف و ضرورت های انجام تحقیق.. 4
7-روش انجام تحقیق …………………………………………………………. …………………………………..5
فصل اول 7
مبحث اول: تعریف مفاهیم و اصطلاحات… 8
گفتار اول : جرم. 8
یک- تعریف لغوی جرم. 8
دو- تعریف اصطلاحی جرم :………………………………………………………………. 8
سه – تعریف جرم از دیدگاه های مختلف………………………………………………….. 9
الف- تعریف جرم از نظر فقها……………………………………………………………… 9
ب- تعریف جرم ازدیدگاه حقوق دانان…………………………………………………… 10
گفتار دوم: شناخت مجازات ……………………………………………………………… 10
یک -خصوصیات مجازات ها 10
الف- ترهیبی و یا رنج آور بودن ………………………………………………………… 12
ب-خصیصه ترذیلی ……………………………………………………………………… 13
ج- خصیصه مشخص بودن………………………………………………………………. 14
د- خصیصه قطعیت ……………………………………………………………………… 15
دو- مبانی مجازات ها…………………………………………………………………….. 15
الف – مبانی نظریه بازدارندگی مجازات ها ………………………………………………. 16
ب-نظریه مکافات عمل یا اثر وضعی جرم……………………………………………….. 17
ج- نظریه اصلاحی و دفاعی مجازات…………………………………………………….. 17
سه – اصول حاکم بر مجازات ها 15
الف- اصل قانونی بودن مجازات ها ……………………………………………………… 18
ب-تساوی مجازات ها…………………………………………………………………… 19
ج-اصل شخصی بودن مجازات ها………………………………………………………… 20
چهار- انواع مجازات ها 18
الف-طبقه بندی مجازات ها بر اساس درجه آنها …………………………………………. 21
یک-مجازات اصلی ……………………………………………………………………… 21
دو-مجازات تبعی………………………………………………………………………… 21
سه -مجازات تکمیلی ……………………………………………………………………. 22
ب-طبقه بندی مجازات ها بر حسب ماهیت عینی آن ها …………………………………. 22
یک – مجازات های بدنی ……………………………………………………………….. 22
دو-مجازات های سالب و محدود کننده آزادی …………………………………………. 23
سه -مجازات های مالی ………………………………………………………………….. 24
چهار-مجازات های ممنوعیت از اشتغال به کسب یا شغل یا حرفه ……………………….. 24
پنج:مجازات های سالب حق……………………………………………………………… 24
شش-مجازات های سالب حیثیت………………………………………………………… 25
5-اقدامات تامینی و تربیتی.. 22
گفتار سوم : تعریف فردی کردن مجازات ها و مفاهیم مرتبط با آن. 23
یک-فردی کردن مجازات ها 23
دو-بزهکار یا مجرم. 24
سه – تعلیق مجازات… 24
چهار-کیفر زدایی.. 25
پنج- پرونده شخصیت… 25
شش -جرم زدایی.. 26
بخش دوم: بررسی تاریخی فردی کردن مجازات ها 26
گفتار اول : زمینه های پیدایش مفهوم فردی کردن مجازات ها در تاریخ عمومی جهان. 27
یک- دوره انتقام خصوصی.. 27
دو- دوره دادگستری خصوصی.. 28
سه- دوره دادگستری عمومی.. 29
الف-مکتب کلاسیک… 33
ب-مکتب عدالت مطلق.. 34
ج-مکتب نئوکلاسیک… 35
د-مکتب تحققی.. 36
ز-مکتب دفاع اجتماعی : 38
گفتار دوم : بررسی سیر تاریخی فردی کردن مجازات ها درحقوق کیفری ایران. 40
یک- دوران باستان. 41
دو- دوران میانه. 43
سه – وران معاصر. 46
فصل دوم. 50
شناخت اصل فردی کردن مجازات ها و بررسی مبانی، اهداف و جایگاه آن در بین اصول حاکم بر مجازات ها 50
مبحث اول: تعریف و جایگاه اصل فردی کردن مجازات ها 51
گفتار اول: تعریف و شناخت اصل فردی کردن مجازات ها 51
گفتار دوم:جایگاه اصل فردی کردن مجازات ها د رمیان اصول حاکم بر مجازات ها 54
یک- با توجه به اصل قانونی بودن مجازات ها 54
دو- با توجه به اصل تساوی مجازات ها 55
سه- با توجه به اصل شخصی بودن مجازات ها 56
بخش دوم : شناخت مبانی و اهداف اصل فردی کردن مجازات ها 57
گفتار اول: مبانی فلسفی اصل فردی کردن مجازات ها 57
یک- نظریه اصالت فرد یا حقوق فردی 57
دو- نظریه اصالت جمع. 59
گفتار دوم: مبانی علمی اصل فردی کردن مجازات ها 60
یک- تفاوت های فردی.. 60
دو- تاثیر عوامل مختلف در ارتکاب جرم. 62
الف- عوامل مورد بروز جرم …………………………………………………………….. 68
یک -تاثیر عوامل زیستی …………………………………………………………………. 68
دو-تاثیر عوامل روانی ……………………………………………………………………. 69
سه -نقش عوامل اجتماعی در بروز جرم …………………………………………………. 69
چهارـ نابهنجاری خانوادگی………………………………………………………………. 70
پنج -محرومیت اقتصادی و فقر. 66
شش-تأثیر جنگ در افزایش جرائم. 66
هفت- خانوادههای بد سرپرست… 67
گفتار سوم: اهداف اصل فردی کردن مجازاتها 70
یک- اهداف شخصی.. 70
دو- اهداف اجتماعی.. 74
فصل سوم. 79
مراحل عملی فردی کردن مجازاتها 79
بخش – تشکیل پرونده شخصیت برای مجرمین.. 80
گفتار اول: کلیات… 80
یک- شخصیت و سازمان آن از نظر روانشناسی.. 80
دو-سازمان شخصیت… 81
سه- عوامل سازنده شخصیت… 82
چهار- عوامل موثر بر شخصیت… 82
پنج- شخصیت و رفتارهای غیر عادی.. 83
شش-اختلالات شخصیت (بیماریهای شخصیتی) 84
هفت-بیماریهای شخصیتی و ارتباط آن با جرایم. 85
گفتار دوم: تشکیل پروند شخصیت و محتویات آن. 86
یک- وضع ظاهری.. 87
دو- تاریخچه فردی.. 87
سه- پژوهش اجتماعی.. 89
چهار- آزمایشهای پزشکی.. 90
گفتار سوم: لزوم تشکیل پرونده شخصیت و آثار اجرایی آن در مراحل دادرسی و بعد از آن. 91
یک-در مرحله تحقیقات دادگاه 91
الف-قانون مجازات اسلامی سال 1390…………………………………………………. 97
ب-بحث تعویق صدور حکم…………………………………………………………….. 97
ج-بحث تعلیق اجرای مجازات ………………………………………………………….. 98
د- موضوع تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی…………………………………………….. 99
ز- بحث مجازاتهای جایگزین…………………………………………………………………………. 100
دو – در مرحله اجرای احکام………………………………………………………………………….. 101
الف- آزادی مشروط …………………………………………………………………… 102
ب-عفو وبخشودگی …………………………………………………………………… 102
سه – پرونده شخصیت در مرحله پس از اجرای حکم…………………………………… 103
بخش دوم: شیوههای فردی کردن مجازاتها 99
گفتار اول: فردی کردن تقنینی مجازاتها 99
بند اول: موجبات فردی کردن تقنینی مجازاتها 99
الف ـ به اعتبار خصوصیات فردی مجرم یا زیان دیده از جرم. 99
ب-به اعتبار موقعیت و ابزار وقف جرم…………………………………………………. 105
پ-به اعتبار ماهیت جرم ارتکابی……………………………………………………….. 105
گفتار دوم : شیوه های فردی کردن تقنینی مجازات ها 102
الف- شیوه های تعدیلی ……………………………………………………………….. 105
یک-تخفیف مجازات ………………………………………………………………….. 105
دو- تعلیق مجازات……………………………………………………………………… 106
ب-شیوه های تشدیدی…………………………………………………………………. 107
یک – تکرار جرم……………………………………………………………………….. 107
دو- تعدد جرم………………………………………………………………………….. 107
گفتار دوم : فردی کردن قضایی مجازات ها ……………………………………………. 107
یک – انگیزه های فردی کردن قضایی مجازات ها ……………………………………… 109
الف-تلافی جویی………………………………………………………………………. 109
ب- جبران گناه…………………………………………………………………………. 109
پ-اقتضای عدالت …………………………………………………………………….. 110
1-انتقام………………………………………………………………………………… 110
2-بازدارندگی………………………………………………………………………….. 111
3-سلب حقوق ………………………………………………………………………… 112
4-باز پروری…………………………………………………………………………… 112
دو- روش های فردی کردن مجازات ها………………………………………………… 112
الف- فردی کردن قضایی مجازات با لحاظ تخفیف مجازات ها………………………… 113
ب- فردی کردن قضایی مجازات ها با لحاظ تعلیق مجازات ها…………………………. 117
1-تعریف تعلیق مجازات ………………………………………………………………. 117
2-منابع تعلیق مجازات ………………………………………………………………… 118
3-منابع تعلیق از جهت فرد مجرم………………………………………………………. 118
4-بررسی تعلیق در قوانین قبل و بعد از انقلاب ……………………………………….. 120
ج-فردی کردن قضایی مجازات بالحاظ تشدید مجازات ها……………………………. 121
د- فردی کردن قضایی مجازات بالحاظ تبدیل مجازات ها……………………………… 122
گفتار سوم: فردی کردن اجرایی و نیمه اجرایی مجازات ………………………………… 123
یک-عفو. 118
دو-آزادی مشروط.. 119
گفتار چهارم:بررسی شیوه های مدرن اجرای مجازات ها با رویکرد فردی کردن مجازات ها 121
یک- زندان و جایگزین های آن در عصر جدید. 121
نتیجه گیری.. 128
پیشنهادها: ……………………………………………………………………………… 137
فهرست منابع و مآخذ. 132
منابع لاتین.. 135
مقدمه
از آن جاکه فردی کردن مجازات ها توسط قاضی نیاز به ابزارهایی است که در نظام کیفری ما و خصوصا آیین دادرسی کشور ما مطرح نشده و مجرمین نیز با صدوربخشنامه و دستورها فوق هیچ زمان اصلاح نخواهد شد این تحقیق با اهداف علمی وتجزیه وتحلیل موضوع فردی کردن مجازات ها و بررسی جدیدترین ابزارهای فردی سازی مجازات ها ، با طرح این موضوع که تشکیل پرونده شخصیت و استفاده از روش های مدرن اجرای مجازات ها باید در راستای فردی کردن مجازات ها درقوانین گنجانده شودوبه قضات نیز باید در این زمینه آموزش های لازم داده شود . و اجرای این فرایند کیفری تحقق عدالت کیفری را در کشورها که از نوآوری های تحقیق می باشد در پی خواهد داشت .
اهداف ما نیز در این تحقیق این است که ناکارآمدی کارکردهای مجازات ها در مبارزه با افزایش جرائم و تکرار جرم و عدم تامین اهداف و عدالت کیفری در اجرای مجازات ها ، طرح مباحثی چون درمان و اصلاح مجرمین و لزوم باز پروی آنان برای بازگشت به جامعه و آغوش خانواده هایشان در قرون اخیر در سطح جامعه وجهان و در ایران مطرح شده و بی عدالتی و اثار غیر قابل جبرانی که در اجرای مجازات حاصل می شود و طرح لوایح پیشگیری از وقوع جرم و لایحه مجازات های اجتماعی در ایران ضرورت انجام این تحقیق را در من ایجاد کرد .
روش اینجانب در این تحقیق بصورت توصیفی می باشدو گرد آوری اطلاحات نیز در این تحقیق از طریق کتب ، مقالات حقوقی وبصورت کتابخانه ای می باشدوطرح تحقیق و تجزیه و تحلیل آن نیز بصورت تحلیلی وتوصیفی می باشدسوابق زیادی نیز دراین خصوص تحقیق وجود دارد که با توجه به اهمیت فردی کردن مجازاتها در خصوص ایران تاکنون حقوقدانهای متعددی در داخل وخارج از کشوربه اظهار نظر پرداخته اند که از آن جمله می توان به آقای دکتر محمد جعفر لنگرودی اشاره کرد که در خصوص فردی کردن مجازاتها فرموده اند که [[فردی کردن مجازاتها عبارت است از اینکه به موجب آن باید مجازات مناسب با وضع جرم باشدو به این ترتیب در موردیک جرم که چند نفر مجرم هر یک جداگانه آن را مرتکب شده اند، ترتیب به کاربردن مجازات فرق می کند زیرا هدف از دادن مجازات انتقام نیست بلکه علاج جرم است]] همچنین در خارج از کشور نیز می توان به پرفسور گارو اشاره کرد که در خصوص فردی کردن مجازاتها فرموده اند که « اصل فردی کردن مجازاتها باید به تناسب وضعیت مجرم واستحقاق او تعیین شود».
1-بیان مساله :
فردی کردن مجازاتها که ما در این تحقیق بدنبال آن هستیم ابتدا در آرا و نظریات این آزاداند تبلور یافت و در طول تاریخ حقوق کیفری تکامل یافته است و در اواخر قرن نوزدهم و قرن بیستم به سیر تکامل خودادامه داده است و اینک رو به شکوفایی است.
2-سابقه تحقیق
با توجه به اهمیت فردی کردن مجازاتها در حقوق ایران با تاکنون حقوقدان متعددی در مولفات خود در داخل و خارج از کشور به اظهار نظر در این خصوص پرداخت اند از جمله :
آقای دکتر محمد جعفر لنگرودی سال(1363) که در خصوص فردی کردن مجازاتها فرموده اند:
[[فردی کردن مجازاتها عبارت است از اینکه به موجب ان باید مجازاتها مناسب با وضع جرم باشد و به این ترتیب در مورد یک جرم مجرم هر یک جداگانه آن را مرتکب شده اند ترتیب به کاربردن مجازاتها فرق می کند زیرا هدف از دادن مجازاتها ا نتقام نیست بلکه علاج مجرم است]]
خانم دکتر تاج زمان دانش( 1368) در توضیح فردی کردن مجازاتها فرموده اند:
[[فردی کردن مجازاتها یعنی منطبق نمودن مجازاتها با شخصیت مجرم تلقی نموده اند]]
پروفسور گاور سال( 1345)در توضیح فردی کردن مجازاتها فرموده اند:
[[اصل فردی کردن مجازاتها باید به تناسب وضعیت مجرم و استحقاق او تعیین شود]]
3-ضرورت و نوآوری تحقیق
از آنجا که فردی کردن مجازات توسط قاضی نیاز به ابزارهایی دارد که در نظام کیفری ما و خصوصا آئین دادرسی کشور ما مطرح نشده و مجرمین نیز با صدور بخشنامه و دستور مافوق هیچ زمانی اصلاح نخواهند شد.
این تحقیق با تجزیه و تحلیل موضوع فردی کردن مجازات ها و بررسی جدیدترین ابزارهای فردی سازی مجازات ها ، باطرح این موضوع که تشکیل پرونده شخصیت و استفاده از روش های مدرن اجرای مجازات ها باید در راستای فردی کردن مجازات ها در قوانین ها گنجانده شوند و به قضات نیز باید در این زمینه آموزش های لازم داده شود و اجرای این فرایند کیفری تحقق عدالت کیفری را در پی خواهد شد.
بیان مسئله
این موضوع هیچ زمانی در کشور ما مورد توجه نبوده است و تحقیقات قابل توجهی در این زمینه صورت نگرفته و میتوان گفت از نوآوری های این روش به کار گرفته در این پایان نامه استفاه از روش تحقیق توصیفی وتحلیلی کتابخانه ای می باشد. در روش کتابخانه ای از طریق فیش برداری به تحقیق و تفحص در کتب و مقالات حقوقی ، مجلات، روزنامه ها، سایت های اینترنتی علمی و حقوقی و ارا دادگاه ها پرداخهت شده و سپس با تجزیه و تحلیل این مطالب تحقیق فوق حاصل شده است .
4-سوالات تحقیق
آیا فردی کردن مجازات ها تاثیری در اجرای عدالت دارد ؟
دکتر موسوی زاده
تابستان1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه 1
1-2 تعریف موضوع و بیان مساله 3
1-3-ضرورت تحقیق 4
1-4- اهداف تحقیق 5
1-4-1- هدف کلی 5
1-4-2- اهداف ویژه 5
1-5-فرضیات تحقیق 6
1-6- مراجع استفاده کننده از نتایج پایان نامه 8
1-7- قلمرو تحقیق (زمانی، مکانی، موضوعی) 8
1-8- تعریف متغیرها 8
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینهتحقیق
2-1- مقدمه 10
2-2- دانش و مدیریت دانش 11
2-2-1- انواع دانش 14
2-3- فرایندهای مدیریت دانش 17
2-4- فرایند خلق دانش 22
2-5- تئوری و مدیریت خلق دانش نوناکا 24
2-5-1- ابعاد خلق دانش در مدل خلق دانش نوناکا 24
2-5-2-چهار حلقه تبدیل دانش و مارپیچ دانش 27
2-5-3- گسترش دانش فردی اولین گام در فرایند خلق دانش سازمانی 32
2-5-4- با: پایه ای برای خلق دانش 35
2-5-5- ایجاد و توسعه با 36
2-6- طراحی شغل 38
2-7- مدل ویژگیهای شغل 40
2-8- ویژگیهای کاردانشی 47
2-9- توسعه فرضیات تحقیق 50
2-10- مدل مفهومی تحقیق 55
2-11- پیشینه تحقیق 56
فصل سوم: روش تحقیق
3-1 مقدمه 58
3-2- طرح تحقیق 59
3-3- جامعه و نمونه آماری 59
3-3-1- جامعه آماری 59
3-3-2- حجم نمونه آماری 59
3-3- 3- نحوه جمع آوری دادهها 59
3-3-4- روش نمونه گیری 60
3-4- متغیرهای تحقیق 60
3-5- مدل عملیاتی تحقیق 60
3-6- روشهای جمع آوری اطلاعات 61
3-7- پایای و روایی پژوهش 63
3-7-1- تعیین پایایی ( قابلیت اعتماد) 63
3-7-2- تعیین روایی( اعتبار) 64
3-8- روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات 64
فصل چهارم: یافتههای تحقیق
4-1 مقدمه 66
4-2. یافتههای توصیفی 67
4-2-1. ویژگیهای جمعیت شناختی 67
4-2-1-1. توزیع جامعه تحت بررسی بر حسب تحصیلات 67
4-2-1-2. توزیع جامعه تحت بررسی بر حسب سابقه کار 68
4-2-1-3. توزیع جامعه تحت بررسی بر حسب وضعیت سن 69
4-3. آزمون نرمال بودن توزیع دادهها 69
4-4. یافتههای استنباطی 70
4-4-1. فرضیه اول پژوهش 70
4-4-2. فرضیه دوم پژوهش 71
4-4-3. فرضیه سوم پژوهش 71
4-4-4. فرضیه چهارم پژوهش 72
4-4-5. فرضیه پنجم پژوهش 73
4-4-6. فرضیه ششم پژوهش 74
4-4-7. فرضیه هفتم پژوهش 75
4-4-8. فرضیه هشتم پژوهش 75
4-4-9. فرضیه نهم پژوهش 76
4-4-10. فرضیه دهم پژوهش 77
4-4-11. فرضیه یازدهم پژوهش 77
4-4-12. فرضیه دوازدهم پژوهش 78
4-4-13. فرضیه سیزدهم پژوهش 79
4-4-14. فرضیه چهاردهم پژوهش 79
4-4-15. فرضیه پانزدهم پژوهش 80
4-4-16. فرضیه شانزدهم پژوهش 81
4-4-17. فرضیه هفدهم پژوهش 81
4-4-18. فرضیه هجدهم پژوهش 82
4-4-19. فرضیه نوزدهم پژوهش 83
4-4-20.فرضیه بیست پژوهش 83
4-4-21. فرضیه بیست و یکم پژوهش 84
فصل پنجم: جمع بندی، نتیجهگیری و پیشنهادات
5-1-مقدمه 86
5-2-خلاصه پژوهش 86
5-3- نتایج بدست آمده 86
5-4- بحث و نتیجه گیری 88
5-4-1- رابطه میان طراحی شغل و خلق دانش 89
5-4-2- رابطهی بین استقلال با اجتماعی نمودن، آشکارسازی، ترکیب و درونی سازی 89
5-4-3- رابطه میان بازخوردهای شغلی با اجتماعی نمودن، آَشکاری سازی، ترکیب و و درونیسازی 90
5-4-4- رابطه میان هویت شغل با اجتماعی نمودن، آشکار سازی، ترکیب و درونی سازی 91
5-4-5- رابطه میان اهمیت شغل با اجتماعی نمودن، آشکار سازی، ترکیب و درونی سازی 92
5-4-6- رابطه میان تنوع مهارت با اجتماعی نمودن، آشکارسازی، ترکیب و درونی سازی 94
5-5- نتیجه گیری 94
5-6- محدودیتهای پژوهش و پیشنهاداتی برای پژوهشهای آتی 96
پیوستها و ضمائم 98
منابع و مآخذ 105
Abstract 110
مقدمه
دانش امروزه به عنوان دارایی استراتژِیک و کلیدی شناخته میشود. که سازمانها را قادر میسازد به مزیتهای رقابتی مهمی دست یابند.
دو هدف عمده که سازمانهای دانش بنیان به دنبال آنها هستند، عبارتاند ازخلق و بکارگیری دانش توانایی سازمان برای خلق و بکارگیری دانش جدید، یکی از منابع اصلی مزیت رقابتی است خلق دانش، فرایندی است که در آن، دانشی که توسط افراد خلق میشود، در چرخه ای کارامد تقویت میشود و به بانک دانش سازمانی اضافه میشود تا در اختیار همکاران قرار گیرد. (Nonaka,1994)
توانایی سازمان برای خلق و به کارگیری دانش جدید، یکی از منابع اصلی مزیت رقابتی است.از این رو فهم عوامل و زمینههای مؤثر در خلق دانش، بسیار حیاتی خواهد بود، زیرا سازمانهایی که به دنبال پاسخ گویی مؤثر به تغییرات محیطی خود میباشند، میبایست دانش را سریعتر و بهتر خلق کنند و به کار گیرند .به دلیل اهمیت خلق دانش، پیش نیازهای آن به یکی از موضوعهای مهم در پژوهشها تبدیل شده است. تا به کمک آن بتوان تصویری کامل تر از چگونگی خلق دانش جدید ارائه داد. (Hackman & Lawler,1973)
از طرفی مهمترین موانع در مسیر خلق و بکارگیری دانش، ابعاد غیر فنی و نرم مدیریت دانش گزارش شده است. مدیریت راهبردی منابع انسانی یک عامل مهم در کسب مزیت رقابتی دانش بنیان است و فعالیتهای مدیریت منابع انسانی، وسیله ای برای بهبود خلق و تسهیم دانش است.در فضای کار دانشی، افراد و دانش، دو مفهوم جدایی ناپذیر هستند .افراد، ایجاد کنندگان دانش هستند و از این رو نیازمند حمایت جدی برای افزایش تواناییهای خود میباشند. طراحی شغل، یکی از موضوعهای مهم در این خصوص است. (Nonaka &Konno,1998)
طراحی شغل عنصر مهمی برای درک چگونگی رفتار کارمندان سازمان است.منظور از طراحی شغل، محتوا و شیوههای انجام شغل توسط افراد است.مشاغل دارای طراحی مناسب، تأثیر مثبتی بر رضایت و انگیزش و کیفیت عملکرد آنها دارند. ضرورت طراحی مشاغل به گونه ای که سبب کاهش استرس شود، انگیزش را تقویت کند و رضایت کارکنان و بهبود عملکرد آنان را به همراه داشته باشد و نهایتاً قدرت سازمان را در عرصه رقابت افزایش دهد، بر کسی پوشیده نیست. (Hackman & Oldham,1980)
1-2 تعریف موضوع و بیان مساله
تغییر نگرش و انتظارات عمومی از سازمانهای مختلف موجب شده است که مفاهیمی چون بهسازی فرایندها، رشد پایدار، انعطاف پذیری در برخورد با محیط، جلب رضایت مشتریان بهبود کیفیت محصولات و خدمات و افزایش بهره وری منابع به مسائل اصلی بسیاری از سازمانهای ایرانی بدل شود.در واقع میتوان گفت که اتلاف منابع و عدم پویایی، مشکلاتی هستند که بسیاری از سازمانهای دولتی و غیر دولتی را درگیر ساختهاند.به نحوی که اگر حمایتهای دولتی قطع شود بسیاری از این سازمانها امکان ادامه حیات نخواهند داشت.حل مشکلات فوق نیازمند دستیابی سازمانها به قابلیتهایی است که آنانرا در پاسخگویی به انتظارات ذینفعان و بکارگیری هر چه بهتر منابع و امکانات موجود خود یاری دهد.(Spender,1996)
این قابلیت را بایددر دانش نوین حاصل از فرایند خلق دانش در سازمان جستجو کرد.چرا که دانش پویا و نوین به دلیل برخورداری از ویژگیهایی چون تقلیدناپذیری، ماندگاری، اختصاصی بودن و تعویض پذیری میتواند برتر از تمام قابلیتهای دیگر قرار گرفته و محیط سازمان را بهبود بخشد. (sharkie,2003)
توجه به فرایند خلق دانش میتواند ایجاد و تقویت برخی از مهارتها و توانمندیهای فناورانه لازم جهت پیشبرد عملیات سازمان را تسهیل نماید.جریان دانش در سازمان بر فناوریهای موجود تأثیر میگذارد.بر این اساس در جریان یادگیری سازمانی امکان تبدیل داده به اطلاعات، دانش، و سپس تکنولوژی فراهم میآید.دادهها و اطلاعات امکان شناخت مساله را به وجود میآورند.و دانش سازمان را در شناسایی راهای موجود جهت حل مساله یاری میدهد.در نهایت دانش خلق شده در سازمان به شیوه ای عملی برای حل مساله و بهبود فرایندها تبدیل میشود. (Perrow,1967)
دانش خلق شده در درون سازمان که از دانش ضمنی کارکنان ناشی میشود، به ویژه در شرایطی که سازمان بر خلاقیت و نو آوری تاکید دارد، اهمیتی خاص مییابد.دانش نوین از منابع اختصاصی سازمان محسوب شده و از فرایندهای روزمره سازمان حاصل میشود.این دانش زمینه دستیابی به رشد و بهبود مستمر را فراهم میآورد.
مطالعات صورت گرفته نشان میدهد که فرایند خلق دانش از طریق تقویت کار تیمی موجب تخت شدن ساختار سازمان و تشویق کارکنان به مشارکت در تصمیم گیریها میگردد.تاکید و توجه به خلق دانش در سازمانهای دولتی، این سازمانها را در شناخت هر چه بیشتر محیط پیرامون و درک نیازها و خواستههای مراجعین خود یاری میدهد.این امر به سازمانها امکان میدهد تا شیوههای جدید را بیاموزندو بر اساس آن روشها و روتینهای خود را کاراتر و اثربخشتر نمایند. (mir&rahaman,2003)
به این ترتیب میتوان گفت که توجه به خلق دانش در سازمانهای بزرگ دولتی که با مشکلاتی چون ساختارهای بوروکراتیک وغیر کارا، اتلاف منابع و نارضایتی مراجعان روبرو هستند، بسیار کارساز و راهگشا خواهد بود.
مبانی نظری مدیریت دانش تاکنون چگونگی مدیریت جریان دانش بین گروههای کارکنان را شناسایی نکرده است.حال سؤال اینجاست که آیا طراحی شغل به گونه ای ویژه و با در نظر گرفتن برخی ویژگیها، میتواند در خلق دانش مؤثر باشد.مطالعه تأثیر طراحی شغل بر خلق دانش میتواند یکی از پیش زمینههای خلق دانش را شناسایی کند و نتایج عملکردی آن در حوزه بهبود خلق دانش در سطح فردی راهگشای مدیران در مسیر دستیابی به یک سازمان دانش محور خواهد بود.در نتیجه این پژوهش به دنبال تبیین موضوع فوق با استفاده از تمرکز بر شناسایی ارتباط ویژگیهای شغل و فعالیتهای خلق دانش در سطح فردی است.
1-3-ضرورت تحقیق:
ضرورت این پژوهش به اهمیت و نقش دانش آفرینی و نو آوری در افزایش اثر بخشی سازمانها و بهبود عملکرد آنها باز میگردد.تحولات پیچیده و سریع جهان امروزه بسیاری از سازمانها را با چالشهای جدی روبرو ساخته است.در غالب موارد سرعت تغییرات محیط بسیار سریعتر از توان پاسخگویی و تطبیق سازمانهاست.در این شرایط کسب مزیت رقابتی پایدار، دغدغه اصلی سازمانها محسوب میشود.کسب چنین مزیتی نیازمند کسب دانش و سپس نو آوری و خلق دانش جدید بر مبنای دانش کسب شده خواهد بود.
خلق دانش نه تنها کلید دستیابی سازمانهای خصوصی و تجاری به مزیت رقابتی پایدار به شمار میآید، بلکه سازمانهای دولتی را نیز در دستیابی به سطوح بالای اثر بخشی یاری میکند.
1-4- اهداف تحقیق
1-4-1- هدف کلی
هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر طراحی شغل بر خلق دانش است.این پژوهش به دنبال تبیین موضوع فوق با استفاده از تمرکز بر شناسایی ارتباط ویژگیهای شغل و فعالیتهای خلق دانش در سطح فردی است.
1-4-2- اهداف ویژه
1- تعیین اثر طراحی شغل بر خلق دانش در سطح فردی، با توجه به شدت نیاز به رشد
2- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
3- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برآشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
4- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
5- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
6- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی براجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
7- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی بر آشکار سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
8- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
9- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
10- تعیین اثر هویت شغل (وظیفه) بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
11- تعیین اثر هویت شغل (وظیفه) بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
12- تعیین اثر هویت شغل (وظیفه) ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
13- تعیین اثر هویت شغل(وظیفه)بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
14- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
15- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
16- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
17- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
18- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
19- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
20- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
21- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل، بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
1-5-فرضیات تحقیق:
فرضیه اول: طراحی شغل بر خلق دانش در سطح فردی، با توجه به شدت نیاز به رشد تأثیر معناداری دارد.
فرضیه دوم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه سوم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برآشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه چهارم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه پنجم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد تأثیر معنادار دارد.
فرضیه ششم: وجود بازخوردهای شغلی براجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هفتم: وجود بازخوردهای شغلی بر آشکار سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هشتم: وجود بازخوردهای شغلی بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه نهم: وجود بازخوردهای شغلی بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه دهم: هویت شغل (وظیفه) بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه یازدهم: هویت شغل (وظیفه) بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنا دار دارد.
فرضیه دوازدهم: هویت شغل (وظیفه) ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنا دار دارد.
فرضیه سیزدهم:هویت شغل(وظیفه)بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه چهاردهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه پانزدهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه شانزدهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هفدهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هجدهم: نیاز به انواع مهارتها در شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه نوزدهم: نیاز به انواع مهارتها در شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه بیستم: نیاز به انواع مهارتها در شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه بیست و یک: نیاز به انواع مهارتها در شغل، بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
1-6- مراجع استفاده کننده از نتایج پایان نامه
با توجه به اینکه دانش، امروزه به عنوان دارایی استراتژیک و کلیدی شناخته میشود، میتواند سازمانها را قادر سازد به مزیتهای رقابتی دست یابند.
توانایی سازمان برای خلق و به کار گیری دانش جدید، یکی از منابع اصلی مزیت رقابتی است.سازمانهایی که به دنبال پاسخگویی مؤثر به تغییرات محیطی خود میباشند، باید دانش را سریعتر و بهتر خلق کنند و بکار گیرند .تمام سازمانهای دولتی و خصوصی که به دنبال کسب مزیت رقابتی هستند، میتوانند از نتایج این پژوهش بهره گیرند.
1-7- قلمرو تحقیق (زمانی، مکانی، موضوعی)
این پژوهش در سال 93-1392، در نیروگاه برق علی آباد کتول استان گلستان، با موضوعیت تأثیر ویژگیهای شغل بر خلق دانش در سازمانها انجام شده است.
1-8- تعریف متغیرها:
تنوع مهارت : میزان مهارتها و تواناییها و دانشی که شغل از افراد میطلبد.
هویت وظیفه : میزانی که شغل نیازمند تکمیل بخشی معنادار از کار است.به عبارتی انجام کاری از ابتدا تا انتها با خروجی ملموس.
اهمیت وظیفه : میزانی که شغل تأثیر اساسی بر زندگی دیگران دارد.
استقلال : میزان آزادی و عدم وابستگی که شغل به فرد در خصوص زمانبندی و تعیین رویههای کار میدهد.
بازخوردهای شغلی: میزان اطلاعات دقیق و شفافی است که فرد از شغل درباره عملکرد خود کسب میکند.
شدت نیاز به رشد:میزان نیاز افراد به یادگیری و توسعه توانمندیهای شخصی.
اجتماعی نمودن: فرایند خلق دانش ضمنی از طریق تجارب مشترک، اجتماعی نمودن نامیده میشود.
بیرونی سازی: تبدیل دانش ضمنی به آشکار، بیرونی سازی نامیده میشود.
ترکیب: پیکر بندی مجدد اطلاعات فعلی از طریق مرتب سازی، اضافه نمودن، دسته بندی مجدد دانشهای آشکار میتواند منجر به دانش جدیدی شود. این فرایند خلق دانش آشکار از دانش آشکار را ترکیب و یا پیوند و اتصال بر قرار کردن مینامند.
درونی سازی: تبدیل دانش آشکار به ضمنی که به مفهوم یادگیری از طریق انجام کار بسیار نزدیک است، درونی سازی نام دارد. (Hackman&Oldham,1980)
– مقدمه
جامعه ایران از اقلیتها و گروههای متنوع قومی، مذهبی تشکیل شده است، در یک کلام می توان ایران را یک جامعه متکثر قومی، مذهبی شناخت. کثرت قومی و مذهبی در طول تاریخ منشاء طبقه بندی،اختلافات و تبعیضات بسیاری بین مردم بوده است، اما در زمان های مختلف با تغییر حکومتها شکل این تبعیضات با تغییر وبرو شده اند.اقلیتهای قومی در مواردی اقلیت مذهبی نیزمحسوب می شوند، نظیر کردها، ترکمنها و بلوچ ها که معمولا پیرو مذهب رسمی کشور نیستند، و از هر دوجهت در معرض تبعیض قرار دارند، بدین سان با تبعیض مضاعف روبرو هستند.روش تحقیق در این پایان نامه به صورت کتابخانه است.سعی بر این است تا بررسی همه جانبه ای از جرایم علیه اقلیت های دینی صورت گیرد.
واژگان کلیدی: جرم،مجازات،اقلیت های دینی.
مقدمه
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران طبق اصول 13 و 14، ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی، تنها اقلیت های دینی شناخته می شوند که در حدود قانون، در انجام مراسم دینی خود آزادند و در احوال شخصیه و تعلیمات دینی، بر اساس آیین خود عمل می کنند. در اصل 14 قانون اساسی آمده است که به حکم آیه شریفه لاینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم وتقسطوا الیهم ان الله یحب المقسطین)، دولت جمهوری اسلامی ایران و مسلمانان موظفند، نسبت به افراد غیر مسلمان با اخلاقی حسنه، قسطو عدل اسلامی عمل کرده حقوقی انسانی آنها را رعایت کنند. این اصل برای کسانی معتبر شناخته شده که بر ضد اسلام و جمهوری اسلامی ایران توطئه و اقدام نکنند.
پیش از این اصل، قانون اساسی در اصل یازدهم، مسلمانان را یک ملت واحد دانسته، و بین اهل سنت و شیعیان تمایزی قائل نشده است. طبق اصل 11، به حکم آیه کریمه (ان هذه امتکم امه واحده و أنا ربکم فاعبدون)، همه مسلمانان یک امت اند و دولت جمهوری اسلامی موظف است، سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی قرار دهد و بکوشد تا وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام تحقق یابد.
قانون اساسی در ادامه در اصل 12 بر حقوق اهل سنت تاکید کرده وآورده است: دین رسمی ایران اسلام و مذهب جعفری اثنی عشری است و این اصل الی الابد غیر قابل تغییر است و مذاهب دیگر اسلامی، اعم ازحنفی و شافعی، مالکی، حنبلی و زیدی دارای احترام کامل هستند وپیروان این مذاهب در انجام مراسم مذهبی، طبق فقه خودشان آزادند ودر تعلیم و تربیت دینی و احوال شخصیه (ازدواج، طلاق، ارشاد و وصیت)و دعاوی مربوط به آن، در دادگاه ها رسمیت دارند و در هر منطقه ای که پیروان هر یک از این مذاهب اکثریت داشته باشند، مقررات محلی درحدود اختیارات شوراها بر طبق آن مذهب خواهد بود.[1]
فصل اول-کلیات تحقیق
الف-بیان مساله
از آنجا که ساختار دمکراتیک از جمله قانون اساسی در ایران سابقه زیادی ندارد و اولین قانون اساسی ایران مربوط به سال 1285 شمسی است که بدنبال انقلاب مشروطیت تصویب شده و بلافاصله بعد از تصویب دست خوش تغییر و در هیچ دوره ای به خوبی اجرا گردیده است، مردم ایران با اهمیت حقیقی قانون اساسی آشنا نبوده و در حال و هوایی انقلابی ناشی از سرنگونی سلسله پادشاهی چندین هزار و ساله شادمان از عبور از استبداد به آزادی ابزارهای حقوقی محافظت از آزادی و تامین برابری را در نظر نگرفتند. [2]
قانون
اساسی فعلی ایران در تاریخ 12 فروردین 1358 از طریق رفراندم به تصویب مردم رسید. این قانون تامین آزادیهای مشروع، عدالت، برابری و رفع تبعیض از آحاد مردم را در بخشهایی از اصول سوم،نوزدهم و بیستم پذیرفته است، اما همه حقوق ناشی از این قانون منوط و موکول به رعایت و پیروی از مذهب رسمی کشور یعنی شیعه 12 امامی شده است.ضرورت انطباق همه قوانین با مقررات اسلامی که در اصل چهارم قانون اساسی برای همیشه و پذیرش اصل ولایت فقیه و رهبری فقیه درکشور از یک طرف و تاکید بر اشتراک زبان و خط فارسی تمرکز قدرت سیاسی در اختیار ولایت فقیه و نیروهای تحت امر او از طرفی دیگر. جامعه متکثر ایران را با تبعیضات و نابرابریهای مختلفی از جمله تبعیضات مذهبی و اتنیکی روبرو ساخته است، که در دو بخش مورد بررسی قرار میدهیم.[3]
از آنجا که قانون اساسی ایران بر اساس باور مندی و یا غیر باورمندی به مذهب شیعه دوازده امامی در دین اسلام به عنوان آیین اکثریت مردم ایران تدوین شده است، وبه نحوی که در مقدمه ،اصول اول، دوم و دوازدهم آن می بینیم، این قانون نه تنها حاوی مهمترین و شدیترین تبعیضات ناروا نسبت به اقلیتهای مذهبی است، بلکه برای برخورداری از همه حقوق و آزادیهای مشروع الزاما باید از مذهب رسمی تبعیت محض داشته باشی.
اصل13 قانون اساسی، برخی اقلیتها مانند مسیحیان، یهودیان و زرتشتیان و مسلمانان پیرو سایر مذاهب اسلامی صرفا در حد رعایت قواعد مذهب و یا دین خود منحصرا در باره احوال شخصیه آزاد دانسته است، بدین سان همه باورمندان به شیعه دوازده امامی را در جایگاه برتری از سایرین قرار داده هرچند برای آنها نیز تبعیت از اصل ولایت مطلقه فقیه مقرر ساخته که همه انها را نیز با تبعیض روبرو می سازد..
همچنین فضیلت دادن و حقوق برتر ایجاد کردن برای یک باور و نادیده گرفتن سایر باورهای مذهبی بخصوص ناباوران به اسلام و ادیان شناخته شده در اصل دوازده، از یک طرف وتاکید اصل چهارم قانون اساسی به ضرورت همه قانونگذاریها بر اساس باور مذهبی شیعی و تدوین قوانین و مقررات مختلف بر همین اساس در سالهای گذشته و هم اکنون هرنوع فعالیت مذهبی و عدم پیروی از مذهب شیعه را غیر ممکن ساخته است، و تبعیض بخشی از سیستم حاکمیتی را تشکیل داده است.نگارنده در موارد زیادی دفاع از اقلیتهای مذهبی در پروندههای مختلف در ایران برعهده داشته ام، تجربه شخصی حاصل از این موارد تبعیض آشکار نسبت به این افراد است، بطور نمونه دفاع داستانهای ایران و قضات دادگاههای انقلاب از آراء خود علیه اقلیتهای مذهبی در جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام و به نفع گروههای مخالف نظام که طبق ماده 500 قانون مجازات اسلامی ایران جرم محسوب میگردد، چنین است.” از آنجاییکه کلیت نظام سیاسی ایران بر اساس باور مذهبی شیعه می باشد، هر نوع فعالیت تبلیغی سایرادیان و مذاهب به منزله نفی مذهی تشیع است، بنابراین فعالیت تبلیغی علیه نظام و جرم محسوب میگردد.” این موضوع در تمام پروندههای زندانیان عقیدتی نظیر بهاییان، دراویش؛ نوکیشان مسیحی،یارسان و اهل تسنن دیده میشود.[4]بدین سان هرنوع فعالیت مذهبی مغایر با مذهب رسمی به شدت منع و سرکوب میگردد. بخشی از این موارد شامل است به :
منع انتخاب شدن بعنوان رهبر یا عضویت در شورای رهبری ایران به موجب صراحت اصل یکصدو هفتم، بموجب این اصل فقط اندکی از روحانیون شیعه در شرایط خاص ازاین حق برخوردارهستند.
منع دسترسی به تمامی مناسب سیاسی و مدیریتی و قضایی در تمامی سطوح آن. بطور مثال اصل 115 حق نامزد شدن را صرفا برای افراد مذهبی و سیاسی قائل شده است. همچنین اصل یکصدو بیست یکم در باره سوگند قانون اساسی رئیس جمهور بخصوص آن بخش که او را پاسدار مذهب رسمی معرفی میکند.
عضویت مجلس خبرگان، نماینگی مجلس شورای اسلامی برای اقلیتهای شناخته نشده ،وجود ندارد( اصل 64).
مشاغل قضایی برای همه اقلیت های مذهبی منع حقوقی در قانون اساسی دارد، چون در اصل 61 تمامی اعمال قوه قضاییه را طبق مقررات اسلامی مجاز دانسته، انتخاب قاضی نیز بخشی از همین روند را در بر میگیرد که در عمل مانع تصدی تمامی مشاغل قضایی برای همه اقلیتها شده است.
اصول 12 و 13 قانون اساسی با عدم رسمیت همه باورها به استثنای مذهب اکثریت شیعه درعمل حق برخورداری از پرستشگاه مذهبی و برگزاری آیین های مذهبی و تبلیغ مسالمت آمیز را از پیروان سایر مذاهب و آیین ها را به کلی سلب نموده است. این امر سبب تخریب تمامی امکان مورد احترام آیین بهائیت، برخی از مکانهای مقدس زرتشتیان، تخریب حسینه دروایش نعمت اللهی گنابادی در قم، عدم صدور مجوز احداث مسجد برای اهل تسنن در تهران و سایر شهرستانها، ازجمله این تبعضات است.
تاکید اصل دوم قانون اساسی براینکه نظام حکومت ایران بر پایه ایمان به اصول مذهب تشیع و اجتهاد- قطعا منظور اجتهاد فقهاء شیعه است- امکان هر گونه فعالیت آیینی، دسترسی به رسانه، انتشار کتاب برای سایر ادیان و مذاهب غیر ممکن ساخته است.
برتری همه جانبه اکثریت پیروان مذهب شیعه نسبت به سایر مذاهب اسلامی، اقلیت های شناخته شده و سایر اقلیت های دینی در ساختار قانون اساسی ایران به وضوح نمایان است.
تبعیضات ناروا نسبت به اقلیت های مذهبی بخصوص غیر مسلمانان در قانون اساسی وارجاع همه امور به موازین شرعی در قانون سبب ایجاد ساختار عدم معاشرت و در نتیجه نادیده گرفتن غیر مسلمانان به عنوان کافران به دلیل نجس پنداشتن کافران در اسلام شده است. [5]
سامان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فراهم شده براساس ساختار قانون اساسی ایران هر نوع اندیشه مخالف با مذهب رسمی را نفی و سرکوب می نماید. مقررات اجرایی که بر اساس قانون اساسی و با اتکاء به تاکید اصل چهارم آن مبنی بر لزوم انطباق همه قوانین با مقررات شریعت در اجتماع ایران جریان دارد، از نوعی خشونت سامان یافته علیه همه اندیشه های مخالف حکایت داردبرای نشان دادن سامان یافتگی و هدفدار بودن خشونت علیه سایر آیین ها و اندیشه ها، کافی است به ماده 513 قانون مجازات اسلامی بعنوان نمونه توجه کنید. این قانون مقرر داشته است:” هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیای عظام یا ائمهی طاهرین یا حضرت صدیقهی طاهره اهانت نماید اگر مشمول حکم سابالنبی باشد اعدام میشود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.”
بر اساس این قانون کودک 16 ساله بهایی بنام نسیم که شخصا وکالتش را برعهده داشتم در سال 2008 به اتهام” خندیدن” هنگام قرائت دعای صبگاهی در دبیرستانش به اهانت به مقدسات متهم وتحت تعقیب قرار گرفت و مدت دوماه از دبیرستان اخراج شد و صرفا به دلیل اینکه همکلاسی های او از عقیده اش و دینش مطلع شدند، او را مجبور به ادامه تحصیل در دبیرستانی دیگر نمودند. در این رابطه سازمان آموزش و پرورش و دادگاه انقلاب و نیروهای امنیتی در یک ساختار هماهنگ با یکدیگر عمل کردند. چون گزارش خندیدن این کودک را یکی از مسئولین مدرسه به سازمان آموزش و پروزش داده بود، سازمان مزبور به نیروهای امنیتی گزارش کرده بودند، و آنها موضوع را به دادگاه انقلاب گزارش کردند سپس دستور دستگیری و بازرسی منزل این کودک را به نیروهای امنیتی توسط دادگاه انقلاب داده شد.[6]
اگر ماده 513 قانون مجازات اسلامی برای صیانت از باور اکثریت( شیعه) با استفاده از حمایت قانون اساسی تصویب نمی شد، نسیم دختر دبیرستانی که نمونه کوچکی از هزاران پرونده مشابه است، مورد خشونت سیتماتیک قرار نمیگرفت، از تحصیل محروم نمی شد و محاکمه نمیگردید.
مهمترین تبعیضی که نسبت به اقلیت های قومی در قانون اساسی ایران وجود دارد، در اصل 15 قانون اساسی رخ داده است، بموجب این اصل زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی شناخته شده است. با این اصل نوشتن و آموزش زبان و فرهنگ و ادبیات سایر اقوام پذیرفته نشده است. تمام ادارات دولتی و حتی سازمانهای غیر دولتی در مناطق غیر فارسی زبان ناچار هستند زبان فارسی را زبان ارتباطی و مکاتبه ای خود داشته باشند.[7]
با وجودی که بخش دوم اصل پانزده قانون اساسی استفاده محدود از زبان و خط محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های محلی و تدریس ادبیات آنها در مدارس در کنار زبان فارسی آزاد دانسته است، تا کنون شاهداجرای همین میزان ناچیز نیز نبوده ایم و علیرغم اینکه اصل 15 قانون اساسی تامین کننده حقوق گروههای اتنیکی نمی باشد، در حد ناقص همین اصل نیز تاکنون غیر فارسی